IBPBII/1/415-851/12/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 8 października 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 8 października 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego odszkodowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Powódź w 2010 r. spowodowała znaczące szkody w działkach będących własnością Wnioskodawczyni i jej męża. W związku z tym, 11 marca 2011 r. małżonkowie złożyli wniosek w Starostwie Powiatowym o ustalenie nowej linii brzegu potoku O. na działkach nr (...) objętych KW (...) w D.

Dnia 12 kwietnia 2011 r. zostało wszczęte postępowanie administracyjne, zorganizowano wizję lokalną w terenie i rozprawę administracyjną z udziałem stron. W czasie wizji lokalnej potwierdzono fakt naturalnego działania wód potoku O. i trwałe zajęcie gruntów działek podczas powodzi, która miała miejsce w miesiącach maj - czerwiec 2010 r. Wyznaczenie nowej linii brzegu odbyło się przy udziale Wnioskodawczyni i jej męża oraz przedstawiciela Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K., "właściciela wody". Podział został zaakceptowany i potwierdzony podpisami w protokole przyjęcia granic nieruchomości oraz wyznaczony poprzez osadzenie słupków granicznych w terenie. Starosta przyjął zasadność wniosku na podstawie przedłożonej dokumentacji, ustalił nową linie brzegu O. na działkach nr (...). Dnia 30 maja 2011 r. złożone zostało pismo o odszkodowanie za poniesione szkody do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K.

Dnia 19 czerwca 2012 r. pomiędzy Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w K. a Wnioskodawczynią została zawarta ugoda. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej powołał się na decyzję Starosty z dnia 18 kwietnia 2011 r., w której to ustalono nową linię brzegu potoku O. na podstawie "projektu rozgraniczenia" przyjętego do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej pod numerem (...) i potwierdził przejście na własność Skarbu Państwa działki nr (...), trwale w sposób naturalny zajętej przez wody powierzchniowe potoku O. Wartość odszkodowania za utracony grunt, wyliczony na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego ustalono na kwotę 19.664 zł i wypłacono 12 lipca 2012 r. Przyjmując wyżej wymienioną kwotę Wnioskodawczyni zrzekła się wszelkich roszczeń wobec Skarbu Państwa reprezentowanego przez Zastępcę Dyrektora RZGW w K.

Pismem z dnia 24 czerwca 2012 r. Wnioskodawczyni zwróciła się do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. o informację, czy otrzymana kwota podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W piśmie z dnia 6 sierpnia 2012 r. Wnioskodawczyni została poinformowana, że należne odszkodowanie na podstawie zawartej ugody z dnia 19 czerwca 2012 r. jest zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych. Podstawą prawną przedmiotowego zwolnienia jest art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z art. 17 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo Wodne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle obowiązujących przepisów od otrzymanego odszkodowania za utracony grunt Wnioskodawczyni jest zobowiązana odprowadzić podatek w wysokości 18% od kwoty 19.664 zł.

W ocenie Wnioskodawczyni, nie ma podstaw do odprowadzenia podatku dochodowego w wysokości 18% od otrzymanego przez nią odszkodowania/zadośćuczynienia. Art. 2I ust. 1 pkt 3 ustawy stanowi, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na ich podstawie, bądź też odszkodowania tub zadośćuczynienia wynikające z wyroków czy ugód sądowych. RZGW w K. jako państwowa jednostka organizacyjna zarządza nieruchomościami Skarbu Państwa na podstawie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami i ustawy - Prawo Wodne.

W świetle tych przepisów trwałe zajęcie gruntów przez wody płynące stanowi szczególny rodzaj wywłaszczenia.

Zdaniem Wnioskodawczyni, spełniona jest przesłanka przewidziana z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym - zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych odszkodowania za grunt trwale zajęty przez wody płynące (zajęcie potwierdzone stosowną decyzją administracyjną). Otrzymane odszkodowanie, w jej ocenie, powinno być traktowane jako rekompensata poniesionych strat w mieniu, które zostały wcześniej zakupione za opodatkowane już środki pieniężne. Pobranie podatku od kwoty otrzymanego odszkodowania za poniesione szkody stanowiłoby podwójne opodatkowanie.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z generalną zasadą opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zatem wszelkie dochody podatnika nie wymienione enumeratywnie w katalogu zwolnień przedmiotowych podlegają opodatkowaniu.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Katalog źródeł przychodów został uregulowany w art. 10 ust. 1 ww. ustawy. W myśl pkt 9 tego artykułu, do źródeł przychodów zalicza się przychody z innych źródeł.

Stosownie do art. 20 ust. 1 cyt. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach

Sformułowanie "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu zacytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Na podstawie powołanego przez Wnioskodawczynię art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Zaznaczyć należy, iż zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że z woli ustawodawcy zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a wyłącznie te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa. Przy czym zwolnieniem określonym tym przepisem nie są objęte odszkodowania i zadośćuczynienia ściśle określone pod lit. a-g) powołanego przepisu.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145) wody stanowią własność Skarbu Państwa, innych osób prawnych albo osób fizycznych.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy grunty pokryte wodami powierzchniowymi stanowią własność właściciela tych wód.

Stosownie do art. 14a ust. 1 cyt. ustawy grunty pokryte wodami powierzchniowymi płynącymi, stanowiącymi własność Skarbu Państwa, są zasobem nieruchomości Skarbu Państwa, do którego nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.).

W myśl 14a ust. 2 ww. ustawy przejście gruntów pokrytych powierzchniowymi wodami płynącymi do zasobu, o którym mowa w ust. 1, oraz ich wykreślenie z zasobu stwierdza, w drodze decyzji, na wniosek właściwego organu lub jednostki, o których mowa w art. 11 ust. 1, właściwy starosta realizujący zadanie z zakresu administracji rządowej.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy - Prawo wodne, jeżeli śródlądowa woda powierzchniowa płynąca lub wody morza terytorialnego albo morskie wody wewnętrzne zajmą trwale, w sposób naturalny, grunt niestanowiący własności właściciela wody, grunt ten staje się własnością właściciela wody.

W przypadku, o którym mowa w ust. 1, dotychczasowemu właścicielowi gruntu przysługuje odszkodowanie od właściciela wody na warunkach określonych w ustawie (art. 17 ust. 2 ww. ustawy).

Z wniosku wynika, iż powódź w 2010 r. spowodowała znaczące szkody w działkach będących własnością Wnioskodawczyni i jej męża. W związku z tym, 11 marca 2011 r. małżonkowie złożyli w Starostwie Powiatowym wniosek o ustalenie nowej linii brzegu potoku O. na działkach nr (...). Dnia 12 kwietnia 2011 r. zostało wszczęte postępowanie administracyjne, zorganizowano wizję lokalną w terenie. W czasie wizji lokalnej potwierdzono fakt naturalnego działania wód potoku O. i trwałe zajęcie gruntów działek podczas powodzi. Wyznaczono nową linię brzegu. Dnia 30 maja 2011 r. złożone zostało pismo o odszkodowanie za poniesione szkody do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w K. Dnia 19 czerwca 2012 r. pomiędzy Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej w K. a Wnioskodawczynią została zawarta ugoda, na mocy której wypłacono Wnioskodawczyni odszkodowanie w dniu 12 lipca 2012 r.

Wnioskodawczyni uważa, iż otrzymane odszkodowanie jest zwolnione z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy zaznaczyć, że zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii odszkodowań.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W ww. przepisie ustawodawca wyłączył z opodatkowania te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g) tego przepisu, w tym m.in. odszkodowań wynikających z zawartych ugód innych niż ugody sądowe. Skoro z wniosku wynika, iż odszkodowanie Wnioskodawczyni otrzymała na podstawie zawartej ugody, przywołane przez nią zwolnienie nie znajduje zastosowania.

Tym samym przedmiotowe odszkodowanie stanowi przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tzw. przychód z innych źródeł), podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem niniejsza interpretacja została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni. W świetle powyższego, mąż Wnioskodawczyni chcąc uzyskać interpretację indywidualną winien wystąpić z odrębnym zapytaniem i uiścić stosowną opłatę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.