IBPBII/1/415-379/11/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 1 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 5 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 21 czerwca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zapłaty na podstawie zawartej ugody sądowej zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych - jest prawidłowe.

W dniu 5 kwietnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych zapłaty na podstawie zawartej ugody sądowej zadośćuczynienia z tytułu naruszenia dóbr osobistych.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 31 maja 2011 r. Znak: IBPBII/1/415-379/11/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia.

Wniosek uzupełniono w dniu 21 czerwca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Kilka lat temu osoba trzecia dokonała naruszenia dóbr osobistych wnioskodawcy. W wyniku poczynionych wstępnie uzgodnień z tą osobą istnieje możliwość zawarcia ugody sądowej, w treści której osoba ta zobowiązuje się do zapłaty na rzecz wnioskodawcy zadośćuczynienia przewidzianego w przepisie art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego i wypłaci takie zadośćuczynienie.

Z uzupełnienia wniosku z dnia 16 czerwca 2011 r., które wpłynęło do tut. Biura w dniu 21 czerwca 2011 r. wynika, iż naruszona została cześć i godność wnioskodawcy. W wyniku naruszenia nie została wyrządzona szkoda majątkowa, zadośćuczynienie nie dotyczy szkody majątkowej, zadośćuczynienie nie będzie dotyczyło utraconych korzyści.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zadośćuczynienie przewidziane w przepisie art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego wypłacone na podstawie ugody sądowej zwolnione będzie z podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy, zadośćuczynienie przewidziane w przepisie art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego wypłacone na podstawie ugody sądowej zwolnione będzie z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, lub od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Zakres zwolnienia wynikający z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy obejmuje tylko odszkodowania lub zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną stratę, nie dotyczy natomiast utraconych korzyści.

W tym miejscu należy podkreślić, iż podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Odszkodowanie lub zadośćuczynienie jest świadczeniem, którego celem jest naprawienie wyrządzonej szkody lub krzywdy. W praktyce szkoda może obejmować poniesioną stratę lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Na podstawie ww. przepisów opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlega odszkodowanie lub zadośćuczynienie otrzymane z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż kilka lat temu osoba trzecia dokonała naruszenia dóbr osobistych wnioskodawcy. Naruszona została jego cześć i godność. W wyniku poczynionych wstępnie uzgodnień z tą osobą istnieje możliwość zawarcia ugody sądowej, w treści której osoba ta zobowiązuje się do zapłaty na rzecz wnioskodawcy zadośćuczynienia przewidzianego w przepisie art. 24 § 1 Kodeksu cywilnego i wypłaci takie zadośćuczynienie.

Dobra osobiste człowieka to te przymioty, które wynikają wprost z faktu, że jest się człowiekiem. Nie są one zależne od wieku, obywatelstwa, zdolności do czynności prawnych, statusu majątkowego itp. Przysługują one każdemu człowiekowi - osobie fizycznej.

Z przepisu art. 24 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wynika, iż ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Przepis art. 448 ww. Kodeksu cywilnego stanowi, iż w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 § 3 stosuje się.

Należy zauważyć, iż na podstawie art. 448 Kodeksu cywilnego kompensowana jest krzywda, a więc szkoda niemajątkowa wywołana naruszeniem dobra osobistego, polegająca na fizycznych dolegliwościach i psychicznych cierpieniach pokrzywdzonego.

W świetle powyższego wypłacone wnioskodawcy na podstawie zawartej ugody sądowej zadośćuczynienie w związku z naruszeniem jego dóbr osobistych (tekst jedn.: naruszeniem czci i godności) dotyczy zadośćuczynienia za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli za poniesioną krzywdę, nie dotyczy utraconych korzyści. W związku z czym zadośćuczynienie to będzie korzystało ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem dochód z tego tytułu nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.