IBPBII/2/415-311/09/MM - Skutki podatkowe wprowadzenia programu akcjonariatu pracowniczego w zakresie wypłacenia przez spółkę dywidendy do Subfunduszu, w którym wnioskodawczyni posiada jednostki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 9 stycznia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 15 stycznia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia przez spółkę dywidendy do Subfunduszu, w którym wnioskodawczyni posiada jednostki-jest nieprawidłowe.

W dniu 15 stycznia 2009 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłacenia przez spółkę dywidendy do Subfunduszu, w którym wnioskodawczyni posiada jednostki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest pracownikiem spółki "AK" S.A., stanowiącej podmiot z grupy kapitałowej "A". Wnioskodawczyni jest uprawniona do uczestnictwa w programie akcjonariatu pracowniczego pod nazwą A Sharing 2009 ("Program"), którego celem jest subskrypcja akcji emitowanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego "A" przeznaczona dla pracowników grupy "A", uprawnionych do objęcia tych akcji na podstawie stosownych uchwał w zakresie podwyższenia kapitału zakładowego. Wnioskodawczyni może dokonać wyboru wariantu Programu, w którym chce uczestniczyć.

Wariant A TWO FOR ONE 2009

W tym wariancie wnioskodawczyni uprawniona jest do subskrypcji akcji "A" za pośrednictwem funduszu zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe (nazwa francuska: Fonds Commun de Placement dEntreprise), instytucji powszechnie stosowanej we Francji dla realizacji programów akcjonariatu pracowniczego. Fundusz ten został utworzony we Francji zgodnie z prawem francuskim i w świetle aktualnie obowiązujących we Francji przepisów nie ma osobowości prawnej.

Subskrypcja akcji w ramach wariantu A TWO FOR ONE 2009 będzie dokonywana poprzez fundusz A FCPE, który zostanie następnie skonsolidowany z Subfunduszem ("Subfundusz"). Wnioskodawczyni otrzyma jednostki uczestnictwa w Subfunduszu odpowiadające akcjom subskrybowanym w zamian za wkład osobisty oraz ewentualny, poniżej opisany, dodatek pieniężny. Akcje subskrybowane w ramach wariantu A TWO FOR ONE 2009 będą oferowane pracownikom, w tym wnioskodawczyni, po cenie równej średnim cenom otwarcia akcji "A" na paryskiej giełdzie papierów wartościowych (znanej jako Eurolist stock market Euronext Paris) na 20 dni giełdowych przed datą fixingu cen, co przypadałoby 26 marca 2009 r. ("Cena Referencyjna") z 20 % dyskontem ("Cena Subskrypcyjna"). Subskrybowane akcje "A" zostaną subskrybowane przez wnioskodawczynię za pośrednictwem Subfunduszu, który wyda wnioskodawczyni jednostki uczestnictwa, których początkowa wartość będzie odpowiadała cenie subskrypcyjnej akcji subskrybowanych na rzecz wnioskodawczyni. Liczba jednostek uczestnictwa będzie odpowiadała liczbie akcji subskrybowanych przez Subfundusz na rzecz wnioskodawczyni. Jednostki uczestnictwa Subfunduszu nie podlegają przeniesieniu. Wartość jednostek będzie ulegała zmianom odpowiadającym fluktuacjom cenowym akcji "A". Jednostki uczestnictwa są papierami wartościowymi w rozumieniu art. 212L francuskiego Kodeksu Skarbowego.

Jednostki uczestnictwa w Subfunduszu nie podlegają umorzeniu (z zastrzeżeniem kilku specjalnych wyjątków przewidzianych francuskim prawem) przed upływem pięciu lat od daty podwyższenia kapitału zakładowego "A" (tzw. okres blokady kończący się w 2014 r.). Przed upływem okresu blokady wszelkie dywidendy otrzymane przez Subfundusz od "A" będą reinwestowane przez Fundusz w dodatkowe akcje "A" i będą skutkowały wydaniem na rzecz wnioskodawczyni i pozostałych uczestników Programu nowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamkowych części.

Po upływie okresu blokady wnioskodawczyni może umorzyć swoje jednostki uczestnictwa otrzymując w zamian środki pieniężne lub akcje "A". Umorzenie jednostek będzie miało formę odpłatnego zbycia jednostek uczestnictwa przez wnioskodawczynię na rzecz Subfunduszu. Wnioskodawczyni może także podjąć decyzję o zachowaniu jednostek uczestnictwa w Subfunduszu.

Jeżeli wnioskodawczyni zdecyduje się ponieść wkład osobisty w kwocie równej cenie referencyjnej 1 akcji "A" (tj. cenie bez dyskonta), wnioskodawczyni otrzyma premię pieniężną w postaci 60 % ceny referencyjnej, która wraz z wkładem osobistym wnioskodawczyni przeznaczona będzie na subskrypcję dwóch akcji "A" za pośrednictwem Subfunduszu ("dodatek pieniężny"). W rezultacie, w zamian za zapłatę ceny referencyjnej 1 akcji "A" wnioskodawczyni otrzyma dwie jednostki uczestnictwa w Subfunduszu.

Ponadto, wnosząc wkład osobisty w kwocie równej cenie referencyjnej większej liczby akcji, tj. 4-, 8-, 12-, 16- lub 20 akcji "A" wnioskodawczyni uzyska prawo do otrzymania w przyszłości nieodpłatnych akcji "A" ("akcje darmowe"). Faktyczne wydanie wnioskodawczyni akcji darmowych zależy od spełnienia warunku polegającego na kontynuowaniu zatrudnienia w grupie "A" przez okres blokady kończący się 30 czerwca 2014 r. Akcje Darmowe zostaną przekazane wnioskodawczyni pod koniec okresu blokady w ten sposób, że trafią bezpośrednio do Subfunduszu, który wyemituje na rzecz wnioskodawczyni nowe jednostki uczestnictwa, które wnioskodawczyni będzie mogła umorzyć zgodnie z ogólnymi zasadami. Wnioskodawczyni nie będzie uprawniona do samodzielnego dysponowania bezpośrednio Akcjami Darmowymi do momentu ich faktycznego otrzymania, które może nastąpić jeżeli wnioskodawczyni zażąda umorzenia jednostek uczestnictwa w Subfunduszu w zamian za akcje "A".

W ramach oferty A TWO FOR ONE 2009, wnioskodawczyni otrzyma także od pracodawcy tzw. SPR tj. prawa ochronne do akcji. Prawo ochronne do akcji oznacza zobowiązanie pracodawcy do wypłacenia pracownikowi ewentualnej "rekompensaty" wynikającej z utraty wartości akcji "A" poniżej 50 % ceny referencyjnej akcji "A" pomiędzy dniem subskrypcji a dniem zakończenia okresu blokady (tj. czerwiec 2014 r.).

Prawo ochronne do akcji przyznane zostanie w odniesieniu do każdej akcji "A" subskrybowanej przez wnioskodawczynię w zamian za wkład osobisty, dodatek pieniężny, a także w odniesieniu do każdej Akcji Darmowej przyznanej przez "A". W efekcie, w dacie ich przyznania liczba praw ochronnych do akcji (SPR) będzie odpowiadała liczbie akcji i Akcji Darmowych przysługujących wnioskodawczyni z tytułu subskrypcji w ramach oferty A TWO FOR ONE 2009. W razie utraty przez wnioskodawczynię praw do Akcji Darmowych w wyniku zaprzestania zatrudnienia w ramach Grupy "A", wnioskodawczyni utraci także odpowiadające im prawa ochronne do akcji. Prawa ochronne do akcji zostaną przyznane przez pracodawcę w dniu emisji akcji w ramach Oferty A TWO FOR ONE 2009 oraz w dniu przyznania Akcji Darmowych.

Wariant klasyczny

Warunki wariantu klasycznego nie zawierają uprawnienia wnioskodawczyni do skorzystania z dodatku pieniężnego, Akcji Darmowych oraz praw ochronnych do akcji tzw. SPR. W pozostałym zakresie subskrypcja akcji "A" w wariancie klasycznym nie różni się od warunków przewidzianych dla tej subskrypcji w wariancie A TWO FOR ONE 2009. W szczególności, w wariancie klasycznym wnioskodawczyni uprawniona jest do subskrypcji akcji "A" za pośrednictwem funduszu zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe (nazwa francuska: Fonds Commun de Placement dEntreprise), instytucji powszechnie stosowanej we Francji dla realizacji programów akcjonariatu pracowniczego. Fundusz ten został utworzony we Francji zgodnie z prawem francuskim i w świetle aktualnie obowiązujących we Francji przepisów nie ma osobowości prawnej.

Wnioskodawczyni otrzyma jednostki uczestnictwa w Subfunduszu odpowiadające akcjom subskrybowanym w zamian za wkład osobisty. Akcje subskrybowane w ramach wariantu klasycznego będą oferowane pracownikom, w tym wnioskodawczyni, po cenie równej średnim cenom otwarcia akcji "A" na paryskiej giełdzie papierów wartościowych (znanej jako Eurolist stock market Euronext Paris) na 20 dni giełdowych przed datą fixingu cen, co przypadałoby 26 marca 2009 r. ("cena referencyjna"), z 20 % dyskontem ("cena subskrypcyjna").

Akcje "A" zostaną subskrybowane przez wnioskodawczynię za pośrednictwem Subfunduszu, który wyda wnioskodawczyni jednostki uczestnictwa, których początkowa wartość będzie odpowiadała cenie subskrypcyjnej akcji subskrybowanych na rzecz wnioskodawczyni. Liczba jednostek uczestnictwa będzie odpowiadała liczbie akcji subskrybowanych przez Subfundusz na rzecz wnioskodawczyni. Jednostki uczestnictwa Subfunduszu nie podlegają przeniesieniu. Wartość jednostek będzie ulegała zmianom odpowiadającym fluktuacjom cenowym akcji "A". Jednostki są papierami wartościowymi w rozumieniu art. 212L francuskiego Kodeksu Skarbowego.

Jednostki uczestnictwa w Subfunduszu nie podlegają umorzeniu (z zastrzeżeniem kilku specjalnych wyjątków przewidzianych francuskim prawem) przed upływem pięciu lat od daty podwyższenia kapitału zakładowego "A" (tzw. okres blokady kończący się w 2014 r.). Przed upływem okresu blokady wszelkie dywidendy otrzymane przez Subfundusz od "A" będą reinwestowane przez Fundusz w dodatkowe akcje "A" i będą skutkowały wydaniem na rzecz wnioskodawczyni i pozostałych uczestników Programu nowych jednostek uczestnictwa lub ich ułamkowych części.

Po upływie okresu blokady wnioskodawczyni może umorzyć (tj. odpłatnie zbyć na rzecz Subfunduszu) swoje jednostki uczestnictwa otrzymując w zamian środki pieniężne lub akcje "A". Wnioskodawczyni może także podjąć decyzję o zachowaniu jednostek uczestnictwa w Subfunduszu.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie.

Czy wartość dywidend reinwestowanych w dodatkowe akcje "A" przechowywane przez Subfundusz stanowi przychód (dochód) podatkowy wnioskodawczyni podlegający opodatkowaniu w momencie wypłaty dywidend przez "A" do Subfunduszu.

Kwota dywidendy z tytułu akcji wnioskodawczyni wypłaconej przez "A" do Subfunduszu i ponownie zainwestowanej przez Subfundusz nie stanowi, zdaniem wnioskodawczyni dochodu w rozumieniu art. 30a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie została ona faktycznie przez nią otrzymana.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 punkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dywidendy oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych podlegają opodatkowaniu tylko w przypadku faktycznego uzyskania takiego przychodu. Wnioskodawczyni wskazuje, że nie otrzyma dywidend w okresie blokady, ponieważ wszelkie dywidendy z tytułu akcji nabytych przez Subfundusz w imieniu wnioskodawczyni zostaną wypłacone przez "A" bezpośrednio na rachunek Subfunduszu. Z kolei, zgodnie z zasadami programu Subfundusz zainwestuje wszystkie otrzymane kwoty dywidend w akcje "A". W efekcie, takiej reinwestycji dywidend wnioskodawczyni będzie uprawniona do otrzymania dodatkowych jednostek uczestnictwa w Subfunduszu lub ich części ułamkowych, których zbycie będzie podlegało blokadzie do czerwca 2014 r. W rezultacie, wnioskodawczyni będzie mogła uzyskać przysporzenie będące efektem dystrybucji dywidendy przez "A" dopiero z chwilą umorzenia posiadanych jednostek uczestnictwa w Subfunduszu.

Zdaniem wnioskodawczyni jej stanowisko jest zgodne z opublikowanymi interpretacjami organów skarbowych dotyczącymi analogicznych stanów faktycznych, np. decyzją Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 maja 2008 r. nr IPPB2/415-257/08-5/SR.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje.

W świetle ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) przychód z tytułu dywidendy kwalifikowany jest do przychodów z kapitałów pieniężnych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy wskazuje, iż za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się, m.in. dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, których podstawą uzyskania są udziały (akcje) w spółce mającej osobowość prawną lub spółdzielni (...).

Przepis art. 24 ust. 5 ustawy określa, że dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału.

W myśl art. 30a ust. 1 pkt 4 ww. ustawy podatek dochodowy od uzyskanych dochodów (przychodów) z tytułu dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych nalicza się zryczałtowaną 19 % stawką.

Wskazać należy, że dywidenda to przypadająca na poszczególny udział czy akcję w spółce kapitałowej, część zysku spółki kapitałowej. Dywidenda jest zatem prawem akcjonariusza do części zysku spółki kapitałowej. Innymi słowy, prawo do dywidendy przysługuje każdorazowemu właścicielowi akcji.

Z przedstawionego stanu faktycznego nie wynika, aby prawo własności do akcji przejął Subfundusz. Wnioskodawczyni stwierdza jedynie, że dywidendy otrzymuje Subfundusz. Nie oznacza to jednak, że wnioskodawczyni nie jest nadal prawnym właścicielem akcji, zwłaszcza w sytuacji, kiedy posługuje się pojęciami "akcje wnioskodawczyni przechowywane przez Subfundusz".

W związku z powyższym należało stwierdzić, że Subfundusz działa wprawdzie w imieniu wnioskodawczyni, jednak to wnioskodawczyni przysługuje prawo do dywidendy. Fakt, że dywidenda jest wpłacana przez spółkę "A" do Subfunduszu nie oznacza, że wnioskodawczyni nie osiągnie z tego tytułu dochodu. Subfundusz bowiem zainwestuje otrzymane kwoty z dywidendy w kolejne akcje "A", które uprawnią wnioskodawczynię do otrzymania dodatkowych jednostek uczestnictwa lub ich części w Subfunduszu. Dywidenda zostanie zatem przekazana wnioskodawczyni i zamieniona w jednostki uczestnictwa.

Nie ma znaczenia, że akcje podlegają blokadzie i wnioskodawczyni nie może nimi swobodnie dysponować do czasu zakończenia programu, ponieważ prawo do dywidendy przysługuje uczestnikom programu, w tym wnioskodawczyni nieprzerwanie. Dywidenda powinna więc być traktowana jako dywidenda wypłacona bezpośrednio wnioskodawczyni, która w konsekwencji osiąga przychód. O przychodzie faktycznie uzyskanym mówić będziemy nie tylko w sytuacji, kiedy na rzecz danej osoby będącej właścicielem akcji dokonano wypłaty dywidendy w formie pieniężnej, lecz również wówczas, kiedy w wyniku reinwestycji dywidendy przez Subfundusz wnioskodawczyni nabędzie jednostki uczestnictwa. Po stronie wnioskodawczyni nastąpi przysporzenie majątkowej mające swoje źródło w prawie do dywidendy.

Stosownie do powyższego stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe, ponieważ wartość dywidendy reinwestowana w dodatkowa akcje "A" przechowywane przez Subfundusz stanowić będzie przychód wnioskodawczyni podlegający opodatkowaniu w momencie wypłaty dywidendy przez "A" do Subfunduszu.

Nadmienić należy także, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdzie polsko-francuska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Stosownie do art. 10 ust. 1 umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Francuskiej w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Warszawie dnia 20 czerwca 1975 r. (Dz. U. z 1977 r. Nr 1, poz. 5 z późn. zm.) dywidendy, które płaci spółka mająca siedzibę w Umawiającym się Państwie osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, podlegają opodatkowaniu w tym drugim Państwie.

Zgodnie z ust. 2 dywidendy te mogą być jednak opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie i według prawa tego Państwa, w którym spółka wypłacająca dywidendy ma swoją siedzibę, ale gdy osoba, która pobiera dywidendy jest ich rzeczywistym odbiorcą, podatek ten nie może przekroczyć:

W myśl art. 10 ust. 5 ww. umowy osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce, która otrzymuje dywidendy od spółki mającej siedzibę we Francji, jest uprawniona do zwrotu przedpłaty odnoszącej się do dywidend wypłaconych w danym przypadku przez spółkę wypłacającą dywidendy. Przedpłata będzie zwrócona przez potrącenie z podatku pobranego zgodnie z ustawodawstwem wewnętrznym i z postanowieniami ustępu 2. W celu zastosowania całości postanowień niniejszej umowy kwota brutto zwróconej przedpłaty będzie traktowana jako dywidenda.

Zgodnie z powyższym dywidenda wypłacona przez spółkę z siedzibą we Francji osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce może być opodatkowana w obu państwach. Natomiast w Polsce ma zastosowanie metoda unikania podwójnego opodatkowania zawarta w art. 23 ust. 1 lit. b) umowy - metoda odliczenia proporcjonalnego.

Zgodnie z ww. art. 23 ust. 1 lit. b) jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga przychody, które zgodnie z postanowieniami artykułów 10, 12, 14, 16 i 17 podlegają opodatkowaniu we Francji, wówczas Polska zaliczy na poczet podatku należnego od dochodu tej osoby kwotę, która odpowiada podatkowi zapłaconemu we Francji. Podlegająca zaliczeniu kwota nie może jednak przekraczać części podatku obliczonego przed zaliczeniem, która przypada na przychody osiągane we Francji.

Ponadto zaznacza się, że po stronie wnioskodawczyni nie powstanie obowiązek podatkowy w zakresie otrzymanej dywidendy tylko wówczas, jeżeli to Subfundusz jest prawnym właścicielem akcji "A.

W odniesieniu do powołanej przez wnioskodawczynię interpretacji Ministra Finansów, tut. organ informuje, że została one wydana w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.