IBPBII/1/436-120/10/AŻ - Skutki podatkowe zawarcia umowy pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 24 maja 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 24 maja 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawartej umowy pożyczki:

* w części dotyczącej obowiązku zapłaty podatku i złożenia druku p.c.c.-1 - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej udokumentowania przeznaczenia przedmiotu nabytego ze środków pożyczki na cele działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 24 maja 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawartej umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

We wrześniu 2006 r. zawarta została umowa pożyczki na kwotę 200 000 zł pomiędzy osobami fizycznymi (pożyczkodawcy) - 3 osoby, a osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w postaci usług medycznych (pożyczkobiorca). Pieniądze częściowo przekazane zostały w formie gotówki, a częściowo przelewem na konto pożyczkobiorcy. Osoba pożyczkobiorcy w związku z charakterem wykonywanych usług zwolniona była z opłacania podatku od towarów i usług z tytułu wykonywanej działalności, nie była czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT i nie składała deklaracji VAT-7. Od umowy nie odprowadzono podatku od czynności cywilnoprawnych w oparciu o art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy, gdyż pożyczka udzielona była pożyczkobiorcy na zakup nieruchomości do prowadzenia działalności. Nieruchomość ta została zakupiona w maju 2007 r. po 8 miesiącach od momentu udzielenia pożyczki. Właścicielem nieruchomości wpisanym do księgi wieczystej został pożyczkobiorca jako osoba fizyczna w związku z tym, że działalność gospodarczą prowadzi na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Następnie nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia działalności.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w związku z zawartą umową pożyczki należało zapłacić podatek oraz wypełnić druk p.c.c. czy też nie, w związku z tym, że zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

Czy do wykazania, że zakupiona nieruchomość przeznaczona jest pod działalność gospodarczą, w przypadku działalności wykonywanej przez osobę fizyczną wystarczy oświadczenie o takim sposobie wykorzystania dołączone do dokumentów księgowych.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż w związku z tym, że pożyczka miała miejsce w 2006 r. to znajdzie zastosowanie art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalniający od podatku pożyczki udzielane na prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki zostaną przeznaczone w ciągu 12 miesięcy na prowadzenie działalności gospodarczej np. w postaci zakupu nieruchomości do prowadzenia działalności. Wnioskodawczyni wskazała, iż pieniądze w ciągu 8 miesięcy wydatkowane zostały w całości na zakup nieruchomości, która następnie została przeznaczona pod wynajem, a dochód z wynajmu stanowi przychód w mikroprzedsiębiorstwie prowadzonym przez pożyczkobiorcę. Jako że niniejsza umowa pożyczki zwolniona jest z opodatkowania, to niezłożenie druku p.c.c. nie niesie za sobą żadnych konsekwencji, gdyż złożenie tego druku związane jest z obowiązkiem podatkowym, którego w tym przypadku brak.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 41, poz. 399 z późn. zm.) podatkowi podlegają umowy pożyczki.

Natomiast w myśl art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006 r., zwalnia się od podatku pożyczki udzielane na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej, pod warunkiem udokumentowania, że pieniądze będące przedmiotem pożyczki zostaną przeznaczone na pokrycie wydatków poniesionych na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy albo wykorzystania w tym okresie rzeczy oznaczonych co do gatunku, stanowiących przedmiot pożyczki.

Z opisu stanu faktycznego wynika, iż we wrześniu 2006 r. zawarta została umowa pożyczki na kwotę 200 000 zł pomiędzy osobami fizycznymi (pożyczkodawcy) a osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w postaci usług medycznych (pożyczkobiorca). Pieniądze częściowo przekazane zostały w formie gotówki, a częściowo przelewem na konto pożyczkobiorcy. Od umowy nie odprowadzono podatku od czynności cywilnoprawnych w oparciu o art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy, gdyż pożyczka udzielona była pożyczkobiorcy na zakup nieruchomości przeznaczonej do prowadzenia działalności. Nieruchomość ta została zakupiona w maju 2007 r. po 8 miesiącach od momentu udzielenia pożyczki. Właścicielem nieruchomości wpisanym do księgi wieczystej został pożyczkobiorca jako osoba fizyczna w związku z tym, że działalność gospodarczą prowadzi na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Następnie nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia działalności.

Z treści powołanego wyżej art. 9 pkt 10 lit. g) cyt. ustawy wynika, że warunkiem zastosowania zwolnienia jest udzielenie pożyczki przedsiębiorcy lub przyszłemu przedsiębiorcy pod warunkiem udokumentowania, że otrzymane na podstawie umowy pożyczki pieniądze przeznaczone zostaną na rozpoczęcie lub dalsze prowadzenie działalności gospodarczej, przy czym wykorzystanie przedmiotu pożyczki udzielonej w tym celu musi nastąpić w okresie 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy.

Natomiast w świetle art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., do czynności cywilnoprawnych, o których mowa w ustawie wymienionej w art. 2, z tytułu których obowiązek podatkowy powstał przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe. Natomiast w myśl art. 3 ust. 1 pkt 1) cyt. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, zatem w przedmiotowej sprawie obowiązek ten powstał w dniu zawarcia umowy pożyczki.

Przepis art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy nie wprowadzał ograniczeń zakresu zwolnienia ze względu na rodzaj podmiotów będących stronami umowy, ani też nie wymieniał katalogu wydatków, które miałyby stanowić podstawę zwolnienia. Podstawowym warunkiem zastosowania zwolnienia było kryterium celów:

* przeznaczenie pieniędzy (bądź rzeczy oznaczonych co do gatunku) na pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem bądź prowadzeniem działalności gospodarczej pożyczkobiorcy,

* wykorzystanie pieniędzy (bądź rzeczy oznaczonych co do gatunku) na powyższe cele w ciągu 12 miesięcy od dnia zawarcia umowy,

* udokumentowanie poniesienia wydatków na wskazane w przepisie cele ze środków pochodzących z pożyczki.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że opisana we wniosku umowa pożyczki udzielona w 2006 r. na prowadzenie działalności gospodarczej podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 10 lit. g) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych o ile zostały spełnione wszystkie przesłanki wskazane w ww. przepisie. Zawarcie przedmiotowej umowy nie spowodowało więc obowiązku zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych oraz obowiązku złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni w zakresie obowiązku zapłaty podatku i złożenia druku p.c.c.-1 należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu do sposobu udokumentowania poniesienia wydatków na rozpoczęcie lub prowadzenie działalności gospodarczej sfinansowanych z otrzymanej pożyczki należy wyjaśnić, że przepis art. 9 ust. 1 pkt 10 lit. g) posługuje się pojęciem "udokumentuje", równocześnie jednak przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie definiują tego pojęcia. Wobec tego należy stosować zasadę wynikającą z art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej, z którego wynika, że jako dowód należy dopuścić wszystko co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem.

Z treści wniosku wynika, że wnioskodawczyni ze środków uzyskanych z pożyczki sfinansowała zakup nieruchomości, która została przeznaczona na wynajem, a dochód z najmu stanowił przychód w mikroprzedsiębiorstwie prowadzonym przez pożyczkobiorcę. Wobec powyższego wnioskodawczyni winna dysponować umową (umowami) najmu, a przychody osiągnięte z najmu winny znaleźć odzwierciedlenie w dokumentacji księgowej prowadzonej działalności. Tym samym oświadczenie wnioskodawczyni nie może stanowić jedynego dowodu dokumentującego, że nieruchomość nabyta ze środków uzyskanych z pożyczki przeznaczona jest na prowadzenie działalności gospodarczej.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawczyni, że do udokumentowania, iż zakupiona nieruchomość przeznaczona jest na działalność gospodarczą wystarczy oświadczenie pożyczkobiorcy dołączone do dokumentacji księgowej należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.