IBPBII/1/436-53/12/MZ

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 maja 2012 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/436-53/12/MZ

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 7 lutego 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 10 lutego 2012 r.), uzupełnionym w dniu 02 i 8 maja 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży wierzytelności - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 10 lutego 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży wierzytelności.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 26 kwietnia 2012 r. znak: IBPBI/2/423-147/12/SD, IBPP2/443-127/12/ICZ, IBPBII/1/436-53/12/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 2 maja 2012 r. (uiszczenie dodatkowej opłaty) oraz w dniu 8 maja 2012 r. (data wpływu pisma).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka X, francuska spółka posiadająca status instytucji finansowej zgodnie z prawem francuskim oraz będąca francuskim rezydentem podatkowym, będzie uczestniczyć w transakcji sekurytyzacyjnej, w ramach której będzie nabywać wierzytelności handlowe m.in. od Wnioskodawcy (spółki z o.o.) a następnie odsprzedawać je do francuskiego funduszu sekurytyzacyjnego, który wyemituje certyfikaty w celu sfinansowania nabycia wierzytelności.

1. Sprzedaż Wierzytelności

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Wnioskodawca zajmuje się sprzedażą butelek oraz innych opakowań szklanych. Sprzedaż (dostawa towarów) przez Wnioskodawcę podlega podatkowi od towarów i usług i jest dokumentowana fakturami VAT. Płatności z tytułu sprzedaży są odroczone. Aż do momentu ich uregulowania, faktury VAT reprezentują wierzytelności handlowe Wnioskodawcy wobec jego klientów.

W celu uzyskania finansowania, Wnioskodawca przystąpi do Transakcji Sekurytyzacyjnej, w ramach której będzie regularnie sprzedawał swoje wierzytelności handlowe na rzecz Spółki X. W konsekwencji powyższego, Wnioskodawca uzyska środki finansowe (w postaci ceny za sprzedane wierzytelności, zapłaconej przez Spółkę X) znacząco wcześniej niż w dacie wymagalności danej wierzytelności. Sprzedażą nie będą objęte wszystkie wierzytelności handlowe Wnioskodawcy, lecz jedynie te, które będą spełniać warunki uzgodnione pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką X. Przykładowo - sprzedażą objęte będą wierzytelności wyłącznie wobec polskich dłużników, wierzytelności, których data płatności nie przekroczy danego terminu, etc.

Wnioskodawca będzie sprzedawał wierzytelności co miesiąc, określonego dnia (data transferu). W pierwszej dacie transferu sprzedane zostaną:

* wierzytelności istniejące w tej dacie (wierzytelności istniejące) oraz

* wierzytelności, które dopiero powstaną - czyli zostaną udokumentowane fakturami VAT wystawionymi przez Wnioskodawcę na rzecz jego klientów-pomiędzy tą (pierwszą) datą transferu a kolejną (tekst jedn.: drugą) datą transferu (wierzytelności przyszłe).

W kolejnych datach transferu, Wnioskodawca będzie sprzedawał wyłącznie wierzytelności przyszłe, tj. powstające pomiędzy daną datą transferu, w której dokonywana jest sprzedaż a kolejną datą transferu. Dla potrzeb transakcji sekurytyzacyjnej (oraz niniejszego wniosku) pojęcie wierzytelności obejmuje zatem zarówno wierzytelności istniejące, jak i wierzytelności przyszłe.

O ile nie zajdą szczególne okoliczności określone w umowie, klienci Wnioskodawcy (dłużnicy w ramach wierzytelności) nie będą Informowani o sprzedaży przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki X wierzytelności, z tytułu których są dłużnikami Wnioskodawcy. W konsekwencji, klienci Wnioskodawcy będą spłacać wierzytelności na jego rachunek bankowy. Kwoty spłaconych przez klientów wierzytelności, uprzednio zbytych na rzecz Spółki X, Wnioskodawca będzie przekazywał tej Spółce.

Wnioskodawca może udzielać swoim klientom rabatów, w tym rabatów dotyczących już powstałych i zbytych na rzecz Spółki X wierzytelności. Zgodnie z ustaleniami pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką X, rabaty takie będą traktowane jako domniemana spłata części wierzytelności przez klienta. Zatem Wnioskodawca będzie przekazywał Spółce X także kwoty odpowiadające wartości rabatów (tekst jedn.: wartości, o którą obniżono cenę sprzedaży ujętych na pierwotnie wystawionych przez Wnioskodawcę fakturach sprzedaży towarów, w związku z wystawieniem przez Wnioskodawcę faktur korygujących) udzielonych przez Wnioskodawcę jej klientom już po sprzedaży wierzytelności.

W dalszej części wniosku kwoty przekazane do Spółki X przez Wnioskodawcę - obejmujące zarówno faktyczne spłaty uzyskane przez Wnioskodawcę od jego klientów, jak i wspomniane powyżej domniemane spłaty - będą określane jako spłaty.

Wyżej wymienione przekazanie spłat nastąpi:

* w drodze potrącenia z ceną należną od Spółki X Wnioskodawcy za sprzedane wierzytelności lub

* poprzez faktyczną zapłatę nadwyżki spłat nad łączną kwotą nieuregulowanych należności za sprzedane wierzytelności, należną Wnioskodawcy od Spółki X.

2.

Cena za wierzytelności i rozliczanie spłat.

Wierzytelności sprzedawane przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki X będą sprzedawane przez Wnioskodawcę za cenę wyrażoną w euro - odpowiadającą wartości nominalnej sprzedawanej wierzytelności - tzn. cena będzie równa kwocie należności wskazanej na fakturze, której dotyczy wierzytelność, wyrażonej w złotych (obejmującej zarówno kwotę netto, jak i należny podatek od towarów i usług), przeliczonej na euro według kursu złoty/euro, podanego przez Bank francuski i przyjętego przez strony na potrzeby sprzedaży w danej dacie transferu (ustalony kurs).

Spłaty dokonywane przez klientów na rachunek bankowy należący do Wnioskodawcy w złotych, będą przekazywane do Spółki X w euro. Kurs, który będzie zastosowany do przeliczenia na euro kwoty należnej Spółce X od Wnioskodawcy jako spłata danej wierzytelności (tekst jedn.: kwoty w złotych odpowiadającej sumie kwoty faktycznie otrzymanych przez Wnioskodawcę od jego klientów, jak również kwoty domniemanych spłat), będzie ten sam, co przyjęty dla danej wierzytelności ustalony kurs, który był podstawą wyliczenia ceny sprzedaży tej wierzytelności pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką X. Przykładowo (przykład nie stanowi elementu opisu zdarzenia przyszłego, służy jedynie zobrazowaniu mechanizmu rozliczenia transakcji), jeżeli dana wierzytelność o wartości nominalnej 400 zł została sprzedana przez Wnioskodawcę za cenę 100 euro (tekst jedn.: ustalony kurs wynosił 4:1 złotych/euro), to spłata tej wierzytelności przez klienta Wnioskodawcy w kwocie 400 zł będzie powodować powstanie po stronie Wnioskodawcy obowiązku przekazania na rzecz Spółki X kwoty 100 euro (tekst jedn.: kwoty ustalonej przy zastosowaniu ustalonego kursu dla danej wierzytelności, niezależnie od zmian kursu złoty/euro, które mogły zajść pomiędzy sprzedażą danej wierzytelności a jej spłatą).

Jak wspomniano powyżej, potrącenia spłat z ceną należną za zakupione od Wnioskodawcę przez Spółkę X wierzytelności będą dokonywane na bieżąco. Natomiast raz w miesiącu będzie dokonywana zapłata:

* poprzez przepływ środków pieniężnych od Wnioskodawcy na rzecz Spółki X, o ile wystąpi nadwyżka spłat nad cenami sprzedaży wierzytelności lub

* poprzez przepływ środków pieniężnych od Spółki X na rzecz Wnioskodawcy, o ile wystąpi nadwyżka cen sprzedaży wierzytelności nad kwotami spłat.

3.

Wynagrodzenie Spółki X.

Jako wynagrodzenie za usługę świadczoną przez Spółkę X na rzecz Wnioskodawcy w ramach transakcji sekurytyzacyjnej, Spółka X będzie otrzymywać od Wnioskodawcy wynagrodzenie (wynagrodzenie transakcyjne), którego kwota będzie określona jako wyrażona w euro kwota wierzytelności kupionych przez Spółkę X w danym miesiącu, pomnożona przez:

a.

1M Euribor plus marża oraz

b.

średni czas spłaty wierzytelności liczony w dniach i podzielony przez 360.

4.

Dokumentacja.

Wzajemne prawa i obowiązki pomiędzy Spółką X a Wnioskodawcą będą regulowane Ramową Umową Transferu i Obsługi Wierzytelności (Master Receivables Transfer and Servicing Agrement, MRTSA), rządzoną prawem francuskim. Podczas, gdy MRTSA będzie określać między innymi zobowiązanie Wnioskodawcy do sprzedaży wierzytelności na rzecz Spółki X oraz terminy i warunki, na których ta sprzedaż będzie mieć miejsce, poszczególne przelewy wierzytelności będą dokonywane na mocy dokumentów rządzonych polskim prawem, uzupełniających MRTSA.

5. Obsługa Wierzytelności.

Jak wskazano powyżej, co do zasady, klienci Wnioskodawcy nie będą informowani o sprzedaży wierzytelności. Wierzytelności będą spłacane Wnioskodawcy, który będzie je odbierał na rzecz Spółki X (tekst jedn.: wpłaty będą dokonywane na rachunek bankowy Wnioskodawcy). Upoważnienie Wnioskodawcy do odbioru wierzytelności wynikać będzie z MRTSA, w ramach której Spółka X wyznaczy Wnioskodawcę jako obsługującego sprzedane wierzytelności.

W ramach obsługi wierzytelności Wnioskodawca będzie monitorował ich spłatę oraz przyjmował płatności, a także, w pewnych przypadkach, może uzgadniać z dłużnikami przedłużenie terminu spłaty poszczególnych wierzytelności. W zamian za te usługi, Wnioskodawca będzie otrzymywał uzgodnione wynagrodzenie.

W celu zabezpieczenia Spółki X, rachunek (rachunki) Wnioskodawcy, na który dokonywane będą spłaty wierzytelności, a także kwoty znajdujące się na takim rachunku (rachunkach) będą obciążone zastawem na rzecz Spółki X.

6. Emisja papierów wartościowych w oparciu o wierzytelności.

Spółka X będzie skupować wierzytelności także od innych podmiotów z grupy, w tym spółek z Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwajcarii, Hiszpanii i Niemiec. Spółka X, na zasadach analogicznych jak opisane powyżej (w tym, za zapłatą wynagrodzenia analogicznego do wynagrodzenia transakcyjnego) odsprzeda wierzytelności nabyte od Wnioskodawcy razem z innymi wierzytelnościami francuskiemu funduszowi sekurytyzacyjnemu (FCT), który wyznaczy Spółkę X jako podmiot obsługujący zbyte na jego rzecz wierzytelności. FCT sfinansuje nabycie wierzytelności emisją papierów wartościowych.

7. Agent centralizujący.

Ponieważ w transakcję sekurytyzacyjną zaangażowanych będzie wiele spółek z grupy, spółki te, w tym Wnioskodawca, zawrą z O. E. S., szwajcarskim podmiotem z grupy (agentem centralizujący), umowę, na mocy której agent centralizujący będzie zbierał i przekazywał informacje i dokumentację związaną ze sprzedażą i obsługą wierzytelności objętych transakcją (w tym wierzytelności).

8. Potrącenia

Ponieważ w transakcję sekurytyzacyjną zaangażowanych będzie wiele spółek z grupy zawierających transakcje ze Spółką X, spółki te, w tym Wnioskodawca, przystąpią do umowy, na mocy której będzie dochodzić do wzajemnych, wielostronnych potrąceń pomiędzy różnymi spółkami z grupy (w tym Wnioskodawcą), Spółką X oraz FCT, aby zminimalizować ilość koniecznych transferów pieniężnych.

9.

Transfer zwrotny Wierzytelności.

a.

Jeżeli okaże się, że sprzedana wierzytelność nie spełnia ustalonych przez Strony w MRTSA kryteriów (np. okres jej wymagalności jest zbyt długi), strony transakcji odstąpią od sprzedaży tej wierzytelności. W konsekwencji, Wnioskodawca zwróci otrzymaną od Spółki X cenę sprzedaży za daną wierzytelność, a Spółka X zwróci otrzymaną od Wnioskodawcy wierzytelność. Wynagrodzenie transakcyjne nie będzie podlegać zwrotowi na rzecz Polskiego Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie także obciążał Spółki X wynagrodzeniem za realizację ww. odstąpienia.

b.

Ponadto, w pewnych sytuacjach ustalonych w umowie (np. jeżeli wierzytelność nie zostanie spłacona w dniu jej wymagalności, jeżeli FCT jest postawione w stan likwidacji lub w innych przypadkach określonych w MRTSA), na życzenie Wnioskodawcy wierzytelności mogą mu zostać sprzedane przez Spółkę X (odsprzedaż), za cenę równą cenie ich wcześniejszego nabycia przez tę Spółkę, powiększoną o kwoty należne Spółce X w związku z taką transakcją. Wynagrodzenie transakcyjne nie będzie podlegać zwrotowi na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie będzie także obciążał Spółki X wynagrodzeniem z tytułu ww. odsprzedaży wierzytelności.

10.

Prezentacja Transakcji sekurytyzacyjnej dla celów księgowych.

Na podstawie konsultacji z obecnym audytorem Wnioskodawcy, wstępnie przyjęto, że opisana powyżej transakcja sekurytyzacyjna będzie prezentowana przez Wnioskodawcę dla celów księgowych jako specyficzny rodzaj udzielonego mu finansowania. Oznacza to, że otrzymana przez Wnioskodawcę cena sprzedaży wierzytelności będzie prezentowana jako jego zadłużenie z tytułu uczestnictwa w transakcji sekurytyzacyjnej (quasi-pożyczka). Wynagrodzenie transakcyjne będzie prezentowane zaś jako wynagrodzenie należne Spółce X z tytułu udzielenia ww. finansowania (quasi-odsetki).

11. Pozostałe informacje.

Wnioskodawca jest polskim rezydentem podatkowym, podatnikiem podatku od towarów i usług, zarejestrowanym na VAT UE. Różnice kursowe rozlicza na podstawie zasad ogólnych, czyli na podstawie art. 15a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Wnioskodawca nie wybrał opcji rozliczania różnic kursowych na podstawie przepisów o rachunkowości).

Spółka X jest francuskim rezydentem podatkowym, licencjonowaną instytucją finansową, której przedmiotem działalności gospodarczej jest min. obrót wierzytelnościami. Spółka X jest zarejestrowana na podatek od towarów i usług we Francji i posiada numer VAT.

Spółka X i FCT nie są podmiotami powiązanymi z Wnioskodawcą.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy transfer zwrotny wierzytelności zarówno przez odstąpienie od pierwotnej umowy sprzedaży wierzytelności, jak i sprzedaż zwrotną wierzytelności przez Spółkę X na rzecz Wnioskodawcy wskutek zaistnienia okoliczności ustalonych w umowie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, transfer zwrotny wierzytelności zarówno przez odstąpienie od umowy sprzedaży jak i sprzedaż zwrotną wierzytelności wskutek zaistnienia okoliczności ustalonych w umowie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca powołał następnie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wnioskodawca wskazał, iż - jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego - może się zdarzyć, że wierzytelność uprzednio sprzedana przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki X będzie transferowana zwrotnie z powrotem na rzecz Wnioskodawcy. Wspomniany transfer zwrotny wierzytelności będzie miał miejsce w dwóch sytuacjach:

* Jeżeli okaże się, że sprzedana wierzytelność nie spełnia ustalonych przez Strony w MRTSA kryteriów (np. okres jej wymagalności jest zbyt długi), strony transakcji odstąpią od sprzedaży tej wierzytelności. W konsekwencji, Wnioskodawca zwróci otrzymaną od Spółki X cenę sprzedaży za daną Wierzytelność, a Spółka X zwróci otrzymaną od Wnioskodawcy wierzytelność (jak wskazano w pkt 9a opisu zdarzenia przyszłego),

* W pewnych sytuacjach ustalonych w umowie (np. jeżeli wierzytelność nie zostanie spłacona w dniu jej wymagalności, jeżeli FCT jest postawione w stan likwidacji lub w innych przypadkach określonych w MRTSA), na życzenie Wnioskodawcy, wierzytelności mogą mu zostać sprzedane zwrotnie przez Spółkę X. W związku z powyższą sprzedażą zwrotną Wnioskodawca będzie zwracał Spółce X kwotę odpowiadającą pierwotnej cenie sprzedaży wierzytelności na rzecz Spółki X, powiększoną o kwoty należne tej Spółce w związku z taką transakcją (Jak wskazano w pkt 9b opisu zdarzenia przyszłego).

Wnioskodawca, odnosząc się do pierwszej z przedstawionych powyżej sytuacji wskazał, iż zwrócić należy uwagę, że ww. transfer zwrotny wierzytelności, realizowany w związku z odstąpieniem od umowy sprzedaży wierzytelności nie jest, zdaniem Wnioskodawcy, umową sprzedaży praw majątkowych podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przede wszystkim celem takiego transferu zwrotnego wierzytelności jest "cofnięcie" skutków transakcji ze względu na to, że wierzytelność nie spełnia ustalonych przez Strony w MRTSA kryteriów (np. okres jej wymagalności jest zbyt długi).

Mając powyższe na uwadze - w ocenie Wnioskodawcy - nie ma więc podstaw do uznania, iż zwrotne przeniesienie przez Spółkę X wierzytelności, realizowane w związku z odstąpieniem od umowy sprzedaży wierzytelności stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W przypadku zaś zwrotnego przeniesienia wierzytelności w związku z jej sprzedażą zwrotną (drugi z przypadków wskazanych w pkt b) powyżej - w ocenie Wnioskodawcy - będziemy mieć do czynienia ze świadczeniem usług, przy czym świadczącym usługę związaną ze sprzedażą zwrotną wierzytelności na życzenie Wnioskodawcy jest Spółka X. Spółka X zgadza się bowiem na wcześniejsze zakończenie transakcji i sprzedaż zwrotną wierzytelności na wyraźne życzenie Wnioskodawcy i w okolicznościach wskazanych w MRTSA. Zatem wynagrodzenie w postaci kwoty należnej Spółce X w związku ze sprzedażą zwrotną ponad pierwotną cenę nabycia wierzytelności stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług polegające na umożliwieniu wcześniejszego odkupienia wierzytelności przed ich spłatą przez dłużników Wnioskodawcy.

Wnioskodawca wskazał następnie, iż zgodnie z art. 28b ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub w przypadku, gdy usługi świadczone są dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej - stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Jednakże - z uwagi na takt że w określonym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym odbiorcą usług jest Wnioskodawca miejscem świadczenia usług, w związku z którymi uiszcza on należne kwoty na rzecz Spółki X, będzie Polska. Jako, że usługi polegające na sprzedaży zwrotnej wierzytelności za dodatkowym wynagrodzeniem nie zostały wymienione w żadnych przepisach szczególnych ustawy o podatku od towarów i usług, będą one podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług z zastosowaniem stawki podstawowej 23% jako import usług (art. 17 w zw. z art. 411 art. 146a i n. ustawy o podatku od towarów i usług).

Wnioskodawca wskazał również, że zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub zwolniona z podatku od towarów i usług (z pewnymi wyjątkami niemającymi zastosowania w opisanym zdarzeniu przyszłym). Zdaniem Wnioskodawcy, jako że Wnioskodawca będzie opodatkowany podatkiem od towarów i usług z tytułu dokonanej transakcji, nie będzie ona podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Biorąc powyższe pod uwagę - w ocenie Wnioskodawcy - transfer zwrotny wierzytelności zarówno przez odstąpienie od umowy sprzedaży jak i sprzedaż zwrotną wierzytelności na życzenie Wnioskodawcy wskutek zaistnienia okoliczności ustalonych w umowie i przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług, zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży, to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

a.

opodatkowana podatkiem od towarów i usług,

b.

zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:

* umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

* umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, użyte w ustawie określenie podatek od towarów i usług oznacza podatek od towarów i usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. Natomiast w myśl art. 1a pkt 5 ustawy użyte w ustawie określenie państwo członkowskie oznacza - państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, iż o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają generalnie status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona (za wyjątkiem sytuacji w ustawie szczegółowo wymienionych). Wyłączenie danej czynności cywilnoprawnej z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ma więc miejsce tylko w przypadku, gdy z tytułu dokonania tej właśnie czynności, jedna ze stron jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca, będący spółką z o.o., będzie dokonywał zbycia w drodze umowy sprzedaży swoich wierzytelności handlowych na rzecz Spółki X - spółki prawa francuskiego. Wzajemne prawa i obowiązki pomiędzy Spółką X a Wnioskodawcą będą regulowane Ramową Umową Transferu i Obsługi Wierzytelności (Master Receivables Transfer and Servicing Agrement, MRTSA), według prawa francuskiego. MRTSA będzie określać m.in. zobowiązanie Wnioskodawcy do sprzedaży wierzytelności na rzecz Spółki X oraz terminy i warunki, na których ta sprzedaż będzie mieć miejsce, natomiast poszczególne przelewy wierzytelności będą dokonywane na mocy dokumentów według prawa polskiego, uzupełniających MRTSA. Jednak w pewnych sytuacjach, ustalonych w umowie MRTSA, może dojść do odstąpienia przez strony od umowy sprzedaży wierzytelności i transferu zwrotnego tych wierzytelności, wówczas Wnioskodawca zwróci Spółce X otrzymaną cenę sprzedaży za daną wierzytelność a Spółka X zwróci Wnioskodawcy otrzymaną wierzytelność. W pewnych sytuacjach, określonych w umowie MRTSA, może również dojść do sprzedaży zwrotnej (odsprzedaży) wierzytelności, dokonanej przez Spółkę X na rzecz Wnioskodawcy. Sprzedaż ta zostanie dokonana na życzenie Wnioskodawcy i wówczas wierzytelności zostaną odsprzedane za cenę równą cenie ich wcześniejszego nabycia przez Spółkę X - Wnioskodawca będzie zwracał Spółce X kwotę odpowiadającą pierwotnej cenie sprzedaży wierzytelności na rzecz Spółki X, powiększoną o kwoty należne tej Spółce w związku z taką transakcją

Wobec powyższego należy stwierdzić, że jeżeli transfer zwrotny wierzytelności wskazany we wniosku nie będzie nosił cech żadnej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych jako, że umowa transferu zwrotnego nie została wymieniona w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Natomiast jeżeli umowa ta przybierze postać np. umowy sprzedaży nie będzie ona podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile z tytułu jej zawarcia jedna ze stron umowy jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umowy transferu zwrotnego wierzytelności oraz sprzedaży zwrotnej wierzytelności podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia ich podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy.

Zaznaczyć należy, iż niniejszą interpretacją dokonuje się rozstrzygnięcia jedynie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, natomiast nie rozstrzyga się czy transfer zwrotny i umowa sprzedaży zwrotnej wierzytelności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub też będzie z tego podatku zwolniona. W zakresie dotyczącym podatku od towarów i usług, zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie, podlegająca generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowa sprzedaży (w tym sprzedaży zwrotnej wierzytelności) będzie wyłączona z opodatkowania tym podatkiem na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) umowa sprzedaży uznana zostanie za podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem lub mieszczącą się w zakresie zwolnienia od tego podatku.

We wniosku Wnioskodawca wskazuje, że sprzedaż zwrotna wierzytelności będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli zatem prawidłowe są ustalenia Wnioskodawcy co do tego, że dokonywana na jego rzecz przez Spółkę X sprzedaż zwrotna wierzytelności w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podlega uregulowaniom tejże ustawy, co zostanie zweryfikowane odrębnym rozstrzygnięciem, to umowa ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych - będzie z niego wyłączona.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl