IBPBII/1/4515-56/15/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 27 lutego 2015 r. (data wpływu do Biura - 5 marca 2015 r.), uzupełnionym 14 maja 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania za przejęcie przez Państwo przedsiębiorstwa należącego do poprzednika prawnego - jest prawidłowe.

W dniu 5 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej skutków podatkowych powstałych z tytułu zasądzonego odszkodowania.

Ponieważ wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego w piśmie z 30 kwietnia 2015 r. znak: IBPB II/1/4511-178/15/MCZ wezwano o jego uzupełnienie m.in. przez wskazanie zakresu wniosku, tj. wyjaśnienie czy Wnioskodawca oczekuje interpretacji w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych czy w zakresie podatku od spadków i darowizn czy też może w zakresie obu tych podatków. Wniosek uzupełniono 14 maj 2015 r., Wnioskodawca wskazał w nim, że oczekuje interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Ojciec Wnioskodawcy był właścicielem przedsiębiorstwa, które upaństwowiono bez odszkodowania w 1952 r. Ojciec Wnioskodawcy zmarł w 1989 r. Wnioskodawca jako jedyny spadkobierca wystąpił do Państwa o odszkodowanie. Sprawa trwała kilkanaście lat. Zakończona została wyrokiem Sądu zasądzającym kwotę 30140 zł. Wnioskodawca został obciążony częścią kosztów sądowych w wysokości 9005,27 zł. W związku z poniesionymi kosztami sądowymi wysokość spadku po ojcu spadła do kwoty 21135 zł, pomniejszonej o poniesione przez niego koszty postępowania, których nie prowadził.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że:

* Data wyroku Sądu w sprawie zasądzenia od Skarbu Państwa odszkodowania za przejęcie przez Państwo przedsiębiorstwa należącego do jego ojca, to 16 grudnia 2013 r., jego uprawomocnienie - to 16 maja 2014 r.

* Odszkodowanie zostało wypłacone 23 maja 2014 r.; odsetek nie było.

* Koszty sądowe zasądzone zostały wyrokiem Sądu.

* Ojciec Wnioskodawcy zmarł 11 marca 1989 r.

* Za życia ojciec Wnioskodawcy wielokrotnie występował o zwrot niektórych maszyn z przedsiębiorstwa.

* W dniu 25 września 2014 r. Wnioskodawca zgłosił w urzędzie skarbowym fakt otrzymania odszkodowania oraz przekazał odpis wyroku Sądu, celem poinstruowanie jakie dalsze czynności powinny być podjęte (uzyskał informację o konieczności wystąpienia o interpretację).

* Odszkodowanie dotyczy tylko szkody rzeczywistej.

* Sąd przyjął jako dowód decyzję Ministra Gospodarki z marca 2007 r. o niezgodności z prawem przejęcia w 1952 r. przedsiębiorstwa ojca Wnioskodawcy.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

W myśl z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r. podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. spadku.

Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji spadku, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Stosownie do art. 922 § 1 tej ustawy, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Z powyższej normy prawnej wynika, że spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzą prawa i obowiązki, ale także uzasadnione prawne nadzieje na nabycie prawa. Prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie i realizację m.in. w formie odszkodowania. W myśl § 2 powołanego przepisu nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami. W obrębie zakresu pojęcia praw ściśle związanych z osobą spadkodawcy, znajdują się prawa mające służyć zaspokojeniu określonych interesów konkretnej osoby ze względu na jej indywidualną sytuację, np. roszczenia alimentacyjne czy uprawnienie do renty. Natomiast w zakresie praw i obowiązków przechodzących na określone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami chodzi o sytuacje, w których istnieje wyraźny przepis przewidujący taki skutek śmierci osoby uprawnionej lub zobowiązanej.

Stosownie zaś do art. 5 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r. powołanej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a w wypadku darowizny obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na obdarowanym i darczyńcy. Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze dziedziczenia powstaje z chwilą przyjęcia spadku.

W przypadku, gdy nabycie nie zgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem (orzeczeniem Sądu) obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia (art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn). Zatem datą nabycia majątku w drodze dziedziczenia jest data otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy, natomiast obowiązek podatkowy powstaje z datą uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku.

Podstawa opodatkowania określona została w art. 7 ust. 1 ustawy, a stanowi ją wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru.

Z treści wniosku i jego uzupełnienia wynika, że ojciec Wnioskodawcy był właścicielem przedsiębiorstwa, które upaństwowiono bez odszkodowania w 1952 r. Ojciec Wnioskodawcy zmarł 11 marca 1989 r. Wnioskodawca jako jedyny spadkobierca wystąpił do Państwa o odszkodowanie. Sąd, wyrokiem z 16 grudnia 2013 r. zasądził - jako odszkodowanie za szkodę rzeczywistą - kwotę 30140 zł. Sąd przyjął jako dowód w sprawie decyzję Ministra Gospodarki z marca 2007 r. o niezgodności z prawem przejęcia w 1952 r. przedsiębiorstwa ojca Wnioskodawcy. Odszkodowanie zostało wypłacone 23 maja 2014 r., bez odsetek.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że zasądzone i wypłacone na rzecz Wnioskodawcy odszkodowanie nie zostało nabyte w drodze spadku, ponieważ w tej dacie odszkodowanie to nie istniało. Tym samym wypłacone odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W opisanej przez Wnioskodawcę sprawie w istocie do masy spadkowej wchodziło jedynie prawo majątkowe w postaci roszczenia o przyznanie odszkodowania.

Należy w związku z tym wskazać, że ze względu na fakt, iż omawiane odszkodowanie nie podlega regulacjom określonym w ustawie o podatku od spadków i darowizn mają do niego zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od spadków i darowizn należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazuje się, iż organ interpretacyjny rozpatruje sprawę tylko i wyłącznie w granicach zdarzenia przedstawionego we wniosku przez Wnioskodawcę. Organ nie ocenia zgodności opisu zdarzenia sformułowanego we wniosku z rzeczywistością. Jeżeli zdarzenie przedstawione we wniosku nie odpowiada rzeczywistości, interpretacja nie wywołuje skutków prawnych.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-512 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.