IBPBII/1/415-643/12/HK - Określenie skutków podatkowych udzielenia pracownikom niskooprocentowanej pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 czerwca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 5 lipca 2012 r.), uzupełnionym w dniu 01 i 3 października 2012 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udzielenia pracownikom niskooprocentowanej pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 5 lipca 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udzielenia pracownikom niskooprocentowanej pożyczki.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 24 września 2012 r. znak: IBPBII/1/415-643/12/HK, IBPP2/443-660/12/RSz wezwano o jego uzupełnienie. Uzupełnienia wniosku dokonano w dniu 1 października 2012 r. (brakująca opłata) oraz w dniu 3 października 2012 r. (pozostałe braki formalne).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka M. (Wnioskodawca) udziela niskooprocentowane pożyczki swoim pracownikom (oprocentowanie pożyczki jest niższe od oprocentowania pożyczek w obrocie konsumenckim) ze środków obrotowych. Został opracowany pisemny dokument określający zasady i warunki otrzymania pożyczki, które dla wszystkich pracowników są jednakowe.

Wnioskodawca udzielając pożyczki, zawiera z pracownikiem umowę pożyczki. Miejscem zawierania umów pożyczek jest siedziba firmy na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

W chwili zawarcia umowy środki pieniężne są zdeponowane na firmowym rachunku bankowym i w określonym terminie przekazywane na rachunek bankowy pożyczkobiorcy również na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pożyczki są udzielane z własnych środków obrotowych Spółki i wypłacane z utworzonego przez Spółkę funduszu pożyczkowego, ze środków zdeponowanych na wydzielonym rachunku bankowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Spółka jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy - w przypadku udzielenia pracownikowi oprocentowanej pożyczki, gdzie wysokość oprocentowania jest niższa niż wysokość oprocentowania uzyskiwanego przez podmioty, dla których udzielanie pożyczek stanowi działalność podstawową - różnica między wartością zapłaconych odsetek a wartością odsetek wyliczonych w oparciu o stopę oprocentowania stosowaną przez podmioty, dla których udzielanie pożyczek stanowi działalność podstawową będzie stanowiła przychód pracownika w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, różnica między wartością zapłaconych odsetek a wartością odsetek wyliczonych w oparciu o stopę oprocentowania stosowaną przez podmioty, dla których udzielanie pożyczek stanowi działalność podstawową nie będzie stanowiła przychodu dla pracownika ze stosunku pracy jak również przychodu z innych źródeł, ponieważ pracodawca nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek oraz zasady udzielania pożyczek będą jednolite dla wszystkich pracowników.

Uzasadniając swe stanowisko Wnioskodawca powołuje się na treść art. 9 ust. 1, art. 10, art. 11 ust. 1, ust. 2a i ust. 2b oraz art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca ponadto przywołuje treść art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w myśl którego dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy, tego samego gatunku i tej samej jakości. Zatem pożyczka jako świadczenie podlegające zwrotowi nie może sama w sobie stanowić przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W ocenie Wnioskodawcy, w sytuacji, gdy zakład pracy nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek lub kredytów, a zasady udzielania tych kredytów (pożyczek) stosowane są według jednolitych reguł wobec wszystkich pracowników, wówczas brak jest podstaw do zakwalifikowania hipotetycznych odsetek z umowy pożyczki niskooprocentowanej, jako przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie można mówić bowiem o otrzymaniu nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia powodującego przychód podatkowy w przypadku świadczeń dostępnych powszechnie i ogólnie dla wszystkich podmiotów, nawet jeżeli grupa posiadająca dostęp do danego świadczenia zdeterminowana jest przez określone kryterium (status pracownika), przyznawanych w sposób nie faworyzujący żadnego podmiotu i według jednolitych reguł. Zdaniem Wnioskodawcy, niezasadne byłoby również dokonywanie porównania pożyczek udzielanych pracownikom z pożyczkami udzielanymi na wolnym rynku na rzecz podmiotów niezależnych, gdyż udzielenie niskooprocentowanej pożyczki w przypadku Spółki uwarunkowane jest więzią z pożyczkobiorcami stosunkiem pracy.

Z tych samym powodów, zdaniem Spółki, udzielenie nieodpłatnych pożyczek nie powoduje powstania dochodu z innych źródeł dla pracowników, zgodnie z art. 20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując, zdaniem Spółki, wartość odsetek - w przypadku udzielenia pracownikowi przez pracodawcę niskooprocentowanej pożyczki - nie stanowi dla tego pracownika przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na potwierdzenie swego stanowiska Wnioskodawca powołuje się na treść interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, znak: IBPBII/1/415-693/10/MK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji są skutki podatkowe - powstałe na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych - udzielenia pracownikom niskooprocentowanej pożyczki. W części dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawierania umowy pożyczki zostało wydane postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania z dnia 24 września 2012 r. znak: IBPBII/1/436-236/12/HK (skutecznie doręczone dnia 26 września 2012 r.). W pozostałym zakresie, tj. w podatku od towarów i usług zostanie wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 1 i pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta oraz inne źródła.

Natomiast w myśl przepisu art. 12 ust. 1 powyższej ustawy za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyte w tym przepisie sformułowanie "w szczególności" oznacza, iż przepis zawiera tylko przykładowe wyliczenie przychodów ze stosunku pracy, za które uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne dokonane przez pracodawcę, a mające swe źródło w stosunku pracy.

Stosownie natomiast do treści art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania "w szczególności". Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Tym samym zakres art. 20 ust. 1 ww. ustawy obejmuje wszelkie przysporzenia majątkowe stanowiące dochód, które nie zostały enumeratywnie wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Spółka nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. Jednakże, na podstawie umowy pożyczki, udziela niskooprocentowane pożyczki swoim pracownikom (oprocentowanie pożyczki jest niższe od oprocentowania pożyczek w obrocie konsumenckim) ze środków obrotowych. Został opracowany pisemny dokument określający zasady i warunki otrzymania pożyczki, które dla wszystkich pracowników są jednakowe.

Należy podkreślić, że samo udzielenie pożyczki przez zakład pracy nie stanowi przychodu dla pracownika. Ze swej istoty umowa pożyczki nakłada na pożyczającego obowiązek zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Jednakże brak określenia przez ustawodawcę w Kodeksie cywilnym odpłatności, jako koniecznego elementu pożyczki nie jest jednoznaczne z uzyskaniem przez pożyczkobiorcę przychodu z tytułu nie naliczonych w pełnej wysokości (tekst jedn.: w wysokości stosowanej w obrocie konsumenckim) odsetek od udzielonej mu niskooprocentowanej pożyczki. W przypadku, gdy strony w umowie zastrzegły brak odpłatności w postaci odsetek lub też ustaliły odsetki mniejsze aniżeli stosowane przez instytucje bankowe, a zasady takie są stosowane wobec wszystkich pracowników, to fakt ten nie rodzi skutków podatkowych w postaci uzyskania przez pożyczkobiorcę nieodpłatnego świadczenia.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powyższe przepisy prawa należy stwierdzić, iż udzielenie pracownikowi niskooprocentowanej pożyczki, nie stanowi przychodu ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jak również nie stanowi przychodu, o którym mowa w art. 20 tejże ustawy. W zaistniałej sytuacji nie powstaje bowiem nieodpłatne świadczenie w formie różnicy pomiędzy "rynkowym" oprocentowaniem pożyczki a oprocentowaniem ustalonym przez Spółkę, skoro zasady udzielania pożyczek są stosowane wg jednolitych reguł wobec wszystkich pracowników.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w niej zawarte nie jest wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, wydanych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia (w każdej z nich zawarte) są wiążące. Nie wywołują one zatem żadnych skutków prawnych w odniesieniu do innych wnioskodawców.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.