IBPBII/1/415-174/09/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 23 lutego 2009 r. (data wpływu do tut. Biura - 25 lutego 2009 r.), uzupełnione w dniu 15 kwietnia 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym stypendium doktoranckiego:

* w części dotyczącej nieuznania za dochód otrzymanego stypendium doktoranckiego - jest nieprawidłowe,

* w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania otrzymanego stypendium jako współfinansowanego z funduszy bezzwrotnej pomocy - jest nieprawidłowe,

* w części dotyczącej zwolnienia z opodatkowania przyznanego stypendium przez publiczną uczelnię - jest prawidłowe.

W dniu 25 lutego 2009 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania podatkiem dochodowym przyznanego stypendium doktoranckiego.

Z uwagi na braki formalne wniosku, pismem z dnia 7 kwietnia 2009 r. Znak: IBPB II/1/415-174/09/MK wezwano wnioskodawcę do jego uzupełnienia. W dniu 15 kwietnia 2009 r. wpłynęło do tut. Biura uzupełnienie ww. wniosku.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W listopadzie 2008 r. zawarta została umowa między wnioskodawcą a uczelnią reprezentowaną przez prorektora ds. nauki.

Tytuł umowy: "Umowa o stypendium nr 6 na dofinansowanie projektu naukowo-badawczego dla doktoranta w ramach projektu - program wspierania innowacyjnej działalności doktorantów".

Zgodnie z treścią umowy beneficjenci - doktoranci - mogli przeznaczyć uzyskane środki na zakup m.in. aparatury, urządzeń i innych przedmiotów niezbędnych do realizacji pracy badawczej, sprzętu komputerowego i oprogramowania; sfinansowanie czynnego udziału w konferencjach naukowych, sympozjach, zakup literatury naukowej, zakup materiałów do badań. Rozliczenie następowało na podstawie faktur. Pieniądze wypłacone w ramach umowy (w wysokości 10.000 PLN) stanowiły stypendium dla doktorantów trzech uczelni wyższych.

Wypłacone środki, zgodnie z zapisem umowy pochodziły ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego, oraz ze środków budżetu państwa w ramach działania 2.6 - Regionalne Strategie Innowacyjne i Transfer Wiedzy w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego.

Wnioskodawca w poz. 47 ww. wniosku wskazał jako przepisy prawa podatkowego ustawę z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - art. 21 ust. 1 pkt 39, 40b oraz 46 lit. a).

W uzupełnieniu wniosku wskazano, iż stypendium wypłacone zostało w ramach działania 2.6 "Regionalne Strategie Innowacyjne i Transfer Wiedzy" Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) na lata 2004-2006.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy stypendium celowe wypłacane na mocy umowy między słuchaczem studiów doktoranckich a publiczną uczelnią wyższą z funduszu pochodzącego ze środków Unii Europejskiej podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zdaniem wnioskodawcy:

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jak wynika z cytowanego wyżej przepisu, pod pojęciem przychodu ustawodawca rozumie m.in. otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku podatkowym pieniądze. Dlatego też wypłacone na mocy umowy między słuchaczem studiów doktoranckich (wnioskodawcą) a publiczną uczelnią wyższą z funduszu pochodzącego ze środków Unii Europejskiej stypendium stanowi przychód w rozumieniu wyżej powołanego przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy.

Fakt, iż wypłata tych środków została dokonana w określonym celu (zakup celowy), a postanowienia umowy, na podstawie której dokonano wypłaty, obliguje do wykorzystania i rozliczenia środków zgodnie z regulaminem stypendium pod rygorem zwrotu środków nie może przesądzać o tym, iż środki te nie są przychodem podatkowym. Bezsprzecznym bowiem jest, że środki zostały wnioskodawcy wypłacone, a zatem stanowią jego przychód.

Zatem stanowisko wnioskodawcy, że powyższe środki nie są dochodem sensu stricte, jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są dochody otrzymane przez podatnika, jeżeli:

* pochodzą od rządów państw obcych, organizacji międzynarodowych lub międzynarodowych instytucji finansowych ze środków bezzwrotnej pomocy, w tym ze środków programów ramowych badań, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi państwami, organizacjami lub instytucjami przez Radę Ministrów, właściwego ministra lub agencje rządowe, w tym również w przypadkach, gdy przekazanie tych środków jest dokonywane za pośrednictwem podmiotu upoważnionego do rozdzielania środków bezzwrotnej pomocy oraz

* podatnik bezpośrednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy; zwolnienie nie ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpośrednio realizujący cel programu zleca - bez względu na rodzaj umowy - wykonanie określonych czynności w związku z realizowanym przez niego programem.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż otrzymane przez wnioskodawcą stypendium naukowe, finansowane ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz ze środków budżetu państwa w ramach Działania 6 Priorytetu 2 "Regionalne Strategie Innowacyjne i Transfer Wiedzy" Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR), realizowane było ze środków pomocowych przyznanych na lata 2004-2006.

Należy podkreślić, iż opodatkowanie bądź zwolnienie z opodatkowania dochodów osób zatrudnionych przy realizacji programu uzależnione jest od tego, z jakich środków nastąpiła ich wypłata.

Wsparcie Wspólnoty dla Polski w latach 2004-2006 było i jest realizowane przede wszystkim za pomocą jednofunduszowych Sektorowych Programów Operacyjnych (SPO) oraz wielofunduszowego Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR). Status prawny środków pochodzących z funduszy strukturalnych regulują przepisy Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1260/1999 z dnia 21 czerwca 1999 r. ustanawiające przepisy ogólne w sprawie funduszy strukturalnych oraz Rozporządzenia Komisji (WE) Nr 438/2001 z dnia 2 marca 2001 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania Rozporządzenia Rady (WE) Nr 1260/1999 dotyczącego zarządzania i systemów kontroli pomocy udzielanej w ramach funduszy strukturalnych, ustawy o finansach publicznych oraz ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju 2004-2006 (Dz. U. Nr 116, poz. 1206).

Zgodnie z art. 26 ust. 1 ww. ustawy o Narodowym Planie Rozwoju ubiegający się o dofinansowanie z publicznych środków wspólnotowych projektów w ramach programów, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1-3 (w tym regionalnych programów operacyjnych), składa wniosek do instytucji zarządzającej, instytucji wdrażającej albo zarządu województwa, zgodnie z systemem realizacji określonym w tych programach.

Dofinansowanie projektów z publicznych środków wspólnotowych, stosownie do art. 27 ust. 1 tej ustawy polega na zwrocie określonej w umowie o dofinansowanie projektu albo decyzji, o której mowa w art. 11 ust. 7, części wydatków poniesionych przez beneficjenta lub wypłacie premii.

Zatem dotacja środków unijnych następuje po wykonaniu określonego projektu lub jego etapu, po przedstawieniu dowodów świadczących o poniesionych przez beneficjenta wydatkach. Warunkiem niezbędnym przekazania przez Komisję Europejską refundacji poniesionych wydatków jest weryfikacja i potwierdzenie wniosków o płatność przez poszczególne instytucje zaangażowane w proces przepływu środków.

Zgodnie z wyżej powołanymi przepisami, jednostki realizujące projekty współfinansowane z funduszy strukturalnych mogą ubiegać się o środki na prefinansowanie. Beneficjent pomocy otrzymuje środki pożyczone z budżetu państwa, a nie pochodzące wprost z bezzwrotnej pomocy sfinansowanej z budżetu Unii Europejskiej.

Należy wskazać, iż od 2007 r. obowiązują przepisy ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. nowelizujące ustawę o finansach publicznych, które zmieniają zasady finansowania programów operacyjnych, o których mowa w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Jednakże przepis przejściowy art. 20 ustawy nowelizującej ustawę o finansach publicznych (Dz. U. z 2006 r. Nr 249, poz. 1832) wyraźnie przewiduje, iż znowelizowane przepisy nowelizujące ustawę o finansach publicznych nie będą miały zastosowania do programów i projektów realizowanych w ramach Narodowego Planu Rozwoju 2004-2006.

Wobec tego w 2007 r. i 2008 r. zasady finansowania kontynuowanych programów operacyjnych w ramach Narodowego Planu Rozwoju pozostają takie same jak w 2006 r.

Jak z powyższego wynika, otrzymane stypendium nie pochodzi wprost ze zwrotnej pomocy finansowanej bezpośrednio z budżetu Unii Europejskiej, a zatem nie może skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem stanowisko wnioskodawcy, że powyższe środki nie powinny podlegać opodatkowaniu, gdyż są współfinansowane z funduszu bezzwrotnej pomocy Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, jest nieprawidłowe.

Pomoc finansowana z funduszy strukturalnych ze względu na kierunki jej przeznaczenia można podzielić na środki, z których finansowane są programy:

* inwestycyjne,

* o charakterze społecznym i edukacyjnym, jak np. szkolenia, praktyki zawodowe w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub reorientacji zawodowej, usług doradczych, informacji zawodowej, pomocy stypendialnej dla młodzieży, a także subsydiowanie zatrudnienia.

Kierując się takim podziałem środków pochodzących z funduszy strukturalnych, do otrzymanej przez beneficjentów ostatecznych pomocy finansowanej z tych środków, obowiązujące przepisy w zakresie podatku dochodowego stosuje się w zależności od celu, na jaki przeznaczone są te środki.

Pomoc, jaką otrzymują osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej w ramach Priorytetu 2 ZPORR obejmuje: szkolenia w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, usługi doradcze, praktyczną naukę zawodu, informację zawodową, pośrednictwo pracy, stypendia dla młodzieży wiejskiej, studentów pochodzących z obszarów zagrożonych marginalizacją, a także świadczenie usług doradczych i szkoleniowych m.in. dla osób zamierzających rozpocząć działalność gospodarczą, zapewnienie opieki indywidualnego doradcy, a także staże dla najlepszych absolwentów szkół wyższych, kontynuujących naukę na studiach doktoranckich i pracowników sektora badawczo-rozwojowego.

Beneficjentami ostatecznymi tych Działań są m.in. uczestnicy studiów doktoranckich. Pomoc otrzymywaną w ramach 2 Priorytetu ZPORR przez beneficjentów ostatecznych można podzielić na dwie podstawowe grupy:

* świadczenia o charakterze pieniężnym, takie jak stypendia pieniężne, oraz

* świadczenia niepieniężne, w tym szkolenia, doradztwo, stypendia rzeczowe, staże itp.

Świadczenia o charakterze pieniężnym, do których należy m.in. stypendium doktoranckie wypłacane w ramach Działania 6 Priorytetu 2 ZPORR (Działania 2.6) zalicza się do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychody z tytułu stypendium korzystają ze zwolnienia na podstawie m.in. art. 21 ust. 1 pkt 39 lub pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile spełniają warunki tymi przepisami przewidziane.

Zgodnie z powołanym przez wnioskodawcę w poz. 47 wniosku przepisem art. 21 ust. 1 pkt 40 ww. ustawy wolne od podatku są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni - przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.

Zatem stypendia przyznane przez szkoły lub uczelnie korzystają ze zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych na postawie art. 21 ust. 1 pkt 40 cyt. ustawy, o ile spełniają określone w tym przepisie warunki. Przede wszystkim winny one być przyznane na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365 z późn. zm.), a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, tj. w obowiązującym porządku prawnym:

* ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2003 r. Nr 65, poz. 595 z późn. zm.),

* rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 19 grudnia 2006 r. w sprawie studiów doktoranckich prowadzonych przez placówki naukowe (Dz. U. z 2007 r. Nr 1, poz. 2), oraz

* rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie stypendiów doktorskich i habilitacyjnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 115, poz. 965).

Zgodnie z art. 94 ust. 1 pkt 7 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, z budżetu państwa uczelnia publiczna otrzymuje dotacje na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów w zakresie określonym w art. 173 ust. 1 oraz dla doktorantów w zakresie określonym w art. 199 ust. 1.

Stosownie do przepisów art. 199 ust. 1 i 2 ww. ustawy, doktorant może otrzymać ze środków funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów, o którym mowa w art. 103, na zasadach określonych przez rektora w uzgodnieniu z uczelnianym organem samorządu doktorantów i uczelnianym organem samorządu studenckiego pomoc materialną w formie:

* stypendium socjalnego,

* zapomogi,

* stypendium za wyniki w nauce,

* stypendium na wyżywienie,

* stypendium mieszkaniowego,

* stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w 2008 r. została podpisana umowa pomiędzy wyższą uczelnią a wnioskodawcą o przyznanie doktorantowi stypendium naukowego w celu wsparcia działalności naukowo-badawczej.

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż otrzymane stypendium jest stypendium naukowym i nie może podlegać zwolnieniu z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem ten określa zwolnienia ograniczone tylko i wyłącznie do świadczeń pomocy materialnej m.in. dla uczestników studiów doktoranckich, a zakres tej pomocy dla doktorantów, zgodnie z art. 199 ust. 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym nie obejmuje otrzymanego przez wnioskodawcę stypendium naukowego.

Jednakże powyższe stypendium doktoranckie wypłacane w ramach Działania 6 Priorytetu 2 ZPORR (Działania 2.6) korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile zasady jego przyznawania zostały, na wniosek projektodawcy, zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są stypendia otrzymywane na podstawie przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stypendia doktoranckie otrzymywane na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, których zasady przyznawania zostały zatwierdzone przez ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego albo przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania.

Powyższe oznacza, że jeżeli minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego zatwierdzi regulamin dotyczący zasad i warunków przyznawania stypendiów doktoranckich, otrzymanych na podstawie przepisów - Prawo o szkolnictwie wyższym, przez słuchaczy studiów doktoranckich, przychód z tytułu stypendium doktoranckiego wypłacanego przez uczelnię w ramach projektu współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego oraz środków budżetu państwa, będzie korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dla zastosowania zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródło wypłat omawianych świadczeń pozostaje bez znaczenia.

Zatem otrzymane przez wnioskodawcę stypendium korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile zostały spełnione warunki przewidziane w tym przepisie, o których mowa powyżej.

Wobec powyższego stanowisko wnioskodawcy, że środki wypłacone zostały jako stypendium publicznej uczelni wyższej słuchaczom studiów doktoranckich i jako takie nie powinny podlegać opodatkowaniu, jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku wnioskodawca dołączył umowę o stypendium. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.