IBPBII/1/415-546/12/HK - Określenie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 23 maja 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 25 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów - jest prawidłowe.

W dniu 25 maja 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Pozwem z dnia 24 lutego 2010 r. była pracownica wystąpiła do Sądu Pracy przeciwko Wnioskodawcy o zapłatę kwoty 41.358 zł, tj.:

* wyrównania wynagrodzenia w kwocie 10.156 zł,

* odszkodowania w kwocie 31.201,95 zł z tytułu rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, z naruszeniem przepisów.

W trakcie procesu pozwany (Wnioskodawca) wypłacił powódce kwotę 2.445,99 zł netto z tytułu zaniżonych wypłat świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz kwotę 346,26 zł netto tytułem zaniżonych składników wynagrodzenia (zaległe wynagrodzenie pracownika).

Wypłata kwoty 2.445,99 zł dokonana została w oparciu o decyzję Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 kwietnia 2010 r. wydaną w realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 czerwca 2008 r., w którym Trybunał stwierdził sprzeczność art. 41 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Od wypłaconych kwot pobrany został należny podatek dochodowy.

Zdaniem Wnioskodawcy wypłata powyższych kwot w pełni pokrywała dochodzone roszczenia wynikające z zaniżenia wynagrodzenia i świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Wnioskodawca potwierdza, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z byłą pracownicą nastąpiło z naruszeniem art. 53 § 1 pkt b) (winno być: art. 53 § 1 pkt 1 lit. b)) Kodeksu pracy (z oświadczeniem woli pracodawcy o rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia pracownica zapoznała się w ostatnim dniu pierwszego trzymiesięcznego okresu pobierania zasiłku rehabilitacyjnego, tj. przed upływem terminu uzasadniającego rozwiązanie umowy na podstawie powyższego przepisu Kodeksu pracy), stąd też jej roszczenie o odszkodowanie jest zasadne.

W dniu 17 czerwca 2011 r. przed Sądem Pracy zawarta została ugoda sądowa, na mocy której pozwany zobowiązał się wypłacić powódce kwotę 6.000 zł netto tytułem wszelkich roszczeń objętych tym postępowaniem. Jednocześnie powódka wycofała roszczenie o przywrócenie do pracy i wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, oświadczając ponadto, że zawarta ugoda wyczerpuje całość roszczeń wynikających ze stosunku pracy łączącego powódkę z pozwanym Wnioskodawcą. Kwota 6.000 zł została powódce wypłacona.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy kwota 6.000 zł - wypłacona byłej pracownicy na podstawie ugody sądowej, będąca odszkodowaniem z tytułu rekompensaty za niezgodne z prawem zwolnienie jej z pracy - podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca - w oparciu o dokumenty przedstawione sądowi jak również w oparciu o treść opinii biegłej i jej ustne zeznania złożone przed sądem - stwierdza, że kwota 6.000 zł wypłacona byłej pracownicy na podstawie zawartej przed sądem ugody, jest tylko i wyłącznie kwotą odszkodowania za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę i jako taka nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przedstawionym stanie faktycznym zwolnienie podatkowe wynika z treści art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na mocy tego przepisu, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw z wyjątkiem:

* określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

* odpraw pieniężnych wypłaconych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

* odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

* odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

* odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

* odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub na zasadach o których mowa w art. 30c tej ustawy,

* odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Przywołując treść interpretacji indywidualnej z dnia 14 maja 2009 r., nr IPPB4-415-179-2/PJ wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, Wnioskodawca stwierdza, że z jej treści wynika wprost, że odszkodowanie z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę korzysta ze zwolnienia od opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca uznaje powyższe stanowisko za zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż niniejsza interpretacja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty odszkodowania z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem przepisów. W pozostałym zakresie zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, iż wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Należy jednak podkreślić, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż pozwem z dnia 24 lutego 2010 r. była pracownica wystąpiła do Sądu Pracy przeciwko Wnioskodawcy o zapłatę:

* wyrównania wynagrodzenia,

* odszkodowania z tytułu rozwiązania umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia, z naruszeniem przepisów.

W trakcie procesu pozwany (Wnioskodawca) wypłacił powódce kwotę 2.445,99 zł netto z tytułu zaniżonych wypłat świadczeń z ubezpieczenia społecznego oraz kwotę 346,26 zł netto tytułem zaniżonych składników wynagrodzenia (zaległe wynagrodzenie pracownika).

Wnioskodawca wskazał, iż wypłata powyższych kwot w pełni pokrywała dochodzone roszczenia wynikające z zaniżenia wynagrodzenia i świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z byłą pracownicą nastąpiło z naruszeniem art. 53 § 1 Kodeksu pracy, stąd też - jak stwierdza Wnioskodawca - jej roszczenie o odszkodowanie jest zasadne.

W dniu 17 czerwca 2011 r. przed Sądem Pracy zawarta została ugoda sądowa, na mocy której pozwany zobowiązał się wypłacić powódce kwotę 6.000 zł netto tytułem wszelkich roszczeń objętych tym postępowaniem. Kwota ta została powódce wypłacona. Z treści wniosku wynika, iż powyższa kwota jest odszkodowaniem z tytułu rekompensaty za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy przez pracodawcę. Opodatkowanie tejże kwoty jest przedmiotem wniosku.

Kwestie dotyczące stosunku pracy, w tym wypłaty odszkodowań z tytułu wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę z naruszeniem przepisów, zawarte zostały w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

Na podstawie art. 53 § 1 pkt 1 lit. b Kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową.

Stosownie do treści art. 56 § 1 Kodeksu pracy pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Przepisy art. 45 § 2 i 3 stosuje się odpowiednio (art. 56 § 2 Kodeksu pracy).

Skoro zatem w niniejszej sprawie miało miejsce rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów o pracę w tym trybie, w przedstawionym stanie faktycznym mają zastosowanie - wskazane w treści art. 56 § 2 Kodeksu pracy - przepisy art. 45 § 2 i 3 tego Kodeksu.

W myśl art. 45 § 2 Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu.

Przepisu § 2 nie stosuje się do pracowników, o których mowa w art. 39 i 177, oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 41¹ w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 47¹ Kodeks pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane powyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż skoro wypłacone na podstawie ugody sądowej odszkodowanie jest - jak wskazuje Wnioskodawca - odszkodowaniem wypłaconym z tytułu wypowiedzenia umowy o pracę z naruszeniem art. 53 § 1 Kodeksu pracy, to powyższe odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, tj. art. 45 w związku z art. 47¹ Kodeksu pracy.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnej wskazać należy, iż rozstrzygnięcie w niej zawarte nie jest wiążące dla tutejszego Organu. Interpretacje organów podatkowych dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, osądzonych w określonym stanie faktycznym lub zdarzeniu przyszłym i tylko w tych sprawach rozstrzygnięcia w każdej z nich zawarte są wiążące. Nie wywołują one zatem żadnych skutków prawnych w odniesieniu do innych podatników.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.