IBPBII/2/415-1567/12/NG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pana stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 27 listopada 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 4 grudnia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku - jest prawidłowe.

W dniu 4 grudnia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w związku z działem spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 25 listopada 2010 r. z wniosku wnioskodawcy o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej w dniu 6 września 2010 r. matce, Sąd Rejonowy postanowił stwierdzić, że spadek po matce wnioskodawcy na podstawie ustawy nabyli dwaj synowie (w tym wnioskodawca) po #189; części każdy z nich.

Po uprawomocnieniu się ww. postanowienia wnioskodawca w dniu 13 kwietnia 2011 r. złożył do Naczelnika właściwego urzędu skarbowego zgłoszenie nabycia spadku SD-Z2.

W dniu 3 lutego 2011 r. został złożony wniosek przez brata wnioskodawcy o dział spadku po zmarłej matce do Sądu Rejonowego.

W dniu 25 listopada 2011 r. Sąd Rejonowy wydał postanowienie uwzględniające wszystkie proponowane - wnioskowane możliwości przejęcia całości mieszkania po ww. zmarłej, z wniosku spadkobiercy i postanowił;

Po uprawomocnieniu się ww. postanowienia spadkobiercy postanowili zgłosić ww. fakt w Urzędzie Skarbowym i po wnikliwej analizie stwierdzono, iż ewentualny podatek powinien uiścić tylko obdarowany mieszkaniem na wyłączność i kwestia ostatecznego orzeczenia podatku od spadków i darowizn wymaga interpretacji indywidualnej wymaganej na innym dokumencie. Jednocześnie stwierdzono, iż swoją powinność wobec Urzędu Skarbowego wnioskodawca już wypełnił, zgłaszając nabycie spadku dokumentem SD-Z2.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jeżeli suma spłaty nie przekracza wartości przysługującego wnioskodawcy udziału w spadku to czy powstaje przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zdaniem wnioskodawcy, podatek nie jest należy ponieważ; nie powinno się stosować przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do potencjalnych przychodów podlegających przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ponadto wnioskodawcy uważa, że takiego samego zdania jest Ministerstwo Finansów odpowiadając na interpelację poselską poruszającą problem opodatkowania zbycia nieruchomości w formie działu spadku na rzecz pozostałych spadkobierców.

Na poparcie swojego stanowiska wnioskodawca powołuje się na następujące wyroki sądów administracyjnych, decyzje oraz interpretacje indywidualne organów podatkowych:

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 9 listopada 2011 r. sygn. akt: I SA/Łd 1173/11,

* decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 2 kwietnia 2008 r. Znak: BI/415-0771/07,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 kwietnia 2010 r. Znak: ITPB2/415-82/10/IB,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 24 lipca 2012 r. Znak: IPTPB2/415-348/12-4/AK,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 22 marca 2012 r. Znak: ILPB2/415-243/11/12-S/WS.

Jednocześnie wnioskodawca stwierdził, iż na skutek dokonania działu spadku, jego stan majątkowy nie uległ zmianie, gdyż całość przysporzenia mieściła się w wartości przypadającego mu udziału spadkowego, podlegającego jednak zdaniem wnioskodawcy nie ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale ustawie o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż nie podlega w ogóle opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 924 i 925 ww. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.

W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Celem natomiast postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności. Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego współwłasność polega na tym, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.

Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

W myśl art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc jedynie do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca nabył spadek po zmarłej w dniu 6 września 2010 r. matce. W drodze spadku wnioskodawca nabył udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego w wysokości #189;. Drugi spadkobierca (brat wnioskodawcy) wystąpił do właściwego sądu o dokonanie działu spadku w wyniku czego spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o wartości 200 000 zł otrzymał na wyłączną własność z obowiązkiem spłaty wnioskodawcy, w wysokości wartości przypadającego na niego udziału, w kwocie 100 000 zł.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, iż otrzymanie przez wnioskodawcę od innego spadkobiercy w wyniku działu spadku kwoty ekwiwalentnej do posiadanego udziału w spadku nie spowoduje powstania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Istotne znaczenie dla niniejszego rozstrzygnięcia ma okoliczność, że spłata nie przekroczyła wartości przysługującego wnioskodawcy udziału spadkowego, a czynność prawna została dokonana wyłącznie między spadkobiercami. W konsekwencji, na wnioskodawcy nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stanowisko wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Należy jednak wyjaśnić, że przyczyną braku opodatkowania w niniejszym przypadku nie jest to, że nabycie spadku podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Nie powstanie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości wynika wyłącznie z faktu otrzymania w wyniku działu spadku kwoty ekwiwalentnej do udziału w spadku. Sam fakt opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nabycia spadku nie wyłącza bowiem opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Odnosząc się do powołanych przez wnioskodawcę decyzji i interpretacji organu podatkowego oraz wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych podkreśla się, iż orzeczenia podatkowe i sądowe nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły i tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.