IBPBII/1/415-934/14/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) #8722; Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 listopada 2014 r. (wpływ do Biura - 10 listopada 2014 r.), uzupełnionym 26 stycznia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych:

* w zakresie opodatkowania wypłaconego w 2014 r. przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe zadośćuczynienia oraz odsetek od zadośćuczynienia #8722; jest prawidłowe,

* w zakresie możliwości pomniejszenia wypłaconych odsetek o koszty poniesione na rzecz pełnomocnika #8722; jest nieprawidłowe.

W dniu 10 listopada 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie skutków podatkowych otrzymania zadośćuczynienia wraz z odsetkami oraz w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów poniesionych na rzecz pełnomocnika.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 19 stycznia 2015 r. znak: IBPB II/1/415-934/14/ASz oraz IBPB II/1/415-935/14/ASz wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 26 stycznia 2015 r.

W przedmiotowym wniosku oraz jego uzupełnieniu został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca wskazał, że podczas operacji w dniu 30 października 2008 r. doprowadzono u niego do niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego rozlanym w moście i rdzeniu przedłużonym mózgu, nastąpił niedowład czterokończynowy, doszło do zakażenia sepsą, wystąpiła padaczka pourazowa. W wyniku zaniedbania po stronie lekarzy przeprowadzających zabieg medyczny Wnioskodawca stał się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym z I grupą inwalidzką z orzeczonym brakiem samodzielnej egzystencji.

Od dnia zdarzenia do dnia obecnego Wnioskodawca wymaga opieki osób trzecich, stałej rehabilitacji, opieki lekarzy specjalistów (wszystkie czynności związane z pielęgnacją, wożeniem na rehabilitację, na wizyty okresowe do lekarzy specjalistów, realizowanie recept są wykonywane przez osoby trzecie). Samodzielnie nie jest w stanie egzystować.

Na podstawie wyroku z dnia 17 września 2014 r. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz Wnioskodawcy od stron pozwanych: Towarzystwa Ubezpieczeniowego X oraz Szpitala Specjalistycznego in solidum:

1. Zadośćuczynienie w kwocie 285.000,00 zł z odsetkami od pozwanego Towarzystwa Ubezpieczeniowego X i kwotę 65.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala Specjalistycznego.

2. Odszkodowanie w kwocie 48.820,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala Specjalistycznego.

3. Skapitalizowaną rentę w kwocie 238.098,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala.

4. Rentę uzupełniającą w kwocie 3.320,40 zł wraz z ustawowymi odsetkami od pozwanego Szpitala.

Wyrok Sądu został wykonany w zakresie wypłaty zadośćuczynienia od pozwanego Towarzystwa Ubezpieczeniowego X wraz z ustawowymi odsetkami. Pozostałe kwoty zadośćuczynienia, odszkodowania, skapitalizowanej renty oraz renty uzupełniającej pozwany Szpital Specjalistyczny nie wypłacił i zaskarżył do Sądu Apelacyjnego. Wypłata powyższych kwot nastąpi po rozpatrzeniu apelacji.

Wnioskodawca wskazał, że zasądzono zadośćuczynienie, odszkodowanie, rentę skapitalizowaną i rentę uzupełniającą na zwiększone potrzeby przejawiające się koniecznością ponoszenia stale powtarzających się wydatków na leczenie, opiekę osób trzecich, zabiegi, kuracje i inne (art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego).

Zadośćuczynienie i odszkodowanie przyznano na podstawie art. 445 § 1 w związku z art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, na podstawie art. 444 § 2 ww. Kodeksu rentę na zwiększone potrzeby, natomiast odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 455 i 481 Kodeksu cywilnego.

W dniu 23 października 2014 r. pozwane Towarzystwo Ubezpieczeniowe X dokonało przelewu kwoty zasądzonego zadośćuczynienia w wysokości 285.000,00 zł oraz wypłaciło odsetki za zwłokę w kwocie 200.983,56 zł.

Pozostałe zasądzone kwoty zadośćuczynienia, odszkodowania, skapitalizowanej renty oraz renty uzupełniającej pozwany Szpital Specjalistyczny nie wypłacił i zaskarżył do Sądu Apelacyjnego. Wypłata powyższych kwot nastąpi po rozpatrzeniu apelacji.

Wnioskodawca wskazał, że jest osobą fizyczną, nie prowadził i nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej.

Ponadto Wnioskodawca poinformował, że wynagrodzenie dla Kancelarii Prawnej z kwotą 44.153,96 zł jako zapłata za reprezentowanie w postępowaniu Sądowym zostało przelane z konta wspólnego rodziców Wnioskodawcy. Matka posiada notarialne pełnomocnictwo ogólne do dysponowania jego rachunkiem bankowym i dokonywania i przyjmowania płatności. Środki ww. zostały przelane z jego konta na konto rodziców, z którego został wykonany przelew dla pełnomocnika.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy odsetki od zadośćuczynienia wypłaconego przez stronę pozwaną, tj. Towarzystwo Ubezpieczeniowe X są przychodem stosownie do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy odsetki od zadośćuczynienia i odszkodowania oraz tytułem skapitalizowanej renty, które zostaną wypłacone w przyszłości przez stronę pozwaną, tj. Szpital Specjalistyczny będą przychodem stosownie do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

3. Czy koszty poniesione na rzecz pełnomocnika prawnego, tj. Kancelarii Adwokackiej reprezentującego Wnioskodawcę przed Sądem Cywilnym w celu otrzymania zadośćuczynienia, odszkodowania i renty można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

4. Czy zasądzone przez Sąd zadośćuczynienie wypłacone przez pozwane Towarzystwo Ubezpieczeniowe X ma charakter odszkodowawczy i korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

5. Czy zasądzone przez Sąd zadośćuczynienie, które zostanie w przyszłości wypłacone przez pozwany Szpital ma charakter odszkodowawczy i będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

6. Czy zasądzone przez Sąd odszkodowanie, które zostanie w przyszłości wypłacone przez pozwany Szpital ma charakter odszkodowawczy i będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

7. Czy zasądzona przez Sąd skapitalizowana renta, która zostanie w przyszłości wypłacona przez pozwany Szpital ma charakter odszkodowawczy i będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

8. Czy zasądzona przez Sąd renta uzupełniająca, która zostanie w przyszłości wypłacona przez pozwany Szpital ma charakter odszkodowawczy i będzie korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, przyznane wyrokiem Sądu zadośćuczynienie, odszkodowanie, skapitalizowana renta oraz renta uzupełniająca mają charakter odszkodowawczy i korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym na podstawie odpowiednio art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast zasądzone przez Sąd odsetki od zadośćuczynienia wypłacone przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wypłacone odsetki przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć ww. koszty jako koszty uzyskania przychodu, tj. wynagrodzenia należnego za prowadzenie sprawy.

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 22 ust. 1 i 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odsetki będące przychodem podlegają obniżeniu o koszty poniesione w związku z ich otrzymaniem.

Według jego wiedzy kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z uzyskanymi przychodami. Z oceny związku z uzyskanym przychodem winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie mógł się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

* być właściwie udokumentowany.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja dotyczy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, tj. skutków podatkowych wypłacenia Wnioskodawcy w 2014 r. przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X zasądzonego zadośćuczynienia (pyt. nr 4), opodatkowania odsetek od ww. zadośćuczynienia (pyt. nr 1) a także możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów poniesionych na rzecz pełnomocnika prawnego (pyt. nr 3). Natomiast w zakresie skutków podatkowych wypłacenia w przyszłości odszkodowania, zadośćuczynienia, renty skapitalizowanej, renty uzupełniającej oraz odsetek od ww. świadczeń wydano interpretację, znak: IBPB II/1/415-935/14/ASz.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie natomiast do treści art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są tzw. "inne źródła".

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Należy podkreślić, iż użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie "w szczególności", świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, nie wymienione wprost w tym przepisie.

Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b cyt. ustawy obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści oraz świadczeń otrzymanych w związku z działalnością gospodarczą. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconego zysku. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

W myśl art. 805 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie:

Na podstawie art. 15 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie lub świadczenie na podstawie uznania roszczenia uprawnionego z umowy ubezpieczenia w wyniku ustaleń dokonanych w postępowaniu, o którym mowa w art. 16, zawartej z nim ugody lub prawomocnego orzeczenia sądu.

Podkreślenia wymaga, że zadośćuczynienie służy wyrównaniu krzywdy, odszkodowanie naprawieniu powstałej szkody. Zadośćuczynienie i odszkodowanie ma służyć naprawieniu uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych (zarówno materialnych jak i niematerialnych).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że podczas operacji w dniu 30 października 2008 r. doprowadzono u Wnioskodawcy do niedotlenienia ośrodkowego układu nerwowego rozlanym w moście i rdzeniu przedłużonym mózgu, nastąpił niedowład czterokończynowy, doszło do zakażenia sepsą, wystąpiła padaczka pourazowa. W wyniku zaniedbania po stronie lekarzy przeprowadzających zabieg medyczny Wnioskodawca stał się osobą niepełnosprawną w stopniu znacznym z I grupą inwalidzką z orzeczonym brakiem samodzielnej egzystencji.

Na podstawie wyroku z dnia 17 września 2014 r. Sąd Okręgowy zasądził na rzecz Wnioskodawcy m.in. od Towarzystwa Ubezpieczeniowego X zadośćuczynienie w kwocie 285.000,00 zł wraz z odsetkami. Zasądzone kwoty zostały zapłacone w 2014 r. Kwota wypłaconych odsetek to 200.983,56 zł. Wnioskodawca wskazał, że zadośćuczynienie zasądzono na podstawie art. 445 § 1 w związku z art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, natomiast odsetki zostały zasądzone na podstawie art. 455 i 481 Kodeksu cywilnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłacone odsetki przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X można pomniejszyć o koszt opłacenia pełnomocnika prawnego i zaliczyć ww. koszty jako koszty uzyskania przychodu.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121) w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

W myśl art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Stosownie do art. 445 § 1 Kodeksu cywilnego w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Mając powyższe na uwadze należy zatem stwierdzić, że kwota wypłacona z tytułu ubezpieczenia przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X na rzecz Wnioskodawcy jako zadośćuczynienie korzysta ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym jednakże nie na podstawie wskazanego przez Wnioskodawcę art. 21 ust. 1 pkt 3b lecz na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Rozbieżność ta pozostaje jednak bez wpływu na podleganie opodatkowaniu (jego brak) otrzymanego zadośćuczynienia.

Natomiast instytucję prawną odsetek za zwłokę reguluje art. 481 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego. Przepis ten stanowi, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej niż stopa ustawowa, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Odsetki wypłacone za okres pomiędzy datą zasądzenia i datą wypłaty odszkodowania (zadośćuczynienia) nie są wliczane do wartości głównego świadczenia. Zgodnie bowiem z treścią art. 20 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.) do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów, żądanych obok roszczenia głównego. Przepis ten ma zastosowanie do odsetek ustawowych, z którymi zasądzono świadczenia główne.

Analizując treść powyższych przepisów należy zauważyć, iż nie można utożsamiać odsetek za zwłokę z odszkodowaniem (zadośćuczynieniem) czy też innym świadczeniem (np. naprawieniem szkody). Wierzyciel może ich żądać dopiero, jeżeli dłużnik opóźni się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego.

Z tych względów wyłączenie z opodatkowania należności głównej (zadośćuczynienia) nie oznacza, że wolne od podatku są także odsetki od niej naliczone. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia od podatku odsetek od ww. świadczeń - zwalnia od opodatkowania jedynie należność główną, tj. zadośćuczynienie (świadczenie polegające na naprawieniu szkody na rzecz poszkodowanego).

Zauważyć przy tym należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera regulacje dotyczące zwolnienia od podatku dochodowego otrzymanych odsetek. Jednakże takie zwolnienie przysługuje tylko wówczas, gdy przepis ww. ustawy zawiera w tym przedmiocie wyraźne postanowienie.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych są:

* pkt 52 - odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe (Dz. U. Nr 156, poz. 776);

* pkt 95 - odsetki z tytułu realizacji nieterminowej wypłaty wynagrodzeń i świadczeń z tytułów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1;

* pkt 119 - odsetki od papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa oraz obligacji emitowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, w części odpowiadającej kwocie odsetek zapłaconych przy nabyciu tych papierów wartościowych od emitenta;

* pkt 130 - odsetki lub dyskonto od obligacji emitowanych przez Skarb Państwa i oferowanych na rynkach zagranicznych oraz dochody z odpłatnego zbycia tych obligacji uzyskane przez osoby fizyczne, o których mowa w art. 3 ust. 2a.

Zatem skoro ustawodawca nie zamieścił w katalogu zwolnień odsetek przysługujących od zasądzonego Wnioskodawcy świadczenia głównego (zadośćuczynienia), to należy stwierdzić, że odsetki te podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie ze wskazaną powyżej regułą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 cyt. ustawy podatkowej.

Mając na uwadze powyższe, należy zatem stwierdzić, że kwota wypłaconych w 2014 r. odsetek, zasądzonych w wyroku Sądu z 17 września 2014 r. od wypłaconego przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X zadośćuczynienia stanowi dla Wnioskodawcy przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem w zakresie zwolnienia z opodatkowania wypłaconego zadośćuczynienia oraz opodatkowania zasądzonych przez Sąd odsetek od tego zadośćuczynienia, wypłaconego przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Nie można się natomiast zgodzić, że wypłacone odsetki należy pomniejszyć (do opodatkowania) o całą kwotę kosztów dotyczących opłacenia pełnomocnika prawnego, który reprezentował Wnioskodawcę w postępowaniu w celu otrzymania zadośćuczynienia, odszkodowania i renty (tekst jedn.: o całość wynagrodzenia należnego za prowadzenie sprawy).

Stosownie do art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kosztami uzyskania są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

W powołanym przepisie ustawodawca nie wskazuje enumeratywnie jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo - skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio, jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, iż zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie zatem wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

* zostały faktycznie poniesione w celu uzyskania przychodu, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami,

* nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów,

* są właściwie udokumentowane.

Wydatki poniesione z tytułu kosztów procesu sądowego, tj. wydatki uiszczone na rzecz prawnika Wnioskodawcy, w związku z reprezentowaniem Wnioskodawcy w celu wyegzekwowania renty, zadośćuczynienia i odszkodowania, mogą stanowić - co do zasady #8722; koszty uzyskania przychodu.

Wskazać jednakże należy, iż w myśl art. 22 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów. Zgodnie natomiast z art. 22 ust. 3a ww. ustawy zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2.

Wskazać należy, że z treści wniosku wynika, iż koszty zastępstwa prawnego zostały poniesione nie tylko w celu uzyskania w efekcie omawianych odsetek (tekst jedn.: odsetek od otrzymanego w 2014 r. zadośćuczynienia) ale przede wszystkim w celu wyegzekwowania odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty. To oznacza, że w świetle powołanych przepisów do kosztów uzyskania przychodów z tytułu wypłaconych odsetek nie może zostać zaliczona cała kwota wynagrodzenia prawnika, bowiem nie tylko w celu uzyskania odsetek wydatek ten był poniesiony.

Ponadto jak wyżej wykazano, wypłacone Wnioskodawcy w 2014 r. zadośćuczynienie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, co oznacza, że poniesione w celu ich uzyskania wydatki, (tekst jedn.: koszty wynagrodzenia dla prawnika Wnioskodawcy w tej części, w której proporcjonalnie nie dotyczą tego świadczenia) nie mogą - stosownie do treści art. 22 ust. 3a w związku z ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia z opodatkowania odsetek od ww. świadczeń, zatem wydatki poniesione w celu ich (odsetek) uzyskania stanowią koszty uzyskania przychodu.

Należy zauważyć, że Wnioskodawca poniósł koszty na wynagrodzenie prawnika w celu uzyskania różnych świadczeń, tj. w celu wyegzekwowania odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty; wypłacone w 2014 r. zadośćuczynienie stanowi przychód zwolniony z opodatkowania.

Zatem stosownie do cytowanego art. 22 ust. 3 i 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesione i udokumentowane przez Wnioskodawcę koszty wynagrodzenia dla prawnika Wnioskodawcy stanowiące koszty uzyskania przychodu, o który można będzie pomniejszyć kwotę odsetek do opodatkowania ustalić należy w takim stosunku, w jakim pozostają przychody uzyskane tytułem odsetek w ogólnej kwocie uzyskanego przychodu (świadczenia). Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu wypłaconych odsetek (podlegających opodatkowaniu) Wnioskodawca może zaliczyć zatem jedynie część wydatków, w wysokości odpowiadającej proporcji uzyskanych w 2014 r. odsetek w ogólnej kwocie świadczenia otrzymanego na podstawie wyroku sądu.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów poniesionych na wynagrodzenie dla pełnomocnika, uznano za nieprawidłowe.

Reasumując, wypłacone Wnioskodawcy w 2014 r. przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe X zadośćuczynienie jest zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast przychód w postaci odsetek od ww. zadośćuczynienia Wnioskodawca - stosownie do art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - winien wykazać w zeznaniu rocznym (za 2014 r.), w pozycji "inne źródła" i zapłacić należny z ww. tytułu podatek. W zeznaniu tym należy także uwzględnić koszty podlegające odliczeniu, gdyż podatek winien być naliczany od otrzymanego dochodu, tj. otrzymanej kwoty pomniejszonej o koszty jej uzyskania. W tym wypadku będzie to kwota wynagrodzenia poniesionego na rzecz prawnika (wynagrodzenie za zastępstwo procesowe) w takiej proporcji w jakiej wydatek ten przypada na wartość otrzymanych odsetek.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W związku z dołączeniem do wniosku pliku dokumentów, należy zauważyć, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.