IBPBII/1/436-104/10/MZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 29 kwietnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 5 maja 2010 r.), uzupełnionym w dniu 30 czerwca 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 5 maja 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia wierzytelności.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych pismem z dnia 17 czerwca 2010 r. Znak: IPPP2/443-413/10/BW, IBPB II/1/436-104/10/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 30 czerwca 2010 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (Spółka z o.o.) zamierza nabyć - w drodze jednej umowy przelewu - wierzytelności od czterech podmiotów (trzy z nich mają swoje siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), przysługujące im od podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, o łącznej wartości 275.140.679,36 zł (słownie: dwieście siedemdziesiąt pięć milionów sto czterdzieści tysięcy sześćset siedemdziesiąt dziewięć złotych 36/100) za sumę 55.000.000,00 zł (słownie: pięćdziesiąt pięć milionów złotych). Wnioskodawca na dzień złożenia niniejszego wniosku nie ma w przedmiocie działalności wpisanych usług finansowych, w tym: Pozostałego pośrednictwa pieniężnego PKD 64.19.Z, Pozostałej finansowej działalności usługowej, gdzie indziej niesklasyfikowanej, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych PKD 64.99.Z i Pozostałej działalności wspomagającej usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych PKD 66.19.Z.

W zaświadczeniu REGON z Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego wnioskodawca nie ma także wpisanych w przedmiocie działalności usług pośrednictwa finansowego sklasyfikowanych według PKWiU w sekcji J ex (65-67). Wnioskodawca nie zajmuje się także faktycznie obrotem wierzytelnościami. Głównym celem nabycia tych wierzytelności jest zwiększenie wartości majątku własnego Spółki, gdyż nabywane wierzytelności są zabezpieczone hipotekami obciążającymi nieruchomości oraz zastawami rejestrowymi obciążającymi ruchomości stanowiące już własność wnioskodawcy. Nabycie tych wierzytelności przez wnioskodawcę pozwoli też na wygaszenie istniejących zabezpieczeń rzeczowych (ograniczone prawa rzeczowe, hipoteki i zastaw). Z powyższych przyczyn celem nabycia tych wierzytelności nie jest ich dalsza egzekucja ani też sprzedaż.

W uzupełnieniu wniosku stwierdzono, iż:

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy nabycie wierzytelności jest na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnych (winno być: cywilnoprawnych) lub innego przepisu prawa zwolnione od tego podatku w sytuacji, gdy nabycie wierzytelności ma na celu zwiększenie majątku nabywcy, a nie egzekucję nabytej wierzytelności lub jej sprzedaż.

Zdaniem wnioskodawcy, nabycie wierzytelności, której celem jest zwiększenie majątku własnego, a nie egzekucja wierzytelności czy jej zbycie, na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych jest po stronie nabywcy zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych z uwagi na fakt, iż czynność ta jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska wnioskodawcy tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednocześnie wyjaśnia się, że wniosek w pozostałej części, dotyczącej podatku od towarów i usług, zostanie rozstrzygnięty odrębną interpretacją.

Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:

* umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,

* umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,

* umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,

* umowy dożywocia,

* umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części dotyczącej spłat lub dopłat,

* ustanowienie hipoteki,

* ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,

* umowy depozytu nieprawidłowego,

* umowy spółki.

Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).

Instytucję przelewu (cesji) wierzytelności regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 509 § 1 Kodeksu wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przelew wierzytelności jest swoistą konstrukcją prawną, przewidzianą w ogólnych zasadach zobowiązań prowadzącą do zmiany osoby wierzyciela podczas, gdy przedmiot zobowiązania pozostaje ten sam. Umowy cesji wierzytelności należą do czynności prawnych rozporządzających o skutkach zbliżonych do umowy przenoszącej własność. Dodać należy, że cesja nie ma formy samoistnej umowy, dlatego też dla jej realizacji musi być dokonana czynność cywilnoprawna, na podstawie której nastąpi przeniesienie wierzytelności.

Z treści art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że czynnością stanowiącą podstawę cesji może być umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inne umowy zobowiązujące do przeniesienia wierzytelności.

Podkreślić należy, że umowa cesji jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, o ile nie przybierze postaci jednej z umów wymienionych w tym przepisie w szczególności umowy sprzedaży uregulowanej w przepisach Kodeksu cywilnego.

Z kolei, jeśli umowa cesji wierzytelności przybierze postać umowy sprzedaży to wówczas podlega opodatkowaniu tym podatkiem na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Podstawę opodatkowania przy umowie sprzedaży w myśl ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego (art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 2 ww. ustawy wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych określa stawki podatku, które wynoszą od umowy sprzedaży:

* nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym - 2 %

* innych praw majątkowych - 1 %.

W myśl art. 4 pkt 1 ww. ustawy obowiązek podatkowy przy umowie sprzedaży ciąży na kupującym.

Niezależnie jednak od tego, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż nawet jeżeli umowa cesji wierzytelności przybierze postać jednej z umów wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ale jednocześnie opodatkowana jest podatkiem od towarów i usług lub korzysta ze zwolnienia z tego podatku, zastosowanie znajdzie wyłączenie określone w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W przeciwnym wypadku sprzedaż prawa majątkowego, jakim jest wierzytelność, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawki 1 % a na nabywcy wierzytelności, stosownie do art. 4 pkt 1 ww. ustawy, ciąży obowiązek podatkowy.

Z treści art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika jednak, że samo bycie podatnikiem od towarów i usług przez jedną ze stron czynności nie wystarczy aby dana czynność zawarta przez podatnika tego podatku korzystała z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W każdym przypadku należy badać czy z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jedna ze stron jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub z podatku tego jest zwolniona. W związku z tym podstawową kwestią są ustalenia dokonane na gruncie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca zamierza nabyć - w drodze jednej umowy przelewu - wierzytelności, od czterech podmiotów (trzy z nich mają swoje siedziby na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej), przysługujące im od podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, o łącznej wartości 275.140.679,36 zł za sumę 55.000.000,00 zł. Zdaniem wnioskodawcy, nabycie wierzytelności, której celem jest zwiększenie majątku własnego, a nie egzekucja wierzytelności czy jej zbycie, jest po stronie nabywcy na podstawie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwolnione od podatku od czynności cywilnoprawnych z uwagi na fakt, iż czynność ta jest zwolniona od podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że opisana we wniosku umowa przelewu wierzytelności, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych o ile z tytułu jej zawarcia jedna ze stron umowy będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub będzie z niego zwolniona.

W związku z tym należy podkreślić, iż w sytuacji, gdy zawarta umowa przybierze postać umowy podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (np. umowy sprzedaży), w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy powyższa umowa podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zatem, jeżeli na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług okaże się, iż właściwe są ustalenia wnioskodawcy, że z tytułu przedmiotowej umowy przelewu wierzytelności jedna ze stron czynności będzie podlegać regułom ustawy o podatku od towarów i usług, to umowa ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Wobec tego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.