IBPBII/2/415-135/08/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 4 grudnia 2008 r. (data wpływu do tut. BKIP 9 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy zamiany udziałów w nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 9 grudnia 2008 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy zamiany udziałów w nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni w dniu 14 grudnia 2007 r. nabyła w drodze darowizny od swojej siostry niezabudowaną działkę 3521/2 o pow. 0,4687 ha. Następnie we wrześniu 2008 r. wnioskodawczyni wraz z siostrą, która posiada sąsiednią działkę 3521/1 oraz z inną osobą trzecią będącą właścicielką działki 3539/4 złożyły do Urzędu Gminy wniosek o podział ww. niezabudowanych działek. Wnioskodawczyni podkreśliła, że podział działek zostanie dokonany w ten sposób, że z każdej działki wydzielona zostanie jedna działka z przeznaczeniem na wspólną drogę wewnętrzną tj. wnioskodawczyni przeznaczy na drogę wewnętrzną działkę 3521/10, jej siostra 3521/16 a osobą trzecia działkę 3539/9. W chwili obecnej działki 3251/1 oraz 3521/2 posiadają dostęp do drogi publicznej w formie służebności gruntowej ustanowionej na działkach 3521/3 oraz 3521/4- Wnioskodawczyni podkreśliła, że utworzona w wyniku podziału droga wewnętrzna umożliwi dojazd do wszystkich działek powstałych z podziału działek 3521/1, 3521/2 oraz 3539/4, W ceiu ustanowienia współwłasności działek przeznaczonych na drogę wewnętrzną podpisana zostanie umowa o następującej treści: wnioskodawczyni zobowiązuje się przenieść na rzecz osoby trzeciej udział wynoszący 1/5 części we współwłasności nieruchomości powstałej z podziału działki 3521/2 (tj. nieruchomości oznaczonej nr 3521/10) o pow. 0,0402 ha przeznaczonej na drogę wewnętrzną, zaś w zamian osoba trzecia zobowiązuje się przenieść na rzecz wnioskodawczyni udział wynoszący 1/3 części we współwłasności nieruchomości powstałej z podziału działki 3539/4 (tj. nieruchomości oznaczonej nr 3539/9) przeznaczonej na drogę wewnętrzną o pow. 0,0245 ha. Wnioskodawczyni zaznaczyła, iż z tytułu zawarcia umowy zamiany pomiędzy nimi nie dojdzie do żadnych spłat, dopłat jak również innych rozliczeń finansowych. Nadto dodała, że powierzchnia przenoszonych udziałów jest równa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie umowy zamiany udziałów będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawczyni, nieodpłatne przeniesienie udziałów w działkach wyodrębnionych z przeznaczeniem na wspólną drogę wewnętrzną, która będzie służyć wszystkim współwłaścicielom nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Powierzchnia przenoszonych udziałów w nieruchomości jest równa, w związku z tym nie dochodzi do powiększenia stanu posiadania poszczególnych właścicieli. Ponadto nie dochodzi również między nimi do żadnych rozliczeń finansowych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl przepisu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodu jest odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. W przypadku zamiany okres ten odnosi się do każdej z osób dokonujących zamiany.

Cytowane w powyższym przepisie "odpłatne zbycie" oznacza przeniesienie prawa własności lub innych praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Aby dana czynność miała charakter odpłatnej nie musi jej jednak towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy. Forma bezpośredniej wymiany towarów, jaką jest uregulowana w art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) umowa zamiany, w wyniku której każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy, również stanowi odpłatne zbycie rzeczy. Ekwiwalentem w tym wypadku jest inna rzecz, a nie wartości pieniężne. Innym argumentem przemawiającym za tym, iż umowa zamiany jest odpłatną czynnością prawną jest art. 604 Kodeksu cywilnego, w którym ustawodawca do umowy zamiany nakazuje stosować przepisy dotyczące sprzedaży tj. art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym umowa zamiany rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę. Zasadnicza różnica między umową sprzedaży a umową zamiany polega na tym, że w umowie zamiany nie występuje świadczenie pieniężne. Zamiana jest więc umową o podobnym charakterze co sprzedaż. Fakt ten ukazuje liczne podobieństwa między wskazanymi umowami, ograniczając różnicę między nimi jedynie do formy zapłaty, którą w przypadku umowy sprzedaży stanowi wartość pieniężną, a w przypadku umowy zamiany - inna rzecz.

Wobec powyższego, zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zamiana ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Jeżeli natomiast zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości następuje po upływie tego okresu, przychód z zamiany nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)~c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej, mają jednak zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007 r., czyli w tym przypadku, gdyż wnioskodawczyni działkę, otrzymała w drodze darowizny w 2007 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2008 r. Nr 209, poz. 1316) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 8 ust. 1 do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r., nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

W myśl art. 30e ust. 1-4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. W przypadku odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) dochód ustala się u każdej ze stron umowy i dochodu nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia w drodze zamiany nieruchomości lub praw majątkowych, a także innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, u każdej ze stron umowy przenoszącej własność jest wartość nieruchomości, rzeczy lub prawa zbywanego w drodze zamiany, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Przepis ust. 1,3 i 4 stosuje się odpowiednio (art. 19 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6d ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Wysokość ww. nakładów, stosownie do art. 22 ust. 6e, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, wynika, że wnioskodawczyni zamierza zawrzeć z osobą trzecią umowę zamiany w wyniku której wnioskodawczyni zobowiązuje się przenieść na rzecz osoby trzeciej udział wynoszący 1/5 części we współwłasności nieruchomości powstałej z podziału działki 3521/2 (tj. nieruchomości oznaczonej nr 3521/10) o pow. 0,0402 ha przeznaczonej na drogę wewnętrzną zaś w zamian osoba trzecia zobowiązuje się przenieść na rzecz wnioskodawczyni udział wynoszący 1/3 części we współwłasności nieruchomości powstałej z podziału działki 3539/4 (tj. nieruchomości oznaczonej nr 3539/9) przeznaczonej na drogę wewnętrzną o pow. 0,0245 ha.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe stwierdzić należy, że planowana czynność prawna mająca na celu zawarcie umowy zmiany udziału w działkach pomiędzy wnioskodawczynią a osobą trzecią wywołuje określone skutki podatkowe. Zamiana jest formą odpłatnego zbycia. W następstwie umowy zamiany mają miejsce dwie czynności. Z jednej strony dochodzi u każdej ze stron do odpłatnego zbycia nieruchomości, z drugiej natomiast każda ze stron nabywa nową nieruchomość. Należy przy tym zauważyć, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega jedynie odpłatne zbycie, a nabycie jest podatkowo obojętne. Przychodem z zamiany nieruchomości-w niniejszej sprawie udziału w działkach - jest wartość zbytego w drodze zamiany udziału w działce 3521/2 (powstałej z podziału działki 3521/10). Oznacza to, że planowana przez wnioskodawczynię zamiana udziału w działce będzie stanowić źródło przychodu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem od wartości zbywanego udziału w działce pomniejszonej o poniesione koszty związane z zawarciem umowy zamiany o ile wnioskodawczyni takie koszty poniesie. Wyjaśnić należy, iż dla skutków podatkowych zawarcia umowy zamiany nie ma znaczenia fakt, że pomiędzy stronami nie dojdzie do żadnych spłat, dopłat i innych roszczeń finansowych a także że powierzchnia przenoszonych udziałów jest równa. W przypadku zamiany nieruchomości z punktu widzenia prawa podatkowego ma znaczenie czy transakcja zmiany nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości została dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, czy też nastąpiła po upływie 5 lat.

Nadto istotnym przy dokonaniu czynności prawnej mającej na celu zamianę w niniejszej sprawie - udziału w działkach - ma wartość zamienianego udziału w działce. Z wniosku jednak nie wynika, jaką wartość ma będący przedmiotem zamiany udział w działce należący do wnioskodawczyni. Należy zatem wskazać na brzmienie art. 21 ust. 1 pkt 32b zgodnie z którym, wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są przychody z zamiany rzeczy lub praw, jeżeli z tytułu jednej umowy nie przekraczają kwoty 2.280 zł.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku wnioskodawczyni dołączyła dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w /*-*związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przedstawionym przez wnioskodawczynię i jej stanowiskiem. Wobec tego niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis zdarzenia przedstawiony przez wnioskodawczynię w złożonym wniosku.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się!ub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.