IBPBII/1/415-965/11/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 24 listopada 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, uzyskanego z Irlandii - jest prawidłowe.

W dniu 24 listopada 2011 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy, uzyskanego z Irlandii.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wykonywał pracę w Irlandii na podstawie umowy o pracę na stanowisku elektromontera.

We wrześniu 2006 r. Wnioskodawca uległ wypadkowi w trakcie pracy.

Na skutek ugody sądowej z dnia 11 maja 2011 r. (...) zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a (...), uzyskał odszkodowanie z tytułu ww. wypadku przy pracy.

Odszkodowanie zostało wypłacone przez ubezpieczyciela pracodawcy na podstawie ww. ugody sądowej zawartej przez sądem w Irlandii. Zawarcie wskazanej wyżej ugody jest regułą w przypadkach spraw cywilnych, dotyczących uszkodzenia ciała.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy uzyskane odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy w Irlandii, wypłacone w wyniku ugody sądowej, jest zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym w Polsce.

Zdaniem Wnioskodawcy, odszkodowanie za doznane krzywdy na skutek wypadku w pracy, przyznane na podstawie ugody sądowej podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b. Ustawodawca przyjął, że nie należy opodatkowywać odszkodowań wówczas, gdy odszkodowanie ma na celu zrekompensowanie poszkodowanemu poniesionej przez niego szkody, a nie jego wzbogacenie.

Zgodnie art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Zasadę tę, stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. W odniesieniu do Irlandii umową taką jest Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych. Konwencja nie wyodrębnia wprost zasad opodatkowania należności otrzymywanych z tytułu odszkodowań i ugód. Należy więc wziąć pod uwagę art. 21 ust. 1 Konwencji, który wskazuje, iż części dochodu, inne niż dochód wypłacany przez trust lub z majątku spadkowego w wyniku zarządzania tym majątkiem, bez względu na to gdzie powstają, osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej Konwencji, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Z powyższego zapisu wynika, iż dochód z tytułu ugód i odszkodowań otrzymywany z Wielkiej Brytanii i wypłacany osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. Potwierdzają to organy podatkowe.

Skoro odszkodowanie winno być opodatkowane w Polsce, to należy uwzględnić przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b tej ustawy, wolne od podatku dochodowego są otrzymane inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Wypłacone odszkodowanie będzie więc korzystało ze zwolnienia z podatku dochodowego i nie stanowi przychodu w dacie otrzymania, z tytułu innych źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy konieczne jest, aby "inne odszkodowania" miały swoje umocowanie w wyroku lub ugodzie sądowej. W związku z powyższym opisane w stanie faktycznym odszkodowanie za doznaną krzywdę przyznane na podstawie ugody sądowej jest odszkodowaniem podlegającym zwolnieniu zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

Stosownie do art. 4a cyt. ustawy powołane wyżej przepisy stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca uległ wypadkowi w trakcie pracy w Irlandii. W wyniku ugody sądowej zawartej przez sądem w Irlandii zostało mu wypłacone przez ubezpieczyciela pracodawcy odszkodowanie.

Wnioskodawca uważa, iż uzyskane odszkodowanie jest zwolnione z opodatkowania w Polsce na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z uwagi na to, że otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy zostało wypłacone z Irlandii, zastosowanie w niniejszej sprawie znajdzie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Irlandii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, sporządzona w Madrycie dnia 13 listopada 1995 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 29, poz. 129 i z 2000 r. Nr 53, poz. 650), a nie jak wskazał w stanowisku Wnioskodawca - Konwencja między Rzeczypospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Z wniosku jednoznacznie wynika bowiem, iż odszkodowanie zostało wypłacone na podstawie ugody sądowej zawartej przed sądem w Irlandii a nie sądem w Irlandii Północnej, która jest częścią składową Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Ww. umowa nie zawiera przepisu odnoszącego się wprost do odszkodowań, zatem w myśl tej umowy odszkodowanie należy zakwalifikować jako tzw. "inny dochód".

Zgodnie z art. 22 ust. 1 umowy, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, bez względu na to, skąd są one osiągane, a które nie zostały objęte postanowieniami poprzednich artykułów niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Zatem odszkodowanie z tytułu wypadku pochodzące z Irlandii, wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce.

Do opodatkowania ww. odszkodowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 wyżej cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zauważa się, iż wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Tym samym podkreślenia wymaga fakt, że tylko określone zdarzenia prawne bądź spełnienie określonych przesłanek, od których ustawodawca uzależnia prawo do zwolnienia z opodatkowania - skutkuje zwolnieniem przychodu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 361 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) szkoda może występować w dwojakiej postaci, tj. może obejmować straty, które poszkodowany poniósł (damnum emergens), lub też utratę korzyści, które mógłby poszkodowany osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans).

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje tylko odszkodowania za poniesioną stratę, czyli tzw. szkodę rzeczywistą, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

Strata wyraża się w rzeczywistej zmianie stanu majątkowego poszkodowanego i polega albo na zmniejszeniu się jego aktywów (utrata, ubytek lub zniszczenie poszczególnych elementów majątkowych), albo na zwiększeniu się pasywów (zobowiązań poszkodowanego).

Z kolei szkoda w postaci utraconych korzyści nie powstaje równocześnie ze zdarzeniem wyrządzającym szkodę, lecz jest jego późniejszym następstwem. Utrata korzyści polega na niepowiększaniu się w przyszłości czynnych pozycji majątku poszkodowanego, które pojawiłyby się w tym majątku, gdyby nie zdarzenie wyrządzające szkodę.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż otrzymane przez Wnioskodawcę odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy (tj. uszkodzenia ciała), wypłacone - jak wynika z wniosku - na podstawie ugody sądowej, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.