IBPBII/1/415-947/12/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 30 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania stypendiów wypłacanych z własnego funduszu stypendialnego Uczelni:

* w części dotyczącej stypendium dla studentów i uczestników studiów doktoranckich - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej pracowników przygotowujących się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego - jest nieprawidłowe.

W dniu 30 października 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania stypendiów wypłacanych z własnego funduszu stypendialnego Uczelni.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest Uczelnią, w której działa własny fundusz stypendialny, utworzony na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Ze środków tego funduszu są wypłacane pracownikom, doktorantom i studentom świadczenia w postaci stypendiów. Stypendia dla pracowników płacone z funduszu przeznaczone są na aktywne wspieranie rozwoju kadry naukowej.

Dnia 1 października 2011 r. zostało uchylone rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie stypendiów doktorskich i habilitacyjnych.

Uczelnia posiada interpretację indywidualną, która potwierdza jej stanowisko, że stypendia przyznane z własnego funduszu stypendialnego, na podstawie ww. rozporządzenia i ustawy o stopniach i tytule naukowym, korzystają ze zwolnienia z opodatkowania.

W obecnym stanie prawnym, stypendia z własnego funduszu stypendialnego są wypłacane na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy o szkolnictwie wyższym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wypłacane w ten sposób stypendia są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, stypendia korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdzie ustawodawca wskazał, że świadczenia materialne uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich, dla osób uczestniczących w innych formach kształcenia nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wskazuje, że w tej sytuacji są osoby, które zawierają umowę o stypendium naukowe i oświadczają, że przygotowują się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego. Stopień ten jest najwyższym stopniem naukowym i jego uzyskanie jest uwarunkowane m.in. od dorobku naukowego pracownika. Prowadzenie badań czy twórczość naukowa, która jest później podstawą do przyznania stopnia doktora habilitowanego jest niewątpliwie inną formą kształcenia, bo bez tych działań nie ma możliwości otrzymania najwyższego stopnia naukowego. W obecnym stanie prawnym od momentu wniosku habilitanta zaczyna się proces o nadanie stopnia naukowego. Jest to uwieńczenie jego pracy po otrzymaniu doktoratu i formalizuje nadanie (bądź też nie) stopnia naukowego przez właściwą instytucję naukową.

W ocenie Wnioskodawcy uznanie, że prowadzenie badań i prace naukowe przygotowujące do otrzymania habilitacji nie są inną formą kształcenia, zaprzecza istnieniu nauki i prowadzi do wniosku, że osoba otrzymująca stopień doktora habilitowanego się nie kształci.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty oraz Prawo o szkolnictwie wyższym.

W myśl art. 94 ust. 1 pkt 1 i 7 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.) z budżetu państwa uczelnia publiczna otrzymuje dotacje na:

* zadania związane z kształceniem studentów studiów stacjonarnych, w tym studentów, o których mowa w art. 99 ust. 1a, z wyłączeniem kształcenia, o którym mowa w art. 99 ust. 1 pkt 1a, kształceniem uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich i kadr naukowych oraz utrzymaniem uczelni, w tym na remonty,

* zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 ust. 1.

Na podstawie art. 173 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym student może ubiegać się o pomoc materialną ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie stypendium socjalnego. Natomiast na podstawie art. 199 ust. 1 ww. ustawy, doktorant może otrzymać pomoc materialną w formie stypendium socjalnego.

Z kolei zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnia może utworzyć, ze środków innych niż określone w art. 94 ust. 1 i 6, własny fundusz stypendialny na stypendia dla pracowników i studentów oraz doktorantów. Stypendia z tego funduszu mogą być przyznawane, jeżeli statut uczelni tak stanowi, niezależnie od stypendiów, o których mowa w art. 173 ust. 1 oraz w art. 199 ust. 1.

W myśl art. 104 ust. 2 powołanej ustawy stypendia, o których mowa w ust. 1, są przyznawane studentom i doktorantom w uzgodnieniu odpowiednio z uczelnianym organem wykonawczym samorządu studenckiego wskazanym w regulaminie samorządu studenckiego lub z uczelnianym organem wykonawczym samorządu doktorantów wskazanym w regulaminie samorządu doktorantów.

Stosownie do art. 173 ust. 1 pkt 3 i 4 ww. ustawy student może ubiegać się o pomoc materialną ze środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa w formie stypendium rektora dla najlepszych studentów i stypendium ministra za osiągnięcia w nauce.

Zgodnie z art. 199 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy doktorant może otrzymać pomoc materialną w formie stypendium dla najlepszych doktorantów.

Stosownie do treści art. 174 ust. 1 oraz 199 ust. 1 ustawy ww. świadczenie przyznaje się ze środków funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów, utworzonego na zasadach określonych w art. 103 ustawy.

Fundusz pomocy materialnej dla studentów i doktoratów, o którym mowa w art. 103 ust. 1 ustawy, tworzy się w uczelni publicznej ze środków, o których mowa w art. 103 ust. 2 ustawy - na podstawie § 12 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 grudnia 2012 r. w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej uczelni publicznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 1533).

Jak wynika z przywołanych przepisów, student czy też doktorant może ubiegać się o pomoc materialną w postaci stypendium przyznawanego z tytułu osiągnięć naukowych (za wyniki w nauce). Stypendium to może być uzyskane z funduszu pomocy materialnej utworzonego na zasadach wynikających z treści art. 103 ustawy. Oprócz tego takie stypendium może być również otrzymane z funduszu stypendialnego utworzonego z innych środków niż wskazane w treści art. 94 ust. 1 i 6 ustawy (tekst jedn.: innych niż pochodzące z budżetu państwa oraz z budżetu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków).

Z treści wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest Uczelnią, w której działa własny fundusz stypendialny, utworzony na podstawie art. 104 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Ze środków tego funduszu są wypłacane pracownikom, doktorantom i studentom świadczenia w postaci stypendiów.

Wnioskodawca zawiera umowy o stypendium naukowe m.in. z osobami, które przygotowują się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego. Stopień ten jest najwyższym stopniem naukowym i jego uzyskanie jest uwarunkowane m.in. od dorobku naukowego pracownika.

Wszystkie stypendia z własnego funduszu stypendialnego są wypłacane na podstawie ww. art. 104 ust. 1 ustawy o szkolnictwie wyższym.

Wskazać należy, iż zwolnienie z opodatkowania świadczeń pomocy materialnej na podstawie przywołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnione jest od spełnienia następujących warunków:

* pomoc materialna musi być przyznana m.in. na podstawie przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym,

* beneficjentem pomocy może być wyłącznie: uczeń, student, uczestnik studiów doktoranckich i osoba uczestnicząca w innych formach kształcenia,

* źródłem ich pochodzenia może być tylko: budżet państwa, budżety jednostek samorządu terytorialnego oraz środki własne szkół i uczelni.

W przedmiotowej sprawie analizy wymaga czy osoby, które przygotowują się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego de facto uczestniczą w tzw. "innych formach kształcenia".

Fakt, że przepis art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy dosłownie przywołuje tytuły obowiązujących ustaw (zachowując słowo w słowo ich brzmienie, również z zachowaniem wielkiej litery w przypadku ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym) nie powinno pozostawiać wątpliwości, że na mocy tego przepisu zwolnieniem przedmiotowym objęto świadczenia mające charakter pomocy materialnej przyznane wyłącznie na podstawie przepisów:

* ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.),

* ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Określając zakres pojęcia "inne formy kształcenia" nie można robić tego w oderwaniu od całej treści przepisu art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z uwagi na fakt, że ze zwolnienia korzystają wyłącznie świadczenia pomocy materialnej przyznane na podstawie wymienionych w tym przepisie ustaw, to nie powinno budzić wątpliwości, że "inne formy kształcenia" to te, o których mowa w tych właśnie ustawach, tj. tych wymienionych wprost w przepisie.

Stosownie do treści art. 2 ust. 1 pkt 5, 7-11 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym ustawa ta określa następujące formy kształcenia:

Ponadto - stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 18k i 18l) ww. ustawy - przez "studenta" należy rozumieć osobę kształcącą się na studiach wyższych, natomiast przez "doktoranta" - uczestnika studiów doktoranckich.

Zauważyć należy, że ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym nie wskazuje "form kształcenia", które dotyczyłyby osób przygotowujących się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego. Stanowi jedynie, iż uprawnione jednostki organizacyjne uczelni mają prawo nadawania stopni naukowych, tj. m.in. stopnia doktora habilitowanego (art. 5 ust. 2 ww. ustawy).

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje prawne oraz przedstawiony opis stanu faktycznego należy uznać, iż wypłacone na podstawie ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i pochodzące ze środków własnych Wnioskodawcy kwoty świadczeń pomocy materialnej w postaci stypendium dla studentów i uczestników studiów doktoranckich korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże - wbrew opinii Wnioskodawcy - pracownicy, którzy przygotowują się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego de facto nie uczestniczą (w rozumieniu wskazanej przez Wnioskodawcę ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym) w "formach kształcenia" wymienionych w tym przepisie. Zatem wypłacone im kwoty świadczeń pomocy materialnej w postaci stypendium nie korzystają z ww. zwolnienia.

Powyższe oznacza, że w części dotyczącej stypendium dla studentów i uczestników studiów doktoranckich stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe. Natomiast w części dotyczącej pracowników przygotowujących się do uzyskania stopnia naukowego doktora habilitowanego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawcy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.