IBPBII/2/415-1383/11/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 6 grudnia 2011 r. (data wpływu do Organu 6 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży akcji - jest nieprawidłowe.

W dniu 6 grudnia 2011 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży akcji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W grudniu 1993 r. wnioskodawczyni oraz jej mąż zakupili w obrocie publicznym po 3 akcje Banku. Natomiast w dniu 30 grudnia 1993 r. wnioskodawczyni zawarła umowę świadczenia usług maklerskich i prowadzenia kont depozytowych oraz rachunku pieniężnego związanego z obrotem papierami wartościowymi przez dom maklerski tego Banku.

Wnioskiem z dnia 5 kwietnia 1994 r. o dokonanie weryfikacji świadectwa depozytowego opiewającego na 3 akcje Banku mąż wnioskodawczyni przekazał omawiane akcje (3 szt.) na rachunek inwestycyjny wnioskodawczyni. Po przekazaniu powyższych 3 szt. akcji przez męża na rzecz wnioskodawczyni, jej rachunek opiewał na 6 akcji.

Wnioskodawczyni podała, że następnie zmieniono numer jej rachunku bankowego a od 1 stycznia 1997 r., po wprowadzeniu zintegrowanego systemu informatycznego rachunek otrzymał po raz kolejny inny numer.

Wnioskodawczyni oświadczyła, że od dnia 28 listopada 1972 r., tj. od dnia zawarcia związku małżeńskiego pozostawała z mężem we wspólnocie majątkowej, a akcje Banku w ilości 6 szt. zakupione były z majątku wspólnego.

W dniu 29 maja 2008 r. mąż wnioskodawczyni zmarł.

Akcje w ilości 6 szt. wnioskodawczyni zleciła do sprzedaży w dniu 25 lipca 2011 r., a w dniu 29 lipca 2011 r. otrzymała przelew pieniężny od Banku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Od jakiej ilości akcji Banku wnioskodawczyni będzie musiała uiścić podatek dochodowy.

Zdaniem wnioskodawczyni, nie powinna płacić podatku dochodowego do sprzedaży akcji.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 10 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy stanowi, iż źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a) - c).

Natomiast w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy wskazano, iż za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, przychody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych.

Zgodnie z art. 5a pkt 11 ww. ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538). Papierami wartościowymi w rozumieniu tej ustawy są m.in. akcje.

Stosownie do treści art. 30b ust. 1 ww. ustawy, od dochodów uzyskanych m.in. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (akcji) podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.

Przepis art. 30b ust. 5 ww. ustawy stanowi, iż dochodów ze zbycia papierów wartościowych (akcji) nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27 (na zasadach ogólnych według skali podatkowej) oraz w art. 30c (tzw. podatek liniowy z działalności gospodarczej).

Na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z kapitałów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30b ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym (art. 45 ust. 1a pkt 1 cyt. ustawy). W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania (art. 45 ust. 4 pkt 2 ww. ustawy).

Jednocześnie zgodnie z treścią art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw (Dz. U. Nr 202, poz. 1956 z późn. zm.) przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do opodatkowania dochodów (poniesionych strat) uzyskanych po dniu 31 grudnia 2003 r., z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, o których mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004 r., pod warunkiem, że papiery te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004 r.

Przepis zaś wyżej powołanego art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2004 r., stanowi, iż zwalnia się od podatku dochodowego w okresie od dnia 1 stycznia 2001 r. do dnia 31 grudnia 2003 r., dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, które są dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi, nabytych na podstawie publicznej oferty lub na giełdzie papierów wartościowych albo w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym albo na podstawie zezwolenia udzielonego w trybie art. 92 lub 93 przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi (Dz. U. Nr 118, poz. 754 z późn. zm.) - przy czym zwolnienie nie ma zastosowania, jeżeli sprzedaż tych papierów wartościowych jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Jak zostało wskazane w stanie faktycznym sprawy, w 1993 r. wnioskodawczyni oraz jej mąż zakupili w obrocie publicznym po 3 akcje Banku, czyli łącznie 6 szt. Na rachunku inwestycyjnym wnioskodawczyni zostały zapisane 3 szt. akcji, podobnie jak na rachunku jej męża. Przedmiotowe akcje zostały zakupione z majątku wspólnego małżonków. Natomiast wnioskiem z dnia 5 kwietnia 1994 r. o dokonanie weryfikacji świadectwa depozytowego opiewającego na 3 akcje Banku mąż wnioskodawczyni przekazał omawiane akcje (3 szt.) na rachunek inwestycyjny wnioskodawczyni. W dniu 29 maja 2008 r. mąż wnioskodawczyni zmarł. Akcje w ilości 6 szt. wnioskodawczyni zleciła do sprzedaży w dniu 25 lipca 2011 r.

Wątpliwość wnioskodawczyni budzi kwestia opodatkowania sprzedaży przedmiotowych akcji.

W pierwszej kolejności zauważyć zatem należy, że co do zasady dochód z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych - akcji - podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, a na podatniku, który uzyskał dochód (poniósł stratę) z tego tytułu ciąży obowiązek złożenia we właściwym urzędzie skarbowym zeznania według ustalonego wzoru (formularz PIT-38), w terminie do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. W tym samym terminie dokonuje się też wpłaty należnego podatku wynikającego z zeznania.

Jednakże jak zostało wskazane powyżej ustawodawca zezwolił na zwolnienie od podatku dochodu ze sprzedaży akcji, jeżeli zostaną spełnione pewne warunki, o których mowa w cytowanych wyżej art. 52 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z dnia 12 listopada 2003 r.

W świetle wyżej przytoczonych przepisów dochody ze sprzedaży akcji korzystają ze zwolnienia, jeśli równocześnie zostały spełnione następujące warunki:

Tym samym tylko jeżeli akcje sprzedane przez wnioskodawczynię w 2011 r., spełniałyby równocześnie wszystkie przesłanki określone w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 listopada 2003 r., to dochód ze sprzedaży tych akcji korzystałyby ze zwolnienia, a tym samym wnioskodawczyni nie byłaby zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu ich sprzedaży.

Dla oceny, czy sprzedaż ww. akcji korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie wyżej powołanych przepisów istotne jest nie tylko to, czy akcje te zostały nabyte przed dniem 1 stycznia 2004 r. Data nabycia akcji jest tylko jednym z warunków zwolnienia, lecz nie jest warunkiem jedynym. Znaczenie ma także tryb nabycia akcji będących przedmiotem sprzedaży i okoliczność, czy akcje zostały dopuszczone do publicznego obrotu papierami wartościowymi.

W przedmiotowej sprawie akcje zostały nabyte w różnych datach oraz w różny sposób.

Zauważyć bowiem należy, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków (art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). W myśl art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w razie ustania wspólności (np. w wyniku śmierci jednego ze współmałżonków), udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zatem przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich stanowią co do zasady majątek wspólny małżonków. Natomiast jeżeli małżonków łączył ustrój wspólności ustawowej, to w chwili śmierci jednego z nich ustrój ten przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych i w skład masy spadkowej wchodzi majątek osobisty zmarłego oraz jego udział w majątku wspólnym (wynoszący połowę tego majątku). Drugi udział w majątku wspólnym należy natomiast do pozostałego przy życiu małżonka, co oznacza, że 50% majątku nie podlega dziedziczeniu jako stanowiąca własność małżonka żyjącego.

Przenosząc zatem powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że skoro wnioskodawczyni oraz jej mąż nabyli 6 sztuk akcji w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, to weszły one do ich majątku wspólnego. Zatem każdy z małżonków w momencie zakupu tych akcji stał się ich współwłaścicielem (w częściach równych). Każdemu z małżonków przysługiwał zatem udział #189; w każdej z tych 6 akcji, niezależnie od faktu, iż część z nich (3 szt.) została zdeponowana na rachunku inwestycyjnym wnioskodawczyni a pozostała część (również 3 szt.) na rachunku inwestycyjnym męża wnioskodawczyni. Natomiast dokonane przez męża wnioskodawczyni wnioskiem z dnia 5 kwietnia 1994 r. przekazanie 3 akcji na rachunek inwestycyjny wnioskodawczyni, stanowiło wyłącznie techniczne przesunięcie tych akcji z jednego rachunku na drugi, co bynajmniej nie oznacza, że od tego momentu zaczęły one należeć wyłącznie do wnioskodawczyni. Skoro bowiem zostały nabyte w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, to weszły do majątku wspólnego małżonków już w momencie ich zakupu i nawet po dokonanym w 1994 r. przesunięciu na rachunek inwestycyjny wnioskodawczyni nadal w równych częściach należały do jednego i do drugiego małżonka. Innymi słowy, dyspozycja męża w żadnym wypadku nie spowodowała, że wnioskodawczyni stała się wyłączną właścicielką akcji.

Z kolei w momencie śmierci męża wnioskodawczyni przysługujący mu w majątku wspólnym udział #189;, a więc również udział #189; w przedmiotowych akcjach wszedł do masy spadkowej i podlegał dziedziczeniu.

Tym samym w przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni nabyła prawo do 6 sztuk sprzedanych w 2011 r. akcji w dwóch datach i w różny sposób:

* w 1993 r. w obrocie publicznym w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej w udziale #189; oraz

* w 2011 r. w dacie śmierci męża, w udziale jaki wnioskodawczyni przysługiwał w spadku.

Jak wynika z podanych na stronach intrnetowych do publicznej wiadomości informacji akcje Banku, które w 1993 r. zakupili małżonkowie zostały dopuszczone do publicznego obrotu. Jeżeli zatem w 1993 r. nabycie tych akcji nastąpiło w regulowanym pozagiełdowym wtórnym obrocie publicznym a ich sprzedaż nie jest przedmiotem działalności gospodarczej to #189; dochodu uzyskanego z tytułu sprzedaży przedmiotowych akcji może podlegać zwolnieniu, o którym mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym wnioskodawczyni nie jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od #189; dochodu uzyskanego ze sprzedaży w 2011 r. 6 sztuk akcji.

Natomiast opodatkowaniu podlega dochód uzyskany w 2011 r. ze sprzedaży przedmiotowych akcji w części nabytej w drodze spadku po mężu. Nabycie przedmiotowy akcji w tej części nastąpiło bowiem w drodze spadku, z kolei warunkiem do skorzystania ze zwolnienia jest aby akcje zostały nabyte na postawie oferty publicznej, na giełdzie papierów wartościowych czy w regulowanym wtórnym obrocie publicznym i to przed 1 stycznia 2004 r., co nie miało miejsca w niniejszym przypadku. W związku z powyższym dochód ze zbycia akcji nabytych w drodze spadku w 2008 r. nie może podlegać zwolnieniu, o którym mowa w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochód ten podlega opodatkowaniu jako dochód z kapitałów pieniężnych, na zasadach określonych w art. 30b ww. ustawy.

Zasady ustalenia dochodu z odpłatnego zbycia papierów wartościowych, określone zostały w art. 30b ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem, dochodem z odpłatnego zbycia papierów wartościowych jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia papierów wartościowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f lub ust. 1g, lub art. 23 ust. 1 pkt 38, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 13 i 14.

Ustawodawca regulując zasady ustalania dochodu z odpłatnego zbycia m.in. papierów wartościowych - w tym przypadku akcji - zezwala zatem aby przychód do opodatkowania pomniejszały koszty uzyskania tego przychodu, jednocześnie uzależniając ich wysokość od sposobu nabycia zbywanych papierów wartościowych.

Zauważyć jednak należy, że w przypadku nabycia akcji w drodze spadku w momencie ich sprzedaży, współmałżonek pozostający przy życiu (spadkobierca) nie ma prawa do odliczenia kosztów uzyskania przychodów rozumianych jako wydatki poniesione na nabycie akcji. Wynika to z faktu, iż prawo do tych akcji nabywa on w drodze spadkobrania, a więc pod tytułem darmym (nieodpłatnie) bez ponoszenia kosztów. Bowiem w przypadku nabycia papierów wartościowych w drodze spadku, nie występuje koszt nabycia tych walorów, ponieważ nie zostały poniesione żadne wydatki na ich nabycie. Nabycie w drodze spadku jest nabyciem nieodpłatnym, gdyż spadkobierca sprzedający akcje nie poniósł wydatku na ich nabycie, gdyż otrzymał je w spadku.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie wnioskodawczyni akcje, zbyte w 2011 r. nabyła w części w czasie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej w 1993 r. i w części w drodze spadku po mężu w 2008 r. Zatem dochód uzyskany ze sprzedaży tych akcji podlega rozliczeniu stosownie do wielkości udziałów w akcjach nabywanych w tych dwóch datach. Część dochodu uzyskanego w 2011 r. ze sprzedaży przedmiotowych akcji (tj. odpowiadająca wynoszącemu #189; udziałowi nabytemu w 1993 r.) może podlegać zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie w art. 52 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 19 ust. 1 pkt 2 ustawy zmieniającej z dnia 12 listopada 2003 r. Natomiast dochód ze sprzedaży w 2011 r. przedmiotowych akcji w udziale jaki wnioskodawczyni nabyła w 2008 r. w drodze spadku po mężu podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Oznacza to, że wnioskodawczyni dochód ten po zakończeniu roku, w którym nastąpiło zbycie akcji powinna wykazać w zeznaniu PIT-38 i podlegał on będzie opodatkowaniu 19% podatkiem.

Zatem stanowisko wnioskodawczyni, iż nie powinna płacić podatku dochodowego z tytułu sprzedaży przedmiotowych akcji należało uznać za nieprawidłowe. Jak zostało bowiem wskazane powyżej dochód z tytułu sprzedaży przedmiotowych akcji odpowiadający udziałowi nabytemu w spadku po mężu podlega opodatkowaniu jako dochód z kapitałów pieniężnych, na zasadach określonych w art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a tym samym po stronie wnioskodawczyni wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego od tej części dochodu.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.