IBPBII/1/415-187/13/AA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 lutego 2013 r. (data wpływu do tut. Biura 18 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty udziałów członkowskich osobom wskazanym w deklaracji lub pisemnym oświadczeniu byłego członka spółdzielni - jest prawidłowe.

W dniu 18 lutego 2013 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty udziałów członkowskich osobom wskazanym w deklaracji lub pisemnym oświadczeniu byłego członka spółdzielni.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest spółdzielnią pracy. Na podstawie ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) i statutu spółdzielni, członkowie spółdzielni są zobowiązani do dokonania wpłaty udziałów członkowskich. Jednym z warunków przyjęcia w poczet członków spółdzielni jest złożenie deklaracji, w której (lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu) członkowie spółdzielni mogą wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po śmierci członka wypłacić udziały. Przepisy określają, że prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Członek spółdzielni zgodnie ze statutem i prawem spółdzielczym - art. 16 § 3, złożył pisemne oświadczenie wskazujące osobę, której spółdzielnia w przypadku jego śmierci ma wypłacić udziały. Osoba wskazana w deklaracji/pisemnym oświadczeniu po śmierci członka spółdzielni zwróci się do spółdzielni z żądaniem wypłaty udziałów.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, wypłata udziałów członkowskich po zmarłym członku spółdzielni w całości stanowi dla osób, którym spółdzielnia je wypłaci przychód z tytułu praw majątkowych i podlegać będzie opodatkowaniu z mocy ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) zwanej dalej p.d.o.f. (art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. z art. 18), a nie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Dotyczy to zarówno osób wskazanych w deklaracji/oświadczeniu byłego członka spółdzielni niebędących jak i będących jego spadkobiercami. Ponadto zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 41 p.d.o.f. spółdzielnia jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych i zobowiązana będzie do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczek na podatek dochodowy, jak również wystawienia imiennych informacji o wypłaconych świadczeniach i pobranej zaliczce na podatek dochodowy, uwzględniającej przychód z tytułu praw majątkowych. Wypłacone udziały należy opodatkować podatkiem dochodowym od osób fizycznych według stawki podatkowej w skali podatkowej określonej w art. 27 ust. 1, ustalonej na rok kalendarzowy, w którym zostaną wypłacone udziały.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, o których na podstawie przepisów Ordynacja podatkowa zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 p.d.o.f. źródłem przychodu są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a - c). Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Stosownie do treści art. 18 p.d.o.f. za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw. Przepis art. 18 p.d.o.f. nie podaje normatywnej definicji przychodów z praw majątkowych i nie stanowi katalogu zamkniętego, na co wskazuje wyrażenie "w szczególności". Ta kategorią został objęty każdy przychód osiągnięty przez podatnika w związku z posiadaniem przez niego praw o charakterze majątkowym. Skoro zatem osobom upoważnionym w deklaracji/pisemnym oświadczeniu byłego członka spółdzielni przysługują prawa do udziałów członkowskich (prawa majątkowe) po jego śmierci to ich realizacja, tj. wypłata należności, stanowi realizacje tych praw majątkowych, a w konsekwencji powstaje przychód z praw majątkowych.

Oświadczenie będące realizacją prawa majątkowego określonego w art. 18 p.d.o.f. wypłaca spółdzielnia. Zgodnie z treścią art. 41 ust. 1 p.d.o.f. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodu w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Stosownie do art. 42 ust. 2 pkt 1 p.d.o.f. płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do dnia 20 miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) - na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. W terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym płatnicy są obowiązani przesłać podatnikom, o których mowa w art. 3 ust. 1, oraz urzędom skarbowym, którymi kierują naczelnicy urzędów skarbowych właściwi według miejsca zamieszkania podatnika - imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 41 ust. 1, sporządzone według ustalonego wzoru.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) z chwilą śmierci prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą na jego spadkobierców (art. 922 k.c.). Nabycie przez osoby fizyczne w drodze spadku - co do zasady podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768 z późn. zm.). Nie należą jednak do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego czy są one spadkobiercami (art. 922 § 2 k.c.). Zasada ta dotyczy praw majątkowych z tytułu udziałów członkowskich w spółdzielniach. Stosownie bowiem do treści art. 16 § 3 ustawy z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) członek spółdzielni może w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu złożonym spółdzielni wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały. Prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Na podstawie przepisów prawa spółdzielczego i statutu Spółdzielni, członkowie spółdzielni są zobowiązani do dokonania wpłaty udziałów członkowskich. Warunkiem przyjęcia w poczet członków spółdzielni jest złożenie deklaracji, w której (lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu) członkowie spółdzielni mogą wskazać osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po śmierci członka wypłacić udziały. Przepisy określają, że prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Członek spółdzielni zgodnie ze statutem i prawem spółdzielczym w deklaracji/oświadczeniu pisemnym złożył oświadczenie, w którym wskazał osobę uprawnioną do otrzymania udziałów w przypadku jego śmierci. Osoba wskazana w deklaracji po śmierci członka spółdzielni zwróci się do spółdzielni z żądaniem wypłaty udziałów. Jeżeli zatem członek spółdzielni w deklaracji lub w odrębnym pisemnym oświadczeniu wskazał osobę, której spółdzielnia obowiązana jest po jego śmierci wypłacić udziały, wówczas wypłata udziałów stanowić będzie dla tej osoby przychód z praw majątkowych w rozumieniu art. 18 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 7 p.d.o.f. ponieważ w takim przypadku prawo z tego tytułu nie należy do spadku. Od przychodu tego Wnioskodawca jako płatnik obowiązany jest do poboru zaliczki na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 41 p.d.o.f oraz kwotę pobranej zaliczki ma przekazać w myśl art. 42 ust. 1 p.d.o.f. na rachunek właściwego urzędu skarbowego, jak również na zasadach określonych w art. 42 ust. 2 pkt 1 p.d.o.f. przekazać imienną informację o wysokości dochodu sporządzoną według ustalonego wzoru zarówno podatnikowi, jak i urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

Należy zauważyć, iż nie ma znaczenia, czy osoba wskazana w deklaracji/odrębnym pisemnym oświadczeniu przez członka spółdzielni jest jego spadkobiercą, jak również czy stanie się członkiem spółdzielni czy też nie. Przepisy p.d.o.f. nie dzielą przychodu z praw majątkowych w zależności od tego komu udziały zostaną wypłacone, nie różnicują w związku z tym i sposobu poboru oraz odprowadzania zaliczki na podatek dochodowy. Podkreślenia bowiem wymaga, że spółdzielnia ma na mocy art. 16 § 3 Prawo spółdzielcze wypłacić udziały osobie wskazanej przez członka spółdzielni i prawo z tego konkretnego tytułu nie należy do spadku, nawet gdyby osobą wskazaną w deklaracji/pisemnym oświadczeniu był jego spadkobierca.

Biorąc pod uwagę treść art. 1 i art. 2 ust. 1 pkt 3 p.d.o.f. wskazać jednoznacznie należy, iż objęcie udziałów po zmarłym członku spółdzielni podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, nie podlega natomiast przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z treści prawa spółdzielczego (art. 16 § 3) wynika, że prawo do wypłaty udziałów po śmierci członka spółdzielni nabyte w wyniku wskazania w deklaracji lub pisemnym oświadczeniu osoby uprawnionej nie wchodzi do spadku.

Mając na uwadze opis zdarzenia przyszłego oraz uregulowania prawne w tym zakresie stwierdzić należy, iż wypłacone udziały członkowskie osobom wskazanym w deklaracji/pisemnym oświadczeniu złożonym przez byłego członka spółdzielni (niezależnie czy są to spadkobiercy byłego członka czy nie) należy traktować w całości jako przychód z tytułu praw majątkowych i zgodnie z art. 41 ust. 1 p.d.o.f. spółdzielnia jako płatnik jest zobowiązana pobierać zaliczkę na podatek dochodowy w wysokości najniższej stawki podatkowej określonej w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 p.d.o.f.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Niniejszą interpretacją dokonano oceny stanowiska wnioskodawcy dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych wypłaty udziałów członkowskich osobom wskazanym w deklaracji lub pisemnym oświadczeniu byłego członka spółdzielni.

Natomiast wniosek w pozostałej części, dotyczącej podatku od spadków i darowizn, został rozstrzygnięty odrębną interpretacją.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.