IBPBII/1/415-44/11/MCZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 stycznia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną:

* w części dotyczącej wydatków związanych z zakupem materaca rehabilitacyjnego - jest prawidłowe,

* w części dotyczącej wydatków związanych zakupem wanny z hydromasażem - jest nieprawidłowe.

W dniu 18 stycznia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Od 1959 r. wnioskodawca choruje na chorobę Perthesa. Jest to choroba przewlekła, zwykle nieuleczalna, kończąca się przeszczepem stawu biodrowego (endoproteza). Od 2003 r. wnioskodawca jest inwalidą, zgodnie z orzeczeniem lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Występuje u wnioskodawcy skrócenie prawej kończyny o 5 cm oraz występują znaczne zaniki mięśniowe pośladka prawego, a w szczególności uda. Występujące bóle to bóle reumatologiczne powodujące zaburzenia snu, poruszania się (wnioskodawca porusza się o kuli łokciowej). Podczas pobytu w sanatorium (6 - krotnie) zawsze zalecano wnioskodawcy kąpiele połączone z hydromasażem, powodujące zwiększenie ukrwienia kończyny prawej jak i kręgosłupa lędźwiowego, a także spanie na twardym materacu ułatwiającym ułożenie zdeformowanego kręgosłupa spowodowane skróceniem kończyny. Chory staw biodrowy i zdeformowany kręgosłup są powodem blokady panewki stawu biodrowego co powoduje utrudnienie przy ubieraniu skarpet, butów a nawet wychodzeniu z wanny. Koszt wanny to około 2 000 zł a materaca ok. 700 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wnioskodawca może odliczyć w PIT- O wydatki poniesione na zakup wanny z hydromasażem oraz materaca rehabilitacyjnego, które będą domowymi sposobami leczenia (kuracji sanatoryjnej).

Zdaniem wnioskodawcy, wydatki ponoszone na sprzęt rehabilitacyjny, który ułatwi wykonywanie czynności życiowych, przede wszystkim przez profilaktykę, oddalając zabieg endoprotezy stawu biodrowego (znacznie droższego i długo oczekiwanego) powinny należeć się inwalidzie.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) podstawę obliczenia podatku z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a - 4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b - 7g tego artykułu.

Przepis ust. 7a stanowi, iż za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na:

Stosownie do treści art. 26 ust. 7d tej ustawy warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

Na podstawie art. 26 ust. 7f ww. ustawy o podatku dochodowym ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku, gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

W myśl zaś postanowień art. 26 ust. 13a ustawy, wydatki na cele określone w ust. 1 podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub od dochodu na podstawie ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Natomiast stosownie do treści art. 26 ust. 7c powołanej ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 7a ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, z wyjątkiem wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14.

Możliwość odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatku na zakup materaca rehabilitacyjnego czy wanny z hydromasażem można ocenić poprzez analizę zapisu art. 26 ust. 7a pkt 3 i pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy za wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych, uważa się wydatki poniesione na: zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Mając na względzie powołane przepisy należy stwierdzić, że podatnik w ramach ulgi rehabilitacyjnej może odliczyć od dochodu wyłącznie wydatki na zakup sprzętu, urządzeń indywidualnego przeznaczenia, niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Należy przy tym dodać, że określenie "indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji" oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej i ułatwiające tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Oznacza to, że taki sprzęt musi posiadać właściwości leczniczo - rehabilitacyjne lub ułatwiać tej osobie, ze względu na jej niepełnosprawność, wykonywanie czynności życiowych.

Z uregulowań zawartych w ww. przepisie wynika zatem, że:

* pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek,

* zakupiony sprzęt musi być wykorzystywany (używany) w rehabilitacji oraz służyć przywracaniu sprawności organizmu i ułatwiać wykonywanie czynności życiowych,

* cechą zakupionego sprzętu musi być jego indywidualny charakter.

Jak z wyżej powołanych przepisów wynika ustawodawca w art. 26 ust. 7a ww. ustawy wyraźnie określił, które wydatki uznaje za wydatki poniesione na cele rehabilitacyjne związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, uprawniające osobę niepełnosprawną do dokonania odliczeń od dochodu.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż wnioskodawca jest osobą niepełnosprawną (ruchowo). Niepełnosprawność została potwierdzona orzeczeniem wydanym przez lekarza orzecznika ZUS. Wnioskodawca zakupił materac rehabilitacyjny i wannę z hydromasażem.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności i stan faktyczny i prawny sprawy należy stwierdzić, że wydatek poniesiony na zakup materaca rehabilitacyjnego spełnia przesłankę określoną w art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy i może być odliczony od dochodu pod warunkiem, że materac ten spełnia wymogi sprzętu rehabilitacyjnego i został zalecony do stosowania przez lekarza specjalistę. Przy czym pomocnym do udowodnienia, że nabyty materac jest indywidualnym sprzętem niezbędnym w rehabilitacji, jest posiadanie wystawionego przez lekarza specjalistę zaświadczenia lekarskiego, że materac należy stosować w związku ze schorzeniem będącym podstawą orzeczonego stopnia niepełnosprawności.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy, w powyższym zakresie należy uznać za prawidłowe.

Z kolei odnośnie wydatku poniesionego na zakup wanny z hydromasażem wskazać należy, iż wydatek ten nie mieści się w dyspozycji przepisu art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wanna z hydromasażem, tj. urządzenie sanitarne, nie jest sprzętem, urządzeniem czy narzędziem technicznym niezbędnym w rehabilitacji i nie posiada cech indywidualnych. Nie kwestionując walorów użytkowania wanny z hydromasażem należy stwierdzić, iż jako ogólnodostępne urządzenie sanitarne posiadające funkcję masażu mieści się w kategorii dóbr powszechnego użytku, z których w zwykły sposób korzystać może ogół osób niezależnie od faktu ewentualnej niepełnosprawności. Trudno zatem mówić o indywidualnym charakterze zakupionego urządzenia sanitarnego.

Natomiast zgodnie z art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na rehabilitację uważa się wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Literalne brzmienie słowa "adaptacja" oznacza przystosowanie do innego użytku, przeróbkę dla nadania innego charakteru (Słownik Języka Polskiego tom I pod redakcją prof. dr Mieczysława Szymczaka, Warszawa 1978). Adaptacja mieszkania lub budynku oznacza, zatem przeróbkę mającą nadać mu inny charakter, przystosować do innego użytku. Natomiast wyposażenie mieszkania/budynku to nadanie mu rzeczowych elementów zwiększających jego walory użytkowe. Zakres prac adaptacyjnych, bądź prac związanych z wyposażeniem lokalu/budynku, musi być przeprowadzony stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności podatnika lub niepełnosprawności osoby będącej na utrzymaniu podatnika i musi być związany z rodzajem niepełnosprawności. Przeprowadzone prace adaptacyjne mają ułatwiać osobie niepełnosprawnej funkcjonowanie w danym budynku lub lokalu mieszkalnym, a nie ogólnie zapewniać lepszy komfort mieszkania.

A zatem, za wydatki objęte zakresem art. 26 ust. 7a pkt 1 ww. ustawy, można uznać wydatki poniesione na np. likwidację barier architektonicznych, budowę podjazdów dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, "poszerzenia drzwi", likwidację progów, założenia okien zamykanych z niskiego poziomu, położenie terakoty antypoślizgowej, likwidację wanny i założenie brodzika ze specjalnym siedziskiem dla osób niepełnosprawnych ruchowo, także montaż wszelkiego rodzajów uchwytów, specjalnych baterii dla osób z niepełnosprawnymi dłońmi, montaż drzwi przesuwnych, itd.

Wskazane przykłady świadczą o tym, że konkretny wydatek przeznaczony na cele rehabilitacyjne musi z reguły wyróżniać się pewną cechą charakterystyczną. Nie wszystkie więc wydatki poniesione przy adaptacji można zaliczyć do tych, które podlegają odliczeniu, gdyż niektóre nie wykazują cech "indywidualnego przeznaczenia" oraz "niezbędności w rehabilitacji".

Wobec tego co wykazano wyżej, wydatki poniesione na wyposażenie łazienki w urządzenia sanitarne czy armaturę nie stanowią wydatków na cele rehabilitacyjne, gdyż np. muszla klozetowa podwieszana, czy też umywalka wisząca bez nogi, jak również wymieniona we wniosku wanna z hydromasażem, nie wykazują cech indywidualnego przeznaczenia wynikającego z niepełnosprawności i są częścią składową łazienek ogólnodostępnych w sprzedaży detalicznej dla ludności. Do wydatków tego rodzaju można bowiem zaliczyć wyłącznie zakup wyposażenia i armatury przystosowanej dla potrzeb osób niepełnosprawnych, jak np. wszelakiego rodzaju uchwytów, podpórek, specjalnych baterii umywalkowych i wannowych, specjalnych siedzisk montowanych pod prysznice, itp.

Reasumując, stwierdzić należy, iż brak jest podstaw do skorzystania przez wnioskodawcę z tzw. ulgi rehabilitacyjnej z tytułu zakupu wanny z hydromasażem.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy, w tym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.