IBPBII/2/415-18/14/ŁCz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 11 kwietnia 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/2/415-18/14/ŁCz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 8 stycznia 2014 r. (data otrzymania 10 stycznia 2014 r.), uzupełnionym 3 kwietnia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 stycznia 2014 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania przychodu ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku.

W związku z brakami formalnymi stwierdzonymi we wniosku, pismem z 28 marca 2014 r. Znak: IBPBII/2/415-18/14/ŁCz wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Uzupełnienia dokonano 3 kwietnia 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Postanowieniem Sądu z 11 lipca 2012 r. Wnioskodawca wraz z siostrą nabył w spadku po zmarłym 4 września 2011 r. E.T. i zmarłej 14 lutego 2012 r. J.T. po #189; udziału w nieruchomości składającej się z budynku mieszkalnego i budynków gospodarczych położonych na działce o powierzchni 0,9493 ha. Powyższa nieruchomość została sprzedana w dwóch etapach. Część została sprzedana 25 marca 2013 r. za kwotę 36 040,00 zł, a reszta 18 czerwca 2013 r. za kwotę 220 000,00 zł. Łącznie za całą nieruchomość Wnioskodawca wraz z siostrą otrzymał kwotę 256 040,00 zł, czyli Wnioskodawca otrzymał kwotę 128 020,00 zł.

W dniu 24 października 2013 r. Wnioskodawca razem z małżonkiem zakupił spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego za kwotę 110 000,00 zł. Przy kupnie mieszkania na pytanie notariusza skąd pochodzą środki na zakup mieszkania Wnioskodawca wraz z małżonkiem odpowiedzieli, że kupują mieszkanie ze środków pochodzących ze wspólnego majątku i zapewnili, "że w (...) małżeństwie obowiązuje ustrój wspólności ustawowej". Powyższego określenia użył notariusz w akcie kupna.

Dopiero teraz, gdy siostra poprosiła Wnioskodawcę aby pobrał i przygotował jej wszystkie dokumenty do rozliczenia się z podatku, Wnioskodawca dowiedział się, że majątek otrzymany w spadku przez jednego z małżonków nie jest majątkiem wspólnym i że nie wchodzi do wspólności ustawowej.

Ponadto Wnioskodawca usłyszał, że od podatku ze sprzedaży otrzymanej nieruchomości może odliczyć tylko połowę kwoty wydanej na zakup mieszkania.

Wnioskodawca kwotę uzyskaną ze sprzedaży przeznaczył na zakup mieszkania za 110 000,00 zł resztę kwoty na jego wyposażenie.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy wydając uzyskany przychód ze zbycia nieruchomości otrzymanej w spadku (przed upływem 5 lat), na cele mieszkaniowe można skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym z tej sprzedaży, jeśli zbytą nieruchomość otrzymał tylko jeden z małżonków a nabycie mieszkania nastąpiło na oboje małżonków, pozostających we współwłasności małżeńskiej.

Zdaniem Wnioskodawcy, wydana w dniu 24 października 2013 r. kwota 110 000,00 zł pochodząca z odpłatnego zbycia odziedziczonej 11 lipca 2012 r. nieruchomości na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego do małżeńskiego majątku wspólnego Wnioskodawcy i małżonka w pełni uprawnia Wnioskodawcę i małżonka do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych dochodu z powyższego odpłatnego zbycia odziedziczonej nieruchomości na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. b tej ustawy.

Wnioskodawca zawsze uważał, że w momencie zawarcia związku małżeńskiego powstaje między małżonkami wspólność majątkowa. W czasie trwania małżeństwa wszystko nabyte, cały dorobek uzyskany przez oboje małżonków lub przez jednego z nich jest ich ustawową własnością wspólną. Małżonkowie nie określają udziałów w wytworzonym w ten czy w inny sposób uzyskanym majątku wspólnym.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Wnioskodawca powołał interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 28 maja 2013 r. IPTPB2/415-120/13-4/AKr. Wnioskodawca twierdzi, że powyższa interpretacja dotyczy również jego sprawy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

a.

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b.

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c.

prawa wieczystego użytkowania gruntów

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca nabył w spadku udział w nieruchomości po zmarłym 4 września 2011 r. E.T. i zmarłej 14 lutego 2012 r. J.T. Powyższa nieruchomość została sprzedana w dwóch etapach. Część została sprzedana 25 marca 2013 r. za kwotę 36 040,00 zł, a reszta 18 czerwca 2013 r. za kwotę 220 000,00 zł. Za sprzedany udział Wnioskodawca otrzymał łączną kwotę 128 020,00 zł.

Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (spadkodawców). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy (spadkodawców) prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy (spadkodawców) ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Tak więc dniem nabycia spadku przez Wnioskodawcę jest data śmierci spadkodawców. Postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Zgodnie z art. 1035 ustawy - Kodeks cywilny - jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

Z powyższych przepisów wynika zatem, że udziały w nieruchomości Wnioskodawca nabył w różnym czasie tj. 4 września 2011 r. po zmarłym E.T. i 14 lutego 2012 r. po zmarłej J.T.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania należy stwierdzić, że dokonane w 2013 r. odpłatne zbycie należącego do Wnioskodawcy udziału #189; w nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na brak upływu pięcioletniego terminu, o którym mowa w przywołanym na wstępie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Oceniając skutki podatkowe sprzedaży ww. udziału należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania - w myśl art. 14 ustawy zmieniającej - mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od 1 stycznia 2009 r.

W myśl art. 30e ust. 1 i art. 45 ust. 4 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. - od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy - podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja sprzedaży mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością), np. koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości.

Ustalenie kosztów uzyskania przychodu odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ww. ustawy w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatne, czy nieodpłatnie.

W rozpatrywanym przypadku - odnośnie do udziałów nabytych w 2011 r. i 2012 r. (a więc do udziału #189;) - zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 6d, gdyż te udziały w nieruchomości zostały nabyte przez Wnioskodawcę nieodpłatnie w drodze spadku. Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (art. 22 ust. 6d ww. ustawy).

W przypadku nabycia udziału w spadku nie występuje więc cena nabycia, gdyż spadek nabywa się po spadkodawcach nieodpłatnie.

Zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy - wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy - po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT-39), wykazać:

1.

dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2.

dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy - wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Natomiast w przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie (art. 30e ust. 7 ww. ustawy).

Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x W/P

gdzie:

D - dochód ze sprzedaży,

W - wydatki poniesione na cele mieszkaniowe,

P - przychód ze sprzedaży.

W sytuacji gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Stosownie do art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy - za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a.

nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b.

nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c.

nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d.

budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e.

rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej,

Na podstawie art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Ww. zwolnienia są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, co oznacza, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. W związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych ze sprzedaży udziału w nieruchomości - w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 131, a szczegółowo określone w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala na zastosowanie rozpatrywanego zwolnienia.

Wnioskodawca po sprzedaży udziału w nieruchomości - w celu skorzystania ze zwolnienia - 24 października 2013 r. razem z małżonkiem za środki pochodzące z majątku wspólnego (co - jak wskazał Wnioskodawca - wynika z aktu notarialnego) zakupił spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego za kwotę 110 000,00 zł.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi fakt czy zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego za środki pochodzące z majątku wspólnego będą korzystały ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W pierwszym rzędzie wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.) - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). W myśl art. 33 pkt 2 ww. ustawy - do majątku osobistego każdego z małżonków należą m.in. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

Z przepisów prawa rodzinnego wynika, że o zaliczeniu przedmiotów majątkowych do majątku wspólnego decyduje przede wszystkim moment ich nabycia. Majątkiem wspólnym są zasadniczo przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub jednego z nich. W orzecznictwie przyjmuje się, że "w przypadku pozostawania małżonków w ustroju wspólności majątkowej (...) rozstrzygają przepisy art. 31-34 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli ich stosowanie nie zostało wyłączone małżeńską umową majątkową (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Oznacza to, że w razie braku zawarcia pomiędzy małżonkami umowy majątkowej w pierwszym rzędzie stosuje się przepisy art. 31-34 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 33 wylicza przedmioty majątkowe, które - mimo trwania wspólności ustawowej małżeńskiej - nie wchodzą w skład majątku wspólnego, ale należą do majątków osobistych małżonków. Takimi przedmiotami są te nabyte w drodze spadku.

Skoro zatem w omawianej sprawie Wnioskodawca w spadku nabył udział #189; w nieruchomości, to w sposób bezsporny udział ten stanowił jego majątek osobisty. Udział w nieruchomości nabyty przez Wnioskodawcę, aż do dnia jego sprzedaży stanowił zatem majątek odrębny Wnioskodawcy (z wniosku nie wynika bowiem aby małżonkowie zawierali jakikolwiek umowy małżeńskie), co oznacza, że to na Wnioskodawcy ciąży obowiązek rozliczenia przychodu ze sprzedaży tego udziału, bowiem to Wnioskodawca przychód ze sprzedaży uzyskał. Małżonek Wnioskodawcy nie będąc współwłaścicielem zbywanego mieszkania nie dokonał sprzedaży tego mieszkania, nie uzyskał tym samym przychodu a więc to nie on ma spełniać warunki do zwolnienia przychodu z opodatkowania. Warunki te spełniać ma Wnioskodawca.

Przechodząc zatem do kwestii związanych z możliwością skorzystania przez Wnioskodawcę ze zwolnienia przedmiotowego wyjaśnić należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. - w stosunku do dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości (udziału w niej), jest fakt wydatkowania (nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie) środków wyłącznie na enumeratywnie wskazane w ustawie cele mieszkaniowe. Zawarty w art. 21 ust. 25 ustawy katalog wydatków, uprawniających do zwolnienia ma charakter zamknięty i w związku z tym tylko wydatkowanie środków na realizację celów w nim wskazanych pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania. Inne wydatki nie wymienione w tym katalogu nie będą uprawniały do skorzystania z powyższego zwolnienia. Ustawodawca uzależnia zatem prawo do skorzystania ze zwolnienia od wydatkowania przez podatnika w ściśle określonym czasie, środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) na realizację własnego celu mieszkaniowego.

Odnosząc zatem powyższe uregulowania prawne do rozpatrywanej sprawy w kontekście pytania ujętego we wniosku stwierdzić należy, że ustawodawca wyraźnie sprecyzował warunki, od spełnienia których uzależnione jest prawo podatnika do skorzystania z ulgi podatkowej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W omawianej sprawie warunki te nie zostały spełnione. Wydatkiem na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie dla Wnioskodawcy wydatkowanie środków z majątku wspólnego na nabycie lokalu mieszkalnego. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest fakt wydatkowania (nie wcześniej niż w dniu sprzedaży i nie później niż w okresie 2 lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiła sprzedaż) przychodu ze sprzedaży udziału w nieruchomości, który stanowił środki zgromadzone w majątku osobistym Wnioskodawcy, na enumeratywnie wskazane w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy cele mieszkaniowe. Należy podkreślić, że w świetle dowodów, na które powołuje się Wnioskodawca, a więc aktu notarialnego z 24 października 2013 r. wydatki związane z zakupem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie były ponoszone ze środków z majątku osobistego Wnioskodawcy, a z majątku wspólnego małżonków. Wnioskodawca w sposób nie budzący wątpliwości w złożonym wniosku wskazuje, że zakup mieszkania został finansowany ze środków pochodzących z majątku wspólnego. W sposób niezbity dowodzi tego zapis zawarty w akcie notarialnym zakupu mieszkania. Wnioskodawca nie wskazuje przy tym, że w drodze jakichkolwiek umów małżeńskich włączył uzyskane środki ze sprzedaży udziału w nieruchomości do majątku wspólnego. Środki, które uzyskał ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytej w drodze spadku z mocy prawa weszły do majątku odrębnego Wnioskodawcy. Skoro zatem wydatek na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego ponoszony był z majątku wspólnego małżonków, to akt notarialny dokumentujący nabycie własności spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie może stanowić dowodu poniesienia wydatku na realizację własnych celów mieszkaniowych przez Wnioskodawcę w jakimkolwiek zakresie. Bo z aktu notarialnego wynika, że wydatki na zakup mieszkania małżonkowie ponieśli z majątku wspólnego podczas, gdy środki ze sprzedaży udziału w nieruchomości znajdowały się w majątku odrębnym Wnioskodawcy. Bez znaczenia pozostaje tutaj fakt, że Wnioskodawca pozostaje w ustawowej wspólności małżeńskiej, gdyż poniesione wydatki nie pochodziły z jego majątku osobistego, tylko ze wspólnego majątku małżonków.

W oderwaniu od powyższego zauważyć należy, że dokumentem potwierdzającym wydatkowanie środków pieniężnych ze sprzedaży nieruchomości może być m.in. umowa kupna mieszkania, której stroną byłby Wnioskodawcy, o ile z umowy tej wynikałoby, że cena zakupu (110 000 zł) została sfinansowana środkami pochodzącymi ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku tj. mieszkanie zostało nabyte za majątek osobisty Wnioskodawcy. W przeciwnym wypadku (a więc w sytuacji, gdy środki na nabycie pochodziły z majątku wspólnego) umowa taka dokumentuje jedynie fakt zakupu i wskazuje cenę zakupu (110 000 zł) nie dokumentuje natomiast faktu, że zakup mieszkania finansowany był środkami ze sprzedaży udziału w nieruchomości. Wówczas samo podnoszenie argumentu wydatkowania środków pieniężnych ze sprzedaży udziału w nieruchomości na realizację celu mieszkaniowego zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie niewystarczające. Z punktu widzenia prawa istotne jest czy taka okoliczność znajduje potwierdzenie w dowodach. Przedłożenie zatem wyłącznie umowy nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, z której nie wynika pochodzenie środków na jego zakup z majątku osobistego Wnioskodawcy oraz okoliczność, że mieszkanie zostało nabyte za środki pochodzące z majątku wspólnego (na potwierdzenie sposobu wydatkowania środków ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku) nie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, uznać należy, że skoro przychód uzyskany z odpłatnego zbycie udziału w nieruchomości stanowił majątek odrębny Wnioskodawcy, to celem skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. b tej ustawy należy tak uzyskany przychód przeznaczyć na cele zgodnie z powyższymi przepisami. Natomiast w niniejszej sprawie z dowodów wynika, że Wnioskodawca wraz z małżonkiem wydatkował środki pochodzące z majątku wspólnego na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego do majątku wspólnego małżonków, a zatem takie nabycie nie będzie korzystało ze zwolnienia od podatku dochodowego wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. b tej ustawy w odniesieniu do środków uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości. Dodać przy tym należy, że cel mieszkaniowy o którym mowa powyżej nie został spełniony w odniesieniu do całej kwoty wydatkowanej na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego (a nie tylko do połowy), bowiem w tym przypadku znaczenie ma fakt, że Wnioskodawca nie wydatkował na nabycie ww. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego środków pochodzących z odpłatnego zbycia majątku odrębnego, lecz środki z majątku wspólnego.

Ponadto podkreślić należy, że niedopuszczalna jest sytuacja, w której podatnik będzie wnioskował o zwolnienie z opodatkowania środków należących do majątku osobistego podczas gdy z aktu notarialnego wynika, że to nie te środki wydatkował na cel mieszkaniowy. Wnioskodawca twierdzi, że środki ze sprzedaży zostały wydatkowane na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, podczas gdy w rzeczywistości z dokumentu wynika, że wydatki te poniesione zostały z majątku wspólnego małżonków, a więc ze źródła odrębnego od majątku osobistego Wnioskodawcy. Ciężar udowodnienia w jaki sposób Wnioskodawca wydatkował środki ze sprzedaży udziału w nieruchomości spoczywa na Wnioskodawcy, jako osobie, która ze zwolnienia chce wywodzić dla siebie korzystne skutki.

Powyższe stanowisko potwierdzają sądy administracyjne, np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 grudnia 2013 r. sygn. akt II FSK 49/12. Wyrok ten co prawda odnosi się do przepisów art. 21 ust. 1 pkt 32 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. jednakże można jego uzasadnienie odnieść również do sytuacji Wnioskodawcy ze względu na podobny cel tego zwolnienia ze zwolnieniem z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r. Sąd wskazał bowiem, że: "Przepis art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a u.p.d.o.f. stanowi o bezpośrednim finansowaniu określonego w nim celu, a zatem przewiduje on zwolnienie z opodatkowania przychodów wydatkowanych bezpośrednio na nabycie nieruchomości i innych wymienionych w nim praw. Ustawodawca wiąże więc przychód uzyskany ze sprzedaży z jego wydatkowaniem w okresie 24 miesięcy. W konsekwencji stwierdzić należy, że warunkiem omawianego zwolnienia podatkowego jest wydatkowanie na określony prawnie cel, uzyskanych przychodów, nie zaś równowartości tych przychodów pochodzącej z innego źródła, aniżeli sprzedaż z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) u.p.d.o.f., albowiem nie zawiera się to w dyspozycji art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a) w związku z art. 28 ust. 2a u.p.d.o.f. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, wykładnia celowościowa art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a u.p.d.o.f. wskazuje, że założeniem ustawodawcy było zachęcanie podatników do nabywania w miejsce zbywanych praw majątkowych (spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu) czy nieruchomości, innych nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb mieszkaniowych, a nie na przykład potrzeb konsumpcyjnych. Na akceptację zasługuje zatem pogląd, zgodnie z którym nie jest istotne, aby podatnik wydatkował konkretne środki finansowe pochodzące z przychodów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. a u.p.d.o.f., ale aby w sposób bezsporny wynikało, że pochodzą one z tego źródła".

W świetle powyższego w omawianej sprawie Wnioskodawca winien zatem dysponować dokumentami potwierdzającymi fakt pochodzenia środków na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego z majątku osobistego Wnioskodawcy.

W przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przez podatnika przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje ściśle określonego sposobu dokumentowania wydatku poniesionego na cele określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy. Niemniej w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych skoro Wnioskodawca zamierzał skorzystać ze zwolnienia winien liczyć się z koniecznością wykazania faktu wydatkowania środków ze sprzedaży udziału w nieruchomości na cele mieszkaniowe a nie jakichkolwiek innych środków z jakiegokolwiek innego źródła (majątku). Organ podatkowy dla celów podatkowych weryfikując możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego uprawniony jest żądać od podatników udowodnienia poniesienia wydatków poprzez przedłożenie rzetelnych i wiarygodnych dowodów, z których w sposób nie budzący żadnych wątpliwości będzie wynikało kto, kiedy i jaki wydatek poniósł tj. czy środki uzyskane ze sprzedaży udziału w nieruchomości faktycznie przeznaczone zostały przez podatnika na cele mieszkaniowe, czy też wydatki na cele mieszkaniowe poczynione zostały z innych źródeł, czy też przez inne osoby. Takimi dokumentami mogą być m.in., umowy sprzedaży, faktury VAT bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą potwierdzić.

Dodać należy, że indywidualna interpretacja przepisów prawa jest jedynie przedstawieniem poglądu organu dotyczącego rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do określonej sprawy opisanej we wniosku. Wydając interpretacje indywidualne Organ nie jest uprawniony doradzać Wnioskodawcy w jaki sposób powinien się zachować, jakie działanie podjąć aby korzystać z ulg z tytułu sprzedaży nieruchomości (udziału w nich).

Podkreślić należy, że Organ wydający niniejszą interpretację oparł się na elemencie stanu faktycznego jakim była informacja o treści aktu notarialnego z której wynika, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego zostało nabyte za środki pochodzące z majątku wspólnego małżonków. To oznacza, że nabycie nastąpiło ze środków, które nie stanowiły majątku osobistego Wnioskodawcy. Do kompetencji Organu nie należy rozstrzyganie czy spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego faktycznie nabyte zostało za środki pochodzące z majątku wspólnego, czy też odrębnego Wnioskodawcy. Organ dokonujący interpretacji nie podważa treści dokumentów ani nie poszukuje dowodów, aby ustalać rzeczywistą wolę stron.

Reasumując, nabycie za środki pochodzące z majątku wspólnego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nie jest wydatkowaniem w żadnej części środków pochodzących z majątku odrębnego uzyskanych ze sprzedaży udziału w nieruchomości nabytego w spadku na realizację własnych celów mieszkaniowych. Tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży ww. udziału w nieruchomości wydatkowany w opisany sposób nie będzie zwolniony z opodatkowania na warunkach określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się natomiast do przywołanej przez Wnioskodawcę interpretacji organu podatkowego wskazać należy, że rozstrzygnięcie to dotyczy zupełnie odmiennego stanu faktycznego. Przywołana interpretacja dotyczy bowiem sytuacji, kiedy Wnioskodawca środki pochodzące z majątku odrębnego przeznaczył na nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego do majątku wspólnego, jednak z powyższej interpretacji w żadnym fragmencie nie wynika, że na zakup przeznaczone zostały środki pochodzące z majątku wspólnego małżonków - co wprost wynika ze stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę, który to stan faktyczny oceniał Organ. Tym samym przywołana przez Wnioskodawcę interpretacja nie potwierdza bynajmniej prawidłowości jego stanowiska.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl