IBPBII/1/415-725/12/HK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 27 lipca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 31 lipca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 12 października 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów ze sprzedaży lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 31 lipca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów ze sprzedaży lokalu mieszkalnego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 3 października 2012 r. znak: IBPB II/1/415-725/12/HK wezwano o jego uzupełnienie. W dniu 12 października 2012 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca zawał związek małżeński w 1986 r. Żona - jako majątek odrębny - posiadała "mieszkanie spółdzielcze lokatorskie", w którym małżonkowie wspólnie zamieszkali. W trakcie trwania małżeństwa, tj. w 1996 r., z tytułu członkostwa w spółdzielni mieszkaniowej Wnioskodawca otrzymał "przydział na mieszkanie". Ponieważ żona posiadała już mieszkanie, aby otrzymać przyznane mu mieszkanie, Wnioskodawca musiał je kupić. Połowa środków na kupno ww. mieszkania pochodziła z książeczki mieszkaniowej Wnioskodawcy, która jako majątek odrębny została "wniesiona do małżeństwa", a na brakującą kwotę Wnioskodawca zaciągnął kredyt. Z uwagi na trwanie w tym czasie małżeństwa, zakupione mieszkanie stało się współwłasnością małżeńską.

W lutym 2008 r. małżonkowie rozwiedli się, a w 2009 r. przed Sądem dokonali podziału mieszkania. Na podstawie ugody zawartej przed Sądem Wnioskodawca stał się jedynym właścicielem mieszkania i zobowiązał się dokonać spłaty na rzecz żony w kwocie 33.500,00 zł. Była żona otrzymała spłatę w 2010 r. Następnie Wnioskodawca sprzedał mieszkanie - w grudniu 2011 r., kiedy to od podziału majątku nie upłynęło jeszcze 5 lat.

W treści uzupełnienia wniosku z dnia 12 października 2012 r. Wnioskodawca doprecyzował zaistniały stan faktyczny wskazując, co następuje.

W związku z przydziałem lokalu mieszkalnego Wnioskodawca i jego była żona nabyli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w 1996 r.

Przedmiotem podziału majątku wspólnego było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego o wartości 119.000,00 zł W wyniku podziału majątku wspólnego Wnioskodawca nabył (przejął) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego natomiast była żona Wnioskodawcy otrzymała spłatę w kwocie 33.500,00 zł tytułem wyrównania udziałów w majątku wspólnym. W wyniku podziału Wnioskodawca nabył zatem spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ponad swój udział wynoszący #189;.

Małżonkowie dokonali ekwiwalentnego podziału majątku wspólnego, spłata na rzecz byłej żony odpowiadała jej udziałowi w majątku wspólnym pomniejszonemu o wydatki dokonane przez Wnioskodawcę z jego majątku odrębnego na majątek wspólny. Połowa środków przeznaczonych na zakup spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu pochodziła z majątku odrębnego Wnioskodawcy. Suma spłaty nie przekroczyła wartości przysługującego byłej żonie udziału w majątku wspólnym.

Wnioskodawca następnie zbył spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu - w grudniu 2011 r. Wnioskodawca zamierza przeznaczyć środki ze zbycia ww. prawa na zakup lokalu mieszkalnego, stanowiącego nieruchomość lokalową w 2012 r. bądź w 2013 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, datą nabycia spółdzielczego prawa do lokalu w części odpowiadającej udziałowi przekraczającemu jego własny udział w majątku wspólnym, tj. #189; jest dzień dokonania podziału majątku wspólnego (28 maja 2009 r.).

W ocenie Wnioskodawcy, odpłatne zbycie spółdzielczego prawa do lokalu w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 1996 r. nie będzie podlegało podatkowi dochodowemu od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast odpłatne zbycie spółdzielczego prawa do lokalu w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Wnioskodawcę w 2009 r., w wyniku podziału majątku wspólnego, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Udokumentowana kwota faktycznej spłaty na rzecz byłej żony będzie stanowiła koszt nabycia udziału, o który Wnioskodawca może pomniejszyć uzyskany ze sprzedaży tego udziału przychód.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli wystąpi dochód do opodatkowania z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, to wówczas znajdzie zastosowanie przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidujący zwolnienie z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, ponieważ Wnioskodawca zamierza przeznaczyć środki pochodzące ze zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na zakup lokalu mieszkalnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Przepis cytowanego art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych formułuje generalną zasadę, że nie płaci się podatku dochodowego, jeśli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości upłynęło 5 lat. W związku z tym, jeśli od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości lub ich części lub udziału w nieruchomości do dnia sprzedaży upłynęło 5 lat, sprzedaż tej nieruchomości nie podlega w ogóle opodatkowaniu, gdyż nie generuje źródła przychodu.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Dz. U. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.). Dopiero z chwilą ustania małżeństwa wspólność ta ulega przekształceniu. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Następnie małżonkowie mogą zdecydować o sposobie podziału majątku wspólnego.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Mając na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas jeśli:

* podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

* jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego), ale tylko pod warunkiem, że podział taki jest ekwiwalentny w naturze bez spłat i dopłat lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki tej osobie przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim. Jeżeli natomiast podział nie jest ekwiwalentny w naturze (towarzyszą mu spłaty i dopłaty) lub wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tej części nieruchomości, która przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego.

Przenosząc powyższe uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy, mając na względzie ujęty we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że dokonany w 2009 r. podział majątku dorobkowego małżonków nie był ekwiwalentny w naturze, albowiem w jego wyniku Wnioskodawca otrzymał na wyłączną własność spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w zamian za spłatę na rzecz byłej żony. Jak wynika z wniosku, w wyniku podziału majątku Wnioskodawca nabył udział #189; spółdzielczego prawa do lokalu, który uprzednio należał do byłej żony.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż dokonane w grudniu 2011 r. odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 1996 r. nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Natomiast dokonując oceny skutków podatkowych sprzedaży w 2011 r. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu w 2009 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego, należy zastosować przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2009 r.

Ustawą z dnia 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1316 z późn. zm.) zmieniono m.in. zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 14 i art. 8 ust. 1 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do uzyskanych dochodów (poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2009 r. i pochodzących z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) po dniu 31 grudnia 2008 r.

I tak w myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w ww. brzmieniu, od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny - zgodnie z art. 45 ust. 4 pkt 4 w związku z ust. 1a pkt 3 ustawy - w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia (sprzedaży) nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe (potoczne) rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez sprzedającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością np. związane ze zbyciem koszty wyceny nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, prowizje pośredników w sprzedaży nieruchomości, koszty ogłoszeń w prasie związanych z zamiarem sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, opłatę notarialną, opłatę sądową).

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania (art. 22 ust. 6c ww. ustawy).

Wysokość tych nakładów, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Wobec powyższego stwierdzić należy, że w przypadku odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, o którym mowa we wniosku, nabytego ponad udział w majątku dorobkowym małżonków (wspólność ustała na skutek rozwodu), kosztem uzyskania przychodu może być m.in. udokumentowana kwota faktycznej spłaty na rzecz byłej żony, ponieważ mieści się ona w kategorii kosztów nabycia, o których mowa w ww. art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym chodzi o kwotę spłaty, która będzie dotyczyła sprzedawanego prawa a nie również innych składników majątku. Zatem kwota spłaty przypadająca na nabyty udział w prawie dokonana na rzecz byłej żony może stanowić koszt nabycia wskazanego udziału w prawie i o tę kwotę Wnioskodawca może pomniejszyć uzyskany ze sprzedaży przychód.

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

Jednakże stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, iż dokonane w 2011 r. odpłatne zbycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu do majątku wspólnego w 1996 r. nie będzie w ogóle podlegało opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach obowiązujących od dnia 1 stycznia 2009 r. podlegał będzie natomiast dochód przypadający proporcjonalnie na udział w prawie nabytym w 2009 r. w wyniku podziału majątku dorobkowego.

Podstawą obliczenia podatku będzie dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia udziału przypadającym na ww. udział (pomniejszony o koszty odpłatnego zbycia przypadające na ten udział) a kosztami, o których mowa w art. 22 ust. 6c ww. ustawy (tekst jedn.: udokumentowanymi kosztami nabycia, powiększonymi o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość przedmiotu zbycia i poczynione zostały w czasie jego posiadania).

Tym samym do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia ww. prawa Wnioskodawca może zaliczyć przypadającą na nabycie ww. udziału kwotę spłaty dokonanej na rzecz byłej żony.

Różnica pomiędzy przychodem uzyskanym ze sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu - w części przypadająca na ww. udział - a kosztami uzyskania tego przychodu (w tym kwota faktycznej spłaty na rzecz byłej żony) stanowi dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże wskazać należy, iż w przedstawionym stanie faktycznym - zgodnie z opinią Wnioskodawcy - może znaleźć zastosowanie cyt. art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli Wnioskodawca spełni przesłanki wskazane w tymże przepisie.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.