IBPBII/1/4511-223/15/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 3 marca 2015 r. (wpływ do Biura - 13 marca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego:

* w części dotyczącej możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej przyjęcia zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego ustalonego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w 2011 r. a nie w dniu jego zwrotu, tj. w 2014 r. - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 marca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 1990 r. Wnioskodawca nabył w drodze zamiany lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Wartość tego prawa wyceniono w akcie notarialnym na kwotę 15.000.000 ówczesnych zł i zaliczono jako wkład mieszkaniowy wniesiony przez Wnioskodawcę.

W 2011 r. wyrokiem sądowym Wnioskodawca otrzymał nakaz eksmisji z ww. lokalu mieszkalnego, a w czerwcu 2014 r., po uzyskaniu lokalu zastępczego, opuścił mieszkanie.

Zwaloryzowany wkład mieszkaniowy ustalony przez Spółdzielnię Mieszkaniową w 2011 r. wyniósł 160.000,00 zł.

Spółdzielnia Mieszkaniowa po sprzedaniu mieszkania w 2014 r., zwróciła Wnioskodawcy wkład mieszkaniowy w wysokości kwoty uzyskanej ze sprzedaży mieszkania, pomniejszony o wartość zaległego czynszu. W przysłanej Wnioskodawcy informacji PIT-8C Spółdzielnia wykazała kwotę zwróconego wkładu mieszkaniowego w wysokości 193.664,67 zł jako przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy zwrot wniesionego wkładu mieszkaniowego, choćby zwaloryzowanego wolny jest od podatku dochodowego od osób fizycznych.

2. Czy w związku z powyższym, spółdzielnia mieszkaniowa wystawiła PIT-8C na właściwą kwotę przychodu. Czy nie powinna raczej wykazać różnicy pomiędzy wartością mieszkania w chwili sprzedaży, tj. w 2014 r., a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego z 2011 r.

Zdaniem Wnioskodawcy, pozbawienie prawa do lokalu w zasobach spółdzielni mieszkaniowej wiąże się ze zwrotem wkładu mieszkaniowego, który dotychczasowy lokator wniósł na rzecz spółdzielni w drodze zamiany lokali mieszkalnych w 1990 r. Spółdzielnia ma obowiązek zwrócić zwaloryzowany do ceny rynkowej wniesiony wkład budowlany, co ma stanowić urealnioną kwotę, współmierną do wniesionego wkładu w 1990 r. (w akcie notarialnym podano wartość owego mieszkania w ówczesnej cenie rynkowej).

W ocenie Wnioskodawcy, korzysta on ze zwolnienia z podatku zgodnie z zapisem art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: "wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów do spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni" - a więc w przypadku Wnioskodawcy - do kwoty 160.000,00 zł, gdyż taką kwotę "zwrotu" wniesionego wcześniej wkładu mieszkaniowego ustaliła spółdzielnia w 2011 r.; nie jest ona przychodem z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast różnica wartości sprzedanego lokalu mieszkalnego, a wartość zwaloryzowanego wkładu może podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż tylko ta różnica wg Wnioskodawcy jest przysporzeniem majątkowym.

W związku z powyższym kwota z PIT-8C wystawionym przez spółdzielnię jest niewłaściwa.

Wnioskodawca nadmienia, że zamieszkiwał w ww. lokalu mieszkalnym od 1990 r., a więc ponad 5 lat.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm. - w brzmieniu obowiązującym w 2014 r.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenie, przy czym - co istotne - musi być ono przez podatnika otrzymane lub postawione do jego dyspozycji.

Przepis art. 10 ust. 1 ww. ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy, źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla osób fizycznych (podatników) przysporzenie majątkowe.

Jednakże, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w 1990 r. Wnioskodawca nabył w drodze zamiany lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. Wartość tego prawa wyceniono w akcie notarialnym na kwotę 15.000.000 ówczesnych zł i zaliczono jako wkład mieszkaniowy wniesiony przez Wnioskodawcę. W 2011 r. wyrokiem sądowym Wnioskodawca otrzymał nakaz eksmisji z ww. lokalu mieszkalnego, a w czerwcu 2011 r., po uzyskaniu lokalu zastępczego, opuścił mieszkanie. Zwaloryzowany wkład mieszkaniowy ustalony przez spółdzielnię mieszkaniową w 2014 r. wyniósł 160.000,00 zł. Spółdzielnia mieszkaniowa po sprzedaniu mieszkania w 2014 r., zwróciła Wnioskodawcy wkład mieszkaniowy w wysokości kwoty uzyskanej ze sprzedaży mieszkania, pomniejszony o wartość zaległego czynszu. W przysłanej Wnioskodawcy informacji PIT-8C spółdzielnia wykazała kwotę zwróconego wkładu mieszkaniowego w wysokości 193.664,67 zł jako przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestię wniesienia wkładu mieszkaniowego oraz jego zwrotu regulują przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1222, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ww. ustawy członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu.

W myśl art. 11 ust. 1 cyt. ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w niniejszym rozdziale.

W przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia, z zastrzeżeniem art. 15, ogłasza nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opróżnienia lokalu, zgodnie z postanowieniami statutu, przetarg na ustanowienie odrębnej własności tego lokalu, zawiadamiając o przetargu w sposób określony w statucie oraz przez publikację ogłoszenia w prasie lokalnej. Pierwszeństwo w nabyciu lokalu mają członkowie, którzy nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i zgłoszą gotowość zawarcia umowy o ustanowienie i przeniesienie odrębnej własności tego lokalu. W przypadku zgłoszenia się kilku uprawnionych, pierwszeństwo ma najdłużej oczekujący. Warunkiem przeniesienia odrębnej własności lokalu na takiego członka jest wpłata wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do art. 11 ust. 21 cyt. ustawy w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie z postanowieniami statutu.

Zgodnie z art. 11 ust. 22 tej ustawy z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu.

Warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 21, jest opróżnienie lokalu (art. 11 ust. 24 ww. ustawy).

Powołany wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wskazuje przedmiotowe zwolnienie jako ograniczające się tylko i wyłącznie do wysokości wniesionych do spółdzielni wkładów. Jeżeli wartość ich ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji wówczas zwolnienie obejmuje wyłącznie tę część wypłaconej kwoty, która odpowiada kwocie wniesionego wkładu (tekst jedn.: bez uwzględnienia waloryzacji). Z tego też względu, nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem (tekst jedn.: zwaloryzowanym wkładem - wartością rynkową lokalu) a nominalną wartością wniesionego (uiszczonego) wkładu stanowi przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych zaliczany do przychodów z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Przy czym należy zauważyć, że z ww. przepisu art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy wynika jednoznacznie, iż zwolnieniu podlega zwrócona przez spółdzielnię mieszkaniową wartość wniesionego uprzednio wkładu a nie określona przez spółdzielnię wartość tego wkładu na inny moment - np. z innego, poprzedzającego zwrot okresu.

Zatem uzyskany przez Wnioskodawcę przychód w związku ze zwrotem zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego stanowi co do zasady przychód podatkowy, przy czym wartość tego przychodu do wysokości uprzednio wniesionego wkładu, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania.

W świetle przedstawionego we wniosku stanu faktycznego oraz ww. przepisów prawa, należy stwierdzić, że kwota zwróconego wkładu mieszkaniowego, do wysokości wniesionego do spółdzielni mieszkaniowej wkładu, jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na mocy ww. art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, natomiast nadwyżka pomiędzy wartością rynkową lokalu - czyli wniesionym wkładem stanowi przysporzenie majątkowe, tj. przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 tej ustawy. W takim przypadku Spółdzielnia obowiązana była do sporządzenia informacji PIT-8C, o której mowa w art. 42a ww. ustawy. W informacji tej Spółdzielnia zobowiązana była wykazać jako przychód podlegający opodatkowaniu różnicę między wartością rynkową a wartością wniesionego do spółdzielni wkładu.

W związku z powyższym, Organ zgadza się z Wnioskodawcą, że może on skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie może jednak zgodzić się z tym, że ze zwolnienia na podstawie tego przepisu korzysta kwota ustalona przez Spółdzielnię w 2011 r. Należy bowiem jeszcze raz zauważyć, że zwolnieniu podlega zwrócona przez Spółdzielnię Mieszkaniową wartość uprzednio wniesionego wkładu a nie określona przez Spółdzielnię inna wartość tego wkładu - np. z innego, poprzedzającego zwrot okresu.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za:

* prawidłowe - w części dotyczącej możliwości skorzystania ze zwolnienia z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

* nieprawidłowe - w części dotyczącej przyjęcia zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego ustalonego przez Spółdzielnię Mieszkaniową w 2011 r. a nie w dniu jego zwrotu, tj. w 2014 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.