IBPBII/1/436-84/12/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 6 marca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 8 marca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 29 maja 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ciążącego na Wnioskodawczyni zobowiązania z tytułu darowizny udziałów w spółce jawnej na rzecz córki - jest prawidłowe.

W dniu 8 marca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie m.in. ciążącego na Wnioskodawczyni zobowiązania z tytułu darowizny udziałów w spółce jawnej na rzecz córki.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 18 maja 2012 r. znak: IBPB II/1/436-84/12/MZ, IBPB II/1/436-85/12/MZ, IBPB I/1/415-319/12/ESZ, IBPB I/1/415-319/12/ESZ, IBPP1/443-276/12/AZb wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 29 maja 2012 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni była wspólnikiem spółki jawnej, w której posiadała udziały w prawach i obowiązkach. Wnioskodawczyni wycofała się z prowadzenia działalności gospodarczej i w związku z tym na mocy umowy darowizny z dnia 31 grudnia 2011 r. przeniosła ogół praw i obowiązków w spółce na rzecz córki, stosownie do treści art. 10 Kodeksu spółek handlowych. Przeniesienie ogółu praw i obowiązków w spółce nastąpiło jak wspomniano na podstawie umowy darowizny. Na mocy tej umowy oraz podjętej następnie uchwały Wnioskodawczyni wystąpiła ze spółki, a w jej miejsce weszła córka. Córka weszła w te same prawa i obowiązki jakie posiadała Wnioskodawczyni, przejmując dokładnie jej status prawny. Zatem, na córkę Wnioskodawczyni przeszły wszystkie prawa i wewnętrzne obowiązki wynikające z umowy spółki, jak i zobowiązania wobec osób trzecich z tytułu uczestnictwa w spółce z solidarną odpowiedzialnością Wnioskodawczyni jako ustępującego wspólnika, stosownie do treści art. 10 § 3 Kodeksu spółek handlowych. Umowa darowizny nie była zawarta w formie aktu notarialnego mimo, że spółka posiada nieruchomość, albowiem wspólnikowi nie służy udział rzeczowy w poszczególnych składnikach majątku będącego własnością spółki, w tym także nieruchomościach, a zamiana składu osobowego nie stanowi zmiany umowy spółki.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni poinformowała, że przedmiotem darowizny były udziały w spółce, które należy zakwalifikować do praw majątkowych, albowiem w spółce jawnej stosunek członkostwa jest związany z udziałem, który określał również ogół praw i obowiązków Wnioskodawczyni w tej spółce. Prawa, o których mowa można klasyfikować według różnych kryteriów, przy czym w zależności od tego czy realizacja danego prawa prowadzi wprost, czy jedynie pośrednio do przysporzenia majątkowego - wyróżnia się prawa majątkowe i korporacyjne. Do praw majątkowych należy m.in. prawo rozporządzeń tym udziałem, zagwarantowane przez stosowne zapisy Kodeksu spółek handlowych i umowy spółki. Zbycie tego udziału może m.in. nastąpić w drodze darowizny na rzecz córki. Należy przy tym zaznaczyć, że właścicielem rzeczy (także nieruchomości) i praw do majątku jest spółka, a nie wspólnicy. Zatem, po dokonaniu darowizny udziałów, majątek spółki nadal pozostaje jej majątkiem, co oznacza, że nie jest to darowizna (nabycie w przypadku córki) części zakładu - przedsiębiorstwa spółki.

Reasumując, darowizna od wspólnika spółki jawnej dotyczyć będzie zawsze jedynie pewnego zespołu praw i obowiązków osoby fizycznej jako wspólnika spółki, który może być przedmiotem obrotu, nie zaś samych składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa spółki. Córka weszła w te same prawa i obowiązki jakie posiadała Wnioskodawczyni, przejmując dokładnie jej status prawny. Zatem na córkę przeszły wszystkie prawa i wewnętrzne obowiązki wynikające z umowy spółki, W związku z powyższym przeszłyby również zobowiązania wobec osób trzecich z tytułu uczestnictwa w spółce z solidarną odpowiedzialnością Wnioskodawczyni, jako ustępującego wspólnika, stosownie do treści art. 10 § 3 Kodeksu spółek handlowych.

Jednak podkreślić należy, iż na chwilę zawierania umowy darowizny spółka nie posiadała żadnych wymagalnych zobowiązań względem podmiotów trzecich.

W uzupełnieniu wniosku zostało ponadto wskazane, iż w zakresie sformułowanego w pkt 5 pytania Wnioskodawczyni nie oczekuje żadnej odpowiedzi i prosi o rozstrzygnięcie wniosku tylko w pozostałym zakresie. Tym samym do pyt. 5 Organ nie będzie zajmował żadnego stanowiska.

Organ zaznacza, iż z uwagi na zakres przedmiotowej interpretacji, powyżej pominięto tę część uzupełnienia, która odnosi się wyłącznie do zagadnień związanych z podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy darowizna udziału w spółce jawnej prowadzi do konsekwencji w podatku od spadków i darowizn po stronie darczyńcy lub obdarowanego w przypadku zgłoszenia zawarcia umowy darowizny zawartej w zwykłej formie pisemnej w terminie 6 miesięcy od jej zawarcia do właściwego Urzędu Skarbowego.

Zdaniem Wnioskodawczyni przedstawiony stan faktyczny nie rodzi konsekwencji podatkowych w odniesieniu do podatku od spadków i darowizn w sytuacji kiedy fakt zawarcia umowy darowizny został zgłoszony do właściwego Urzędu Skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy, albowiem na zasadzie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego

w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2. Umowa darowizny została zawarta pomiędzy Wnioskodawczynią a jej córką, w związku z czym, zdaniem Wnioskodawczyni, obowiązek podatkowy nie powstaje.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni tylko w zakresie podatku od spadków i darowizn w części odnoszącej się do ciążącego na Wnioskodawczyni zobowiązania z tytułu darowizny udziałów w spółce jawnej na rzecz córki. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku od spadków i darowizn w części odnoszącej się do skutków podatkowych jakie mogą wystąpić u córki w związku z darowizną udziałów w spółce jawnej, podatku od czynności cywilnoprawnych, podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług, zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - tytułem m.in. darowizny.

W myśl art. 888 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. N. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Celem darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Może ona polegać zarówno na przesunięciu do majątku obdarowanego określonych przedmiotów majątkowych, jak i na innych formach dyspozycji majątkowych darczyńcy prowadzących do zmniejszenia jego majątku, a po stronie majątku obdarowanego - do zwiększenia aktywów lub zmniejszenia pasywów.

Umowa darowizny ma charakter umowy jednostronnie zobowiązującej (konsensualnej), której treścią jest złożenie przez darczyńcę oświadczenia woli poprzez zobowiązanie się do świadczenia pod tytułem darmym. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Przepisy powyższe nie uchybiają przepisom, które ze względu na przedmiot darowizny wymagają zachowania szczególnej formy dla oświadczeń obu stron (art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego), np. akt notarialny przy darowiźnie nieruchomości. Przedmiotem darowizny mogą być rzeczy, prawa i inne świadczenia. Należy jednak zaznaczyć, iż podatkowi od spadków i darowizn podlega wyłącznie nabycie w drodze darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych.

Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

W myśl art. 14 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Jednakże stosownie do przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonać należy na formularzu SD-Z2 zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz. U. Nr 243, poz. 1762 z późn. zm.).

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1 i 2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej (art. 4a ust. 3 ww. ustawy).

Przy czym, w myśl art. 4a ust. 4 przedmiotowej ustawy obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

Wyżej wymienione zwolnienie stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium takiego państwa (art. 4 ust. 4 cyt. ustawy).

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni na podstawie zawartej umowy darowizny z dnia 31 grudnia 2011 r. przeniosła na swoją córkę prawa i obowiązki, jakie posiadała z tytułu statusu wspólnika spółki jawnej X. Przedmiotem darowizny były udziały w tej Spółce. Na chwilę zawierania umowy darowizny spółka nie posiadała żadnych wymagalnych zobowiązań względem podmiotów trzecich.

Należy zaznaczyć, iż obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn - w przypadku darowizny ciąży na obdarowanym (nigdy na darczyńcy).

Wobec tego na Wnioskodawczyni jako darczyńcy nie ciąży obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn z tytułu darowizny udziałów w spółce jawnej na rzecz córki, tym samym wskazany we wniosku stan faktyczny nie rodzi po jej stronie żadnych konsekwencji na gruncie podatku od spadków i darowizn. Niemniej zgodzić się należy z Wnioskodawczynią, iż ze względu na zawarcie umowy darowizny pomiędzy nią a jej córką, a więc pomiędzy bliskimi krewnymi, wskazana we wniosku darowizna korzysta ze zwolnienia określonego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli spełnione zostaną łącznie warunki określone w tym przepisie.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. Natomiast w sytuacji, gdyby córka Wnioskodawczyni oczekiwała interpretacji w zakresie skutków podatkowych otrzymanej darowizny winna wystąpić z odrębnym wnioskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.