IBPBII/2/415-1074/13/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 29 października 2013 r. (który w tym samym dniu otrzymano drogą elektroniczną) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży mieszkania - jest prawidłowe.

W dniu 29 października 2013 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży mieszkania.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca rozwiódł się w 2012 r. W skład majątku wspólnego małżeńskiego wchodziły dwie nieruchomości:

We wrześniu 2012 r. w wyniku notarialnego podziału majątku wspólnego po rozwodzie, mieszkanie stało się w całości własnością Wnioskodawcy, a dom jednorodzinny w całości własnością byłego małżonka Wnioskodawcy. Podział majątku został dokonany bez spłat i dopłat. Pozostałym majątkiem wspólnym (rzeczami ruchomymi) małżonkowie podzielili się po połowie. Ponadto małżonkowie zawarli umowę, zgodnie z którą kredyt hipoteczny zaciągnięty na zakup działki i budowę domu będą do końca jego trwania spłacać po połowie. W sierpniu 2013 r. Wnioskodawca sprzedał mieszkanie za cenę 280 tys. zł.

W związku z powyższym stanem faktycznym zadano następujące pytanie:

Czy za datę nabycia przez Wnioskodawcę mieszkania należy uznać 2003 r., kiedy to faktycznie Wnioskodawca zakupił je z byłym małżonkiem, czy 2012 r. kiedy został dokonany podział majątku wspólnego i co za tym idzie czy istnieje konieczność zapłaty przez Wnioskodawcę podatku dochodowego od sprzedaży mieszkania przed upływem 5 lat od jego nabycia.

Zdaniem Wnioskodawcy, za datę nabycia mieszkania należy uznać 2003 r. a nie 2012 r., ponieważ podział majątku wspólnego został dokonany bez spłat i dopłat a wartość otrzymanej przez niego rzeczy w wyniku podziału majątku, mieści się w udziale, jaki mu przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim. Tym samym Wnioskodawca uważa, że sprzedaż mieszkania w 2013 r. nastąpiła po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia tej nieruchomości w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) - podlegającym opodatkowaniu źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

W świetle powyższego przepisu, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy stanowi źródło przychodów, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Przepis ten formułuje tym samym również zasadę, że jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub praw nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie lub wybudowanie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 2003 r. Wnioskodawca wraz z małżonkiem nabył mieszkanie. W 2007 r. małżonkowie zakupili działkę, na której wybudowali dom jednorodzinny. Następnie w stosunku do małżonków został orzeczony rozwód. W 2012 r. w wyniku notarialnego podziału majątku wspólnego Wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność mieszkanie a były małżonek dom jednorodzinny. Podziału majątku dokonano bez spłat i dopłat. Pozostałym majątkiem wspólnym - rzeczami ruchomymi - małżonkowie podzielili się po połowie. Ponadto ustalili, że kredyt hipoteczny zaciągnięty na zakup działki i budowę domu małżonkowie będą spłacać do końca jego trwania po połowie. W sierpniu 2013 r. Wnioskodawca sprzedał mieszkanie za kwotę 280 tys. zł.

W rozpatrywanej sprawie istotne jest ustalenie daty nabycia mieszkania, które stanowiło majątek wspólny małżonków a w wyniku podziału stało się wyłączną własnością Wnioskodawcy.

Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.). Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy - z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Co do zasady, wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy (art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego), na skutek orzeczenia sądu (art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego) albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków (art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, a także w wyniku ustania małżeństwa - między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast w myśl art. 50¹ Kodeksu - w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3.

Podsumowując, z datą ustania małżeństwa, a więc również wspólności majątkowej, współwłasność łączna jaka istnieje między małżonkami przekształca się we współwłasność w częściach ułamkowych. Zatem w chwili ustania małżeństwa co do zasady każdy z małżonków ma wynoszący #189; udział w majątku wspólnym, a więc w każdej rzeczy, jaka do tego majątku należy. W chwili ustania małżeństwa Wnioskodawca był właścicielem wynoszącego #189; udziału we wszystkich składnikach majątku wspólnego małżonków, podobnie jak jego współmałżonek.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem - w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - nie jest jednak przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Tym samym za datę nabycia nieruchomości lub rzeczy, które przypadły danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę ich nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko wówczas jeżeli podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub jeżeli wartość otrzymanych przez daną osobę nieruchomości lub rzeczy w wyniku tego podziału mieściła się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługiwał w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział odbył się w naturze, lecz w sposób, który był nieekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty lub dopłaty oraz gdy wartość otrzymanych przez byłego małżonka nieruchomości lub rzeczy przekracza jego udział w majątku wspólnym, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział byłego małżonka w majątku wspólnym, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku wspólnego nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat). Przez pojęcie "nabycie" użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

W przypadku, gdy przedmiotem podziału majątku dorobkowego małżonków jest więcej niż jedna nieruchomość i rzeczy, dla obliczenia udziału nabytego w drodze podziału majątku wspólnego w tych nieruchomościach lub rzeczach należy: obliczyć wartość całego majątku dorobkowego małżeńskiego czyli zsumować wartość nieruchomości i rzeczy ruchomych. Następnie należy obliczyć wartość udziału jaki przysługiwał Wnioskodawcy w majątku wspólnym, czyli wartość całego majątku dorobkowego małżonków podzielić na pół. Otrzymana kwota odpowiadać będzie wartości udziału jaki przysługiwał Wnioskodawcy w majątku wspólnym. Kolejnym krokiem jest porównanie wartości majątku, jaki Wnioskodawca otrzymał w drodze podziału majątku, czyli wartości nieruchomości i rzeczy ruchomych do kwoty jaka mu przysługiwała pierwotnie.

W rozpatrywanej sprawie Wnioskodawca wskazał, że składniki majątkowe będące uprzednio we wspólności majątkowej małżeńskiej w wyniku podziału majątku wspólnego zostały podzielone w ten sposób, że mieszkanie o wartości 290 tys. zł przypadło na wyłączną własność Wnioskodawcy, dom jednorodzinny o wartości 540 tys. zł otrzymał na wyłączną własność współmałżonek Wnioskodawcy, a pozostałym majątkiem wspólnym tj. rzeczami ruchomymi małżonkowie podzielili się po połowie.

Z powyższych okoliczności wynika, że choć podział majątku odbył się bez spłat i dopłat, to jednak nie był on ekwiwalentny, bowiem byli małżonkowie otrzymali na wyłączną własność majątek różnej wartości. Należy w dalszej kolejności rozstrzygnąć czy wartość majątku otrzymana w wyniku podziału przez Wnioskodawcę mieści się w ramach udziału jaki przysługiwał mu w majątku dorobkowym małżonków.

W efekcie podziału Wnioskodawca otrzymał majątek o wartości niższej niż jego były małżonek. Skoro zatem wartość otrzymanego przez Wnioskodawcę majątku tj. wartość mieszkania oraz wartość rzeczy ruchomych w wyniku podziału majątku dorobkowego małżonków nie przekroczyła wartości udziału, jaki przysługiwał mu w majątku dorobkowym małżeńskim, to za datę nabycia sprzedanego w 2013 r. mieszkania, które przypadło Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku wspólnego należy przyjąć 2003 r., czyli rok, w którym małżonkowie nabyli mieszkanie do majątku wspólnego. Oznacza to, że przychód ze sprzedaży w 2013 r. mieszkania nie będzie stanowić podlegającego opodatkowaniu źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako że przychód ten Wnioskodawca uzyskał po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie mieszkania. Tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania nie będzie w ogóle podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższej argumentacji stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.