IBPBII/1/415-878/14/DP - Obowiązki płatnika związane z przyznaniem wynagrodzeń dla biegłych i tłumaczy przysięgłych wykonujących czynności na zlecenie sądu i prowadzących w tym zakresie działalność gospodarczą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 października 2014 r. (wpływ do Biura - 27 października 2014 r.) uzupełnionym 29 grudnia 2014 r. i 2 lutego 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z przyznaniem wynagrodzeń dla biegłych i tłumaczy przysięgłych wykonujących czynności na zlecenie Sądu i prowadzących w tym zakresie działalność gospodarczą - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 października 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika związanych z przyznaniem wynagrodzeń dla biegłych i tłumaczy przysięgłych wykonujących czynności na zlecenie Sądu i prowadzących w tym zakresie działalność gospodarczą.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismami z 16 grudnia 2014 r. i 23 stycznia 2015 r., znak: IBPB II/1/415-878/14/DP wezwano do jego uzupełnienia.

Ww. wniosek uzupełniono 29 grudnia 2014 r. i 2 lutego 2015 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Na podstawie właściwych przepisów Sąd (Wnioskodawca) wydaje postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia dla biegłych i tłumaczy przysięgłych za zlecone czynności. Wynagrodzenia te kwalifikowane są do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wydaje postanowienie o wypłacie wynagrodzenia biegłym oraz tłumaczom przysięgłym za wykonane opinie, tłumaczenia zgodnie z następującymi rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości:

* w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych do wydania opinii w postępowaniu cywilnym,

* w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych do wydania opinii w postępowaniu karnym,

* w sprawie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego.

Tym samym niezależnie od formy prawnej prowadzonej działalności biegłego oraz tłumacza, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca jako płatnik nalicza i odprowadza zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Z uwagi na uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego II FPS 1/13 oraz interpretację ogólną Ministra Finansów DD2/033/30/KBF/14/RD-47426, która wskazuje przychody kwalifikowane w art. 13 pkt 2 i 8 jako przychody, których opodatkowanie jest uzależnione od oświadczenia podatnika, a w podsumowaniu interpretacji wymienia przychody znajdujące się w katalogu art. 13 pkt 2-8 jako przychody, które dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych można zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej - pojawiły się wątpliwości Wnioskodawcy czy interpretacja ta również uwzględnia grupę biegłych i tłumaczy otrzymujących przychody kwalifikowane do art. 13 pkt 6.

Aktualnie Wnioskodawca otrzymał oświadczenie od biegłego o następującej treści: "oświadczam, że prowadzę działalność gospodarczą a działalność biegłego sądowego obejmuje zakres prowadzonej przeze mnie działalności gospodarczej". Biegły zwrócił się z prośbą o nienaliczanie, niepobieranie oraz nieuiszczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przyznanych i wypłacanych wynagrodzeń biegłego sądowego. Oświadczenie to nie wskazuje czy działalność ta jest prowadzona zgodnie z art. 5a pkt 6 oraz, że nie zachodzą łącznie przesłanki negatywne, o których mowa w art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca nie bada spełnienia warunków powyższych zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz prawdziwości oświadczenia biegłego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca rozliczając biegłych, tłumaczy wykonujących zlecenia dla Sądu, zakwalifikowane do źródła przychodów wymienionego w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, po uzyskaniu od biegłego oświadczenia o zaliczeniu tych przychodów do przychodów uzyskiwanych z działalności gospodarczej - określonej w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy (tekst jedn.: oświadczenia, że spełnia warunki art. 5a pkt 6 oraz, że nie zachodzą przesłanki negatywne, o których mowa w art. 5b ust. 1), o którym mowa w art. 41 ust. 2, pomimo iż zapis ten dotyczy wypłat z art. 13 pkt 2 i 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien zaniechać naliczenia oraz pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę wniosek biegłego, a także opierając się na stanowisku Ministerstwa Finansów zawartym w interpretacji znak: DD2/033/30/KBF/14 /RD-47426, wypłaty dla biegłych i tłumaczy, a tym samym sposób opodatkowania tych wypłat mógłby być uzależniony od formy prawnej prowadzonej działalności i możliwości zaliczenia uzyskanych świadczeń do odpowiedniego źródła przychodu, podobnie jak zostało to przyjęte z grupą adwokatów i radców prawnych - gdzie sposób opodatkowania jest uzależniony od klasyfikacji źródła przychodu - osobiście wykonywana działalność (wypłaty są opodatkowane) oraz pozarolnicza działalność gospodarcza (wypłaty są nieopodatkowane).

Jednak interpretacja, o której mowa powyżej raz wskazuje o możliwości rozpatrywania przypadku przychodów wymienionych w art. 13 pkt 2 i 8 (zgodnie z art. 41 ust. 2), natomiast w podsumowaniu wskazuje na przychody uzyskiwane w ramach art. 13 ust. 2-8.

Również analiza wyroku NSA FS II 1/13 poddaje pod wątpliwość grupę biegłych - jako grupę zawodową, wskazując, iż grupa pełnomocników z urzędu różni się od wskazanych w art. 13 pkt 6 wprost biegłych, których działalność nie wymaga formalnego zorganizowania oraz nie posiada cech ciągłości, o których mowa w art. 5a pkt 6 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W uzupełnieniu wniosku z 29 grudnia 2014 r. i z 2 lutego 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że aktualnie Sąd niezależnie od oświadczenia biegłego oraz tłumacza potrąca podatek dochodowy od osób fizycznych. Zdaniem Wnioskodawcy biegły i tłumacz wykonując czynności na zlecenie Sądu powinien mieć potrącane zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych niezależnie od formy prowadzonej działalności.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Na podstawie przepisu art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są m.in.:

* pkt 2 - działalność wykonywana osobiście,

* pkt 3 - pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 cyt. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej #8722; oznacza to działalność zarobkową:

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Definicję powyższą uzupełnia regulacja zawarta w art. 5b ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którą za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Zatem - co do zasady #8722; nie są przychodami z działalności gospodarczej takie przychody, które zostały zaliczone przez ustawodawcę do pozostałych źródeł przychodów znajdujących się w katalogu źródeł przychodów (art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ww. ustawy), tj.m.in. do przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Ustawodawca wyraźnie bowiem rozróżnił w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródła przychodu m.in. z działalności wykonywanej osobiście oraz z pozarolniczej działalności gospodarczej; dokonany podział ma charakter rozłączny.

Zgodnie z art. 13 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów o których mowa w pkt 9.

Jak z powyższego wynika ustawodawca wyraźnie rozróżnia działalność wykonywaną osobiście i działalność gospodarczą jako dwa różne źródła przychodu.

Na gruncie powołanych wyżej przepisów prawa pojawiły się jednak wątpliwości w zakresie kwalifikacji przychodów do właściwego źródła w sytuacji, gdy przychody uzyskiwane przez podatnika są wymienione w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście i jednocześnie działalność prowadzona przez podatnika spełnia warunki określone w definicji działalności gospodarczej. Jako przykłady można podać m.in. przychody uzyskiwane przez artystów, sportowców, sędziów sportowych, pełnomocników świadczących obronę z urzędu, czy też biegłych i tłumaczy.

W związku z powstałymi wątpliwościami, kierując się orzecznictwem, Minister Finansów w dniu 21 listopada 2013 r. wydał interpretację ogólną, znak: DD3/033/181/CRS/13/RD-90955/13, dotyczącą kwalifikacji do źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenia z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu. W interpretacji tej uznał, iż kwalifikacja przychodu do odpowiedniego źródła jest zależna od formy prawnej wykonywania przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu zawodu adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego, czy rzecznika patentowego. Zatem przychody uzyskiwane z tego tytułu mogą zostać zaliczone do źródła przychodów - działalność gospodarcza, pomimo iż są wymienione w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście.

Skoro tak, to nie ma też powodów, aby inaczej traktować przychody innych osób, które działają na zlecenie organów władzy, administracji państwowej lub samorządowej, sądu czy prokuratora.

Kontynuacją zagadnień związanych z kwalifikacją do źródła przychodu jest interpretacja ogólna Ministra Finansów wydana w dniu 22 maja 2014 r. znak: DD2/033/30/KBF/14/RD-47426. Minister Finansów wskazał w niej, że podatnik może, jeżeli uzyskuje przychody w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej, zakwalifikować te przychody do źródła - działalność gospodarcza, nawet w sytuacji gdy wymienione są w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Do takiego wniosku doprowadza analiza przepisu art. 13 pkt 8 i 9 oraz art. 41 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tylko w art. 13 pkt 9 ustawodawca wyraźnie zastrzegł, że przychody w nim wymienione zawsze będą kwalifikowane do źródła przychodów - "działalność wykonywana osobiście", nawet jeżeli będą uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej. Ustawodawca dopuszcza więc możliwość zaliczenia przychodów - z działalności wykonywanej osobiście do działalności gospodarczej, jeżeli są uzyskiwane w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej.

W związku z powyższym ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyklucza, aby przychody uzyskiwane z działalności wykonywanej osobiście zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej, jeśli wykonywane są one właśnie w warunkach spełniających przesłanki "działalności gospodarczej". Powyższy sposób kwalifikacji należy stosować wobec wszystkich grup zawodowych wymienionych w art. 13 pkt 2-8 ustawy, a zatem także wobec biegłych, tłumaczy czy innych osób działających na zlecenie podmiotów wymienionych w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zauważyć przy tym należy, iż skoro ustawa dopuszcza możliwość takiej kwalifikacji jak wskazano powyżej, to nie oznacza to, że przychody uzyskiwane przez ww. osoby muszą być zawsze zaliczane do działalności gospodarczej. Analiza wskazanych przepisów doprowadza do wniosku, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wyklucza możliwości osiągania przychodów z działalności wykonywanej osobiście we wskazanym zakresie w ramach działalności gospodarczej. A zatem wskazane przychody mogą być kwalifikowane zarówno do działalności gospodarczej jak i działalności wykonywanej osobiście. Zależy to od warunków w jakich osoba je uzyskująca wykonuje daną czynność.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że na podstawie właściwych przepisów Sąd (Wnioskodawca) wydaje postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia dla biegłych i tłumaczy przysięgłych za zlecone czynności. Wynagrodzenia te kwalifikowane są do przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca wydaje postanowienie o wypłacie wynagrodzenia biegłym oraz tłumaczom przysięgłym za wykonane opinie, tłumaczenia. Niezależnie od formy prawnej prowadzonej działalności biegłego i tłumacza, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca jako płatnik nalicza i odprowadza zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Aktualnie Wnioskodawca otrzymał oświadczenie od biegłego o następującej treści: "oświadczam, że prowadzę działalność gospodarczą a działalność biegłego sądowego obejmuje zakres prowadzonej przeze mnie działalności gospodarczej." Biegły zwrócił się z prośbą o nienaliczanie, niepobieranie oraz nieuiszczanie zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przyznanych i wypłacanych wynagrodzeń biegłego sądowego. Oświadczenie to nie wskazuje czy działalność ta jest prowadzona zgodnie z art. 5a pkt 6 oraz, że nie zachodzą łącznie przesłanki negatywne, o których mowa w art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca nie bada spełnienia warunków powyższych zapisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz prawdziwości oświadczenia biegłego.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że biegły oraz tłumacz wykonując czynności na zlecenie Sądu powinien mieć potrącane zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych niezależnie od formy prowadzonej działalności.

Z takim stanowiskiem nie należy się zgodzić. Jak już wyżej wskazano, na gruncie prawa podatkowego nie ma przeszkód aby dochody z działalności wykonywanej osobiście kwalifikować do przychodów z działalności gospodarczej, jeżeli są uzyskiwane w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej. Taka sytuacja dotyczyć będzie osób prowadzących działalność gospodarczą z tytułu wykonywanych w ramach tej działalności - na zlecenie sądu, prokuratury czy policji - czynności, o których mowa w art. 13 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody uzyskiwane w takich warunkach można kwalifikować do działalności gospodarczej. Takiej też kwalifikacji należy dokonać w oparciu o przedstawione przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe. Jeżeli biegły sądowy swoją działalność zawodową wykonuje w formie organizacyjnej, w ramach której osiąga dochody kwalifikowane do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, a czynności podejmowane przez niego w charakterze biegłego są wykonywane w ramach tej działalności, to nie ma podstaw, aby przychód tej osoby kwalifikować do innego źródła niż działalność gospodarcza. Powyższe stwierdzenie odnosi się również do tłumaczy przysięgłych wykonujących czynności na zlecenie Sądu, które to czynności wykonywane są w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Obowiązki płatnika jakie będą ciążyć na Wnioskodawcy zależne będą od tego czy biegli i tłumacze zadeklarują zakwalifikowanie osiągniętego przychodu z tytułu wykonania zleconych przez Sąd czynności do przychodów z działalności wykonywanej osobiście czy też do przychodów prowadzonej działalności gospodarczej. Zależeć to będzie od dokumentacji przedstawionej przez osoby wykonujące dane czynności. Jeżeli Wnioskodawca będzie dysponował dokumentem, z treści którego będzie wynikało, że biegły sądowy czy tłumacz przysięgły prowadzi działalność gospodarczą i czynności wykonywane na zlecenie Sądu wchodzą w zakres prowadzonej działalności, wówczas na Sądzie nie będą ciążyły obowiązki płatnika. Sąd nie ma obowiązku badania treści tego dokumentu pod kątem spełnienia przesłanek określonych w art. 5a pkt 6 oraz art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych czy też w inny sposób weryfikowania jego prawdziwości.

Podkreślić przy tym należy, iż dokumentu (oświadczenia), o którym mowa powyżej nie należy utożsamiać z oświadczeniem, do którego odwołuje się art. 41 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazany przepis dotyczy bowiem przychodów, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8.

W treści zajętego stanowiska Wnioskodawca powziął wątpliwość jak należy rozumieć stosunek powołanego w treści interpretacji ogólnej z 22 maja 2014 r. znak: DD2/033/30/KBF/14/RD-47426 art. 41 ust. 2 ww. ustawy do art. 13 tej ustawy i wyliczonych w nim punktów.

Należy jednak zauważyć, że art. 41 ust. 2 ww. ustawy został powołany w kontekście stwierdzenia, że ustawodawca dopuszcza możliwość zaliczenia przychodów z działalności wykonywanej osobiście, do działalności gospodarczej jeżeli są uzyskiwane w warunkach spełniających przesłanki działalności gospodarczej.

Artykuł 41 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zamyka jednakże drogi by do przychodów z działalności gospodarczej zaliczyć inne przychody niż określone w art. 13 pkt 2 i 8, a zatem także np. określone w art. 13 pkt 6 ww. ustawy.

W świetle powyższych argumentów nie można było zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że niezależnie od formy prowadzonej działalności biegły i tłumacz winni mieć potrącane zaliczki na podatek dochodowy.

Wobec powyższej stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.