IBPBII/1/415-93/14/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 stycznia 2014 r. (data wpływu do Biura - 3 lutego 2014 r.), uzupełnionym 10 marca 2014 r., 11 marca 2014 r., 19 marca 2014 r. i 20 marca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania w całości lub w części członkom Związku kosztów szkolenia - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 lutego 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych finansowania w całości lub w części członkom Związku kosztów szkolenia.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 27 lutego 2014 r. znak: IBPB II/1/415-93/14/BJ wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 10 marca 2014 r. (fax), 11 marca 2014 r. (drogą pocztową), 19 marca 2014 r. (fax) i 20 marca 2014 r. (drogą pocztową).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W związku z restrukturyzacją placówek służby zdrowia i zmianą ich organizacji prawnej przez przekształcanie w spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz zgodnie z celami i zasadami działania Związków Zawodowych § 6 pkt f "Pogłębianie wiedzy i szkolenia członków związku" podjęto uchwałę o podniesieniu kwalifikacji członków związku w zakresie związanym z działalnością i zarządzaniem spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością.

Posiadając wiedzę związaną z powyższym tematem członkowie związku mogą być pełnoprawnymi osobami mającymi wpływ na działalność tych podmiotów.

Wnioskodawca nadmienił, że składki płacone przez członków związków są już opodatkowane przy wynagrodzeniach. Składki opłacane na rzecz związków są z kwoty netto po potrąceniu podatku. Związki zawodowe tylko dysponują nimi i zgodnie ze statutem przeznaczają je między innymi na akcje szkoleniowe w różnych zakresach tematycznych.

W piśmie z 10 marca 2014 r. (data wpływu - 11 marca 2014 r.), stanowiącym uzupełnienie wniosku, Wnioskodawca wskazał, że Związki Zawodowe działając zgodnie ze statutem § 6 pkt f "Pogłębianie wiedzy i szkolenia członków związku" organizują różnego rodzaju szkolenia, które mają na celu podnieść kwalifikacje zawodowe swoich członków. Szkolenia te są związane z wykonywaniem zawodu pielęgniarki i położnej, są też takie, które pozwolą zdobyć nową wiedzę i umiejętności dodatkowe. Szkolenia te mają na celu wspomaganie członków związków w trudnej sytuacji na rynku pracy. Szkolenie dodatkowe pomaga również w zrozumieniu działalności przekształcanych placówek zdrowia.

Zarząd Związków Zawodowych zakupił u obcego podmiotu gospodarczego szkolenie w zakresie działalności rad nadzorczych w podmiotach gospodarczych. Po zakończeniu szkolenia uczestnik ma prawo zasiadać w radzie nadzorczej podmiotu gospodarczego - co zatem idzie zdobędzie nową wiedzę, umiejętności oraz nowe źródło finansowania. Szkolenia zawodowe oraz dokształcające z innego zakresu są pokrywane w całości ze środków Związku.

W szkoleniu może brać udział dowolna liczba uczestników. Informacja o naborze na szkolenie jest podawana do wiadomości wszystkich członków Związku.

Zarząd Związków z każdym podpisuje umowę o uczestnictwie w szkoleniu i warunkach finansowania. Ponieważ głównym źródłem dochodu Związków są składki członkowskie przeznaczane na różne cele, koszty szkolenia są pokrywane w części a pozostałość jest finansowana przez zainteresowanego szkoleniem członka związku. O wysokości pokrycia kosztów szkolenia decyduje cena jednostkowa szkolenia, liczba uczestników oraz finanse związków. Dla wszystkich uczestników szkolenia pokrycie kosztów jest jednakowe, nie ma wyjątków.

W związku z powyższym, po przeformułowaniu, zadano następujące pytania:

1. Czy pokrycie kosztów szkolenia dla członków związków uczestniczących w szkoleniu wymaga opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

2. Czy na Związku Zawodowym jako płatniku zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych ciąży czy też nie, obowiązek odprowadzania zaliczek z tytułu finansowania szkoleń skierowanych do członków Związków.

Zajmując stanowisko, Wnioskodawca wskazał, że Związki Zawodowe zamówiły szkolenie dla członków związków, poniosły koszty tego szkolenia, następnie obciążyły na podstawie uzyskanej faktury w całości lub części członków związku za uczestnictwo w szkoleniu.

Wpływy za zwrot kosztów szkolenia stanowią przychody organizacji związkowej. Dla osób, które w całości lub części związki pokrywały koszty szkoleń nie wystawiano informacji podatkowej PIT-8 o uzyskanym dochodzie ani nie informowano ich o konieczności wykazania przychodów w rozliczeniu rocznym.

Zdaniem Wnioskodawcy, pokrycie kosztów szkolenia zgłębiającego wiedzę członków, którzy finansują jego działalność z własnych środków po opodatkowaniu, nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania (art. 11 ust. 2 ustawy).

Stosownie do treści art. 11 ust. 2a ww. ustawy wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów są inne źródła.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania "w szczególności", wskazuje, iż definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, iż przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia "nieodpłatnego świadczenia". Zatem przy zastosowaniu wykładni gramatycznej, za "nieodpłatne świadczenie" uznać należy świadczenie "nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne" (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). Tym samym należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie (mające konkretny wymiar finansowy), kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.

Stosownie do art. 42a ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informacje według ustalonego wzoru o wysokości przychodów, i w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Związki Zawodowe, działając zgodnie ze statutem § 6 pkt f "Pogłębianie wiedzy i szkolenia członków związku", organizują różnego rodzaju szkolenia, które mają na celu podnieść kwalifikacje zawodowe swoich członków. Szkolenia te są związane z wykonywaniem zawodu pielęgniarki i położnej, są też takie, które pozwolą zdobyć nową wiedzę i umiejętności dodatkowe. Zarząd Związków Zawodowych zakupił u obcego podmiotu gospodarczego szkolenie w zakresie działalności rad nadzorczych w podmiotach gospodarczych. Szkolenia zawodowe oraz dokształcające z innego zakresu są pokrywane w całości ze środków Związku. W szkoleniu może brać udział dowolna liczba uczestników. Zarząd Związków z każdym podpisuje umowę o uczestnictwie w szkoleniu i warunkach finansowania. Ponieważ głównym źródłem dochodu Związków są składki członkowskie przeznaczane na różne cele, koszty szkolenia są pokrywane w części a pozostałość jest finansowana przez zainteresowanego szkoleniem członka związku.

O wysokości pokrycia kosztów szkolenia decyduje cena jednostkowa szkolenia, liczba uczestników oraz finanse związków. Dla wszystkich uczestników szkolenia pokrycie kosztów jest jednakowe, nie ma wyjątków.

W myśl postanowień art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych Dz. U. z 2014 r. poz. 167) związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy, powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Stosownie do art. 13 pkt 10 ww. ustawy statut związku zawodowego określa w szczególności źródła finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek członkowskich.

Na mocy przepisu z art. 61 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2011 r. Nr 174, poz. 1039 z późn. zm.) ustawodawca nałożył na pielęgniarki i położne obowiązek stałego aktualizowania swojej wiedzy i umiejętności zawodowych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, iż finansowanie przez Związki Zawodowe członkom Związku (tekst jedn.: pielęgniarkom i położnym) w całości lub części kosztów szkolenia to nic innego jak przekazanie konkretnego świadczenia nieodpłatnego. Gdyby bowiem nie finansowanie wskazanych kosztów z majątku Związku (Wnioskodawcy) członek Związku (pielęgniarka, położna) musiałby w całości sfinansować omawiane wydatki (koszty) własnym majątkiem. Tym samym członkowie Związku uzyskują konkretne przysporzenie majątkowe kosztem majątku innego podmiotu (Związku Zawodowego). Bez znaczenia dla kwalifikacji tegoż świadczenia jako przychodu podatkowego jest to, że pielęgniarki czy też położne uczestnicząc w takich szkoleniach wykonują ustawowy obowiązek podnoszenia kwalifikacji. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwalnia od podatku wartość świadczeń przyznanych pracownikowi, zgodnie z odrębnymi przepisami, na podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Nie obejmuje on jednak świadczeń przyznanych przez związki zawodowe, w tym związek zawodowy pielęgniarek i położnych.

Podkreślić należy, iż fakt, że ustawodawca zobligował osoby wykonujące niektóre zawody do stałego podnoszenia kwalifikacji nie oznacza, że mają to czynić bezpłatnie (kosztem majątku innego podmiotu). Zatem, w sytuacji kiedy dana osoba bezpłatnie uczestniczy w szkoleniach czy też innych formach kształcenia w celu zdobywania określonej wiedzy, to tym samym uzyskuje nieodpłatne świadczenie.

Podkreślić również należy, iż bez znaczenia dla powstania przychodu po stronie członków z ww. tytułu - w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jest fakt, iż finansowanie tych świadczeń pochodzi z puli obowiązkowych składek członkowskich jakie wpłacają wszyscy członkowie Związku. Składki członkowskie, po ich potrąceniu, stają się majątkiem danej organizacji związkowej, nie stanowią natomiast dochodu osoby je opłacającej, którymi dysponuje Związek Zawodowy. Zatem środki te należy traktować jako środki własne Związku, który jest uprawniony do zarządzania tymi środkami, np. w celu finansowania świadczeń dla swoich członków. To oznacza, że finansując w całości lub części koszty szkolenia pielęgniarek lub położnych Wnioskodawca finansuje je swoim własnym majątkiem.

Nie można się zatem zgodzić z Wnioskodawcą, iż pokrycie przez niego kosztów szkolenia nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych. Wnioskodawca przekazał w ten sposób członkom nieodpłatne świadczenie.

Wartość ww. świadczeń stanowi przysporzenie majątkowe dla ww. członków Związku, które zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z powołanymi przepisami na Wnioskodawcy nie ciąży jednak obowiązek poboru zaliczek od omawianych świadczeń. Jest on natomiast zobowiązany do sporządzenia dla osób, którym świadczenie zostało przekazane, informacji PIT-8C, w myśl art. 42a ww. ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.