IBPBII/1/415-634/14/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 17 lipca 2014 r. (data wpływu do Biura - 5 sierpnia 2014 r.).), uzupełnionym 17 października 2014 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie doliczenia w zeznaniu podatkowym za 2013 r. do przychodu oraz podatku dochodowego odliczonych w przeszłości kwot ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej - jest prawidłowe.

W dniu 5 sierpnia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie doliczenia w zeznaniu podatkowym za 2013 r. do przychodu oraz podatku dochodowego odliczonych w przeszłości kwot ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych w piśmie z 6 października 2014 r. znak: IBPB II/1/415-634/14/MK wezwano do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono 17 października 2014 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W latach 1996-2000 Wnioskodawczyni wraz z mężem korzystała z ulgi na "systematyczne gromadzenie oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową". Małżonkowie odliczyli od dochodu w 1996 r. kwotę 11.000 zł a w latach 1997-2000 od podatku łącznie 8.386 zł. W sierpniu 2012 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. W 2013 r. bank prowadzący rachunek przekazał Wnioskodawczyni 3/4 zgromadzonych na rachunku środków (1/2 zgromadzonych środków - wpłaty przypadające na Wnioskodawczynię, 1/4 zgromadzonych środków - spadek po zmarłym mężu), 1/4 część zgromadzonych środków otrzymał syn Wnioskodawczymi jako spadek po zmarłym ojcu.

W zeznaniu za 2013 r. Wnioskodawczyni wykazała całą odliczoną (wraz z mężem) w 1996 r. kwotę (11.000 zł) jako "inne źródła" oraz doliczyła do podatku (poz. 114 zeznania PIT-37 (wersja 19)) kwotę równą całemu podatkowi odliczonemu (wraz z mężem) w latach 1997-2000 (8.386 zł). Podatek został zapłacony w ustawowym terminie.

Z uzupełnienia wniosku z 14 października 2014 r. (wpływ do Biura - 17 października 2014 r.) wynika, że po śmierci męża w 2012 r. Wnioskodawczyni wystąpiła do Banku...kasa mieszkaniowa z dyspozycją wycofania oszczędności po zakończeniu okresu oszczędzania. Dyspozycja ta została zrealizowana w 2013 r. uwzględniając zapisy w akcie poświadczenia dziedziczenia - 3/4 środków przekazano na konto Wnioskodawczyni, a 1/4 środków na konto syna.

Środki te nie zostały wydatkowane na cele określone w umowie z bankiem.

Wg umowy z bankiem oszczędności gromadzone na rachunku miały być przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Ulgi z tytułu systematycznego oszczędzania były rozliczane wspólnie - łączne opodatkowanie małżonków PIT-31, PIT-37.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawczyni powinna w zeznaniu za 2013 r. do podstawy opodatkowania oraz do podatku:

Wnioskodawczyni uważa, że powinna wykazać w zeznaniu za 2013 r. w rubryce "inne źródła" połowę kwoty odliczonej wraz z mężem (w zeznaniu złożonym wspólnie) od dochodu w 1996 r. z tytułu ulgi na "systematyczne gromadzenie oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową" oraz doliczyć połowę kwoty podatku odliczonego w latach 1997-2000 z tego samego tytułu.

Uzasadniając stanowisko Wnioskodawczyni wskazuje, że połowę środków zgromadzonych na rachunku oszczędnościowo kredytowym w banku prowadzącym kasę mieszkaniową otrzymała jako zwrot wpłat z tytułu systematycznego oszczędzania w kasie mieszkaniowej. Z tego tytułu Wnioskodawczyni jest zobowiązana zwrócić odliczone w latach 1996-2000 kwoty na nią przypadające (połowa odliczenia). 1/4 część środków zgromadzonych na ww. rachunku Wnioskodawczyni otrzymała jako spadek po zmarłym mężu (połowa środków przypadających zmarłemu mężowi Wnioskodawczyni). Opodatkowanie majątku otrzymanego w drodze spadku nie podlega ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwota odpowiadająca 1/4 części, środków zgromadzonych na ww. rachunku (druga połowa środków przypadających na zmarłego męża Wnioskodawczyni) nie może u Wnioskodawczyni być doliczona do podatku ponieważ te środki otrzymał syn Wnioskodawczyni w drodze spadku po zmarłym ojcu.

W związku z powyższym w najbliższej przyszłości (po otrzymaniu interpretacji w niniejszej sprawie) Wnioskodawczyni zamierza skorygować zeznanie za 2013 r. w taki sposób, że wykaże 1/2 odliczonej (wraz z mężem) w 1996 r. od dochodu kwoty (5.500 zł) jako "inne źródła" oraz doliczy do podatku (poz. 114 zeznania PIT-37 (wersja 19)) kwotę połowy podatku odliczonego (wraz z mężem) w latach 1997-2000 (4.193 zł).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Należy zauważyć, że ulga z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową została zlikwidowana z dniem 1 stycznia 2002 r., z jednoczesnym zachowaniem praw nabytych na zasadach określonych w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ww. ustawy podatnikom, którzy zawarli umowę o kredyt kontraktowy z bankiem prowadzącym kasę mieszkaniową o systematyczne gromadzenie oszczędności, według zasad określonych w przepisach o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego i przed dniem 1 stycznia 2002 r. nabyli prawo do odliczania od podatku wydatków poniesionych na cel określony w art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., przysługuje, na zasadach określonych w tej ustawie, prawo do odliczania od podatku dalszych kwot wpłaconych oszczędności na kontynuację systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na tym samym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w tym samym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, poniesionych od dnia 1 stycznia 2002 r., do upływu określonego przed dniem 1 stycznia 2002 r. terminu systematycznego gromadzenia oszczędności, wynikającego z umowy o kredyt kontraktowy.

Stosownie do postanowień art. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, przepis art. 27a ust. 13 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń powstałych po tym dniu.

Zgodnie z art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych m.in. na systematyczne gromadzenie oszczędności w kasie mieszkaniowej, a następnie wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę, do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Zatem obowiązek doliczenia kwot uprzednio odliczonych z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową występuje m.in. w przypadku wycofania oszczędności z kasy mieszkaniowej:

* przed upływem okresu systematycznego oszczędzania lub

* po upływie ww. okresu, w sytuacji gdy środki zgromadzone na tym rachunku nie zostaną wydatkowane zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Powołany powyżej przepis art. 6 stosuje się bowiem w przypadku zaistnienia zdarzeń wymienionych w art. 27a ust. 13 pkt 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2002 r., czyli niewątpliwie w przypadku wycofania oszczędności przed upływem okresu systematycznego oszczędzania, jak również niewydatkowania kwot wycofanych oszczędności zgodnie z celami określonymi w art. 8 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1077 z późn. zm.).

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w latach 1996-2000 Wnioskodawczyni wraz z mężem korzystała z ulgi na "systematyczne gromadzenie oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową". W sierpniu 2012 r. zmarł mąż Wnioskodawczyni. W 2013 r. bank prowadzący rachunek przekazał Wnioskodawczyni 3/4 zgromadzonych na rachunku środków (1/2 zgromadzonych środków - wpłaty przypadające na Wnioskodawczynię, 1/4 zgromadzonych środków - spadek po zmarłym mężu), 1/4 część zgromadzonych środków otrzymał syn Wnioskodawczymi jako spadek po zmarłym ojcu.

W zeznaniu za 2013 r. Wnioskodawczyni wykazała całą odliczoną (wraz z mężem) w 1996 r. kwotę jako "inne źródła" oraz doliczyła do podatku kwotę równą całemu podatkowi odliczonemu (wraz z mężem) w latach 1997-2000. Podatek został zapłacony w ustawowym terminie. Środki te nie zostały wydatkowane na cele określone w umowie z bankiem.

Wg umowy z bankiem oszczędności gromadzone na rachunku miały być przeznaczone na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

Mając na uwadze opisany stan faktyczny oraz przepisy prawa należy stwierdzić, że w wyniku wycofania środków zgromadzonych na rachunku oszczędnościowo-kredytowym (tekst jedn.: wypłacenia ich w 2013 r. przez bank prowadzący kasę mieszkaniową) oraz niewydatkowania ich po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania na cele mieszkaniowe nastąpiła utrata prawa do ww. ulgi podatkowej. Zatem Wnioskodawczyni zobowiązana była do doliczenia w swoim zeznaniu podatkowym składanym za 2013 r. - tj. za rok, w którym nastąpiło wycofanie środków z rachunku oszczędnościowo-kredytowego - do dochodu uzyskanego przez Wnioskodawczynię w 2013 r. połowy kwoty odliczonej od dochodu 1996 r. w zeznaniu podatkowym składanym wraz z mężem za 1996 r. oraz doliczenia do podatku należnego od Wnioskodawczyni za 2013 r. połowy kwot odliczonych od podatku w latach 1997-2000 w zeznaniach podatkowych za lata 1997-2000 składanych wraz z mężem.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788, z późn. zm.) z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

Wspólność wynikającą ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, iż niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Zgodnie natomiast z art. 43 § 1 tejże ustawy, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Stosownie natomiast do art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

W przypadku ustania wspólności majątkowej poprzez śmierć małżonka następuje zarówno ustanie wspólności jak i otwarcie spadku po zmarłym. W takiej sytuacji, co do zasady połowa majątku wspólnego przypada małżonkowi pozostałemu przy życiu, natomiast druga połowa wchodzi w skład spadku po zmarłym małżonku.

Zgodnie natomiast z art. 922 Kodeksu cywilnego, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego).

Z wniosku wynika, że w 2013 r. bank prowadzący rachunek przekazał Wnioskodawczyni 3/4 zgromadzonych na rachunku środków (1/2 zgromadzonych środków - wpłaty przypadające na Wnioskodawczynię, 1/4 zgromadzonych środków - spadek po zmarłym mężu), 1/4 część zgromadzonych środków otrzymał syn Wnioskodawczymi jako spadek po zmarłym ojcu.

Ponieważ z wniosku nie wynika, żeby w latach, w których Wnioskodawczyni wraz z mężem odliczała ulgę z ww. tytułu udział w majątku małżonków był inny niż po 50% (udziały były równe), dlatego w świetle ww. przepisów prawa należy przyjąć, że małżonkom przysługiwały odliczenia za te lata po 50%, i to znajduje odzwierciedlenie w doliczeniach do dochodu i podatku w 2013 r.

Mianowicie Wnioskodawczyni w wyniku wycofania środków zgromadzonych na rachunku oszczędnościowo-kredytowym (tekst jedn.: wypłacenia ich w 2013 r. przez bank prowadzący kasę mieszkaniową) zobowiązana była do doliczenia do dochodu 2013 r. połowy odliczonej w 1996 r. kwoty z tytułu ww. ulgi i doliczenia do podatku dochodowego należnego za 2013 r. połowy odliczonych w latach 1997-2000 od podatku dochodowego kwot z tytułu ww. ulgi.

Należy zauważyć, że przekazana w 2013 r. przez bank Wnioskodawczyni 1/4 zgromadzonych środków stanowi spadek po zmarłym mężu. To oznacza, że do 1/4 zgromadzonych środków nie znajduje zastosowania ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Mając powyższe na uwadze należy stanowisko Wnioskodawczyni uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.