IBPBII/1/415-820/10/MK - Skutki podatkowe wykupienia funkcjonariuszom służby więziennej uprawnień do przejazdów pociągami z 50% ulgą w komunikacji krajowej w klasie dowolnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 1 października 2010 r.), uzupełnionym w dniu 10 grudnia 2010 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wykupienia w 2010 r. funkcjonariuszom służby więziennej uprawnień do przejazdów z 50% ulgą w komunikacji krajowej - w klasie dowolnej, w pociągach przewoźników reprezentowanych przez S.A. - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 października 2010 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wykupienia w 2010 r. funkcjonariuszom służby więziennej uprawnień do przejazdów z 50% ulgą w komunikacji krajowej - w klasie dowolnej, w pociągach przewoźników reprezentowanych przez S.A.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 26 listopada 2010 r. Znak: IBPB II/1/415-820/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono w dniu 10 grudnia 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Na podstawie umowy z dnia 5 sierpnia 2010 r. zawartej pomiędzy Zarządom Służby Więziennej a S.A., została wykupiona ulga 50% dla funkcjonariuszy Służby Więziennej uprawniająca do przejazdu w komunikacji krajowej - w klasie dowolnej, w pociągach przewoźników reprezentowanych przez S.A., obowiązująca w terminie od 16 sierpnia do 31 grudnia 2010 r. Cena uprawnienia do przejazdów z ulgą 50% w 2010 r. wynosi 116,00 złotych brutto w przeliczeniu na jednego funkcjonariusza. Biorąc pod uwagę fakt, że zdecydowana większość funkcjonariuszy nie skorzysta z posiadanej ulgi ze względu na brak bezpośredniego połączenia komunikacji z miejsca zamieszkania do miejsca pracy, bądź brak w miejscowości zamieszkania komunikacji, przedmiotowa ulga nie będzie przez nich wykorzystana.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem wnioskodawcy, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, iż przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Według regulacji zawartej w przytoczonym przepisie, aby pieniądze i wartości pieniężne mogły być traktowane jako przychód, wystarczy by były one postawione do dyspozycji podatnika, natomiast ażeby świadczenia w naturze i inne nieodpłatne świadczenia były uznane za przychód, konieczne jest otrzymanie tych świadczeń.

Ze stanu faktycznego wynika, że została wykupiona ulga dla funkcjonariuszy, za którą została poniesiona opłata ryczałtowa, bez względu na to czy ci funkcjonariusze ze wskazanej ulgi skorzystali. Nie ma informacji, czy funkcjonariusz z danej ulgi skorzystał, a jeśli nawet - to w jakim zakresie, nie ma bowiem imiennych rachunków za korzystanie z ulgi. Nie jest zatem wykluczone, że nie każdy funkcjonariusz ze świadczenia skorzysta. Brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego funkcjonariusza kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez Centralny Zarząd Służby Więziennej kosztów ulgi. Nie sposób bowiem stwierdzić, czy funkcjonariusz rzeczywiście wykorzystał ulgę i jaka jest jej wartość.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie między innymi w pkt 1 wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

W myśl art. 12 ust. 1 ww. ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot "w szczególności" oznacza, że wskazane kategorie przychodów zostały wymienione jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Jak wynika z postanowień art. 12 ust. 3 ww. ustawy, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14 - 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż na podstawie umowy z dnia 5 sierpnia 2010 r. zawartej pomiędzy Zarządom Służby Więziennej a S.A., została wykupiona ulga 50% dla funkcjonariuszy Służby Więziennej uprawniająca do przejazdu w komunikacji krajowej - w klasie dowolnej, w pociągach przewoźników reprezentowanych przez S.A., obowiązująca w terminie od 16 sierpnia do 31 grudnia 2010 r. Cena uprawnienia do przejazdów z ulgą 50% w 2010 r. wynosi 116,00 złotych brutto w przeliczeniu na jednego funkcjonariusza.

Należy zauważyć, iż w praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał bądź uzyska podatnik. Do tych korzyści zaliczyć należy również wartość wykupionego uprawnienia dla funkcjonariuszy służby więziennej do przejazdów z 50% ulgą. Wobec braku przepisów zwalniających je z opodatkowania stanowią one, co do zasady, przychód podatkowy. Na gruncie prawa podatkowego przychodem w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest każda forma przysporzenia majątkowego, tzn. zarówno pieniężna, jak i niepieniężna.

Świadczenia pieniężne ponoszone za funkcjonariuszy służby więziennej niewątpliwie należą do nieodpłatnych świadczeń. Ich pojęcia nie definiuje jednak ustawa o podatku dochodowym. Termin "świadczenie" pojawia się na gruncie Kodeksu cywilnego i zgodnie z art. 353 § 2 tego Kodeksu świadczenie może podlegać na działaniu albo na zaniechaniu. Dla celów podatkowych pojęcie "nieodpłatnego świadczenia" ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku danej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy.

Przedmiotem nieodpłatnych świadczeń nie są więc tylko rzeczy, lecz świadczone na rzecz podatnika usługi. Przychód może być wyrażony wyłącznie w pieniądzu. Stąd też przychodem są nie tyle same świadczenia, lecz ich wartość.

O sposobie określania wartości nieodpłatnych świadczeń stanowi art. 11 ust. 2a ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego wynika, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Wobec powyższego należy stwierdzić, że wykupione uprawnienie do przejazdów z ulgą 50% jest dla funkcjonariuszy nieodpłatnym świadczeniem. Wartość tegoż świadczenia należy ustalać kierując się treścią art. 11 ust. 2a pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu. Z wniosku wynika, iż wartość uprawnienia do przejazdów z ulgą 50% w 2010 r. wynosi 116,00 zł brutto w przeliczeniu na jednego funkcjonariusza. Zatem przychodem funkcjonariusza będzie przypadająca na niego wartość ww. uprawnienia, tj. ulga w kwocie 116,00 zł, za którą nie musi płacić. Z tej też przyczyny wartość tego uprawnienia należy zaliczyć do przychodów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż o powstaniu przychodu ze stosunku służbowego, stosunku pracy nie przesądza fakt skorzystania przez pracownika (funkcjonariusza) z ww. uprawnienia, lecz samo otrzymanie przez niego prawa do skorzystania z uprawnienia (o określonej wartości pieniężnej, tj. w 2010 r. w kwocie 116,00 zł). Posiadając takie uprawnienia funkcjonariusz służby więziennej otrzymuje wymierną korzyść finansową, bowiem może korzystać z przejazdów ulgowych nie tylko w celu wykonywania zadań służbowych, ale również w celach prywatnych.

Należy ponadto zauważyć, iż w aktualnym orzecznictwie ugruntował się pogląd, prezentowany w najnowszych wyrokach sądów administracyjnych, w myśl którego przychodem podlegającym opodatkowaniu jest również świadczenie postawione do dyspozycji podatnika (pracownika). Stanowisko Organu znajduje również potwierdzenie w Uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 maja 2010 r. (sygn. akt II FPS 1/10).

Reasumując, wartość wykupienia dla funkcjonariuszy służby więziennej uprawnień do przejazdu z ulgą 50% w komunikacji krajowej w klasie dowolnej, w pociągach przewoźników reprezentowanych przez S.A. stanowi w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy przychód funkcjonariusza, który pracodawca (wnioskodawca) ma obowiązek doliczyć do wynagrodzenia funkcjonariusza wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy. Momentem powstania przychodu będzie ten moment, w którym postawiono do dyspozycji funkcjonariusza rzeczone uprawnienie (dokonano jego wykupienia). Zgodnie bowiem z art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Przychód z ww. tytułu należy funkcjonariuszom wykazać w informacjach PIT-11 lub w rocznym obliczeniu podatku PIT-37. Zgodnie bowiem z art. 39 ust. 1 ww. ustawy w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy, o których mowa w art. 31, art. 33 i art. 35, w przypadku gdy nie dokonują rocznego obliczenia podatku, są obowiązani przekazać podatnikowi i urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - imienne informacje sporządzone według ustalonego wzoru, z zastrzeżeniem ust. 5. Informację, o której mowa w zdaniu pierwszym, sporządza się również w przypadku dokonywania wypłaty świadczeń określonych w art. 21 ust. 1 pkt 46 i 74. W informacji tej wykazuje się również dochody zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Natomiast z przepisu art. 37 ust. 1 ustawy wynika, iż jeżeli podatnik, od którego zaliczki miesięczne pobierają płatnicy określeni w art. 31, art. 33 lub art. 35 ust. 1 pkt 1, 2, 4 i 7, złoży płatnikowi przed dniem 10 stycznia roku następującego po roku podatkowym oświadczenie sporządzone według ustalonego wzoru, które traktuje się na równi z zeznaniem, że:

W świetle powyższego nie ma zatem żadnych podstaw prawnych aby pracodawca, zamiast poboru zaliczki na podatek od ww. nieodpłatnego świadczenia (które stanowi przychód, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy, tj. ze stosunku służbowego), wystawił funkcjonariuszom informację PIT-8C. Do wystawienia informacji PIT-8C obowiązane są mianowicie osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego.

Biorąc powyższe pod uwagę stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.