IBPBII/1/415-979/10/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 25 listopada 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 2 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w 2009 r., przeznaczonych na finansowanie udziału w projekcie badawczym w zagranicznym ośrodku naukowym - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w 2009 r., przeznaczonych na finansowanie udziału w projekcie badawczym w zagranicznym ośrodku naukowym.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni, zawarła w dniu 24 września 2009 r. umowę z Uniwersytetem nr.../2009/0... o przekazanie środków finansowych otrzymanych przez jednostkę w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców". Przedmiotem niniejszej umowy było dofinansowanie zagranicznego pobytu uczestnika obejmującego udział w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych, realizowanych w zagranicznym ośrodku w ramach powyższego programu (III edycja programu) w terminie od 1 października 2009 r. do 31 marca 2010 r. Na realizację ww. zadania Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał środki finansowe ogółem w wysokości 110 400 zł, z czego w 2009 r. 59 700 zł (koszty pobytu: 50 700 zł + koszty podróży: 9 000 zł), w 2010 r. 50 700 zł (koszty pobytu: 50 700 zł). Środki, o których mowa wyżej były przeznaczone i zostały wykorzystane przez wnioskodawczynię na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz kosztów podróży wnioskodawczyni i członków jej rodziny, zgodnie z kalkulacją pobytu, która stanowiła załącznik do umowy. Środki te zostały wnioskodawczyni wypłacone w rocznych ratach. Uniwersytet - jako płatnik, wypełnił formularz PIT-8C (informacja o przychodach z innych źródeł oraz o niektórych dochodach z kapitałów pieniężnych). Na podstawie powyższego wnioskodawczyni ujęła w swoim rozliczeniu rocznym za 2009 r. kwoty przyznane jej na mocy umowy z Uniwersytetem nr.../2009/...o przekazanie środków finansowych jako przychód, od którego uiściła podatek dochodowy od osób fizycznych. Umowa, o której mowa wyżej została zawarta na podstawie decyzji Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 16 lipca 2009 r., znak:../09. Na mocy tejże decyzji Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał Wydziałowi (...) Uniwersytetu (...) środki finansowe w kwocie ogółem 110 400 zł, które zostały przeznaczone na sfinansowanie w latach 2009-2010 uczestnictwa wnioskodawczyni w programie "wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców". Na podstawie tej decyzji, między wnioskodawczynią a Uniwersytetem została zawarta umowa, o której mowa wyżej. Decyzja powyższa została wydana na podstawie przepisów ustawy o zasadach finansowania nauki oraz rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców". Jak zostało wyżej wskazane środki finansowe przyznane wnioskodawczyni przez Uniwersytet zostały pomniejszone o podatek dochodowy od osób fizycznych. Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że zapłata tego podatku była nieuzasadniona, gdyż obowiązek uiszczenia tegoż podatku nie znajduje oparcia w aktualnie obowiązującym stanie prawnym.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy środki finansowe przekazane wnioskodawczyni przez Uniwersytet tytułem pokrycia kosztów pobytu i podróży związanych z uczestnictwem wnioskodawczyni w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych, realizowanych w zagranicznym ośrodku w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" (III edycja programu) w terminie od 1 października 2009 r. do 31 marca 2010 r. korzystają ze zwolnienia przedmiotowego w podatku dochodowym od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym czy uzasadnionym było uiszczenie przez wnioskodawczynię podatku od osób fizycznych w roku 2010 za rok 2009 z tytułu wypłat dokonanych w 2009 r....

Istotą powyższego pytania jest kwestia opodatkowania dochodów otrzymywanych przez pracownika naukowego z tytułu udziału w projekcie badawczym realizowanym w zagranicznym ośrodku naukowym.

W ocenie wnioskodawczyni, nie budzi wątpliwości fakt, iż uczestniczyła ona w zagranicznym programie naukowym, który mógł być określony jako "inna forma kształcenia", o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z przywołanym przepisem świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Celem udziału wnioskodawczyni w programie"Wsparcie międzynarodowej mobilności" naukowców było podwyższenie poziomu umiejętności, wiedzy i kompetencji polskich naukowców zarówno w zakresie doskonałości naukowej jak i w zakresie zarządzania badaniami naukowymi. Mobilność międzynarodowa naukowców uznawana jest za element wzbogacający karierę naukową, służący podniesieniu umiejętności i poziomu wiedzy, wymianie myśli, poznaniu nowych metod badawczych, krytycznej weryfikacji rezultatów badań.

Jednocześnie ustawodawca odsyłając w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym do norm zawartych m.in. w przepisach Prawa o szkolnictwie wyższym nie odesłał jednoznacznie do konkretnego aktu prawnego regulującego kwestie związane ze świadczeniami pomocy materialnej, przekazywanej osobom korzystającym z innych form kształcenia. Chociaż w innych punktach art. 21 odwołuje się do określonych aktów prawnych, np. w pkt 25a), 25b), 40c). Z tego względu nieuprawnione byłby stwierdzenie, że w art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy mowa wyłącznie o tych świadczeniach pomocy materialnej, które są przyznawane bezpośrednio na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.). Wobec tak sformułowanego przepisu właściwszą wydaje się interpretacja, że chodzi o szerokie rozumienie Prawa o szkolnictwie wyższym, tj. jako wszelkich przepisów regulujących funkcjonowanie szkolnictwa wyższego. Podnieść przy tym trzeba, iż ta ustawa w art. 41 ust. 1 i 2 stanowi, że minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z właściwymi ministrami koordynuje współpracę uczelni z zagranicznymi instytucjami naukowymi w ramach umów międzynarodowych zawieranych przez Rzeczpospolitą Polską oraz przekazuje nadzorowanym przez siebie uczelniom środki finansowe na wykonanie realizowanych przez nie zadań wynikających z ww. umów; a w art. 42 ust. 1 pkt 2) upoważnia Ministra m.in. do określenia form pomocy materialnej dla osób skierowanych za granicę. Podstawą prawną określenia, wdrożenia i finansowania programu"Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców", w którym uczestniczyła wnioskodawczyni jest art. 3 ust. 3 i art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 238, poz. 2390 z późn. zm.) oraz szczegółowe regulacje w sprawie programów określonych przez Ministra tj. rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" (Dz. U. Nr 84, poz. 510). Do tej ustawy w zakresie zasad i trybu finansowania badań naukowych i prac rozwojowych odsyła również art. 97 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym. Upoważnia to do uznania, że przepisy dotyczące zasad finansowania nauki (w tym akty wykonawcze) mieszczą się w grupie przepisów prawa o szkolnictwie wyższym.

Zgodnie z ustawą z dnia 30 kwietnia 2010 r. Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki (Dz. U. z dnia 4 czerwca 2010 r.) ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615) wchodzi w życie z dniem 1 października 2010 r. Niezależnie od powyższego, zgodnie z art. 34 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki, do finansowania i rozliczania zadań, na które zostały przyznane środki finansowe przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Zdaniem wnioskodawczyni spełnione zostały przesłanki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym "świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki". Wnioskodawczyni otrzymała bowiem pomoc materialną w zakresie tzw. innych form kształcenia, które pochodziły z budżetu państwa i które zostały przyznane na podstawie ustawy o zasadach finansowania nauki i przepisów ją wykonujących, które należy uznać za objęte zakresem Prawa o szkolnictwie wyższym. W związku ze spełnieniem przesłanek wyrażonych w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pomoc materialna wypłacana wnioskodawczyni w związku z jej udziałem w programie dokształcającym o charakterze naukowym korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z czym uiszczenie przez wnioskodawczynię podatku dochodowego od osób fizycznych w 2010 r. za rok 2009 z tytułu kwot otrzymanych w 2009 r. na podstawie umowy z Uniwersytetem o przekazanie środków finansowych otrzymanych przez jednostkę w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" było nieuzasadnione.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w 2009 r., przeznaczonych na finansowanie udziału w projekcie badawczym w zagranicznym ośrodku naukowym.

W pozostałym zakresie, tj. możliwości zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w 2010 r., przeznaczonych na finansowanie udziału w projekcie badawczym w zagranicznym ośrodku naukowym zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2009 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Z wniosku wynika, iż wnioskodawczyni uzyskała środki finansowe w ramach programu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców". Środki te w swej istocie przeznaczone były na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz na pokrycie kosztów podróży. Uniwersytet - jako płatnik, wystawił wnioskodawczyni formularz PIT-8C, na podstawie którego wnioskodawczyni ujęła w swoim rozliczeniu rocznym za 2009 r. kwoty przyznane jej na mocy umowy z Uniwersytetem o przekazanie środków finansowych jako przychód, od którego uiściła podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zasady przyznawania środków finansowych w ramach ww. programu zostały określone w niżej przywołanych regulacjach prawnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 169, poz. 1049), obowiązującej w 2009 r., finansowanie nauki dotyczy finansowania działań na rzecz realizacji polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa, a w szczególności badań naukowych, prac rozwojowych i realizacji innych zadań szczególnie ważnych dla postępu cywilizacyjnego.

Stosownie do art. 3 ust. 2 ww. ustawy Minister przyznaje środki finansowe na naukę:

W myśl art. 3 ust. 3 zdanie pierwsze tej ustawy, Minister przyznaje środki finansowe na naukę, w drodze decyzji, na podstawie wniosków złożonych przez podmioty, o których mowa w ust. 2, po zasięgnięciu opinii właściwego organu Rady Nauki, o której mowa w art. 21 ust. 1, lub zespołu, o którym mowa w art. 30 ust. 1-2a.

Stosownie do art. 15 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy finansowanie programów lub przedsięwzięć określanych przez Ministra obejmuje działania dotyczące dostosowywania kadr naukowych do warunków międzynarodowej współpracy naukowej i naukowo-technicznej.

Środki finansowe na naukę, o których mowa w ust. 1 i 2, są przekazywane jednostce naukowej lub innemu uprawnionemu podmiotowi na podstawie umowy (art. 15 ust. 3 ww. ustawy).

Szczegóły dotyczące przyznawania tych środków reguluje rozporządzenie wykonawcze do ustawy o zasadach finansowania nauki, wydane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w dniu 7 maja 2008 r. w sprawie programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców" (Dz. U. Nr 84, poz. 510).

Zgodnie z postanowieniami § 2 ust. 1 tegoż rozporządzenia Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zwany dalej "ministrem", w ramach programu przyznaje jednostce naukowej środki finansowe na naukę przeznaczone na finansowanie zagranicznego pobytu pracownika naukowego lub naukowo-dydaktycznego, zwanego dalej "uczestnikiem programu", który spełnia łącznie następujące warunki:

Środki finansowe są przyznawane w drodze konkursu ogłaszanego przez ministra (§ 4 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia).

W myśl § 3 pkt 1 ww. rozporządzenia, środki finansowe, o których mowa w § 2 ust. 1, zwane dalej "środkami finansowymi", są przyznawane w kwotach zryczałtowanych:

Na podstawie cyt. powyżej art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika pod warunkiem, że dochody te spełniają łącznie następujące przesłanki:

Zatem nie spełnienie którejkolwiek z ww. przesłanek skutkuje brakiem możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego na podstawie powyższego przepisu.

W przedstawionym stanie faktycznym wnioskodawczyni uzyskała środki w ramach programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców". Program ten realizowany jest - jak już wcześniej wskazano - na podstawie rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z 7 maja 2008 r. w sprawie programu "Wsparcie międzynarodowej mobilności naukowców", wydanego na podstawie ustawy o finansowaniu nauki. Zatem środki te nie zostały przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, czy przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki. Środki te zostały jej przyznane na podstawie innych przepisów niż tych, które literalnie zostały wymienione w cyt. przepisie. Nie można tym samym zgodzić się z twierdzeniem wnioskodawczyni, iż przyznanie środków na podstawie ustawy o zasadach finansowania nauki można uznać za przyznanie środków w ramach szeroko rozumianej ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym; są to bowiem dwa odrębne akty prawne. Tym samym nie zostały spełnione wszystkie przesłanki niezbędne do skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy. Podkreślić tutaj należy, iż z utrwalonej linii orzecznictwa sądów administracyjnych oraz Sądu Najwyższego zwolnienia podatkowe należy pojmować ściśle, tj. zgodnie z ich literalnym brzmieniem. W stosunku do tego rodzaju norm - stanowiących odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania - niedozwolona jest zarówno wykładnia rozszerzająca jak i ścieśniająca.

Z racji powyższego Uniwersytet - jako płatnik, słusznie wystawił wnioskodawczyni formularz PIT-8C, na podstawie którego zainteresowana prawidłowo ujęła w swoim rozliczeniu rocznym za 2009 r. kwoty przyznane jej na mocy umowy z Uniwersytetem o przekazanie środków finansowych jako przychód i uiściła z tego tytułu podatek dochodowy od osób fizycznych.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.