IBPBII/1/415-460/14/MŁ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 22 maja 2014 r. (wpływ do Biura - 29 maja 2014 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych refundacji kosztów zakupu okularów korekcyjnych dla pracownika - jest prawidłowe.

W dniu 29 maja 2014 r. wpłynął do Biura wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych refundacji kosztów zakupu okularów korekcyjnych dla pracownika.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wójt Gminy w dniu 20 maja 2013 r. wprowadził zarządzenie w sprawie zwrotu kosztów zakupu okularów korygujących wzrok pracownikom Urzędu Gminy zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi.

Zgodnie z ww. zarządzeniem pracownikom przysługuje zwrot kosztów zakupu okularów korygujących wzrok (oprawek i szkieł), jeżeli w wyniku badań przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej otrzymają zaświadczenie lekarskie o potrzebie stosowania takich okularów w trakcie pracy. Zwrot przysługuje, jeżeli pracownik użytkuje monitor ekranowy w trakcie pracy przez co najmniej połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Pracownik może wnioskować o zwrot kosztów zakupu okularów korygujących nie częściej niż raz w roku, a do wniosku pracownik obowiązany jest dołączyć:

Zwrot wydatków za zakup okularów korygujących wzrok jest dokonywany przelewem na rachunek bankowy pracownika.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy refundacja kosztów zakupu okularów korygujących wzrok stanowi dodatkowe świadczenie na rzecz pracownika, podlegające zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji gdy pracownik uzyskał skierowanie na badania profilaktyczne i w wyniku tych badań stwierdzono potrzebę stosowania okularów korygujących podczas pracy i pracownik zwraca się w tym roku do pracodawcy o zwrot kosztów zakupu okularów korygujących wzrok.

2. Czy refundacja kosztów zakupu okularów korygujących wzrok stanowi dodatkowe świadczenie na rzecz pracownika, podlegające zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji gdy pracownik posiada ważne zaświadczenie lekarskie, wydane w wyniku ostatnio przeprowadzonych badań w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej i na jego podstawie zwróci się raz w roku do pracodawcy o zwrot kosztów zakupu okularów korygujących wzrok.

Wnioskodawca uważa, że zarówno w przypadku gdy pracownik uzyskał skierowanie na badania profilaktyczne, w wyniku których stwierdzono potrzebę stosowania okularów korygujących podczas pracy i zwraca się w tym roku z prośbą do pracodawcy o zwrot kosztów zakupu okularów korygujących jak i w przypadku gdy pracownik posiada ważne zaświadczenie lekarza, wydane w wyniku ostatnio przeprowadzonych badań w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, i zwraca się do pracodawcy z prośbą o zwrot kosztów zakupu okularów korygujących - otrzymane z tego tytułu świadczenie - korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Przepis art. 11 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty ze te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Z wniosku wynika, że zgodnie z zarządzeniem Wójta Gminy pracownikom przysługuje zwrot kosztów zakupu okularów korygujących wzrok nie częściej niż raz w roku. Zwrot ten przysługuje, jeśli w wyniku badań przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej pracownicy otrzymują zaświadczenie o potrzebie zastosowania takich okularów w pracy.

Wątpliwości Wnioskodawcy odnoszące się do zastosowania zwolnienia (określonego w art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) do zrefundowanych kosztów zakupu okularów korekcyjnych dotyczą sytuacji refundacji kosztów w przypadku, gdy pracownik posiada ważne zaświadczenie lekarskie wydane w ramach przeprowadzonej kontroli profilaktycznej i na jego podstawie zwróci się o zwrot kosztów zakupu okularów oraz sytuacji gdy pracownik uzyska zaświadczenie na badania profilaktyczne i w wyniku tych badań zostanie stwierdzona potrzeba stosowania okularów.

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), zwany dalej "k.p.", w art. 207 zawiera ogólną normę nakładającą na pracodawcę odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy.

Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki (art. 207 § 2 k.p.), a koszty działań podejmowanych przez pracodawcę w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w żaden sposób nie mogą obciążać pracowników (art. 207 § 21 k.p.).

W ramach obowiązków wynikających z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy pracodawca jest m.in. zobligowany do finansowania z własnych środków kosztów badań wstępnych (przed podjęciem pracy), a także badań okresowych i kontrolnych pracowników (art. 229 k.p.). Uszczegółowieniem tych regulacji są przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu opieki profilaktycznej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych dla celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. Nr 68, poz. 332, z późn. zm.).

Zgodnie z § 4 ust. 1 tego rozporządzenia, badania profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę. Skierowanie to powinno zawierać m.in. określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane.

Podkreślenia wymaga, iż brak jest w tych przepisach regulacji, która ograniczałaby prawo pracodawcy do skierowania pracownika na badania w sytuacji, gdy formalnie zachowuje jeszcze ważność wydane uprzednio zaświadczenie lekarskie. Przeciwnie, biorąc pod uwagę ciążący na pracodawcy generalny obowiązek zapewnienia pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, zgłoszenie pracodawcy przez pracownika pogorszenia stanu zdrowia, powinno skłonić pracodawcę do skierowania pracownika na badania profilaktyczne.

Wskazać również należy na postanowienia § 8 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz. U. Nr 148, poz. 973), z których wynika, iż pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego.

Mając na uwadze zapis § 2 pkt 4 tego rozporządzenia obowiązek zapewnienia okularów przez pracodawców powinien być realizowany w odniesieniu do pracowników użytkujących w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 grudnia 2002 r. (I PK 44/02, OSNP 2004 Nr 12, poz. 209) wskazał, iż "aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 k.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika".

Stąd niewątpliwie pogorszenie wzroku pracownika należy traktować jako zmianę jego stanu zdrowia, uzasadniającą konieczność wcześniejszego niż wymagałoby to z obowiązującego zaświadczenia lekarskiego, przeprowadzenia badania lekarskiego.

Wynik badania okulistycznego wskazujący na konieczność stosowania lub wymiany okularów, obliguje pracodawcę do zapewnienia pracownikom okularów korygujących wzrok, zgodnie z zaleceniem lekarza.

Przechodząc na grunt analizowanego zwolnienia należy wskazać, że refundacja poniesionych i udokumentowanych przez pracownika kosztów zakupu okularów korekcyjnych dokonana przez Wnioskodawcę, stanowi przychód pracownika ze stosunku pracy, objęty zwolnieniem od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy.

Przy czym bez znaczenia dla zastosowania tegoż zwolnienia pozostaje fakt czy refundacja kosztów zakupu okularów korygujących wzrok nastąpi w wyniku ważnego zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku badań w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej czy też zaświadczenia lekarskiego wydanego w wyniku badań lekarskich przeprowadzonych na wniosek pracownika.

Jak z powyższych rozważań wynika kwestią zasadniczą dla zastosowania zwolnienia jest, aby pracownik - względem którego stwierdzono, na podstawie badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, potrzebę stosowania przy obsłudze monitora okularów korygujących wzrok - został zaopatrzony w okulary zgodnie z zaleceniem lekarza, tj. o określonych parametrach (odpowiednich do stanu wzroku pracownika), przeznaczone do pracy przy monitorze.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.