IBPBII/1/415-197/12/BJ - Ustalenie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2012 r. (data wpływu do tut. Biura - 1 marca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej - jest prawidłowe.

W dniu 1 marca 2012 r. do tut. Biura wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych m.in. w zakresie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca w miesiącu czerwcu 2009 r. wyprowadził się ze wspólnego mieszkania po otrzymaniu z Sądu pozwu o rozwód, złożonego przez małżonkę. W mieszkaniu tym zamieszkiwał z żoną i synem.

W styczniu 2010 r. Sąd Rodzinny w M. rozwiązał małżeństwo przez rozwód orzekając równocześnie, że dziecko będzie zamieszkiwało z matką, a ojcu ograniczył wykonywanie władzy rodzicielskiej (nie pozbawił), zasądzając równocześnie alimenty na rzecz dziecka.

Od miesiąca kwietnia 2010 r. do czerwca 2010 r. dziecko znajdowało się pod wyłączną opieką ojca w związku z zaniedbywaniem obowiązków przez matkę. Równocześnie obowiązek alimentacyjny był spełniany przez ojca. W miesiącu czerwcu 2010 r. po mediacjach odbytych przez rodziców dziecka, wyrok Sądu został zmieniony i ojcu przywrócono pełną władzę rodzicielską, przyznając również możliwość częstszych wizyt dziecka, tj. spędzanie z nim połowy wakacji, ferii, świąt jak również widywanie się w każdy weekend (cały lub po jednym dniu na zmianę).

Przy rozliczeniu rocznym za 2010 r. Wnioskodawca poinformował byłą małżonkę, że będzie chciał skorzystać z ulgi prorodzinnej w połowie przysługującego mu limitu. Była małżonka stwierdziła jednak, że ulga ta ojcu nie przysługuje, ponieważ ojciec nie mieszka z dzieckiem, a oprócz tego poinformowała go, że sama już złożyła zeznanie roczne i rozliczyła ulgę w całości zarówno za rok 2009 jak i 2010.

Wnioskodawca w roku 2012 przypomniał byłej małżonce, aby za rok 2011 rozliczyła 50% ulgi, ponieważ on również pragnie skorzystać z przysługującego mu prawa. Była małżonka nie zgodziła się na taki stan rzeczy twierdząc, że to tylko jej przysługuje prawo do rozliczenia całej ulgi prorodzinnej.

Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że oprócz zasądzonych alimentów, które wpłaca w wyższej wysokości, pokrywa wiele innych kosztów związanych z utrzymaniem, zdrowiem i wychowaniem dziecka. Między innymi podjął leczenie stomatologiczne dziecka, sam musi odbierać dziecko od matki z miejscowości oddalonej od jego miejsca zamieszkania o 70 km pomimo wyroku, w którym matka jest zobowiązana do przywożenia dziecka na zmianę, oprócz tego bardzo często kupuje ubrania dziecku, gdyż na wizyty u ojca była małżonka przekazuje ubrania nieodpowiadające aurze lub nie przekazuje w ogóle.

W związku z tym, że Sąd nie pozbawił Wnioskodawcy władzy rodzicielskiej i wykonuje ją dalej, Wnioskodawca uważa, że ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej w wysokości 50%. Ponieważ pragnie rozliczyć połowę ulgi prorodzinnej przysługującej mu zgodnie z art. 27f ustawy on podatku dochodowym od osób fizycznych za lata 2009, 2010 oraz 2011, Wnioskodawca chce złożyć korekty deklaracji rozliczeń rocznych za wspomniane lata. Zanim jednak dokona korekt (rozliczenia za rok 2011 jeszcze nie złożył) Wnioskodawca postanowił złożyć wniosek o indywidualną interpretację prawa podatkowego w celu uniknięcia problemów jego jak i byłej małżonki, która według wiedzy Wnioskodawcy niesłusznie rozliczyła w całości ulgę prorodzinną za wymienione lata. W przypadku złożenia korekt zeznać rocznych przez Wnioskodawcę, była żona będzie zmuszona skorygować swoje zeznania roczne i odliczyć tylko 50% rocznej ulgi z tytułu wychowywania dziecka.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Odnośnie pyt. 1 Wnioskodawca uważa, że skoro nie został pozbawiony sprawowania władzy rodzicielskiej i aktywnie uczestniczy w wychowaniu swojego małoletniego syna - pomimo faktu, że mieszka on z byłą żoną a jego matką - i wypełnia obowiązek alimentacyjny, nie ma przeciwskazań aby mógł skorzystać z przysługującej mu ulgi prorodzinnej.

Wnioskodawca podkreśla, że nie został pozbawiony władzy rodzicielskiej przez Sąd. Naturalnym jest, że w przypadku rozwodu Sąd postanawia, że dziecko będzie mieszkało z matką, a ojcu przyznaje ograniczoną lub pełną władzę rodzicielską.

Oprócz tego Wnioskodawca, tak jak wspomniał wyżej, aktywnie uczestniczy w wychowaniu małoletniego syna, czyli wykonuje władzę rodzicielską wobec dziecka, więc zgodnie z wyrokiem WSA z dnia 7 września 2011 r. sygn. akt VIII SA/Wa 320/11, jak również zgodnie z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach znak IBPBII/1/415-523/10/ASz, może skorzystać z ulgi prorodzinnej w wysokości 50% za lata podatkowe 2009 do 2010, ponieważ sprawuje władzę rodzicielską i faktycznie wykonywał tę władzę w latach podatkowych 2009 do 2011.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ww. ustawy, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

Zajmując stanowisko odnośnie pyt. 2 Wnioskodawca wskazał, iż z przepisu art. 27f ust. 4 wyżej cyt. ustawy wynika, że odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Zdaniem Wnioskodawcy, jeżeli proporcja ta nie zostanie ustalona wspólnie przez byłych małżonków z uwagi na złe stosunki, to przysługuje mu ulga w wysokości 50%.

Odnośnie pyt. 3 Wnioskodawca uważa, iż w związku z przysługującą mu ulgą prorodzinną, której nie odliczył w latach 2009 i 2010 ma prawo złożyć korekty deklaracji w celu rozliczenia tej ulgi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska w zakresie prawa do skorzystania z ulgi prorodzinnej. W zakresie dotyczącym określenia wysokości przysługującej ulgi oraz prawa do złożenia korekty zeznań za lata 2009 i 2010 wydano odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.; od 31 marca 2010 r. - tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

Na podstawie art. 27f ust. 2 ww. ustawy odliczeniu podlega kwota stanowiąca 1/6 kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1. Odliczenie nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

W myśl art. 27f ust. 3 pow. ustawy w przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Artykuł 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, iż odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ww. ustawy odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6 (art. 27f ust. 7 ww. ustawy).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Jednocześnie art. 6 ust. 9 pow. ustawy stanowi, iż zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c albo w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, albo w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym.

Z wniosku wynika, iż w miesiącu czerwcu 2009 r. Wnioskodawca wyprowadził się ze wspólnego mieszkania, po otrzymaniu pozwu o rozwód. W styczniu 2010 r. Sąd Rodzinny w M. rozwiązał małżeństwo przez rozwód orzekając równocześnie, że dziecko będzie zamieszkiwało z matką, a ojcu ograniczył wykonywanie władzy rodzicielskiej (nie pozbawił), zasądzając równocześnie alimenty na rzecz dziecka. Od miesiąca kwietnia 2010 r. do czerwca 2010 r. dziecko znajdowało się pod wyłączną opieką ojca w związku z zaniedbywaniem obowiązków przez matkę. Równocześnie obowiązek alimentacyjny był spełniany przez ojca. W miesiącu czerwcu 2010 r. po mediacjach odbytych przez rodziców dziecka, wyrok Sądu został zmieniony i ojcu przywrócono pełną władzę rodzicielską, przyznając również możliwość częstszych wizyt dziecka, tj. spędzanie z nim połowy wakacji, ferii, świąt jak również widywanie się w każdy weekend (cały lub po jednym dniu na zmianę).

Zgodnie z ogólną zasadą wynikająca z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obojgu rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie. Władza rodzicielska - zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 1964 r. Nr 9, poz. 59 z późn. zm.) - przysługuje obojgu rodzicom, a - stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy - jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom; każde z nich jest zobowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Ograniczenie tej władzy, wynikające z orzeczenia sądowego powierzającego jednemu z rodziców wykonywanie władzy rodzicielskiej nie wpływa na możliwość korzystania z ulgi, ponieważ drugiemu z rodziców również przysługuje władza rodzicielska, nawet jeżeli została ograniczona. Tak więc ulga ta przysługuje także rodzicowi, który ma ograniczoną władzę rodzicielską. Z odliczenia nie może natomiast skorzystać ten z rodziców, który na skutek interwencji sądu opiekuńczego został pozbawiony tej władzy, jak również rodzic, w stosunku do którego została ona zawieszona.

W świetle powyższego, jeżeli rodzice po rozwodzie lub separacji obydwoje mają władzę rodzicielską, muszą ustalić, w jakiej kwocie i które z nich korzysta z odliczenia ulgi na dziecko. Konieczne jest zatem porozumienie w tym względzie, co oznacza, że rodzice dziecka powinni wspólnie uzgodnić sposób obliczenia okresów wykonywania przez nich władzy rodzicielskiej, które będą stanowiły podstawę do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Należy jeszcze raz podkreślić, że roczna kwota odliczenia dotyczy łącznie obojga rodziców. Zasada ta dotyczy również rodziców rozwiedzionych. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie mówi, że rodzicom przysługuje wspólnie roczna kwota ulgi i mogą ją oni odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnie ustalonej przez rodziców proporcji. Istotne jest jednak to, aby odliczona kwota przez oboje rodziców nie przekroczyła rocznego limitu ulgi określonego ustawą.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy zatem stwierdzić, iż Wnioskodawca ma prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w ww. zakresie należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do powołanej przez Wnioskodawcę interpretacji wskazać należy, iż interpretacja ta dotyczy konkretnej, indywidualnej sprawy i w tej sprawie rozstrzygnięcie w niej zawarte jest wiążące. Natomiast organ podatkowy mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkuje się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych, to nie ma możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Odnośnie powołanego przez Wnioskodawcę wyroku wyjaśnia się, że został one wydany w indywidualnej sprawie i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego. Zgodnie bowiem z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.