IBPBII/1/415-440/14/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 14 maja 2014 r. (data wpływu do Organu - 20 maja 2014 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową wkładu mieszkaniowego - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 maja 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zwrotu przez spółdzielnię mieszkaniową wkładu mieszkaniowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W 1981 r. H.H. został Członkiem Spółdzielni Mieszkaniowej. W dniu 20 czerwca 1986 r. otrzymał przydział na mieszkanie typu lokatorskiego o powierzchni użytkowej 31,40 m^2, z wymaganym wkładem mieszkaniowym w wysokości 113.300,00 (starych złotych); wkład ten został sfinansowany ze zlikwidowanej książeczki mieszkaniowej H.H.

Następnie, 16 kwietnia 1997 r. za pośrednictwem Spółdzielni, H.H. dokonał zamiany powyższej nieruchomości wraz z wkładem mieszkaniowym, bez dopłat, na inne mieszkanie o pow. 58,20 m².

Po rozwodzie i ugodzie sądowej Zarząd Spółdzielni 9 listopada 2004 r. przyjął Wnioskodawczynię w poczet członków Spółdzielni i ustanowił na jej rzecz spółdzielcze lokatorskie prawo do ww. mieszkania. W dniu 25 marca 2010 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa podjęła uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do ww. lokalu. W dniu 7 października 2011 r. Wnioskodawczyni przekazała mieszkanie do Spółdzielni Mieszkaniowej. Przedmiotowe mieszkanie zostało sprzedane 13 listopada 2013 r. na podstawie przeprowadzonego przetargu, za kwotę 212.010,00 zł.

Wartość wkładu mieszkaniowego została ustalona w wysokości 211.852,58 zł (po potrąceniu nominalnej kwoty umorzenia kredytu przypadającej na przedmiotowy lokal mieszkalny podlegającej odprowadzeniu do budżetu państwa w wysokości 157,42 zł). Następnie, po potrąceniu zaległości czynszowych i kosztów sprzedaży mieszkania o łącznej wartości 32.978,00 zł, pozostała część wkładu mieszkaniowego w kwocie 178.874,58 zł została wypłacona Wnioskodawczyni 22 listopada 2013 r.

Spółdzielnia Mieszkaniowa wystawiła Wnioskodawczyni PIT- 8C, na kwotę 211.646,28 zł, z tytułu wycofanego wkładu ze Spółdzielni Mieszkaniowej. W informacji tej wykazano nadwyżkę pomiędzy wartością uzyskaną z tytułu wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego (211.852,58 zł) a nominalną wysokością wkładu wniesionego przez członka do Spółdzielni (206,30 zł).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawczyni powinna zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych z tytułu dochodu otrzymanego w związku ze zwrotem wkładu ze spółdzielni mieszkaniowej.

2. Jeśli Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego osób fizycznych, jaka będzie kwota podstawy do naliczenia podatku.

3. Jeśli Wnioskodawczyni jest zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego osób fizycznych, w jakiej wysokości winna uiścić podatek.

Zdaniem Wnioskodawczyni, uzyskany zwrot wkładu mieszkaniowego jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z powyższym, nie jest zobowiązana do zapłaty podatku.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Przepis art. 10 ust. 1 tej ustawy zawiera katalog przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 cyt. ustawy, źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Jak dowodzi użycie sformułowania "w szczególności", definicja przychodów z innych źródeł ma charakter przykładowy i otwarty, zatem do tej kategorii należy zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega uzyskany w roku podatkowym dochód stanowiący dla osób fizycznych (podatników) przysporzenie majątkowe.

Jednakże, w myśl art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni.

Z treści wniosku wynika, że po rozwodzie, w dniu 9 listopada 2004 r. Wnioskodawczyni, została przyjęta w poczet członków Spółdzielni i ustanowiono na jej rzecz spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 25 marca 2010 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa podjęła uchwałę o wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do ww. lokalu i 7 października 2011 r. Wnioskodawczyni przekazała mieszkanie do Spółdzielni Mieszkaniowej. Mieszkanie to zostało sprzedane 13 listopada 2013 r. za kwotę 212.010,00 zł. Wartość wkładu mieszkaniowego została ustalona w wysokości: 211.852,58 zł (po potrąceniu nominalnej kwoty umorzenia kredytu przypadającej na przedmiotowy lokal mieszkalny podlegający odprowadzeniu do budżetu państwa w wysokości 157,42 zł). Od ww. kwoty odjęto zaległości czynszowe i koszty sprzedaży mieszkania w wysokości 32.978,00 zł, i 22 listopada 2013 r. wypłacono Wnioskodawczyni kwotę 178.874,58 zł. Spółdzielnia Mieszkaniowa wystawiła Wnioskodawczyni PIT- 8C, na kwotę 211.646,28 zł z tytułu zwrotu wkładu ze Spółdzielni Mieszkaniowej. W informacji tej wykazano nadwyżkę pomiędzy wartością wkładu uzyskanego z tytułu wygaśniętego spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego (211.852,58 zł) a nominalną wysokością wkładu wniesionego przez członka do Spółdzielni (206,30 zł).

Wnioskodawczyni uważa, iż wartość zwróconego wkładu mieszkaniowego jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwestię nabycia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz warunków zwrotu wniesionego wkładu reguluje ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1222).

Stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy, członkowie spółdzielni, którzy oczekują na ustanowienie na ich rzecz spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego albo prawa odrębnej własności lokalu, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów budowy lokali przez wnoszenie wkładów mieszkaniowych lub budowlanych.

W sprawach nieuregulowanych w ustawie prawa i obowiązki członków spółdzielni dotyczące w szczególności wnoszenia, ustalania i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego określają postanowienia statutu (art. 8 pkt 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych).

Mając na względzie powyższe, wkład mieszkaniowy (budowlany) stanowi formę, w jakiej członek spółdzielni uczestniczy w pokrywaniu kosztów budowy budynku (lokalu). Wydatki na wkłady mieszkaniowe do spółdzielni wpłacane są natomiast w celu uzyskania spółdzielczego prawa do lokalu lub odrębnej własności lokalu.

Natomiast zgodnie z przepisem art. 11 ust. 1 tej ustawy, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasa z chwilą ustania członkostwa oraz w innych wypadkach określonych w Rozdziale 2 tej ustawy.

Zgodnie art. 11 ust. 21 ww. ustawy, w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego spółdzielnia wypłaca osobie uprawnionej wartość rynkową tego lokalu. Przysługująca osobie uprawnionej wartość rynkowa nie może być wyższa od kwoty, jaką spółdzielnia uzyska od osoby obejmującej lokal w wyniku przetargu przeprowadzonego przez spółdzielnię zgodnie w postanowieniami statutu.

Z wartości rynkowej lokalu potrąca się przypadającą na dany lokal część zobowiązań spółdzielni związanych z budową, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1, w tym w szczególności niewniesiony wkład mieszkaniowy. Jeżeli spółdzielnia skorzystała z pomocy uzyskanej ze środków publicznych lub z innych środków, potrąca się również nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji, w części przypadającej na ten lokal oraz kwoty zaległych opłat, o których mowa w art. 4 ust. 1, a także koszty określenia wartości rynkowej lokalu (art. 11 ust. 22 ww. ustawy).

W myśl art. 11 ust. 24 ww. ustawy, warunkiem wypłaty, o której mowa w ust. 21, jest opróżnienie lokalu.

Ponieważ Wnioskodawczyni w treści wniosku (stanowisku) używa określenia "wycofanie wkładu ze spółdzielni" w odniesieniu do wygaśnięcia spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego należy stwierdzić, że zwrot wkładu mieszkaniowego w przypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego nie stanowi wycofania wkładu mieszkaniowego. Wycofanie wkładu może mieć miejsce jedynie wówczas, gdyby wydatki na wkład mieszkaniowy wpłacony do spółdzielni w celu uzyskania lokatorskiego prawa do lokalu zostały podatnikowi zwrócone przez spółdzielnię przed faktycznym uzyskaniem przez niego prawa do lokalu. Z wycofaniem wkładu mieszkaniowego mamy, więc do czynienia jedynie do czasu przydziału lokalu lub zamieszkania przez członka spółdzielni w przydzielonym lokalu.

Natomiast zwrot wkładu ma miejsce w przypadku uprzedniego powstania spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

Zatem w rozpatrywanej sprawie przedmiotem interpretacji są skutki podatkowe zwrotu wkładu mieszkaniowego w związku z wygaśnięciem spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego.

Powołany wyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie wskazuje przedmiotowe zwolnienie jako ograniczające się tylko i wyłącznie do wysokości wniesionych do spółdzielni wkładów. Jeżeli wartość ich ulega zwiększeniu na skutek waloryzacji wówczas zwolnienie obejmuje wyłącznie tę część wypłaconej kwoty, która odpowiada kwocie wniesionego wkładu (tekst jedn.: bez uwzględnienia waloryzacji). Przy czym, jeżeli zgodnie z odrębnymi przepisami (poza podatkowymi) spłata kredytu była zaliczana na poczet wkładu mieszkaniowego, to kwota spłaconego kredytu dla celów podatkowych również jest traktowana jako wkład wniesiony.

Z tego też względu, nadwyżka pomiędzy uzyskanym przychodem (tekst jedn.: wypłaconą wartością rynkową lokalu mieszkalnego (zwaloryzowanym wkładem)) a nominalną wartością wniesionego (uiszczonego) wkładu stanowi przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zatem uzyskany przez Wnioskodawczynię przychód w związku ze zwrotem wkładu mieszkaniowego w wysokości wartości rynkowej lokalu (zwaloryzowany wkład) w kwocie 211.852,58 zł stanowi co do zasady przychód podatkowy, przy czym do wysokości uprzednio wniesionego (uiszczonego) wkładu (bez uwzględnienia waloryzacji), korzysta ze zwolnienia z opodatkowania. Jeżeli kwotą tą jest 206,30 zł, to ta właśnie kwota korzysta ze zwolnienia podatkowego na mocy ww. przepisu.

W związku z powyższym, nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, iż wartość zwróconego przez spółdzielnię wkładu mieszkaniowego w związku z wygaśnięciem lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zwolniona w całości od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wartość zwróconego wkładu - zgodnie z art. 11 ust. 21 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych - stanowi bowiem zwaloryzowaną wartość rynkową tego lokalu. Tym samym nie może odpowiadać wartości wniesionego wkładu mieszkaniowego przez Wnioskodawczynię w 2004 r., tj. wówczas kiedy Spółdzielnia Mieszkaniowa ustanowiła na jej rzecz spółdzielcze lokatorskie prawo do ww. lokalu mieszkalnego. Jeżeli intencją ustawodawcy byłoby zwolnienie przychodu otrzymanego w związku ze zwrotem m.in. wkładów w spółdzielni do wysokości zwaloryzowanej wartości wniesionych wkładów, zostałoby to wyraźnie wskazane w ww. przepisie.

Tym samym nie można zgodzić się z Wnioskodawczynią, że zakresem zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęty jest zwrócony jej zaktualizowany wniesiony wkład mieszkaniowy w kwocie 211.646,28 zł.

W przedstawionym stanie faktycznym opodatkowaniu podlega różnica pomiędzy zaktualizowaną wartością rynkową lokalu mieszkalnego w kwocie 211.852,58 zł (ustaloną jako wartość rynkowa pomniejszona o kwotę przypadającą na dany lokal wartości umorzenia kredytu w dacie rozliczenia) a kwotą wniesionego wkładu tj. 206,30 zł (z zastrzeżeniem uczynionym powyżej). Przychód ten podlega opodatkowaniu wg tzw. zasad ogólnych, czyli zgodnie ze stawką, o której mowa w tabeli określonej w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni, iż zwrot wkładu mieszkaniowego jest przychodem zwolnionym z podatku dochodowego na mocy art. 21 ust. 1 pkt 50 należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku Wnioskodawczyni dołączyła kserokopie dokumentu. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny (weryfikacji); jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Zatem treść dołączonych do wniosku dokumentów pozostaje bez wpływu na załatwienie sprawy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.