IBPBII/1/415-54/12/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 20 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu wydatków poniesionych na zakup kabiny prysznicowej i brodzika - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 stycznia 2012 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej z tytułu wydatków poniesionych na zakup kabiny prysznicowej i brodzika.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni jest osobą po przebytym wrodzonym obustronnym zwichnięciu stawów biodrowych. Od dzieciństwa korzysta z rehabilitacji, obecnie porusza się przy pomocy kul. Z wiekiem stan jej zdrowia stopniowo się pogarsza. W 2006 r. dla Wnioskodawczyni został orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności, jednakże Wnioskodawczyni stara się nadal pracować zawodowo. W 2011 r. Wnioskodawczyni zamierzała wykonać remont łazienki (głównie poprzez zamontowanie prysznica), gdyż coraz trudniej jej korzystać z wanny w czasie kąpieli. W Urzędzie Miasta Wnioskodawczyni dowiedziała się, że w 2011 r. nie ma raczej szans na skorzystanie z dofinansowania do remontu z funduszu PFRON, dlatego zakupiła za własne środki kabinę prysznicową wraz z niskim (odpowiednim dla niej) brodzikiem za łączną kwotę 1.826,71 zł.

Wnioskodawczyni wraz z mężem pozostaje we wspólności majątkowej małżeńskiej. W 2011 r. mąż Wnioskodawczyni sprzedał cześć majątku odziedziczonego w 2009 r. po swoim ojcu. Od 2011 r. małżonkowie gromadzą rachunki potwierdzające ich wydatki na remont domu, aby nie płacić podatku dochodowego od tej sprzedaży. W tym celu m.in. dokonano częściowego remontu łazienki.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawczyni jako osoba niepełnosprawna może odliczyć od dochodu w ramach ulgi na cele rehabilitacyjne wydatek na kabinę prysznicową.

W szczególności czy może skorzystać z tego odpisu w sytuacji, gdy rachunek potwierdzający zakup wymienionej kabiny prysznicowej wraz z brodzikiem wystawiony jest na imię i nazwisko jej męża.

Wnioskodawczyni uważa, że odliczenie przeze nią kwoty zakupu kabiny prysznicowej i brodzika jest jak najbardziej zasadne, tym bardziej w sytuacji gdy trudno jest uzyskać dofinansowanie na ten cel ze środków PFRON. Mimo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności i wielu niedogodności w życiu codziennym Wnioskodawczyni stara się pracować zawodowo by samodzielnie utrzymać siebie i założoną rodzinę. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem wychowuję troje małoletnich dzieci w wieku niespełna 12 lat (trojaczki). Ponadto zamontowany prysznic niewątpliwie będzie służył Wnioskodawczyni przez wiele lat.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e,4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zostały wymienione w art. 26 ust. 7a ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7 i 7b-7g tego artykułu.

W myśl art. 26 ust. 7d cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

Na podstawie art. 26 ust. 7f ww. ustawy o podatku dochodowym ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

Stosownie do art. 26 ust. 7b ww. ustawy, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

W myśl zaś postanowień art. 26 ust. 13a ustawy, wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 4 powołanej ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty (...).

Wskazany przez Wnioskodawczynię w części E.3 druku ORD-IN, jako przepis prawa podatkowego będącego przedmiotem interpretacji indywidualnej, art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że za wydatki o których mowa w ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na: zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Mając na względzie ww. przepis należy stwierdzić, że określenie "indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji" oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Oznacza to, że taki sprzęt musi posiadać określone właściwości.

Z uregulowań zawartych w ww. przepisie wynika zatem, że dla celów zastosowania odliczenia:

Jak z wyżej powołanych przepisów wynika ustawodawca w art. 26 ust. 7a ww. ustawy wyraźnie określił, które wydatki uznaje za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, uprawniające osobę niepełnosprawną lub osoba mająca na utrzymaniu osobę niepełnoprawną do dokonania odliczeń od dochodu.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni jest osobą po przebytym wrodzonym obustronnym zwichnięciu stawów biodrowych; obecnie porusza się przy pomocy kul. W 2006 r. dla Wnioskodawczyni został orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności. W 2011 r. mąż Wnioskodawczyni sprzedał cześć majątku odziedziczonego w 2009 r. po swoim ojcu i małżonkowie gromadzą rachunki potwierdzające ich wydatki na remont domu, aby nie płacić podatku dochodowego od tej sprzedaży. W tym celu m.in. dokonano częściowego remontu łazienki. W 2011 r. zakupiona została kabina prysznicowa wraz z odpowiednim dla Wnioskodawczyni brodzikiem za łączną kwotę 1.826,71 zł. Rachunek potwierdzający ww. zakup wystawiony jest na imię i nazwisko męża Wnioskodawczyni. W związku z poniesieniem ww. wydatków Wnioskodawczyni nie skorzystała w 2011 r. z dofinansowania do remontu z funduszu PFRON.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że faktem jest w przedmiotowej sprawie, iż zainstalowanie kabiny prysznicowej wraz z brodzikiem ułatwi Wnioskodawczyni wykonywanie codziennych czynności życiowych, jednakże wydatki poniesione z ww. tytułu nie mieszczą się w dyspozycji przepisu art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ ww. wyposażenie, które zostało zakupione w związku z dokonaniem częściowego remontu łazienki w ww. zakresie, jak wskazano wyżej, nie jest sprzętem, urządzeniem czy narzędziem technicznym niezbędnym w rehabilitacji i nie posiada cech indywidualnych.

Dlatego na podstawie art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy Wnioskodawczyni nie może odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatków poniesionych na zainstalowanie kabiny prysznicowej wraz z brodzikiem.

Równocześnie jednak stosownie do treści art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na rehabilitację uważa się wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Pojęcie "adaptacja" oznacza przystosowanie do innego użytku, przeróbkę dla nadania innego charakteru (Słownik Języka Polskiego tom I pod redakcją prof. dr Mieczysława Szymczaka, W-wa 1978). Adaptacja mieszkania lub budynku oznacza, zatem przeróbkę mającą nadać mu inny charakter, przystosować do innego użytku. Natomiast wyposażenie mieszkania/budynku to nadanie mu rzeczowych elementów zwiększających jego walory użytkowe. Zakres prac adaptacyjnych bądź prac związanych z wyposażeniem lokalu/budynku musi być przeprowadzony stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności osoby niepełnosprawnej i musi być związany z rodzajem jej niepełnosprawności. Przeprowadzone prace adaptacyjne mają ułatwiać osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym budynku lub lokalu mieszkalnym, a nie ogólnie zapewniać lepszy komfort mieszkania. Przez adaptację należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania lub budynku mieszkalnego, które umożliwi lub ułatwi życie w nim osoby niepełnosprawnej, a nie jedynie poprawi standard. Trzeba bowiem wyraźnie zaznaczyć, iż ulga przysługująca osobie niepełnosprawnej lub osobie mającej na utrzymaniu osobę niepełnosprawną nie jest ulgą remontowo-modernizacyjną, tak więc w jej ramach nie można dokonać odliczeń wydatków, które w rzeczywistości są tylko i wyłącznie wydatkami mającymi na celu przywrócenie lub poprawienie standardu mieszkania i które to wydatki są ponoszone przez każdego posiadacza (użytkownika) lokalu bez względu na to czy jest osobą niepełnosprawną czy też nią nie jest.

Jak z powyższego wynika zakres i rodzaj robót związanych z adaptacją mieszkania oraz budynku mieszkalnego uzależniony jest zatem od charakteru niepełnosprawności. Ma on ułatwić osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym mieszkaniu lub budynku mieszkalnym i jednocześnie ma być związany z rodzajem niepełnosprawności danego podatnika lub osoby niepełnosprawnej będącej na jego utrzymaniu. W katalogu wyliczeń ujętym w art. 26 ust. 7a ww. ustawy spotyka się przy wielu wydatkach na cele rehabilitacyjne zastrzeżenia co do możliwości ich poniesienia m.in. w następujący sposób: stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, niezbędny w rehabilitacji, ułatwiający wykonywanie czynności życiowych, indywidualny charakter. Wskazane przykłady świadczą o tym, że konkretny wydatek przeznaczony na cele rehabilitacyjne lub związany z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych musi z reguły wyróżniać się pewną cechą charakterystyczną, mającą powiązanie z niepełnosprawnością.

Mając na uwadze stan prawny sprawy należy stwierdzić, że wydatki poniesione m.in. przez osobę posiadającą orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, na zakup i zainstalowanie kabiny prysznicowej wraz z odpowiednim brodzikiem, co do zasady spełniają przesłankę określoną w art. 26 ust. 7a pkt 1 ww. ustawy i mogą być odliczone od dochodu osoby niepełnosprawnej w zeznaniu rocznym jako wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne, o ile spełniają pozostałe warunki, o których mowa w powołanych wyżej przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przedmiotowej sprawie przeszkodą do odliczenia od dochodu Wnioskodawczyni w zeznaniu rocznym wydatków poniesionych na zakup i montaż kabiny prysznicowej wraz z brodzikiem w ramach ulgi rehabilitacyjnej jest fakt, iż rachunek potwierdzający ww. zakup wystawiony jest na imię i nazwisko męża Wnioskodawczyni.

Brak imiennego dowodu poniesienia przez Wnioskodawczynię wydatków na kabinę prysznicową wraz z brodzikiem wyklucza, w związku z treścią art. 26 ust. 7 pkt 4 cyt. ustawy, możliwość skorzystania z ww. odliczenia.

Fakt pozostawania przez Wnioskodawczynię we wspólności majątkowej małżeńskiej ze swoim mężem nie jest więc okolicznością, która pozwoliłaby na uznanie posiadanego dowodu zakupu na imię i nazwisko męża za spełniający wymogi posiadania przez Wnioskodawczynię imiennego dowodu poniesienia przez nią wydatków na cele rehabilitacyjne.

Należy zaznaczyć, że katalog ulg podlegających odliczeniu na podstawie art. 26 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w przepisach wymienione, przy spełnieniu wszystkich warunków jednocześnie określonych w tych przepisach. Skora zatem ustawodawca wyraźnie w treści art. 26 ust. 7 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, że wydatki na cele rehabilitacyjne ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty, to dla celów skorzystania z odliczenia Wnioskodawczyni winna takim jednoznacznym dokumentem się wykazać.

Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 6 i dalszych cyt. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie Naczelnego Sadu Administracyjnego, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy stanowiące ulgi winny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca. Rachunek powołany przez Wnioskodawczynię, nie spełnia warunku dokumentu potwierdzającego poniesienie wydatku przez osobę, która nim dysponuje. Z jego treści bowiem nie wynika, że to ona poniosła wydatek.

Wobec powyższego, brak jest podstaw do uznania, iż powyżej wymienione wydatki spełniają warunki do odliczenia, określone w art. 26 ust. 7a w związku z art. 26 ust. 7 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Poza wszystkim podkreślić jednocześnie należy, że z treści wniosku jednoznacznie wynika, iż wydatki na remont łazienki (w tym również wskazane we wniosku) ponoszone są w celu skorzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych dochodu uzyskanego przez męża Wnioskodawczyni (dlatego też dokument potwierdzający ich poniesienie został wystawiony na imię i nazwisko męża). W takiej sytuacji trudno jest uznać, iż wskazane wydatki zostały poniesione w celu ułatwienia wykonywania czynności życiowych osoby niepełnosprawnej.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni w powyższym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.