IBPBII/1/415-221/14/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 12 marca 2014 r. (data wpływu do Biura - 18 marca 2014 r.), uzupełnionym 14 maja 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w ramach programu "..." - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 marca 2014 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania środków otrzymanych w ramach programu "...".

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 6 maja 2014 r. znak: IBPB II/1/415-221/14/BJ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono 14 maja 2014 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Decyzją nr (...) na podstawie art. 26 ust. 1 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267) po rozpatrzeniu wniosku Wydziału (...) Uniwersytetu z dnia 30 lipca 2013 r. Nr (...) złożonego na konkurs ogłoszony w dniu 9 maja 2013 r. w ramach III edycji programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "..." na podstawie komunikatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 kwietnia 2012 r. o ustanowieniu programu pod nazwą "..." (M. P. poz. 254), po rozstrzygnięciu tego konkursu Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał Wydziałowi (...) Uniwersytetu środki finansowe w kwocie ogółem 197.200 zł (słownie: sto dziewięćdziesiąt siedem tysięcy dwieście złotych) przeznaczone na finansowanie w latach 2014-2015 uczestnictwa Wnioskodawcy w programie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "..." - III edycja programu.

W dniu 17 stycznia 2014 r. została zawarta umowa pomiędzy Uniwersytetem a Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego (dalej jako "Umowa z 17 stycznia 2014"), na podstawie której Wydziałowi (...) Uniwersytetu zostaną wypłacone przyznane środki finansowe. Przedmiotem tej umowy jest finansowanie zagranicznego pobytu Wnioskodawcy i członków jego rodziny w okresie od dnia 1 lipca 2014 r. do dnia 30 czerwca 2015 r., obejmującego udział w badaniach naukowych na Uniwersytecie O. w Wielkiej Brytanii. Środki finansowe obejmują "koszty podróży" pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem realizacji zadania oraz "koszty utrzymania" związane z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym uczestnika programu i członków jego rodziny (§ 3 ust. 2 Umowy z 17 stycznia 2014). Uniwersytet jako płatnik tych środków zobowiązany jest do niezwłocznego przekazania całości otrzymanych środków uczestnikowi programu (Wnioskodawcy), na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy Uniwersytetem a uczestnikiem (§ 7 ust. 1 Umowy z 17 stycznia 2014).

Pomiędzy Wnioskodawcą a Uniwersytetem ma zostać zawarta umowa będącą podstawą przekazania mu otrzymanych od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego środków finansowych. W § 2 ust. 3 projektu umowy pomiędzy Uniwersytetem a Wnioskodawcą przewidziano, że środki finansowe zostaną wypłacone Uczestnikowi programu przelewem na konto, niezwłocznie po przekazaniu przez MNiSW do Uniwersytetu środków finansowych, po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy.

Rektor Uniwersytetu udzielił Wnioskodawcy urlopu szkoleniowego w oparciu o art. i § 188 Statutu Uniwersytetu urlopu szkoleniowego bezpłatnego (załącznik nr 4).

Wnioskodawca nie pozostaje w stosunku pracy z innym pracodawcą niż Uniwersytet.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy za rok podatkowy 2014, a następnie 2015 Wnioskodawca może korzystać z następującego sposobu rozliczenia przedmiotowych środków finansowych przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu... III:

1. Środki finansowe przeznaczone na koszty podróży pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem realizacji zadania całkowicie zwolnić z opodatkowania.

2. Do środków finansowych przeznaczonych na koszty pobytu zastosować zwolnienie przedmiotowe przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych... 3.

3. Całość środków finansowych zwolnić z opodatkowania w oparciu o art. 21 ust. 1 pkt 39 lub art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przedmiotowe środki finansowe należy traktować jako finansowanie zadania wykonywanego w ramach projektu badawczego. Środki te bowiem obejmują pokrycie kosztów podróży oraz pobytu, niezbędnych do realizacji zadania. Wnioskodawca uważa, że przedmiotowe środki przeznaczone na pokrycie kosztów podróży pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem wykonywania zadania są całkowicie zwolnione z opodatkowania, gdyż uczestnik musi się z nich rozliczyć z Ministerstwem i środki niewykorzystane zwrócić, nie mogą więc stanowić dochodu uczestnika.

Środki przeznaczone na koszty pobytu podlegają opodatkowaniu tylko powyżej wysokości diet oraz innych należności przysługujących pracownikowi i członkom jego rodziny za każdą dobę pobytu w podróży w celu realizacji zadania. Art. 775 § 1 Kodeksu pracy określa, iż pracownikowi, który na polecenie pracodawcy wykonuje zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać więc, że Wnioskodawcy oraz jego rodzinie przysługują diety oraz inne należności w wysokości określonej w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju (Dz. U. Nr 236, poz. 1991 z późn. zm.). Powyższe rozporządzenie w § 4 ust. 1 definiuje, że dieta jest przeznaczona na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki. Zatem jest to zgodne z przeznaczeniem środków otrzymanych przez uczestnika. W związku z tym za lata podatkowe 2014, a następnie 2015, Wnioskodawca może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Środki finansowe przeznaczone na koszty pobytu podlegają opodatkowaniu, ale tylko powyżej wysokości diet oraz innych należności przysługujących uczestnikowi programu... i członkom jego rodziny za każdą dobę pobytu za granicą.

Powyższe stanowisko - zdaniem Wnioskodawcy - znalazło potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 października 2012 r. (sygn. akt II FSK 309/11) oraz wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 9 maja 2013 r. w sprawie o sygn. akt I SA/Kr 281/13 (obszerne fragmenty tychże wyroków Wnioskodawca przywołał w treści wniosku).

Zdaniem Wnioskodawcy, jego przychód z tytułu dofinansowania udziału w projekcie badawczym jest całkowicie wolny od podatku dochodowego od osób fizycznych, a wynika to z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca uważa, że bezspornym jest spełnienie przez niego trzech przesłanek wskazanych w cyt. przepisie. Dofinansowanie było bowiem formą pomocy materialnej, a odpowiednie środki pochodziły z budżetu państwa. Ponadto udział w zagranicznym projekcie badawczym będzie formą uczestnictwa "w innych formach kształcenia".

Zdaniem Wnioskodawcy, pewne wątpliwości dotyczyć mogą tego, czy dofinansowanie zostało przyznane na podstawie regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dofinansowanie zostało bowiem przyznane Wnioskodawcy w ramach programu, który został wdrożony i był finansowany na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki, która to ustawa nie była wprost wskazana jako możliwa podstawa świadczeń wolnych od podatku, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opinii Wnioskodawcy, powyższe odesłanie nie możne być jednak rozumiane jako jednoznaczne wskazanie konkretnego aktu prawnego, gdyż zabrakło daty dziennej aktu prawnego i publikatora. Oznacza to, że dla ustalenia znaczenia przedmiotowego odesłania należy się odwołać do wykładni celowościowej. W jego ocenie, zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie zwolnienia przedmiotowego, które służyłoby podnoszeniu kwalifikacji polskiej kadry naukowej i dydaktycznej, m.in. przez ułatwienie udziału w zagranicznych projektach badawczych. W tym kontekście odwołanie do Prawa o szkolnictwie wyższym należy rozumieć szeroko, jako odesłanie zarówno do samej ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.) jak i wszystkich przepisów regulujących funkcjonowanie tegoż szkolnictwa, ze szczególnym uwzględnieniem ustawy o zasadach finansowania nauki. Konkluzja ta jest tym bardziej trafna, że sama ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym odsyła w art. 97 do ustawy o zasadach finansowania nauki. W latach 2007/2008 odsyła do ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki, zaś przepis tej ostatniej był podstawą wdrożenia programu, w ramach którego Wnioskodawca otrzymał dofinansowanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, dofinansowanie zostało zatem przyznane na podstawie regulacji, które mieszczą się w zakresie odesłania zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i przez to korzystają z całkowitego zwolnienia podatkowego, "które to stwierdzenie poparł adekwatnym orzecznictwem sądów administracyjnych".

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, opisany stan faktyczny podpada pod zwolnienie podatkowe wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem wskazane dofinansowanie może być uznane za stypendium.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłem przychodów są "inne źródła".

W myśl art. 20 ust. 1 cyt. ustawy za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Zgodnie z art. 5 pkt 10 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615) środki finansowe na naukę przeznacza się na programy i przedsięwzięcia ustanawiane przez Ministra.

W myśl art. 13 ust. 1 tej ustawy minister przyznaje środki finansowe na zadania określone w art. 5 pkt 4-7 oraz pkt 9-11 i 13 w drodze decyzji, na podstawie wniosków złożonych przez uprawnione podmioty, po zasięgnięciu opinii właściwego zespołu, o którym mowa w art. 52 ust. 1-3.

Stosownie do art. 26 ust. 1 ww. ustawy finansowanie programów lub przedsięwzięć ustanawianych przez Ministra obejmuje działania dotyczące realizacji określonych przez Ministra zadań wynikających z polityki naukowej i naukowo-technicznej państwa.

Na podstawie art. 26 ust. 2 cyt. ustawy minister właściwy do spraw nauki w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" ogłasza komunikaty o ustanowieniu programu i przedsięwzięcia, z zastrzeżeniem ust. 3.

Zgodnie z art. 26 ust. 3 powołanej ustawy minister właściwy do spraw nauki określi, w drodze rozporządzenia, programy lub przedsięwzięcia, w ramach których będzie udzielana pomoc publiczna, w tym:

- z uwzględnieniem celów polityki naukowej, naukowo-technicznej i innowacyjnej państwa.

Środki finansowe przeznaczone na finansowanie programów lub przedsięwzięć, o których mowa w ust. 2 i 3, są przekazywane jednostce naukowej lub innemu uprawnionemu podmiotowi na podstawie umowy (art. 26 ust. 4 ustawy).

Z wniosku wynika, że decyzją wydaną na podstawie art. 26 ust. 1 i art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, po rozpatrzeniu wniosku Wydziału X Uniwersytetu z dnia 30 lipca 2013 r. złożonego na konkurs ogłoszony w dniu 9 maja 2013 r. w ramach III edycji programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "..." na podstawie komunikatu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 kwietnia 2012 r. o ustanowieniu programu pod nazwą "...", po rozstrzygnięciu tego konkursu Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego przyznał Wydziałowi X Uniwersytetu środki finansowe przeznaczone na finansowanie w latach 2014-2015 uczestnictwa Wnioskodawcy w programie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego "..." - III edycja programu. W dniu 17 stycznia 2014 r. została zawarta umowa pomiędzy Uniwersytetem a Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, na podstawie której Wydziałowi X Uniwersytetu zostaną wypłacone przyznane środki finansowe. Przedmiotem tej umowy jest finansowanie zagranicznego pobytu Wnioskodawcy i członków jego rodziny w okresie od dnia 1 lipca 2014 r. do dnia 30 czerwca 2015 r., obejmującego udział w badaniach naukowych na Uniwersytecie w Wielkiej Brytanii. Środki finansowe obejmują "koszty podróży" pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem realizacji zadania oraz "koszty utrzymania" związane z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym uczestnika programu i członków jego rodziny.

Pomiędzy Wnioskodawcą a Uniwersytetem ma zostać zawarta umowa będącą podstawą przekazania mu otrzymanych od Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego środków finansowych. Rektor Uniwersytetu udzielił Wnioskodawcy urlopu szkoleniowego.

Wnioskodawca uważa, że za lata podatkowe 2014, a następnie 2015, może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 16, pkt 39 i pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Celem programu "..." - zgodnie z Komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego o ustanowieniu programu pod nazwą "..." z dnia 26 kwietnia 2012 r. (M. P. z 2012 r. poz. 254) - jest umożliwienie młodym naukowcom, w tym uczestnikom studiów doktoranckich, zwanym dalej "uczestnikami programu", udziału w badaniach naukowych prowadzonych w renomowanych zagranicznych ośrodkach naukowych pod opieką wybitnych naukowców o międzynarodowym autorytecie w danej dziedzinie nauki. Program zapewnia finansowanie pobytu uczestnika programu w jednostce naukowej posiadającej siedzibę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzącej w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe, zwanej dalej "zagranicznym ośrodkiem", oraz podróży między miejscem zamieszkania uczestnika programu a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek.

Program ma pomóc uczestnikom programu w dalszym rozwoju kariery naukowej przez zdobycie doświadczenia i wiedzy dzięki udziałowi w badaniach naukowych lub pracach rozwojowych realizowanych przy wykorzystaniu aparatury i metod niedostępnych w kraju.

Uczestnikiem programu może być:

W ramach programu jest możliwe finansowanie pobytu w zagranicznym ośrodku oraz podróży między miejscem zamieszkania a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek, małżonka uczestnika programu oraz jego niepełnoletnich dzieci.

Udział w programie jest finansowany ze środków finansowych na naukę wyodrębnionych w części budżetu państwa - Nauka na finansowanie programów i przedsięwzięć określanych przez ministra właściwego do spraw nauki, zwanego dalej "Ministrem".

O przyznanie środków finansowych w ramach programu mogą ubiegać się jednostki naukowe, o których mowa w art. 2 ust. 9 pkt a-e ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki, zatrudniające lub kształcące na studiach doktoranckich uczestników programu.

Środki finansowe w ramach programu są przyznawane w drodze konkursu ogłaszanego przez Ministra.

Środki finansowe w ramach programu są przyznawane jednostce naukowej na podstawie decyzji Ministra, z przeznaczeniem dla uczestnika programu.

Środki finansowe są przekazywane jednostce naukowej zatrudniającej lub kształcącej na studiach doktoranckich uczestnika programu, na podstawie umowy o finansowanie uczestnictwa w programie, określającej warunki realizacji, finansowania i rozliczania uczestnictwa w programie.

Środki finansowe są przekazywane uczestnikowi programu na podstawie umowy zawartej między jednostką naukową a uczestnikiem programu.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub w przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju, z zastrzeżeniem ust. 13.

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej są m.in. przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 167).

Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia z tytułu podróży, odbywanej w terminie i w państwie określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:

przejazdów i dojazdów,

Warunkiem niezbędnym do skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odbycie przez pracownika podróży służbowej. W takim przypadku zwolnienie dotyczy diet i innych należności za cały czas podróży służbowej pracownika.

W przepisach prawa podatkowego pojęcie podróży służbowej nie zostało zdefiniowane. Definicja podróży służbowej pracownika została natomiast zawarta w art. 775 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Przepis ten stanowi, iż pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

Przyjmując za powyższym przepisem, za podróż służbową uznaje się wykonywanie na podstawie polecenia pracodawcy zadania służbowego poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy, lub poza stałym miejscem pracy.

Zgodnie z celem i zasadami uczestnictwa w programie"..." wyjazd za granicę uczestnika programu nie jest tożsamy z odbyciem podróży służbowej pracownika.

Zauważyć należy, że przekazane uczestnikowi programu "..." środki nie są środkami pracodawcy, a jedynie pracodawca jest tylko pośrednikiem w przekazywaniu środków finansowych przyznanych przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Środki finansowe otrzymane przez uczestnika programu nie pochodzą zatem od jego pracodawcy, Uniwersytet otrzymuje przedmiotowe środki finansowe z przeznaczeniem dla uczestnika programu.

Przedmiotowe wsparcie finansowe nie jest wypłacane na podstawie umowy o pracę, ale na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy Uniwersytetem a Wnioskodawcą. Wnioskodawca nie bierze zatem udziału w przedmiotowym programie w ramach stosunku pracy z Uniwersytetem. Przychody z tego tytułu nie są kwalifikowane do przychodów ze stosunku pracy, co ma miejsce w przypadku przychodów uzyskanych z tytułu podróży służbowej pracownika.

Ponadto, uczestnik programu nie otrzymuje diet (przeznaczonych na pokrycie kosztów wyżywienia i inne drobne wydatki) ani zwrotu faktycznie poniesionych kosztów podróży, ale kwoty przeznaczone na pokrycie kosztów utrzymania i bieżące wydatki związane z pobytem w zagranicznym ośrodku oraz kosztów podróży nie tylko uczestnika programu, ale także członków jego rodziny.

Zatem do otrzymywanych przez Wnioskodawcę w ramach programu "..." środków finansowych nie znajduje zastosowania zwolnienie przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że przedmiotowe środki przeznaczone na pokrycie kosztów podróży pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem wykonywania zadania są całkowicie zwolnione z opodatkowania, gdyż - jak stwierdzono we wniosku - uczestnik musi się z nich rozliczyć z Ministerstwem i środki niewykorzystane zwrócić. Ewentualny zwrot, w ramach rozliczenia - wskazanych niewykorzystanych środków może być podstawą do zastosowania, w roku, w którym zwrot nastąpi, odliczenia, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zgodnie z tym przepisem podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu).

Z kolei, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiują pojęcia "stypendium". W takiej sytuacji należy posiłkować się słownikowym znaczeniem tego pojęcia. Internetowy Słownik Języka Polskiego PWN określa stypendium jako "pieniądze wypłacane okresowo uczniom, studentom, pracownikom nauki itp. na pokrycie kosztów nauki lub badań naukowych; też: nauka, studia lub badania naukowe poza miejscem zamieszkania finansowane z tych pieniędzy".

Podkreślić należy, iż zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie prawa - zwolnienia podatkowe stanowią wyłom od zasady powszechności opodatkowania; muszą one być zatem interpretowane bez dokonywania wykładni rozszerzającej, a także zawężającej danego przepisu prawa podatkowego. Nadto przy wszelkiej interpretacji przepisów prawa podatkowego i próbach odkodowania zawartych w nich norm prawnych należy posługiwać się przede wszystkim wykładnią językową.

Brzmienie powołanego wyżej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwala wyodrębnić dwie grupy stypendiów podlegających zwolnieniu na mocy tego przepisu.

Pierwsza grupa, obejmuje stypendia otrzymywane na podstawie przepisów konkretnej ustawy, czyli aktu powszechnie obowiązującego. Omawiane zwolnienie przywołuje bowiem stypendia otrzymywane na podstawie przepisów ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.

Brak jest natomiast odwołania do stypendiów otrzymywanych na podstawie przepisów ustawy o zasadach finansowania nauki.

Druga grupa, dotyczy innych (niż określonych w ustawach) stypendiów naukowych i za wyniki w nauce, które mogą być przyznawane przez różnego rodzaju instytucje (szkoły), organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego, czy organizacje, w sposób autonomiczny w ramach prowadzonej przez nie działalności.

Jednakże, aby zapewnić stosowanie przedmiotowego zwolnienia od podatku wyłącznie do stypendiów, które w rzeczywistości mają charakter stypendiów naukowych lub za wyniki w nauce, a nie są stypendiami tylko i wyłącznie z nazwy, wprowadzono dodatkowy warunek: konieczność zatwierdzenia zasad ich przyznawania przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

O naukowym charakterze stypendium winien każdorazowo decydować cel i rodzaj działalności stypendysty. Przez "stypendium naukowe" należy rozumieć takie stypendia, które służą wspieraniu działalności twórczej i badawczej w dziedzinie nauki, a nie stypendia związane ze zdobywaniem wiedzy czy nowych umiejętności.

Opisana powyżej charakterystyka "stypendium naukowego" kładzie zatem szczególny nacisk na cel, jakiemu ma służyć otrzymywane stypendium, tj. prowadzenie działalności badawczej i twórczej (w tym uzyskanie stopnia naukowego), a nie wyłącznie dokształcanie, czy doskonalenie zawodowe. Tym samym stwierdzić należy, że przywołana definicja "stypendium naukowego" nie przystaje do opisanego zdarzenia.

Jak wskazano we wniosku, środki finansowe obejmują "koszty podróży" pomiędzy miejscem zamieszkania a miejscem realizacji zadania oraz "koszty utrzymania" związane z pobytem w zagranicznym ośrodku naukowym uczestnika programu i członków jego rodziny.

Z założenia środki te nie są zatem przeznaczone na finansowanie badań naukowych poza miejscem zamieszkania, stąd też nie można uznać, że mieszczą się w przytoczonej powyżej definicji stypendium.

Ponadto zauważyć należy, iż akt prawny stanowiący podstawę prawną przyznania tych środków określa je mianem "środki finansowe", a nie "stypendium". Wynika z tego, że Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego świadomie użył tego pojęcia dla odróżnienia tychże środków finansowych od faktycznych stypendiów.

Zatem, środki finansowe przyznane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego na sfinansowanie uczestnictwa w programie "..." nie mogą korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie stanowią żadnej z ww. kategorii stypendiów, w ogóle nie są stypendiami. Jak bowiem wskazano powyżej uczestnik programu nie otrzymuje stypendium lecz - zgodnie z prawnymi uregulowaniami - środki finansowe na pokrycie kosztów pobytu w zagranicznym ośrodku oraz podróży między miejscem zamieszkania a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek. Gdyby Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego zamierzał przyznać świadczenie w formie stypendium (w rozumieniu, obejmującym również podatkowoprawne skutki nadania takiej nazwy), to użyłby właśnie tego słowa, podobnie jak w innych aktach prawnych.

Wobec powyższego, środki finansowe przyznane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Uniwersytetowi na sfinansowanie uczestnictwa Wnioskodawcy (uczestnika) w programie "..." nie mogą też korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Do ww. środków finansowych nie można też zastosować zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu wolne od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Posłużenie się przez ustawodawcę pojęciem "Prawo o szkolnictwie wyższym" oznacza, że zwolnione od podatku dochodowego są świadczenia pomocy materialnej przyznane na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, a nie innych przepisów dotyczących szkolnictwa wyższego.

Zarówno w art. 21 ust. 1 pkt 39 jak i art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca podatkowy wskazał konkretne akty prawne, w tym ustawę - Prawo o szkolnictwie wyższym, na podstawie których muszą zostać przyznane dane środki, aby mogły skorzystać z opisanych w tych przepisach zwolnień podatkowych. Trzeba podkreślić, że ustawa - Prawo o szkolnictwie wyższym w art. 103 i art. 104 reguluje zasady tworzenia funduszy i udzielania pomocy materialnej dla studentów, doktorantów oraz pracowników naukowych. Mamy więc tu do czynienia z dopełnieniem treściowym norm prawnych wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 39 i pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i dlatego nie znajduje uzasadnienia odwoływanie się do przepisów innych aktów prawnych.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, iż przekazywane Wnioskodawcy w latach 2014 i 2015 w ramach programu "..." środki na sfinansowanie kosztów podróży i pobytu w zagranicznym ośrodku naukowym nie będą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków sądowych, Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Orzeczenia sądowe nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa i są wiążące jedynie w sprawach, w których zapadły. Przy rozstrzyganiu spraw organy mogą się nimi posiłkować ale nie są zobowiązane, aby je stosować wprost, tym bardziej, że nie zawsze organy podatkowe podzielają stanowisko zawarte w danym wyroku.

Do wniosku Wnioskodawca dołączył dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem zdarzenia przyszłego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.