IBPBII/2/415-1069/09/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 30 października 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 4 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania diet i innych należności wypłacanych za czas podróży służbowej - jest prawidłowe.

W dniu 4 listopada 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania diet i innych należności wypłacanych za czas podróży służbowej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegająca na produkcji opakowań z drewna i papieru, wykonuje usługi logistyczne polegające na zabezpieczeniu produkcji obsługiwanych firm w opakowania (palety), śledzi obrót tymi paletami z kontrahentami firm obsługiwanych. Dla potrzeb tej działalności produkcyjno-usługowej zatrudniani są kierowcy zajmujący się transportem wytworzonych produktów do klientów jak i przywozem materiałów i surowców niezbędnych do produkcji. Usługi transportowe związane z działalnością spółki wykonywane są na terenie kraju, krajów Unii Europejskiej oraz poza kraje Unii.

Kierowcy zatrudnieni są na podstawie umowy o prace a miejscem wykonywania pracy określonym w umowach o prace jest siedziba spółki i oddział zakładu. Oba wskazane miejsca zlokalizowane są na terenie jednego województwa. Wyjazdy kierowców poza miejscowość będącą siedzibą spółki oraz oddział są traktowane przez spółkę jako podróże służbowe w rozumieniu art. 77⁵ Kodeksu pracy.

Na okoliczność wyjazdu poza siedzibę spółki i poza miejscowość oddziału spółki kierowcom wydawany jest dokument polecenie wyjazdu służbowego, które po potwierdzeniu odbycia wyjazdu jest rozliczane i wypłacane kierowcom.

Wysokość wypłacanych przez spółkę świadczeń, tj. diet i ryczałtów za nocleg nie przekracza stawek określonych w rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju lub poza granicami kraju (Dz. U. z 2002 r. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy kwoty wypłacanych diet i ryczałtów za nocleg są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Czy zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych obowiązuje w kontekście uchwały Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2008 r. (sygn. akt II PZP 11/08).

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika, do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub przepisach wydawanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalenia należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza jego granicami.

W ocenie wnioskodawcy na podstawie ww. przepisu przysługujące pracownikowi z tytułu odbytej podróży służbowej diety oraz zwrot kosztów za przejazdy, dojazdy, noclegi a także inne wydatki określone przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych. Wnioskodawca wskazuje, że podstawowym warunkiem skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest odbycie przez pracownika podróży służbowej. Przepisy ustawy podatkowej nie zawierają definicji podróży służbowej. Definicja taka zawarta jest w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Zgodnie z art. 77⁵ "podróżą służbową" jest każdy wyjazd pracownika na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałe miejsce pracy. Jednocześnie w myśl art. 29 ust. 1 Kodeksu pracy określenie w umowie o pracę miejsca wykonywania pracy pozostaje w gestii stron stosunku pracy. Nie ma przy tym przeszkód prawnych, aby w umowie o pracę zawartej z kierowcą jako miejsce wykonywania pracy określono siedzibę pracodawcy lub miejscowość, w której znajduje się oddział zakładu pracy, ewentualnie obie lokalizacje.

W takim przypadku, w ocenie wnioskodawcy, jeśli umowa o pracę nie przewiduje dodatkowych warunków, służbowy wyjazd kierowców, na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się zakład pracy będzie podróżą służbową.

W związku z powyższym, zdaniem wnioskodawcy, wypłacone kierowcom diety i ryczałty za nocleg związane z ich wyjazdami na polecenie pracodawcy poza miejscowość, w której znajduje się siedziba spółki lub oddział są zwolnione z podatku dochodowego.

Ponadto Spółka wskazuje, że jej stanowisko jest zgodne z wyrokiem NSA z dnia 7 października 2009 r. (sygn. akt II FSK 797/08, niepublikowany) oraz interpretacjami:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 6 stycznia 2009 r. sygn. IBPBII/1/415-5/08/BD,

* Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 21 styczeń 2008 r. sygn. ILPB1/415-158/07-03/IM.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej są przepisy:

* rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1990 z późn. zm.),

* rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.).

Zatem diety, zwrot kosztów za przejazdy, dojazdy oraz ryczałt za noclegi, a także inne należności za czas podróży służbowej pracownika na obszarze kraju i poza nim zwolnione są z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości określonej w ww. rozporządzeniach. Jednakże warunkiem niezbędnym dla skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odbycie przez pracownika podróży służbowej. Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji podróży służbowej. Dlatego w kwestii tej należy posłużyć się definicją zawartą w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

W przepisie art. 77^{5 §} 1 Kodeksu pracy ustawodawca określił, iż pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy przysługuje zwrot kosztów związanych z podróżą służbową.

W świetle art. 29 § 1 Kodeksu pracy określenie w umowie o pracę m.in. miejsca wykonywania pracy, pozostaje w gestii stron stosunku pracy. Pod pojęciem miejsca pracy rozumie się zarówno stały punkt w znaczeniu geograficznym, jak i pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym będzie świadczona praca. Miejsce pracy nie musi pokrywać się z siedzibą zakładu pracy, bowiem te pojęcia nie są tożsame. Decyzję o tym czy pracownik odbywa podróż służbową podejmuje pracodawca wysyłający pracownika poza miejsce określone jako miejsce pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż usługi transportowe związane z działalnością spółki wykonywane są na terenie kraju, krajów Unii Europejskiej oraz poza kraje Unii. Spółka zatrudnia na podstawie umowy o pracę kierowców a miejscem wskazanym w umowie o pracę jest siedziba spółki i oddział zakładu. Wyjazdy kierowców poza miejscowość będącą siedzibą spółki oraz oddział są traktowane przez spółkę jako podróże służbowe w rozumieniu art. 77⁵ Kodeksu pracy. Wysokość wypłacanych przez spółkę świadczeń, tj. diet i ryczałtów za nocleg nie przekracza stawek określonych w rozporządzeniach Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju lub poza granicami kraju.

Reasumując, stwierdzić należy, że jeśli zostały spełnione warunki wynikające z art. 77^{5 §} 1 Kodeksu pracy oraz z rozporządzeń Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, to świadczenia wypłacane przez pracodawcę z tytułu odbywanych podróży służbowych korzystać będą ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych do wysokości określonej w wymienionych rozporządzeniach.

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż ostateczne rozstrzygnięcie kwestii, czy wykonywanie pracy kierowcy może być uznane za podróż służbową należy do właściwości Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, które jest organem właściwym w zakresie prawa pracy.

Ponadto zauważyć należy, iż jakkolwiek orzeczenia podatkowe kształtują pewną linię wykładni obowiązującego prawa, jednak dotyczą konkretnych spraw, w danym stanie prawnym i w świetle art. 87 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa. Tym samym nie mogą być wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację. W związku z powyższym powołana przez wnioskodawcę uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2009 r. sygn. akt II PZP 11/08 nie ma wpływu na rozstrzygnięcie zawarte w niniejszej interpretacji. Co więcej powołany wyrok dotyczy kwestii czy wykonywanie przez pracownika uzgodnionej między stronami pracy, która polega na stałym przemieszczaniu się na określonym obszarze, jest podróżą służbową w rozumieniu art. 77^{5 §} 1 Kodeksu pracy. Zatem dotyczy innego stanu faktycznego niż przedstawiony we wniosku.

W odniesieniu natomiast do powołanych przez wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że rozstrzygnięcia te zapadły w indywidualnych sprawach osób, które się o nie ubiegały i również nie są wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.