IBPBII/1/436-297/12/AŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 27 sierpnia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 sierpnia 2012 r.), uzupełnionym w dniu 30 października 2012 r. oraz w dniu 2 listopada 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy nabyciu tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 sierpnia 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie ustalenia podstawy opodatkowania przy nabyciu tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Jako, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 22 października 2012 r. znak: IBPB II/1/436-297/12/AŻ wezwano Wnioskodawczynię o uzupełnienie. Uzupełnienia wniosku dokonano w dniu 30 października 2012 r. (uiszczenie opłaty) oraz 2 listopada 2012 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni jest w #189; części współwłaścicielką nieruchomości. Nieruchomość składa się z działek ewidencyjnych nr 26 i 27. W chwili obecnej dokonywany jest podział na działki nr 26/1, 26/2, 27/1 i 27/2 celem zniesienia współwłasności. W wyniku planowanego podziału zostanie podzielony dom bliźniak na dwie części oraz działki gruntu z postawionymi na nich budynkami gospodarczymi.

Do części budynku mieszkalnego - bliźniaka Wnioskodawczyni własnym kosztem na podstawie wydanego wyłącznie na nią pozwolenia na budowę dobudowała dwa pomieszczenia mieszkalne i ganek.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni wskazała, iż do budynku mieszkalnego-jednopiętrowego bliźniaka dobudowała z własnej inicjatywy dwa pomieszczenia mieszkalne i ganek. Drugi właściciel nigdy nie był zobowiązany do ponoszenia jakichkolwiek kosztów związanych z tą budową. Wnioskodawczyni wskazała, iż wobec współwłaściciela nie ma żadnych roszczeń pieniężnych. Od momentu wybudowania budynek był podzielony na dwie części. W części zachodniej mieszkała rodzina Wnioskodawczyni, zaś w części wschodniej rodzina współwłaściciela. Rozbudowę zajmowanej przez siebie części domu Wnioskodawczyni rozpoczęła po przepisaniu nieruchomości na nią i współwłaściciela. Nieruchomość jest podzielona dotychczas tylko między współwłaścicielami; nie mają jednak na to dokumentu. Obecnie współwłaściciele chcą dokonać zniesienia współwłasności. W wyniku podziału geodezyjnego powierzchnia działki Wnioskodawczyni będzie większa i od różnicy Wnioskodawczyni odprowadzi podatek.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w przypadku nabycia w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości, w ramach którego Wnioskodawczyni otrzyma tę część nieruchomości, na której posadowiona jest część budynku mieszkalnego wzniesiona w całości przez nią, na budowę której wyłącznie ona ponosiła nakłady, podstawę opodatkowania stanowić będzie wartość nabywanej nieruchomości w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który jej przysługiwał.

Czy podstawę opodatkowania w takim przypadku stanowić będzie wartość nabytej nieruchomości po potrąceniu długów z tytułu poczynionych przez Wnioskodawczynię na tę nieruchomość nakładów czy też w takim przypadku długów z tytułu poczynionych nakładów nie uwzględnia się.

Czy rozbudowa prowadzona przez Wnioskodawczynię wpłynie na wysokość podatku.

Zdaniem Wnioskodawczyni, w tym przypadku będzie miał zastosowanie art. 7 ust. 6 oraz art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Podstawę opodatkowania stanowić będzie wartość nieruchomości przekraczająca wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał Wnioskodawczyni. Przy czym, od tej wartości powinny być potrącone długi w postaci roszczeń Wnioskodawczyni z tytułu nakładów poniesionych na tę nieruchomość, wynikających z dobudowanych własnym kosztem ww. pomieszczeń mieszkalnych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom. Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności (art. 210 i nast. ww. Kodeksu). Zniesienie to może nastąpić poprzez podział rzeczy wspólnej, przyznanie tej rzeczy jednemu ze współwłaścicieli lub sprzedaż rzeczy. Zniesienie współwłasności może więc polegać na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowią wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli.

Zgodnie natomiast z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z przepisu tego wynika wprost, że budynki i ich części znajdujące się na nieruchomościach co do zasady dzielą los gruntu, na którym są posadowione. W przypadku więc, gdy jak ma to miejsce w opisanej we wniosku sytuacji, dojdzie do zniesienia współwłasności nieruchomości, zniesiona zostanie również współwłasność budynku na nim posadowionego. Z tego też względu skutki podatkowe dokonanego zniesienia współwłasności oceniać należy łącznie dla gruntu oraz budynku na nim posadowionego.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Stosownie do art. 7 ust. 6 ustawy przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Przepis ten powinien być stosowany łącznie z przepisem art. 7 ust. 1 w myśl którego, podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Należy podkreślić, że odliczenie długów i ciężarów od wartości nabytej rzeczy lub prawa majątkowego nie może być traktowane jako ulga lub zwolnienie podatkowe. Odliczenie długów i ciężarów jest wyrazem istoty (elementem konstrukcyjnym) podatku od spadków i darowizn, polegającej na opodatkowaniu przyrostu czystej wartości majątku podatnika.

Pojęcie "długów" w rozumieniu tego artykułu obejmuje wszelkie pieniężne roszczenia cywilnoprawne związane z przedmiotem nabycia, łącznie z roszczeniami z tytułu poczynionych na nieruchomość nakładów. Równowartość tych roszczeń podlega potrąceniu od jej wartości. "Ciężarem" natomiast jest inne niż dług obciążenie nabytej rzeczy lub prawa, które w chwili nabycia zmniejsza jego wartość rynkową.

W oparciu o art. 8 ust. 1 ustawy wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych zgodnie z art. 8 ust. 3 wskazanej ustawy, określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Przy obliczeniu podatku od nieodpłatnego zniesienia współwłasności ma także zastosowanie zasada kumulacji nabytych od tej samej osoby wartości rzeczy i praw majątkowych w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, oraz odliczenia kwoty wolnej od podatku (art. 9 ustawy).

Ustalenie podstawy opodatkowania składa się więc z dwóch etapów. W pierwszym należy określić wartość rzeczy lub praw majątkowych, których dotyczy zniesienie współwłasności, według zasady generalnej wyrażonej w art. 7 ust. 1 ustawy (czysta wartość, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego). W drugim etapie ustala się udział, jaki przysługiwał dotychczas współwłaścicielowi i jego wartość. Podatkowi podlega bowiem nadwyżka wartości udziału. Wartość nieruchomości przy zniesieniu współwłasności przyjmuje się z dnia powstania obowiązku podatkowego, tzn. z chwili zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Z przedstawionego we wniosku oraz jego uzupełnienia stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni jest w #189; części współwłaścicielką nieruchomości. Nieruchomość składa się z działek ewidencyjnych nr 26 i 27. W chwili obecnej dokonywany jest podział na działki nr 26/1, 26/2, 27/1 i 27/2 celem zniesienia współwłasności. W wyniku planowanego podziału zostanie podzielony dom bliźniak na dwie części oraz działki gruntu z postawionymi na nich budynkami gospodarczymi. W wyniku podziału geodezyjnego powierzchnia działki Wnioskodawczyni będzie większa i od różnicy Wnioskodawczyni odprowadzi podatek. Wnioskodawczyni wskazała, iż do budynku mieszkalnego (jednopiętrowego bliźniaka) dobudowała z własnej inicjatywy dwa pomieszczenia mieszkalne i ganek. Drugi właściciel nigdy nie był zobowiązany do ponoszenia jakichkolwiek kosztów związanych z jej budową. Wnioskodawczyni wskazała, iż wobec współwłaściciela nie ma żadnych roszczeń pieniężnych.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż podstawę opodatkowania przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stanowić będzie wartość nieruchomości przekraczająca wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał Wnioskodawczyni, przy czym od tej wartości powinny być potrącone długi w postaci roszczeń Wnioskodawczyni z tytułu nakładów poniesionych na tę nieruchomość wynikających z dobudowanych własnym kosztem ww. pomieszczeń mieszkalnych.

Odnosząc się do przedstawionego stanowiska należy potwierdzić, iż istotnie podstawę opodatkowania przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności stanowi wartość rzeczy (lub praw majątkowych), w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Wnioskodawczyni jednak uważa, że podstawę opodatkowania winna stanowić wartość nabytej nieruchomości po potrąceniu długów z tytułu poczynionych przez Wnioskodawczynię na tę nieruchomość nakładów. Z powyższym stanowiskiem nie można się zgodzić. Z treści wniosku, a w szczególności z jego uzupełnienia, w sposób jednoznaczny wynika, iż Wnioskodawczyni z własnej inicjatywy dobudowała opisane pomieszczenia na tej części nieruchomości, która stanie się jej własnością w wyniku zniesienia współwłasności. Drugi właściciel nigdy nie był zobowiązany do ponoszenia jakichkolwiek kosztów związanych z tą budową. Wnioskodawczyni wskazała, iż wobec współwłaściciela nie ma żadnych roszczeń pieniężnych.

Skoro zatem Wnioskodawczyni nie ma wobec drugiego współwłaściciela roszczenia o zwrot części nakładów poczynionych przez nią na nieruchomość pozostającą we współwłasności nie ma podstaw by wartość tych nakładów jako dług mogła zostać odliczona od podstawy opodatkowania przy zniesieniu współwłasności.

Z tego też powodu stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.