IBPBII/1/415-40/14/JP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 kwietnia 2014 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-40/14/JP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa

(Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 15 stycznia 2014 r. (data wpływu do Biura - 17 stycznia 2014 r.), uzupełnionym 1 kwietnia 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego z Włoch - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 stycznia 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego z Włoch.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z 18 marca 2014 r. znak: IBPB II/1/415-40/14/AA, IBPB II/1/415-41/14/AA wezwano Wnioskodawczynię do jego uzupełnienia. Przedmiotowy wniosek uzupełniono 1 kwietnia 2014 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W dniu 31 sierpnia 2012 r. mąż Wnioskodawczyni zmarł na terytorium Włoch wskutek wypadku przy pracy. W związku z powyższym zdarzeniem, INAIL włoski Krajowy Instytut Ubezpieczeń od Wypadków przy Pracy wypłaca Wnioskodawczyni jako małżonce zmarłego w wyniku wypadku przy pracy, świadczenia przyznawane dożywotnio lub do czasu zawarcia nowego związku małżeńskiego w wysokości 50% rzeczywistego wynagrodzenia męża Wnioskodawczyni, które to świadczenie w języku włoskim nazywane jest "Rendita ai superstiti" lub "rendita" (co według tłumacza przysięgłego winno być tłumaczone odpowiednio: "Renta dla małżonka osoby zmarłej" /"renta"). Wysokość przyznanego Wnioskodawczyni ww. świadczenia ustalono na określoną kwotę miesięcznie. Kwota ta jest rokrocznie zgodnie z prawem waloryzowana w oparciu o rzeczywiste wahania cen rynkowych (wskazania ISTAT).

Jak to zostało wskazane w skierowanym do Wnioskodawczyni piśmie INAIL z 7 sierpnia 2013 r. omawiane świadczenia ma charakter odszkodowawczy - nie dochodowy - przez co nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych IRPEF. Omawiane świadczenie wynika z art. 85 Tekstu jednolitego Dekretu Prezydenta Republiki nr 1124 z 30 czerwca 1965 r. odnośnie obowiązkowego ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych. Z ww. przepisu wynika m.in., że małżonkowi pozostałemu przy życiu omawiane świadczenie przysługuje do jego śmierci lub do momentu zawarcia nowego małżeństwa w wymiarze 50% wynagrodzenia obliczonego zgodnie z treścią artykułów od 116 do 120. Z ww. przepisu wynika również m.in. którym innym osobom z kręgu osób bliskich osobie zmarłej przysługuje świadczenie, w jakim wymiarze (tekst jedn.: w wymiarze ilu procent wynagrodzenia obliczonego zgodnie z treścią artykułów od 116 do 120) oraz na jakich zasadach. Jak to zostało wskazane w piśmie INAIL z 19 grudnia 2012 r. omawiane świadczenie zostało przyznane Wnioskodawczyni w dniu 23 listopada 2012 r., począwszy od 1 września 2012 r.

Od opisanych powyżej świadczeń bank prowadzący rachunek bankowy Wnioskodawczyni, na który przekazywane są omawiane świadczenia, pobiera zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W uzupełnieniu Wnioskodawczyni wskazała, że:

* wysokość lub zasady ustalania otrzymywanego odszkodowania wynikają z powołanego we wniosku tekstu jednolitego Dekretu Prezydenta Republiki nr 1124 z dnia 30 czerwca 1965 r. odnośnie obowiązkowego ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych, który ma moc ustawy,

* wypłacane świadczenie nie jest odszkodowaniem wypłacanym w postaci renty na podstawie przepisów prawa cywilnego będących odpowiednikiem ustawy - Kodeks cywilny,

* świadczenie nie jest wypłacane na podstawie umowy lub ugody innej niż ugoda sądowa,

* świadczenie nie jest wypłacane bezpośrednio, bądź z funduszy państwa włoskiego lub jego jednostki politycznej, administracyjnej bądź władzy lokalnej z tytułu usług świadczonych na rzecz państwa włoskiego lub jednostki, lub władzy.

W związku z powyższym zadano następujące m.in. pytanie:

Czy otrzymane przez Wnioskodawczynię świadczenia są w całości zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych i w konsekwencji nie podlegają wykazaniu w zeznaniu podatkowym oraz bank prowadzący rachunek bankowy Wnioskodawczyni, na które zostały przekazane omawiane świadczenia nie powinien pobierać od tych świadczeń zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane przez Wnioskodawczynię świadczenia są w całości zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych i w konsekwencji nie podlegają wykazaniu w zeznaniu podatkowym oraz bank prowadzący rachunek bankowy Wnioskodawczyni, na który zostały przekazane omawiane świadczenia nie powinien pobierać od tych świadczeń zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: u.p.d.o.f.), wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Przede wszystkim należy zauważyć, że pomimo tego, że w nazwie omawianego świadczenia pojawia się włoskie słowo "rendita", które według tłumacza przysięgłego winno być tłumaczone jako "renta", to w rzeczywistości omawiane świadczenie ma charakter odszkodowawczy, co dobitnie potwierdza powołane powyżej pismo INALI z 7 sierpnia 2013 r., w którym w sposób jednoznaczny stwierdzono, że omawiane świadczenie ma charakter odszkodowawczy, nie dochodowy, przez co nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych IRPEF. O kwalifikacji prawnopodatkowej określonego świadczenia decyduje zaś jego charakter, który w przypadku omawianego świadczenia - co należy jeszcze raz podkreślić - ma charakter odszkodowawczy. A zatem omawiane świadczenie winno być kwalifikowane jako odszkodowanie, które korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przytoczonego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. Wynika ono z art. 85 tekstu jednolitego Dekretu prezydenta Republiki nr 1124 z dnia 30 czerwca 1965 r. odnośnie obowiązkowego ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych, z którego to przepisu - tak jak to zostało wyżej zauważone - wynika m.in., że małżonkowi pozostałemu przy życiu omawiane świadczenie przysługuje do jego śmierci lub do momentu zawarcia nowego małżeństwa, w wymiarze 50% wynagrodzenia obliczonego zgodnie z treścią artykułów od 116 do 120. A zatem bez wątpienia jest spełniona również wskazana w art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. przesłanka, że wysokość odszkodowania lub zasady jego ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. W tym miejscu należy zauważyć, że art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. nie odwołuje się do przepisów konkretnych ustaw, czy też wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych, a tym samym zwolnienia podatkowego przewidzianego w omawianym przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. nie można ograniczyć wyłącznie do odszkodowań otrzymanych na podstawie ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wchodzących w skład polskiego porządku prawnego, lecz zwolnienie to obejmuje również odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów innych państw, w tym jak to ma miejsce w niniejszej sprawie - na podstawie ww. Dekretu.

Prawidłowość zaprezentowanego wyżej stanowiska potwierdza przykładowo interpretacja indywidualna z 17 lipca 2013 r., znak: IBPB II/1/415-452/13/HK wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, w której dokonując interpretacji przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f., Organ wskazał, że "Zauważyć należy, iż treść przywołanej regulacji nie odwołuje się do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych. To oznacza, że stosowaniu przywołanego zwolnienia od podatku nie można ograniczyć do odszkodowań wydanych na podstawie przepisów ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wchodzących w skład polskiego prawodawstwa. (...) treść cyt. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do treści przepisów odrębnych lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państw (...). Co więcej, biorąc pod uwagę postanowienia zawarte w treści cyt. art. 10, 12, 18 i 39 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską - należy stwierdzić, że koniecznym jest, aby przy interpretowaniu przepisów prawa krajowego nie dyskryminować osób, które świadczenia uzyskują z zagranicy". Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w interpretacji indywidualnej z 27 września 2012 r., znak: IBPB II/1/414-632/12/MCZ wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach oraz w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 977/08 (publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa,gov.pl). Omawiane świadczenie nie zalicza się również do żadnego z wyjątków, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a - g) u.p.d.o.f.

Zdaniem Wnioskodawczyni, omawiane świadczenie stanowi odpowiednik odszkodowania dla członków rodziny zmarłego wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (dalej: polska ustawa wypadkowa), które bez wątpienia jest zwolnione w całości od podatku dochodowego od osób fizycznych, co zostało potwierdzone chociażby w interpretacji indywidualnej wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w dniu 17 czerwca 2010 r., znak: IBPB II/1/ 415-546/10/AŻ. W powołanej wyżej interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, potwierdził, że omawiane odszkodowanie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie przytoczonego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. W tym miejscu należy również zauważyć, że to czy odszkodowanie płatne jest jednorazowo czy też miesięcznie (ratalnie) jest kwestia techniczną i nie ma znaczenia dla oceny, że odszkodowanie to korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Należy podkreślić, że prawidłowość powyższego stanowiska Wnioskodawczyni potwierdza przykładowo prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt I SA/Ke 422/10 (publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa.gov.pl), w którym wskazano m.in., że "Przy tym należy przyznać rację skarżącemu, iż kwestia tego czy odszkodowanie jest płatne jednorazowo czy też miesięcznie jest kwestia drugorzędną i techniczną. Zasadnicze znaczenie ma bowiem charakter i źródło przedmiotowego świadczenia (...). Przedmiotowe świadczenie niewątpliwie stanowi odszkodowanie i skoro swoim charakterem odpowiada jednorazowemu odszkodowaniu z polskiej ustawy wypadkowej, to uwzględniając również przywołaną wyżej zasadę równego traktowania (art. 24 ust. 1 cyt. wyżej umowy międzypaństwowej) jest ono zwolnione z opodatkowania". Stanowisko to zostało zaaprobowane przez Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2593/10 (publ. Centralna Baza orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa.gov.pl), a także przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, działającego w imieniu Ministra Finansów w interpretacji indywidualnej z dnia 7 stycznia 2013 r., znak: IBPB II/1/415-844/12/BJ.

Wymaga podkreślenia, że prawidłowość stanowiska Wnioskodawczyni potwierdzają również przepisy prawa wspólnotowego, Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania z dnia 21 czerwca 1985 r. (Dz. U. z 1989 r. Nr 62, poz. 374), które muszą być uwzględniane przy dokonywaniu wykładni przepisów odnoszących się do problematyki, której dotyczy niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, w tym również powołanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f.

Otóż przede wszystkim należy zauważyć, że w związku z przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej w dniu 1 maja 2004 r. wszystkie organy państwa mają obowiązek dokonywać wykładni prawa krajowego tak, aby uwzględniała ona treść jak i cel przepisów prawa wspólnotowego. Powyższy obowiązek wynika przede wszystkim z art. 10 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE) (obecna nazwa: Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; dalej: TFUE), zastąpionego aktualnie przez art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, jak również obowiązek ten wynika z art. 91 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W konsekwencji - jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie - nie mogą być aprobowane wyniki interpretacji przepisów prawa wewnętrznego w kierunku prowadzącym do rezultatu odmiennego niż wynikający z prawa wspólnotowego. Zaprezentowanego wyżej stanowiska - co również podkreśla się w orzecznictwie - nie zmienia to, że opodatkowanie bezpośrednie należy do kompetencji Państw Członkowskich.

Należy podkreślić, że zaprezentowane wyżej stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, ETS (obecnie: Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej), Naczelnego Sądu Administracyjnego, Wojewódzkich Sądów Administracyjnych oraz interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów, co potwierdzają chociażby następujące przykłady:

* wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 września 2004 r., sygn. akt K 34/03: "Z uwagi na zasadę interpretacji prawa wewnętrznego w sposób umożliwiający sprawne funkcjonowanie gospodarki w ramach integracji europejskiej oczekuje się interpretacji prawa wewnętrznego zgodnej z prawem europejskim (por. ETS Marleasing, C-106/89, 13 listopada 1991 r., Zb. Orz., s. I-4135). (...) Obowiązek ten ma na celu zapewnienie kompatybilności prawa wewnętrznego w kierunku prowadzącym do rezultatu odmiennego niż wynikający z prawa wspólnotowego".

* wyrok ETS z dnia 11 października 2007 r., sygn. akt C-443/06: "zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, mimo iż opodatkowanie bezpośrednie należy do kompetencji państw członkowskich, to muszą one wykonywać swoje uprawnienia z poszanowaniem prawa wspólnotowego (zob. w szczególności wyrok z dnia 7 września 2004 r. w sprawie C-319/02 Manninen, Zb. Orz. Str. I-7477, pkt 19; wyrok z dnia 14 września 2006 r. w sprawie C-386/04 Centro di Musicologia Walter Stauffer, Zb. Orz. Str. I-8203, pkt 15 oraz wyrok z dnia 24 maja 2007 r. w sprawie C-157/05 Holböck, dotychczas niepublikowany w Zbiorze, pkt 21".

* Wyrok Naczelnego Sadu Administracyjnego z dnia 31 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2593/10: "Kwestią sporną w niniejszej sprawie jest to czy ze zwolnienia podatkowego przewidzianego w tym przepisie korzysta odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy otrzymywane przez skarżącego z Włoch. Przepis art. 21 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f. stanowi, że wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego przy interpretacji wspomnianego przepisu nie można poprzestać tylko na jego treści. Po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej wykładnia językowa przepisów krajowych już bowiem nie wystarcza. Konieczna jest ich interpretacja w świetle prawa wspólnotowego (por. wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2010 r., sygn. akt I GSK 911/09, Centralna Baza orzeczeń Sądów Administracyjnych; orzeczenia.nsa.gov.pl; dalej: "CBOSA"). Obowiązek ten wynika zarówno z art. 10 TWE (obecnie "Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej", dalej: "TFUE"), jak i art. 91 Konstytucji RP. W konsekwencji wszystkie organy państwa powinny dokonywać wykładni prawa krajowego tak, aby uwzględniała ona treść, jak i cel przepisu prawa wspólnotowego (por. wyrok NSA z dnia 21 stycznia 2010 r., sygn. akt I FSK 1846/08 i powołane tam orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości; CBOSA). To powoduje, że nie mogą być aprobowane wyniki interpretacji przepisów prawa wewnętrznego w kierunku prowadzącym do rezultatu odmiennego, niż wynikający z prawa wspólnotowego. Potwierdza to także orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (zob. wyrok z dnia 21 września 2004 r., K 34/03, OTK-A 2004/8/84). Powyższej konstatacji nie zmienia fakt, że opodatkowanie bezpośrednie należy do kompetencji państw członkowskich. Swoje uprawnienia powinny one bowiem wykonywać z poszanowaniem prawa wspólnotowego (zob. wyrok Trybunału z dnia 11 października 2007 r. w sprawie C-443/06 i orzecznictwo powołane w pkt 33)".

* Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (prawomocny) z dnia 3 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 977/08: "W szczególności należy mieć na uwadze, iż po wejściu Polski do UE nie wystarczy już interpretacja koncentrująca się na wykładni językowej przepisów krajowych. Nie tylko organy podatkowe, ale także sądy winny bowiem respektować zasadę interpretacji prawa wewnętrznego w sposób przyjazny prawu wspólnotowemu, która znajduje oparcie w art. 91 ust. 1 Konstytucji RP. Zgodnie z tą zasadą od organów stosujących prawo oczekuje się zgodnej z prawem europejskim interpretacji prawa wewnętrznego (co wynika z art. 10 TWE). Z zasady lojalnej współpracy wyrażonej w art. 10 TWE wynika, że wszystkie organy państwa (zob. wyrok ETS z dnia 10 kwietnia 1984 r., 14/83 - Van Colon and Kamann), w tym organy administracyjne (por. wyrok ETS z dnia 22 czerwca 1989 r. w sprawie 103/88, Fratelli Costanzo), są zobowiązane interpretować i stosować prawo krajowe tak, aby zapewnić pełną skuteczność praw zagwarantowanych przez przepisy wspólnotowe. Tak więc w orzecznictwie ETS (zob. orzeczenie z dnia 13 listopada 1991 r. w sprawie C-106/89, Marleasing) uznaje się powinność wykorzystania prawa europejskiego jako wzorca przy interpretacji prawa wewnętrznego. Potwierdza to także orzecznictwo TK (wyrok z dnia 21 kwietnia 2004 r., K 33/03).

* Innymi słowy od chwili przystąpienia do UE Polska ma obowiązek stosowania się do zasad interpretacji wynikających z dorobku wspólnotowego (acquis communautaire). Dotyczy to także metod wykładni stosowanych w orzecznictwie sadu administracyjnego. Powyższej konstatacji nie zmienia fakt, że podatki bezpośrednie podlegają kompetencjom państw członkowskich UE. Państwa członkowskie powinny bowiem korzystać z tych kompetencji z poszanowaniem prawa wspólnotowego (zob w szczególności wyroki ETS z dnia 11 sierpnia 1995 r. w sprawie C-80/94, Wielockx; z dnia 6 czerwca 2000 r. w sprawie C-35/98, Verkooijen; oraz z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-422/01, Skania i Ramstedt)".

* interpretacja indywidualna z dnia 17 lipca 2013 r., znak: IBPB II/1/415-452/13HK wydana w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach: "Na wstępie należy zauważyć, że począwszy od dnia 1 maja 2004 r., czyli od dnia akcesji Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, z uwagi na zasadę interpretacji prawa wewnętrznego w sposób umożliwiający sprawne funkcjonowanie gospodarki w ramach integracji europejskiej, interpretacja prawa wewnętrznego powinna być dokonywana w zgodności z prawem europejskim (por. ETS Marleasing, C-106/89 z dnia 13 listopada 1991 r., Zb. Orz. Str. 1-4135). Za źródło istnienia obowiązku dokonywania wykładni prawa krajowego w świetle celu i brzmienia norm wspólnotowych należy uznać art. 10 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE). Przepis ten stanowi, że państwa członkowskie podejmują właściwe środki w celu realizacji zobowiązań wynikających z prawa wspólnotowego". Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 27 września 2012 r., znak: IBPB II/1/415-632/12/MCZ wydanej w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Z punktu widzenia problematyki, której dotyczy niniejszy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, szczególnie istotne znaczenie mają następujące przepisy prawa wspólnotowego:

* art. 18 TFUE (dawniej: art. 12 TWE), z którego wynika, że w zakresie zastosowania Traktatów i bez uszczerbku dla postanowień szczególnych, które one przewidują, zakazana jest wszelka dyskryminacja ze względu na przynależność państwową. Z przytoczonego wyżej zakazu dyskryminacji wynika przede wszystkim to, że niedopuszczalne jest różne traktowanie analogicznych sytuacji, a także zakazane jest naruszanie zasady równego traktowania podmiotów prawa;

* art. 21 ust. 1 TFUE (dawniej: art. 18 TWE), który przewiduje, że każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium Państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w Traktatach i środkach przyjętych w celu ich wykonania;

* art. 45 ust. 1-2 TFUE (dawniej: art. 39 ust. 1-2 TWE) ustanawiający zasadę swobody przepływu pracowników wewnątrz Unii, która to swoboda obejmuje zniesienie wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową między pracownikami Państw Członkowskich w zakresie zatrudnienia, wynagrodzenia i innych warunków pracy.

Należy zauważyć, że powołana wyżej zasada swobody przepływu osób oraz zasada swobody przepływu pracowników stanowią fundamentalne zasady wspólnotowego prawa pierwotnego, jak również stanowią one fundamentalne zasady funkcjonowania rynku wewnętrznego Unii Europejskiej.

Jak słusznie wskazuje się w orzecznictwie, żaden przepis prawa krajowego nie może naruszać powołanych wyżej fundamentalnych zasad wspólnotowego prawa pierwotnego, przy czym takie naruszenie istnieje nie tylko wtedy, gdy prawo krajowe wprost ogranicza te zasady ustanawiając np. zakaz przemieszczania się, ale również wtedy, gdy prawo krajowe w sposób pośredni i faktyczny prowadzi do skutku ograniczającego te zasady, gdyż niekorzystnie różnicuje sytuację prawną obywatela w zależności od pewnych kryteriów niedopuszczalnych z punktu widzenia wymogów prawa wspólnotowego. Do kryteriów niedopuszczalnych z punktu widzenia wymogów prawa wspólnotowego niewątpliwie należy zaliczyć m.in. następujące kryteria, jeśli mają one znaczenie dla sytuacji podatkowoprawnej obywatela: kryterium podjęcia pracy zarobkowej w Państwie Członkowskim innym niż Polska, kryterium śmierci małżonka wskutek wypadku przy pracy na terytorium innego Państwa Członkowskiego niż Polska, czy też kryterium pochodzenia aktu prawnego, z którego wynika świadczenie otrzymywane przez małżonka osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy (tekst jedn.: że wynika ono z przepisów prawa innego Państwa Członkowskiego niż Polska). Stanowisko analogiczne do przytoczonego powyżej stanowiska Wnioskodawczyni zostało zaprezentowane m.in. w następujących interpretacjach indywidualnych wydanych w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 17 lipca 2013 r., znak: IBPB II/1/415-452/13/HK oraz z dnia 27 września 2012 r., znak: IBPB II/1/415-632/12/MCZ, a także w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2593/10, w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 977/08 oraz w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt I SA/Ke 422/10.

W kontekście omawianej problematyki istotne są również postanowienia Rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.Urz.UE. L 1971, Nr 149, str. 2 z późn. zm.), na co zwrócił uwagę przykładowo Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 31 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2593/10 oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w prawomocnym wyroku z dnia 3 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 977/08. Otóż, zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. Rozporządzenia zasadą jest, że osoby, do których stosują się przepisy tego rozporządzenia podlegają obowiązkom i korzystają z praw wynikających z ustawodawstwa każdego Państwa Członkowskiego na tych samych warunkach co obywatele tego Państwa. Ponadto w preambule ww. Rozporządzenia wskazano, że " (...) niezbędne jest w ramach tej koordynacji zagwarantowanie we Wspólnocie równości traktowania przez różne ustawodawstwa krajowe pracowników zamieszkujących w Państwach Członkowskich oraz osobom pozostającym na ich utrzymaniu, jak również osobom pozostałym przy życiu po ich śmierci". Z art. 4 ust. 1 lit. e ww. Rozporządzenia wynika zaś, że stosuje się je do wszystkich ustawodawstw odnoszących się do działów zabezpieczenia społecznego, które dotyczą świadczeń z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej.

Niewątpliwie również - jak zostało to wyżej wskazane - wszystkie organy mają obowiązek dokonywać wykładni prokonstytucyjnej przepisów (w tym prawa podatkowego) i to choćby wiązało się z koniecznością przekroczenia granic wykładni językowej. Wykładnia ta musi uwzględniać m.in. konstytucyjną zasadę równości wszystkich wobec prawa i prawa do równego traktowania przez władze publiczne (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP) oraz konstytucyjny zakaz dyskryminacji z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 2 Konstytucji RP).

Wreszcie należy uwzględnić zasadę równego traktowania wyrażoną w art. 24 ust. 1 Umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania z dnia 21 czerwca 1985 r. (Dz. U. z 1989 r. Nr 62, poz. 374; dalej: Umowa polsko-włoska), która przewiduje, że obywatele Umawiającego się Państwa nie będą poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym w tych samych okolicznościach są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa.

Tak jak to zostało już zauważone, powołane wyżej regulacje prawa wspólnotowego, Konstytucji RP oraz Umowy polsko-włoskiej dodatkowo potwierdzają prawidłowość stanowiska Wnioskodawczyni. Prawidłowość stanowiska Wnioskodawczyni potwierdzają także przepisy art. 3 ust. 1 u.p.d.o.f. oraz art. 4a u.p.d.o.f., z których wynika, że dla skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych bez znaczenia powinno być skąd i na podstawie przepisów którego państwa otrzymywane jest świadczenie przez osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Należy z całą mocą podkreślić, że przyjęcie, iż omawiane świadczenia nie jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, stanowiłoby oczywiste naruszenie powołanych wyżej regulacji prawa wspólnotowego, Konstytucji RP, Umowy polsko-włoskiej oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przede wszystkim stanowisko takie naruszyłoby wynikającą z powołanych wyżej regulacji wspólnotowych, Konstytucji RP oraz Umowy polsko-włoskiej - zasadę równości wszystkich wobec prawa, zasadę równego traktowania, a także stanowiłoby naruszenie zakazu dyskryminacji, jak również naruszałoby omówione wyżej fundamentalne zasady wspólnotowe, tj. zasadę swobody przepływu osób oraz zasadę swobody przepływu pracowników.

Po pierwsze skoro - jak to wynika z powołanego wyżej pisma INAIL z dnia 7 sierpnia 2013 r. - we Włoszech omawiane świadczenie nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, to przyjęcie, że w Polsce nie korzysta ono ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych oznaczałoby, że Wnioskodawczyni byłaby gorzej traktowana tylko z tego względu, że ma miejsce zamieszkania w Polsce, podczas gdy w świetle ww. regulacji takie różnicowanie sytuacji prawnej Wnioskodawczyni z uwagi na miejsce zamieszkania w tym a nie w innym Państwie Członkowskim należy uznać za niedopuszczalne. Ponadto skoro analogiczne świadczenie wynikające z polskiej ustawy wypadkowej otrzymywane przez małżonka osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy jest zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych, to przyjęcie, że omawiane świadczenie otrzymywane przez Wnioskodawczynię nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych oznaczałoby, że Wnioskodawczyni byłaby gorzej traktowana tylko z tego względu, że mąż Wnioskodawczyni zmarł wskutek wypadku przy pracy na terytorium Włoch oraz, że omawiane świadczenie wynika z przepisów prawa włoskiego, podczas gdy w świetle ww. regulacji za niedopuszczalne należy uznać takie różnicowanie sytuacji prawnej Wnioskodawczyni z uwagi na to, że mąż Wnioskodawczyni zmarł wskutek wypadku przy pracy na terytorium innego Państwa Członkowskiego niż Polska oraz, że otrzymywane z związku z tym zdarzeniem omawiane świadczenie wynika z przepisów prawa innego Państwa Członkowskiego niż Polska. Ponadto należy podkreślić, że uzależnianie zwolnienia od podatku dochodowego świadczenia otrzymywanego przez małżonka osoby zmarłej wskutek wypadku przy pracy od tego, czy osoba ta zmarła wskutek wypadku przy pracy od tego, czy osoba ta zmarła wskutek wypadku przy pracy na terytorium Polski czy też innego Państwa Członkowskiego di facto prowadziłoby do skutku zniechęcającego do podejmowania pracy w innych Państwach Członkowskich niż Polska, dalej do ograniczenia swobody przemieszczania się i podejmowania zatrudnienia w ramach Unii Europejskiej co oczywiście jest niemożliwe do zaakceptowania w świetle powołanych regulacji, a w szczególności omówionych wyżej fundamentalnych zasad wspólnotowych, tj. zasady swobodnego przepływu osób oraz zasady swobody przepływu pracowników. Wreszcie należy zauważyć, że przyjęcie, iż omawiane świadczenie nie korzysta w Polsce ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych w sytuacji gdy we Włoszech nie podlega ono opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych przymuszałoby Wnioskodawczynię do opuszczenia Polski i wyboru miejsca zamieszkania na terytorium Włoch, co dodatkowo potwierdza, że stanowisko sprowadzające się do przyjęcia, iż omawiane świadczenie nie korzysta w Polsce ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych naruszałoby ww. regulacje, w tym omówione wyżej fundamentalne zasady wspólnotowe, tj. zasadę swobody przepływu osób oraz zasadę swobody przepływu pracowników.

Należy podkreślić, że zaprezentowane stanowisko Wnioskodawczyni znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Wojewódzkich Sądów Administracyjnych oraz interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów. Jako przykład Wnioskodawczyni wskazała:

* wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2593/10,

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 października 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 977/08,

* wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 22 września 2010 r., sygn. akt I SA/Ke 422/10,

* interpretację indywidualną z dnia 20 stycznia 2013 r., znak: IBPB II/1/415-844/12/BJ wydaną w imieniu Ministra Finansów przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach.

Reasumując, otrzymane przez Wnioskodawczynię świadczenia są w całości zwolnione od podatku dochodowego od osób fizycznych i w konsekwencji nie podlegają wykazaniu w zeznaniu podatkowym oraz bank prowadzący rachunek bankowy Wnioskodawczyni, na który zostały przekazane omawiane świadczenia nie powinien pobierać od tych świadczeń zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawczyni dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania otrzymanego z Włoch w odniesieniu do zaistniałego stanu faktycznego sprawy.

W pozostałym zakresie zostanie wydana odrębna interpretacja indywidualna.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1.

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2.

przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Otrzymuje z Włoch z włoskiego Krajowego Instytutu Ubezpieczeń od Wypadków przy Pracy (INAIL) świadczenie po zmarłym w dniu 31.08 2012 r. na skutek wypadku przy pracy małżonku, który przed śmiercią pracował na terytorium Włoch. Świadczenie to przyznawane jest małżonkowi pozostałemu przy życiu dożywotnio lub do czasu zawarcia nowego związku małżeńskiego w wysokości 50% rzeczywistego wynagrodzenia zmarłego małżonka. W języku włoskim, na podstawie tłumaczenia przysięgłego, świadczenie to nazwane jest "Rentą dla małżonka osoby zmarłej" lub "rentą". Świadczenie jest wypłacane w terminach miesięcznych oraz waloryzowane rokrocznie w oparciu ceny rynkowe towarów i usług. W piśmie z dnia 7 sierpnia 2013 r. skierowanym do Wnioskodawczyni ww. Krajowy Instytut Ubezpieczeń od Wypadków przy Pracy wskazał, że świadczenie ma charakter odszkodowawczy, a nie dochodowy i z tego względu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych we Włoszech. Omawiane świadczenie przyznane jest na podstawie art. 85 tekstu jednolitego Dekretu Prezydenta Republiki nr 1124 z dnia 30 czerwca 1965 r. odnośnie obowiązkowego ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych. Wnioskodawczyni poinformowała, że z treści powołanego przepisu wynika, że małżonkowi pozostałemu przy życiu ww. świadczenie przysługuje do jego śmierci lub do momentu zawarcia nowego związku małżeńskiego w wymiarze 50% wynagrodzenia obliczonego zgodnie z obowiązującymi przepisami tego Dekretu. Dalej Wnioskodawczyni wskazała, że wysokość lub zasady ustalania otrzymywanego przez nią świadczenia wynikają z powołanego powyżej Dekretu i świadczenie to nie jest odszkodowaniem wypłacanym w postaci renty na podstawie przepisów prawa cywilnego.

Stosownie do postanowień art. 4a ww. ustawy przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

W świetle powyżej przytoczonych przepisów należy zaakcentować, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego osoby fizyczne, jeśli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów, co oznacza, że do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu. Wobec tego, co do zasady osoby fizyczne mające miejsce zamieszania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osiągające dochody za granicami Polski charakteryzują się taką samą cechą istotną jak osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie osiągające dochodów pochodzących z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

W stosunku do przedstawionego powyżej stanu faktycznego będącego przedmiotem niniejszej interpretacji znajdą zastosowanie odpowiednie uregulowania zawartej umowy między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania z dnia 21 czerwca 1985 r. (Dz. U. z 1989 r. Nr 62, poz. 374).

Artykuł 18 polsko-włoskiej umowy, opublikowany w Dzienniku Ustaw w polskiej wersji językowej, brzmi: "Z zastrzeżeniem artykułu 19 ustęp 2, emerytury oraz inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu jej zatrudnienia w przeszłości będą opodatkowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ich odbiorca ma stałe miejsce zamieszkania". Natomiast z wersji angielskiej tego artykułu wynika, ze zakres przedmiotowy przepisu został określony szeroko i oznacza zarówno emerytury jak i renty oraz podobne świadczenia (takie znaczenie przyjmuje angielskie znaczenie "pensions and other similar remuneration" zawarte w art. 18 umowy).

Polsko-włoska umowa została sporządzona w trzech językach: polskim, włoskim i angielskim. Zgodnie z art. 30 - zdaniem końcowym umowy, w przypadku zaistnienia rozbieżności w zakresie interpretacji postanowień umowy, rozstrzygające znaczenie posiada tekst angielski.

Zgodnie natomiast z treścią art. 22 ust. 1 umowy polsko-włoskiej, części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie bez względu na to, skąd one pochodzą, a o których nie było mowy w poprzednich artykułach niniejszej umowy, będą opodatkowane tylko w tym Państwie.

Jeżeli zatem istotnie, jak twierdzi Wnioskodawczyni, otrzymywane przez nią świadczenie, mimo że jest nazwane rentą - ma charakter odszkodowawczy (jest odszkodowaniem), to mając na uwadze przywołane powyżej postanowienia umowy polsko-włoskiej, będzie ono podlegało opodatkowaniu wyłącznie w Polsce. (Na marginesie należy zauważyć, że takie same zasady opodatkowania miałyby miejsce, gdyby wskazane świadczenie stanowiło rentę lub inne podobne świadczenie).

Należy też wskazać na treść art. 25 ust. 1 ww. umowy polsko-włoskiej, zgodnie z którym obywatele Umawiającego się Państwa nie będą poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe od tych, którym w tych samych okolicznościach są lub mogą być poddani obywatele tego drugiego Państwa. Niniejsze postanowienia bez względu na postanowienia artykułu 1, stosuje się do osób, które nie mają miejsca zamieszkania bądź siedziby ani w jednym, ani w obydwu Umawiających się Państwach.

Mając na uwadze powyżej przywołane przepisy należy stwierdzić, że świadczenie odszkodowawcze wypłacane z Włoch żonie zmarłego w związku ze śmiertelnym wypadkiem przy pracy, podlega opodatkowaniu według przepisów polskiego prawa podatkowego, tj. ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, za wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z kolei na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. powyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Wymaga podkreślenia okoliczność, że z treści przywołanej regulacji nie wynika, że odwołuje się ona do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych.

Konstatacja ta prowadzi do wniosku, że wskazane powyżej zwolnienie podatkowe stosowane powinno być nie tylko do odszkodowań lub zadośćuczynień przyznawanych na podstawie przepisów ustaw oraz wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych wchodzących w skład prawodawstwa polskiego.

W tym kontekście należy mieć na względzie fakt akcesji Polski do Unii Europejskiej statuujący zasadę interpretacji prawa wewnętrznego w sposób umożliwiający sprawne funkcjonowanie gospodarki w ramach integracji europejskiej, co oznacza, że interpretacja prawa wewnętrznego powinna być dokonywana w zgodności z prawem europejskim. Za źródło istnienia obowiązku dokonywania wykładni prawa krajowego w świetle celu i brzmienia norm wspólnotowych należy uznać art. 10 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Przepis ten stanowi, że państwa członkowskie podejmują wszelkie właściwe środki w celu realizacji zobowiązań wynikających z prawa wspólnotowego. Zgodnie z art. 18 tego Traktatu każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w samym Traktacie i środkach przyjętych w celu jego wykonania. Z kolei art. 39 TWE ustanawia zasadę swobody przepływu osób wewnątrz Wspólnoty.

W związku z tym, należy podkreślić, ze żaden przepis prawa krajowego nie może naruszać wyszczególnionych powyżej zasad wspólnotowego prawa pierwotnego, przy czym takie naruszenie istnieje zarówno wtedy, gdy prawo krajowe wprost ogranicza te zasady ustanawiając np. zakaz przemieszczania się, jak też wtedy, gdy prawo krajowe w sposób pośredni, faktyczny prowadzi do skutku ograniczającego te zasady, tj. gdy niekorzystnie różnicuje sytuację prawną obywatela w zależności od pewnych kryteriów niedopuszczalnych z punktu widzenia wymogów prawa wspólnotowego. Takim kryterium jest m.in. kryterium podejmowania pracy zarobkowej, jeśli ma ono znaczenie dla sytuacji podatkowoprawnej obywatela.

Oznacza to, że świadczenie odszkodowawcze - przyznane na podstawie prawa włoskiego z tytułu zatrudnienia obywatela polskiego na terenie Włoch i doznania tam przez niego śmiertelnego wypadku przy pracy - powinno być na gruncie prawa polskiego potraktowane w taki sam sposób jak w stosunku do obywatela polskiego, który doznał takiego samego wypadku przy pracy i otrzymał z tego tytułu odszkodowanie według prawa polskiego.

Na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:

1.

"zasiłek chorobowy" - dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;

2.

"świadczenie rehabilitacyjne" - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy;

3.

"zasiłek wyrównawczy" - dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

4.

"jednorazowe odszkodowanie" - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

5.

"jednorazowe odszkodowanie" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;

6.

"renta z tytułu niezdolności do pracy" - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;

7.

"renta szkoleniowa" - dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub choroba zawodową;

8.

"renta rodzinna" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;

9.

"dodatek do renty rodzinnej" - dla sieroty zupełnej;

10.

dodatek pielęgnacyjny

11.

pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.

Jak zostało wskazane w złożonym wniosku o interpretację indywidualną Wnioskodawczyni otrzymuje świadczenie odszkodowawcze w odstępach miesięcznych przyznane dożywotnio lub do czasu zawarcia nowego związku małżeńskiego. Według tłumaczenia przysięgłego jest to "Renta dla małżonka osoby zmarłej" lub "Renta", jednak zdaniem Wnioskodawczyni, wywiedzionym na podstawie pisma włoskiego Krajowego Instytutu Ubezpieczeń od Wypadków przy Pracy (INAIL), świadczenie to ma charakter odszkodowawczy, nie dochodowy i dlatego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych według prawa włoskiego. Świadczenie to jest wypłacane na podstawie przepisów art. 85 tekstu jednolitego Dekretu Prezydenta Republiki nr 1124 z dnia 30 czerwca 1965 r. odnośnie obowiązkowego ubezpieczenia od nieszczęśliwych wypadków przy pracy oraz chorób zawodowych, który to akt prawny ma moc ustawy. Wskazany Dekret wprost reguluje wysokość lub zasady ustalania otrzymywanego przez nią odszkodowania.

Zatem, jeżeli istotnie - tak jak Wnioskodawczyni przedstawiła we wniosku - otrzymywane przez nią świadczenie stanowi odszkodowanie a wysokość lub zasady ustalania odszkodowania wynikają z przepisów rangi ustawy, to należy uznać, że odszkodowanie przyznane na podstawie przepisów prawa włoskiego korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, o którym mowa w art. 21 ust. 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy również wskazać, że wewnętrzne przepisy prawa włoskiego nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, stąd działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie jest upoważniony do interpretowania tychże przepisów, a tym samym do rozstrzygania, czy wysokość lub zasady ustalania ww. świadczenia odszkodowawczego wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, obowiązujących w wewnętrznym ustawodawstwie włoskim. W tej kwestii Organ interpretacyjny jest związany opisem stanu faktycznego zawartego we wniosku.

Należy jednak zauważyć, że treść art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym wypadku Włoch. Oznacza to, biorąc pod uwagę postanowienia zawarte w treści art. 10, 12, 18 i 39 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską, że koniecznym jest, aby przy interpretowaniu przepisów prawa krajowego nie dyskryminować osób, które świadczenia uzyskują z zagranicy.

Wobec tego, że opisane świadczenie odszkodowawcze otrzymywane z Włoch przez Wnioskodawczynię korzysta ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to brak jest podstaw, by wykazywać kwotę tego świadczenia w zeznaniu podatkowym za dany rok podatkowy oraz niezasadne jest pobieranie przez bank zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych od tego świadczenia.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Odnosząc się natomiast do wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyroków Trybunału Konstytucyjnego, ETS, Naczelnego Sadu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, należy stwierdzić, iż orzeczenia sądów nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. To oznacza, że Organy nie muszą w rozstrzyganiu danej sprawy kierować się wyrokami zapadłymi w innej sprawie. Mogą jednakże posiłkować się orzeczeniami sądowymi.

Odnosząc się natomiast do wskazanych przez Wnioskodawcę, interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące przy wydaniu przedmiotowej interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl