IBPBII/1/4515-50/15/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 20 marca 2015 r. (data wpływu do Biura - 27 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości w drodze darowizny - jest prawidłowe.

W dniu 27 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości w drodze darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W dniu 12 czerwca 2014 r. siostra Wnioskodawcy zawarła umowę dożywocia (art. 908 Kodeksu cywilnego), na mocy której zobowiązała się wobec dożywotnika do określonych w umowie świadczeń, między innymi zapewnienia opieki w chorobie, wyżywienia, opłat, itp. W zamian za to świadczenie otrzymała od dożywotnika prawo własności nieruchomości, stanowiącej samodzielny lokal mieszkalny. W dacie zawarcia umowy dożywotnik przeniósł posiadanie nieruchomości na siostrę Wnioskodawcy, ta zaś objęła ją w posiadanie z tą datą. Wartość nieruchomości w akcie notarialnym została wskazana na kwotę 300.000,00 zł.

Obecnie siostra Wnioskodawcy chciałaby przenieść na Wnioskodawcę własność otrzymanej nieruchomości wraz ze wszystkimi ciążącymi na niej obowiązkami, czyli Wnioskodawca wstąpiłby w prawa i obowiązki siostry, wynikające z umowy dożywocia. Przeniesienie nieruchomości nastąpiłoby pod tytułem darmym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku przeniesienia własności nieruchomości w drodze darowizny, z którą związane jest prawo dożywocia (art. 908 Kodeksu cywilnego) Wnioskodawca lub jego siostra będą obciążeni podatkiem od darowizny.

Zdaniem Wnioskodawcy, przeniesienie własności nieruchomości pod tytułem darmym pomiędzy rodzeństwem, z którym wiąże się obowiązek świadczenia na rzecz dożywotnika zwolnione jest od podatku od darowizny także wówczas, gdy umowa przeniesienia własności nieruchomości została zawarta przed upływem 5 lat od daty ustanowienia dożywocia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy zajęta na gruncie podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości w drodze darowizny powstałych po stronie Wnioskodawcy. W zakresie skutków podatkowych przeniesienia własności nieruchomości powstałych po stronie siostry Wnioskodawcy, zostało wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2015 r. poz. 86, z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgodnie z art. 4a ust. 4 ww. ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że siostra Wnioskodawcy zawarła umowę dożywocia, na mocy której zobowiązała się wobec dożywotnika do określonych w umowie świadczeń, między innymi zapewnienia opieki w chorobie, wyżywienia, opłat, itp. W zamian za to świadczenie otrzymała od dożywotnika prawo własności nieruchomości stanowiącej samodzielny lokal mieszkalny. Obecnie siostra Wnioskodawcy chciałaby przenieść na Wnioskodawcę własność otrzymanej nieruchomości wraz ze wszystkimi ciążącymi na niej obowiązkami, czyli Wnioskodawca wstąpiłby w prawa i obowiązki siostry, wynikające z umowy dożywocia. Przeniesienie nieruchomości nastąpiłoby pod tytułem darmym.

W świetle powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, że nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od osób najbliższych (m.in. od siostry) korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, m.in. pod warunkiem zgłoszenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, nabycia współwłasności nieruchomości na formularzu SDZ-2. Przy czym, obowiązek zgłoszenia nie występuje jeżeli nabycie nastąpi na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Fakt, że darowizna od siostry jest już obciążona umową dożywocia na rzecz osoby trzeciej a Wnioskodawca wstępuje w prawa i obowiązki wynikające z umowy dożywocia zawartej przez siostrę nie wyklucza prawa do skorzystania przez Wnioskodawcę ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym przeniesienie nieruchomości pod tytułem darmym pomiędzy rodzeństwem zwolnione jest z podatku od darowizny należało uznać za prawidłowe.

Należy jednak zauważyć, że z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że siostra Wnioskodawcy chciałaby przenieść na Wnioskodawcę własność otrzymanej nieruchomości wraz ze wszystkimi ciążącymi na niej obowiązkami, czyli Wnioskodawca wstąpiłby w prawa i obowiązki siostry, wynikające z umowy dożywocia.

Umowa dożywocia została uregulowana w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 908 § 1 ww. Kodeksu jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. Stosownie do art. 908 § 2 Kodeksu cywilnego jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.

Zgodnie natomiast z art. 910 § 1 Kodeksu cywilnego przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych. W razie zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia nabywca ponosi także osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte, chyba że stały się wymagalne w czasie, kiedy nieruchomość nie była jego własnością. Osobista odpowiedzialność współwłaścicieli jest solidarna (art. 910 § 2 ww. Kodeksu).

W kontekście powyższego koniecznym jest zwrócenie uwagi, iż zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. d ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 626) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy darowizny w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów, albo zobowiązań darczyńcy.

W związku z powyższym zaznaczyć należy, że umowa darowizny w części przejęcia przez obdarowanego zobowiązań darczyńcy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Końcowo wskazać należy, iż przedmiotowa interpretacja - zgodnie ze złożonym wnioskiem - została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy. Zgodnie bowiem z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.