IBPBII/1/415-878/09/HK - Opodatkowanie wartości świadczeń sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 listopada 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 16 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości przekazanych świadczeń sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych:

W dniu 16 listopada 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania wartości przekazanych świadczeń sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Pracodawca corocznie tworzy odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Z okazji świąt zakład pracy chce wydać pracownikom świadczenia w postaci:

Wymienione świadczenie w całości sfinansowane zostanie ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, a jego wysokość zostanie zróżnicowania w zależności od sytuacji materialnej pracownika.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymane przez pracownika:

korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych...

Zdaniem wnioskodawcy ze zwolnienia korzystają zarówno świadczenia rzeczowe jak i pieniężne. Wnioskodawca zauważa, iż ustawodawca ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 wyłączył bony, talony i inne znaki (ze świadczeń rzeczowych). Jednakże w ocenie wnioskodawcy bony pozostają świadczeniem pieniężnym zwolnionym z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż - zdaniem wnioskodawcy - są środkiem płatniczym mającym charakter pieniądza, uprawniającym do zakupu konkretnych towarów. Jednocześnie, w ocenie wnioskodawcy, bony, talony i inne znaki nie zostały wyłączone ze świadczeń pieniężnych w cytowanym wyżej artykule. Wnioskodawca uważa, że wypłacona gotówka lub bon lub indywidualna karta przedpłacona - wydane pracownikowi ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych - jest świadczeniem pieniężnym, a zatem korzysta ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Z powyższego wynika, że przychodem ze stosunku pracy nie jest jedynie wynagrodzenie za pracę, ale także inne przysporzenie majątkowe, takie jak nieodpłatne świadczenia, czy też świadczenia częściowo odpłatne.

Jednocześnie w myśl art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 22 sierpnia 2009 r. - wprowadzonym ustawą z dnia 17 lipca 2009 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 125, poz. 1037) i mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2009 r., zwalnia się od podatku dochodowego wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.

Podkreślić tutaj należy, iż istotną zmianą znowelizowanego przepisu jest zwolnienie z opodatkowania - przy warunkach ustawą przewidzianych - wartości świadczeń pieniężnych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Jak wynika ze znowelizowanego przepisu, zwolniona od podatku jest wartość rzeczowych jak i pieniężnych świadczeń otrzymywanych przez pracownika, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące przesłanki:

Przy czym, zgodnie z art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.) działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Z powyższego wynika zatem, że ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają m.in. świadczenia pieniężne - wypłacone pracownikowi w formie gotówki lub przelane na jego konto bankowe - w postaci m.in. zapomóg finansowych, dopłat do wypoczynku zorganizowanego w formie wczasów, dopłat do sanatorium, refundacji wycieczek lub tzw. "wczasów pod gruszą", których koszty ponoszą pracownicy, a następnie - zgodnie z zasadami zawartymi w treści regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych obowiązującego w danym zakładzie pracy - są refundowane przez ten zakład pracy.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż finansowane przez zakład pracy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych świadczenia pieniężne w postaci gotówki korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem, że dotyczą one świadczeń związanych z działalnością socjalną, o której mowa w ww. przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 4) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.) karta płatnicza - to karta identyfikująca wydawcę i upoważnionego posiadacza, uprawniająca do wypłaty gotówki lub dokonywania zapłaty, a w przypadku karty wydanej przez bank lub instytucję ustawowo upoważnioną do udzielania kredytu - także do dokonywania wypłaty gotówki lub zapłaty z wykorzystaniem kredytu.

Stosownie do art. 63 ust. 1 ww. ustawy rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.

Na podstawie art. 63 ust. 3 pkt 4 Prawa bankowego rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności kartą płatniczą.

Karta przedpłacona to swoisty rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, nie jest też przyznawany jej użytkownikowi kredyt. Rolą tych kart jest zapewnienie np. pracownikom środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych. Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest bardzo zbliżona do karty debetowej. Zatem kartę tę należy co do zasady uznać za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny, z którego wynika, że udostępnione pracownikom karty przedpłacone upoważniają do zakupu towarów bądź do wypłaty gotówki z bankomatu, oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż wydana pracownikom karta przedpłacona jest środkiem płatniczym - de facto działającym jak karta bankomatowa (karta płatnicza - zgodnie z art. 63 prawa bankowego).

Jednak dla ustalenia czy karty przedpłacone korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych istotnym jest przeanalizowanie zawartej przez wnioskodawcę umowy z Bankiem.

Tym samym jeżeli w momencie zasilenia karty - środki pieniężne, które są przypisane tejże karcie stają się własnością pracownika, to przekazane na zasilenie tych kart środki finansowe można uznać za świadczenie pieniężne korzystające ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów osiągniętych od 1 stycznia 2009 r., pod warunkiem, że świadczenie to jest realizowane w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Natomiast, jeżeli przedmiotowe karty przedpłacone nie dają pracownikom prawa własności do środków finansowych, którymi są zasilane, a więc środki te pozostają zawsze własnością pracodawcy, to należy karty te uznać za rodzaj znaku uprawniającego jedynie do wymiany ich na towary lub usługi. W tym przypadku otrzymane przez pracownika w postaci karty przedpłaconej świadczenie nie stanowi świadczenia rzeczowego ani świadczenia pieniężnego korzystającego ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie powołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy. Przedmiotowe świadczenia stanowić będą wówczas dla pracowników przychody ze stosunku pracy podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując ze zwolnienia na podstawie ww. przepisu korzystają przekazane przez wnioskodawcę świadczenia pieniężne w postaci gotówki oraz kart przedpłaconych, sfinansowanych z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, przy spełnieniu warunków wyżej określonych. Łącznie wartość zwolnienia nie może przekroczyć kwoty 380 zł rocznie.

Przy czym koniecznym jest podkreślenie, że aby zwolnienie mogło mieć zastosowanie, to musi być spełniony m.in. warunek dotyczący finansowania działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Powyższe oznacza, że w części dotyczącej świadczeń w postaci gotówki oraz świadczeń w postaci kart przedpłaconych stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

W treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca wyraźnie wyłączył ze zwolnienia bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi stwierdzając, iż nie są one świadczeniami rzeczowymi. Należy zauważyć, iż bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi nie są również świadczeniami pieniężnymi, gdyż pieniądz jest prawnie określonym, powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym, który może wyrażać, przechowywać, przekazywać wartość dóbr i usług i którego wartość powinna być ściśle związana z wartością produkcji wytworzonej na obszarze danego kraju (definicja pieniądza wg Gustawa Schmöllera). Pieniądz jest to ustalony po przez władze państwowe prawny środek płatniczy, zależny w swej sile nabywczej od społecznego wkładu pracy wnoszonego przez posiadacza pieniądza do gospodarstwa społecznego, będący anonimowym i generalnym tytułem do udziału w podziale produktu społecznego i dochodu narodowego na warunkach określonych przez poziom i strukturę cen dóbr i usług będących w sprzedaży. W Polsce prawnie określonym, powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym jest "złoty polski".

Zasadnym jest zatem stwierdzenie, iż świadczeniami pieniężnymi, do których odwołuje ustawodawca w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są świadczenia w postaci gotówki lub bezgotówkowe (w formie przelewu bankowego lub odpowiedniej karty płatniczej - bankowej).

Bony, co prawda, zastępują środki pieniężne, jednakże nie są powszechnie akceptowanym środkiem płatniczym (w odróżnieniu od pieniądza). Zatem wartość bonów stanowi dla pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych jako przychód ze stosunku pracy. Świadczenia te nie są bowiem ani świadczeniami pieniężnymi ani świadczeniami o charakterze rzeczowym. Od tych świadczeń pracodawca jest zobowiązany pobrać zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych - zgodnie z zasadami określonymi w art. 32 i następnych ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zaznaczyć bowiem należy, że jeżeli bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi byłyby świadczeniami pieniężnymi (podlegającymi zwolnieniu), to ustawodawca wskazując w treści art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zakres zwolnień (pieniężne i rzeczowe) nie wymieniłby tych świadczeń (bonów, talonów i innych ww. znaków) jako wyłączonych ze zwolnienia.

Powyższe oznacza, że w części dotyczącej świadczeń w postaci bonów upoważniających do zakupu towarów stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.