IBPBII/1/415-449/09/MK - Organizowanie pracownikom przez płatnika przejazdów wynajętymi przez płatnika autokarami, na trasie do pracy i z pracy (do miejsca zamieszkania pracowników).

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 8 maja 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 20 maja 2009 r.), uzupełnionym w dniach 29 czerwca 2009 r. oraz 30 lipca 2009 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu u pracowników korzystających z transportu sfinansowanego przez pracodawcę - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 maja 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu u pracowników korzystających z transportu sfinansowanego przez pracodawcę. Z uwagi na braki formalne pismem z dnia 18 czerwca 2009 r. wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. W dniach 29 czerwca 2009 r. oraz 30 lipca 2009 r. do tut. Biura wpłynął uzupełniony wniosek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca - płatnik prowadzi na terenie Polski działalność gospodarczą w pięciu zakładach. W ramach zakładów, znajdujących się w jednym z miast, wnioskodawca organizuje swoim pracownikom dojazdy do pracy i z pracy (do miejsca zamieszkania lub w jego pobliżu). Pracownicy mają możliwość skorzystania z autobusów wynajętych przez wnioskodawcę. Poszczególne zakłady wnioskodawcy (reprezentowane przez prokurentów oddziałowych) mają zawarte umowy z przewoźnikami. Koszty wynajmu autobusów pokrywa wnioskodawca - płatnik, zaliczając związane z tym wydatki do kosztów uzyskania przychodów. Przewoźnicy, z tytułu świadczonych usług, wystawiają raz w miesiącu faktury VAT. Wnioskodawca nie prowadzi żadnej ewidencji pracowników korzystających z dojazdów i nie identyfikuje również imiennie pracowników, którzy korzystają z tak organizowanego transportu. Pracownicy korzystają z transportu w sposób nieregularny, bowiem używają również własnych samochodów lub korzystają z transportu publicznego. Pracownicy nie ponoszą żadnej odpłatności za organizowane przez spółkę przejazdy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy organizowanie pracownikom przez płatnika przejazdów wynajętymi przez płatnika autokarami, na trasie do pracy i z pracy (do miejsca zamieszkania pracowników) jest dla tych pracowników przychodem ze stosunku pracy (z tytułu świadczeń nieodpłatnych) i czy w związku z tym płatnik winien doliczyć wartość tego świadczenia do wynagrodzenia za pracę pracowników i pobrać z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy, dojazdy organizowane przez niego dla pracowników nie są ich przychodem, więc płatnik nie powinien doliczać wartości tych świadczeń do przychodu pracowników i odprowadzać z tego tytułu zaliczek na podatek dochodowy. Wnioskodawca uważa, że sposób organizowania przez niego transportu dla pracowników sprawia, iż nie jest możliwe przypisanie konkretnej osobie - pracownikowi przychodu z nieodpłatnych źródeł. Jego zdaniem zatem, jeśli nie ma możliwości spersonalizowania przychodu i przypisania go konkretnym osobom, z uwagi na fakt, że osoby te mogą, ale nie muszą korzystać z usługi adresowanej do grupy, a nie imiennie oznaczonego adresata, to nie ma możliwości ustalenia wartości świadczenia nieodpłatnego i przypisania go konkretnemu pracownikowi. Na potwierdzenie swojego stanowiska wnioskodawca wskazał wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2008 r. Sygn. akt III SA/WA 1476/07 oraz z dnia 20 sierpnia 2008 r. sygn. akt III SA/WA 625/08. Zdaniem wnioskodawcy, aby w przedstawionym stanie faktycznym przypisać pracownikom wartość nieodpłatnego świadczenia należałoby zastosować art. 11 ust. 2a pkt 2 w zw. z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże zastosowanie tych przepisów wymagałoby przypisania konkretnej osobie wartości otrzymanego przez nią świadczenia, co jest niemożliwe z uwagi na sposób organizowania transportu i nieregularny sposób korzystania z niego przez pracowników. Ponadto, zdaniem wnioskodawcy, część pracowników, którzy nie korzystają z dojazdów, nie otrzymuje żadnych nieodpłatnych świadczeń. Reasumując wnioskodawca stwierdził, iż najważniejszym powodem, dla którego wartość transportu nie może być traktowana jako przychód, jest fakt, iż nie ma możliwości spersonalizowania przychodu, a co za tym idzie, nie zachodzą przesłanki z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ww. ustawy źródłami przychodów są m.in. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Czy organizowanie pracownikom przez płatnika przejazdów wynajętymi przez płatnika autokarami, na trasie do pracy i z pracy (do miejsca zamieszkania pracowników) jest dla tych pracowników przychodem ze stosunku pracy (z tytułu świadczeń nieodpłatnych) i czy w związku z tym płatnik winien doliczyć wartość tego świadczenia do wynagrodzenia za pracę pracowników i pobrać z tego tytułu zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Stosownie do treści art. 31 ww. ustawy osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, (...).

Mając powyższe na względzie, wszystko co pracownik otrzymuje od swojego pracodawcy - o ile nie stanowi dochodu zwolnionego od podatku lub dochodu, od którego został zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów - podlega opodatkowaniu ze źródła przychodu, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochodem takim jest więc również wartość zindywidualizowanego świadczenia w postaci dowozu pracownika do pracy jak i z pracy na koszt pracodawcy. Pracownik otrzymuje bowiem konkretną korzyść finansową w postaci możliwości skorzystania z oferowanego przez pracodawcę transportu. Tym samym pracownik otrzymuje świadczenie, które powoduje u niego przysporzenie w majątku w postaci możliwości korzystania z usług, za które nie zapłacił.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca organizuje swoim pracownikom dojazdy do pracy i z pracy (do miejsca zamieszkania lub w jego pobliżu). Pracownicy mają możliwość skorzystania z tego transportu, niemniej, jak wskazuje wnioskodawca nie wszyscy pracownicy z niego korzystają, bowiem w niektóre dni używają własnych samochodów lub transportu publicznego. Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż brak jest możliwości spersonalizowania przychodu.

Należy jednak zauważyć, iż nieodpłatnym świadczeniem wnioskodawcy na rzecz jego pracowników nie jest faktyczne skorzystanie przez pracowników z przejazdu, lecz sam fakt zapewnienia im dojazdu do pracy i z pracy. W związku z tym przychodem nie będzie wartość faktycznie wykorzystanych usług przewozowych, lecz wartość świadczenia uzyskiwanego przez pracownika jakim jest możliwość skorzystania z takich usług. O powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje ile razy pracownik faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy (w ramach umowy zawartej z przewoźnikiem), ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości korzystania z takiej usługi. Zatem nie stoi na przeszkodzie fakt, iż usługa adresowana jest do grupy, a nie imiennie oznaczonego adresata. Pracownik otrzymuje bowiem świadczenie w postaci możliwości korzystania z usługi, i o ile nie odmówił pracodawcy przyjęcia takiego świadczenia, tzn. że je przyjął i ma z tego tytułu przysporzenie i przypisania go konkretnym osobom, z uwagi na fakt, że osoby te mogą, ale nie muszą korzystać z usługi adresowanej do grupy, a nie imiennie oznaczonego adresata. Jego zdaniem, nie ma zatem możliwości ustalenia wartości świadczenia nieodpłatnego i przypisania go konkretnemu pracownikowi.

W związku z powyższym należy uznać, iż w przypadku zakupu przez pracodawcę usług polegających na dowożeniu do pracy i z pracy, uprawniających poszczególnych pracowników do skorzystania z określonych świadczeń, ich wartość stanowi przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy podatkowej. Jak wynika z przepisu art. 11 ust. 2a pkt 2 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się - jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu. Wartość świadczeń opłaconych za pracownika pracodawca ma obowiązek doliczać do wynagrodzenia wypłaconego w danym miesiącu i od łącznej wartości obliczyć, pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy według zasad przewidzianych dla opodatkowania przychodów ze stosunku pracy, zgodnie z art. 31, 32 i 38 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podkreślić należy, iż fakt skorzystania bądź nie przez pracownika z oferowanej usługi pozostaje bez wpływu na sposób opodatkowania wskazanych świadczeń. Pracownik otrzymuje nieodpłatne świadczenie w miesiącu, za który wnioskodawca wykupił przewóz w środkach transportu - wtedy bowiem pracownik otrzymał możliwość skorzystania (nieodpłatnie) ze środków transportu opłacanych przez pracodawcę. Opłata taka jest bowiem formą zapłaty za usługi. Pracodawca doskonale wie komu udziela świadczenia w postaci dowozu do pracy i z pracy, zna bowiem swoich pracowników z imienia i nazwiska i wie do których adresowane jest świadczenie w postaci dowozu do pracy. W tym stanie rzeczy ewentualne trudności towarzyszące indywidualizacji świadczeń na rzecz poszczególnych pracowników mają charakter drugorzędny i nie mogą wpływać na byt i zakres obowiązku podatkowego.

Reasumując ponoszona przez wnioskodawcę kwota na zorganizowany pracownikom dowóz do i z miejsca pracy jest nieodpłatnym świadczeniem, którego wartość każdorazowo jest w stanie ustalić pracodawca i które stanowi dla tych pracowników przychód ze stosunku pracy, natomiast na wnioskodawcy ciążą obowiązki płatnika.

W świetle powyższych przepisów prawa i zaistniałego stanu faktycznego należy stwierdzić, iż stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.