IBPBII/2/415-106/09/CJS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Biura 3 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 lutego 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie w zakresie sposobu opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni wraz ze swoim mężem rozpoczęła budowę domu jednorodzinnego wolno stojącego na działkach 2558 i 2560/2 na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 6 listopada 2003 r. Na cele budowy przedmiotowego domu, mąż wnioskodawczyni sprzedał na podstawie aktu notarialnego z dnia 24 maja 2007 r. budynek mieszkalny, który stanowił jego odrębną własność za cenę 650.000 zł. Zgodnie z powyższym aktem mąż wnioskodawczyni dokonał odpłatnego zbycia poprzez zamianę, w wyniku której nabył prawo własności lokalu mieszkalnego, a druga strona umowy zamiany nabyła nieruchomość wraz z posadowionym na niej budynkiem mieszkalnym stanowiącym majątek osobisty męża wnioskodawczyni. W ramach rozliczeń umowy zamiany strona umowy zobowiązała się do zapłaty na rzecz męża wnioskodawczyni różnicy pomiędzy wartościami zamienianych rzeczy w kwocie 330.000 zł W tej sytuacji wartość powyższego lokalu mieszkalnego została określona na kwotę 320.000 zł.

Tym samym aktem notarialnym mąż wnioskodawczyni w drodze darowizny darował wnioskodawczyni opisany powyżej lokal mieszkalny. W lokalu tym wnioskodawczyni wraz z córką zamieszkała w miesiącu lipcu 2007 r. i mieszkała do końca miesiąca lipca 2008 r. Wnioskodawczyni nadmienia, iż nie dokonała ona w przedmiotowym lokalu mieszkalnym meldunku, okoliczności te wynikały stąd, że w międzyczasie kontynuowana była budowa domu, gdzie wnioskodawczyni zamierzała się przeprowadzić jak najszybciej i nie chciała dwukrotnie formalnie zmieniać miejsca zamieszkania. Wnioskodawczyni podnosi, iż nie była poinformowana, że jest to konieczne do uzyskania tzw. ulgi meldunkowej. Pod koniec miesiąca lipca 2008 r. małżonkowie zakończyli budowę domu za pieniądze uzyskane ze sprzedaży wspomnianego domu stanowiącego majątek osobisty męża oraz lokalu otrzymanego w drodze darowizny, który wnioskodawczyni sprzedała za kwotę niższą niż uzyskaną z rozliczenia w drodze umowy zamiany o 20.000 zł. Sprzedaż ta nastąpiła w dniu 5 czerwca 2008 r. Wnioskodawczyni nadmienia, że wszystkie środki pieniężne jakie otrzymała z powyższej sprzedaży przeznaczyła na budowę wspomnianego domu. Wnioskodawczyni uzyskała również informacje we właściwym organie podatkowym, iż z tytułu odpłatnego zbycia lokalu nabytego w drodze darowizny z uwagi na brak upływu 5 letniego okresu, będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego, a brak meldunku w nim wyklucza możliwość skorzystania z ulgi meldunkowej.

Wnioskodawczyni informuje, że posiada rachunki i dokumenty z których wynika, że całe uzyskane ze sprzedaży pieniądze przeznaczone zostały na budowę domu. Nie posiada żadnego majątku oprócz wybudowanego domu ani też żadnych oszczędności. Liczyła na istnienie tzw. ulgi budowlanej skoro wszystkie w ten sposób otrzymane pieniądze przeznaczyła na budowę domu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z tak opisanym stanem faktycznym wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego skoro nie uzyskała żadnego dochodu a jedynie stratę w wysokości 20.000 zł.

Zdaniem wnioskodawczyni, przysługuje jej zwolnienie z powyższego podatku dochodowego, albowiem całą kwotę uzyskaną ze sprzedaży mieszkania przeznaczyła na budowę domu. Posiada na tę okoliczność wszystkie zgromadzone faktury, które może przedłożyć na żądanie organu. Ponadto wnioskodawczyni podnosi, że jej stanowisko wynika z treści ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych a w szczególności z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy.

Wnioskodawczyni uważa również, ze wielokrotne zmiany powyższej ustawy nie mogą być interpretowane na jej niekorzyść i powinna alternatywnie skorzystać z ulgi meldunkowej. Jest w stanie udowodnić, że praktycznie wraz z rodziną zamieszkiwała przez okres co najmniej roku w zbytym lokalu mieszkalnym i zbyła go jedynie na cele budowy domu jednorodzinnego.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) źródłem przychodu jest - z zastrzeżeniem ust. 2 - odpłatne zbycie m.in.:

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ma moment jej nabycia.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy zmieniającej do przychodu (dochodu) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r.) nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) w okresie od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2008 r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że wnioskodawczyni w dniu 24 maja 2007 r. otrzymała w drodze darowizny od męża prawo własności lokalu mieszkalnego, które następnie w dniu 5 czerwca 2008 r. sprzedała. W lokalu tym wnioskodawczyni mieszkała przez okres ponad 12 miesięcy nie posiadając jednakże meldunku.

Wątpliwości wnioskodawczyni budzi natomiast kwestia czy przychód uzyskany z odpłatnego zbycia ww. lokalu mieszkalnego będzie podlegał zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2008 r. lub zwolnieniu z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym po 1 stycznia 2009 r.

Stwierdzić, należy że skoro nabycie prawa do lokalu mieszkalnego nastąpiło w 2007 r., to dokonując oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 i ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e. ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ww. ustawy).

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn (art. 22 ust. 6d ww. ustawy).

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ustawy).

Zauważyć należy, iż ustawodawca przewidział w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, możliwość zwolnienia przychodu osiągniętego z odpłatnego zbycia budynku mieszkalnego.

Stosownie do zapisu art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z odpłatnego zbycia:

Jak wynika z powołanych przepisów ustawy, jednym z warunków zwolnienia od podatku dochodowego przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ustawy, jest zameldowanie podatnika w zbywanym budynku lub lokalu na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia. Przepis ten nie określa daty, od której należy liczyć okres zameldowania, nie uzależnia zameldowania, a tym samym prawa do zwolnienia, od posiadania tytułu własności do nieruchomości lub lokalu, lecz stanowi, że istotny jest fakt zameldowania podatnika na pobyt stały w zbywanym lokalu czy też budynku przez wyżej wskazany okres.

Zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy ma zastosowanie do przychodów podatnika, który w terminie 14 dni od dnia dokonania odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa majątkowego, złoży oświadczenie, że spełnia warunki do zwolnienia, w urzędzie skarbowym, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika (art. 21 ust. 21 tej ustawy).

Zgodnie z art. 8 ust. 3 ww. ustawy zmieniającej z dnia 6 listopada 2008 r. podatnicy zbywający nieruchomość lub prawo nabyte w okresie od dnia 01 styczna 2007 r.do 31 grudnia 2008 r. oświadczenie, o którym mowa w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r., składają w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, 14-dniowy termin określony w art. 21 ust. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym na dzień 31 grudnia 2008 r. nie ma zastosowania.

W związku z powyższym przedmiotowe zwolnienie uzależnione jest od spełnienia łącznie dwóch warunków:

* zameldowania na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 12 miesięcy przed datą zbycia,

* terminowego złożenia oświadczenia o spełnieniu warunków do zwolnienia.

Z analizy stanu faktycznego opisanego we wniosku wynika, iż wnioskodawczyni w zbywanym lokalu mieszkalnym w ogóle nie była zameldowana z uwagi na budowę domu i chęć jak najszybszego wprowadzenia się do niego.

Ponadto wnioskodawczyni podnosi, iż nie była poinformowana, że zameldowanie na pobyt stały jest warunkiem koniecznym do skorzystania z tzw. ulgi meldunkowej.

Zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. "Ulga meldunkowa" podobnie jak wszystkie ulgi i zwolnienia jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania wynikającej z art. 84 Konstytucji RP stanowiącego, że każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Tym samym podkreślenia wymaga fakt, że tylko określone zdarzenia prawne bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania - skutkuje zwolnieniem przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że wnioskodawczyni nie ma podstaw prawnych do twierdzenia, iż przysługuje jej prawo do skorzystania ze zwolnienia w ramach tzw. "ulgi meldunkowej". Sam fakt zamieszkiwania przez wnioskodawczynię w zbywanym lokalu mieszkalnym przez okres co najmniej 12 miesięcy nie daje podstaw do twierdzenia, że przychód uzyskany z odpłatnego zbycia przedmiotowego lokalu mieszkalnego podlega zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy. Ustawodawca nie wiąże bowiem prawa do zwolnienia przychodu z opodatkowania z zamieszkiwaniem w lokalu mieszkalnym, lecz prawo do zwolnienia bezwzględnie wiąże z faktem zameldowania w tym lokalu na pobyt stały.

Natomiast fakt, iż wnioskodawczyni nie była poinformowana o konieczności dopełnienia obowiązku meldunkowego nie może stanowić podstawy do twierdzenia, że ma prawo do skorzystania z ww. zwolnienia. Wnioskodawczyni nie może bronić się nieznajomością przepisów prawa, a co za tym idzie żądać od organu podatkowego szczególnego traktowania, ponieważ to na wnioskodawczyni ciąży obowiązek udowodnienia, iż spełnia określone prawem przesłanki dające możliwość skorzystania z przedmiotowego zwolnienia. Tym samym należy podkreślić, iż zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania oraz mają charakter przywileju, z którego podatnik ma prawo skorzystać, a nie obowiązek korzystania.

Mając zatem na uwadze przytoczone powyżej uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, że skoro wnioskodawczyni w przedmiotowym lokalu mieszkalnym nie była zameldowana przez okres co najmniej 12 miesięcy, to nie spełnia warunku dwunastomiesięcznego okresu zameldowania, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 126 ww. ustawy.

Ponadto wnioskodawczyni podnosi również, iż powinna skorzystać jeśli nie z powyższego zwolnienia to alternatywnie ze zwolnienia wyrażonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym po 1 stycznia 2009 r. skoro cały przychód uzyskany z odpłatnego zbycia przedmiotowego lokalu mieszalnego przeznaczyła na budowę domu jednorodzinnego.

Zauważyć należy, iż przepis ten wprowadzony na mocy art. 1 pkt 11 lit. a) tiret siedemnaste ww. ustawy zmieniającej z dnia 6 listopada 2008 r. obowiązuje od 1 stycznia 2009 r., nie może zatem mieć zastosowania do uzyskanego w 2008 r. przychodu z tytułu odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego.

Dlatego też twierdzenie wnioskodawczyni, iż z uwagi na fakt wydatkowania całości przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia prawa do lokalu mieszkalnego, będzie mogła alternatywnie skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r. uznać należy za bezzasadne. Bowiem sam fakt wydatkowania na cele mieszkaniowe uzyskanego przychodu nie daje jeszcze podstaw prawnych do twierdzenia, iż w opisanym przez wnioskodawczynię stanie faktycznym przedmiotowe zwolnienie będzie jej przysługiwało. Warunkiem zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest okoliczność, aby zbyty lokal mieszkalny stanowił prawo nabyte po dniu 1 stycznia 2009 r. co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca.

Wobec wyżej powołanych regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w oparciu o stan faktyczny przedstawiony we wniosku stwierdzić należy, iż przychód uzyskany w 2008 r. ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w 2007 r. w drodze darowizny od męża, przy braku spełnienia przez wnioskodawczynię przesłanek umożliwiających do skorzystania z tzw. "ulgi meldunkowej", zgodnie z regulacją wynikającą z art. 30e ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. do 31 grudnia 2008 r. podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W tym stanie rzeczy stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.