IBPBII/1/436-76/12/AŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 28 lutego 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 4 marca 2013 r.), uzupełnionym w dniu 22 maja 2013 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zniesienia współwłasności - jest prawidłowe.

W dniu 4 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności.

Jako, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 14 maja 2013 r. znak: IBPBII/1/436-76/13/AŻ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku. Wniosek uzupełniono w dniu 22 maja 2013 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Pod adresem X Wnioskodawca posiada mieszkanie o powierzchni 46 m² wspólnie z Panią A. zameldowaną w Y. Mieszkanie to zostało zakupione jako nowe od dewelopera w dniu 21 lipca 2009 r. aktem notarialnym i skredytowane w całości przez Bank z wpisem do hipoteki. Data spłaty kredytu to 6 czerwca 2048 r. Wartość mieszkania zakupionego od dewelopera wynosi 286.132,60 zł, czyli dwa udziały po 143.066,30 zł. Kredyt wzięto w walucie frank szwajcarski CHF o wartości 157.308,10 CHF, obecnie wartość długu wynosi 133.255,89 CHF. Zgodnie z aktualną na dzień zapytania tabelą Banku, wartość jednego franka szwajcarskiego w sprzedaży wynosi 3,53 zł, tak więc obecny stan długu we frankach mnożymy przez obecny kurs sprzedaży i to daje wynik: 470.393,29 zł. Obecnie więc dług przewyższa prawie o drugie tyle wartość mieszkania, nieruchomości.

Jasno widać, iż na dzień dzisiejszy hipoteka przewyższa wartość nieruchomości. Z wyżej wymienioną współwłaścicielką Wnioskodawca nie jest spokrewniony oraz nie był i nie jest w związku, jest to dla niego osoba obca a jedynie posiadają ten właśnie wspólny kredyt hipoteczny, za który Wnioskodawca, jako główny kredytobiorca spłaca od pierwszej raty do dnia dzisiejszego wszystkie należności w tym także podatki, czynsz itp. Pani A. nawet nie ma wglądu w działania kredytowe i nie uczestniczy w żadnych tego typu czynnościach. Obecnie mieszkanie jest wynajmowane i odprowadzany jest ryczałtem podatek od najmu.

W tym roku Pani A. zamierza podarować Wnioskodawcy nieodpłatnie swoją połowę mieszkania w zamian za przejęcie w całości kredytu i w dalszym ciągu spłacanie go tak jak było do tej pory przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym Wnioskodawca zamierza dokonać zniesienia współwłasności nieruchomości obciążonej hipoteką.

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż Wnioskodawca stanie się jedynym właścicielem mieszkania na mocy umowy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w przypadku, który wyżej zawarto, podczas nieodpłatnego zniesienia współwłasności, Wnioskodawca będzie zwolniony od podatku od spadków i darowizn.

Czy wartość nieruchomości może być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką.

Czy w przypadku nabycia nieruchomości obciążonej hipoteką jak w niniejszej sprawie, obciążenie to stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zdaniem Wnioskodawcy, zasadnym wydaje się, że w przypadku nabycia nieruchomości obciążonej hipoteką jak w niniejszej sprawie, obciążenie to stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Tym samym, wartość nieruchomości powinna być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. A zatem, przyjmując, iż hipoteka ta przewyższa wartość nieruchomości będącej przedmiotem nieodpłatnego zniesienia współwłasności, powyższa czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowią wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli. W świetle przepisów art. 211 i 212 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) zniesienie współwłasności może nastąpić przez:

* podział fizyczny rzeczy wspólnej (podział polegający na przyznaniu każdemu ze współwłaścicieli wyodrębnionej części rzeczy np. działek, w przypadku gdy przedmiotem tej czynności cywilnoprawnej jest nieruchomość),

* przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,

* sprzedaż rzeczy wspólnej zwana podziałem cywilnym (nie mamy do czynienia z odpłatnym zniesieniem współwłasności, gdyż uzyskana wówczas cena dzielona jest odpowiednio w stosunku do udziałów we współwłasności).

Na podstawie art. 211 ustawy - Kodeks cywilny każdy ze współwłaścicieli może żądać, aby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że występuje sytuacja, w której podział byłby sprzeczny z przepisami społeczno-gospodarczymi, przeznaczeniem rzeczy lub skutkowałby istotną zmianą tej rzeczy, zmniejszeniem jej wartości, albo zniszczeniem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Artykuł 5 ww. ustawy stanowi, iż obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy lub praw majątkowych. Natomiast na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy - przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 7 ust. 6 powyższej ustawy, przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Przy obliczaniu podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn należy mieć na względzie przepis art. 7 ust. 1 ustawy, w myśl którego podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Oznacza to, że z punktu widzenia ustalania podstawy opodatkowania długi i ciężary pomniejszają wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych. Pojęcie długów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia. Ciężarem w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza wartość rynkową tej rzeczy lub prawa.

W myśl art. 9 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osobą zaliczoną do III grupy podatkowej.

Z przedstawionego wniosku wynika, że 21 lipca 2009 r. Wnioskodawca, wspólnie z Panią A., nabyli w równych częściach mieszkanie od dewelopera za kwotę 286.132,60 zł. Współwłaścicielka jest dla wnioskodawcy osobą obcą. Na zakup mieszkania wnioskodawca wraz z Panią A. zaciągnęli kredyt mieszkaniowy w wysokości 157.308,10 CHF (frank szwajcarki) i oboje są kredytobiorcami. Zabezpieczeniem kredytu jest hipoteka. Wnioskodawca wraz ze współwłaścicielką rozważają możliwość zniesienia współwłasności tej nieruchomości bez spłat i dopłat, w taki sposób, iż Wnioskodawca przejmie udział w mieszkaniu należący do współwłaścicielki i całość ciążącego kredytu hipotecznego. Stan zadłużenia wobec banku na dzień niniejszego zapytania wynosi 470.393,29 zł.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.) w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

W świetle powołanych przepisów, w przypadku nabycia nieruchomości obciążonej hipoteką, jak w niniejszej sprawie, obciążenie to stanowi ciężar w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W konsekwencji, wartość nieruchomości powinna być pomniejszona o kwotę wierzytelności zabezpieczonej hipoteką. Jednocześnie wskazać należy, iż dla kwestii ustalenia podstawy opodatkowania nie ma znaczenia jaka kwota kredytu pozostała do spłacenia, istotna jest wartość wierzytelności zabezpieczonej hipoteką.

Reasumując należy stwierdzić, iż przy ustalaniu podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn wartość nieruchomości może być pomniejszona o wartość hipoteki, którą obciążona jest nieruchomość. A zatem, w przypadku, gdy hipoteka przewyższa wartość rynkową udziału, który zostanie nabyty przez wnioskodawcę w następstwie zniesienia współwłasności nieruchomości, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed zniesieniem współwłasności przysługiwał wnioskodawcy, obowiązek podatkowy z tytułu nieodpłatnego zniesienia współwłasności w powyższej sprawie nie wystąpi.

W związku z powyższym stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.