IBPBII/1/415-1088/13/MZ - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odszkodowania zasądzonego przez sąd pracy na rzecz pracownika na skutek rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę z naruszeniem przepisów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z 2 grudnia 2013 r. (data wpływu do Biura - 9 grudnia 2013 r.), uzupełnionym w dniu 20 lutego 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku od odszkodowania otrzymanego na podstawie wyroku sądowego - jest prawidłowe.

W dniu 9 grudnia 2013 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązku zapłaty podatku od odszkodowania otrzymanego na podstawie wyroku sądowego.

Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 6 lutego 2014 r. znak: IBPB II/1/415-1088/13/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 20 lutego 2014 r.

W przedmiotowym wniosku, po jego uzupełnieniu, został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W dniu 9 stycznia 2012 r. Wnioskodawczyni złożyła do Sądu Pracy pozew o zasądzenie odszkodowania, w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na czas nieokreślony z naruszeniem przepisów o rozwiązaniu umów bezterminowych w trybie wypowiedzenia. Wnioskodawczyni wniosła o zasądzenie odszkodowania w kwocie 4.500,00 zł brutto za pracę, w związku z wadliwym rozwiązaniem umowy o pracę za wypowiedzeniem (art. 47 Kodeksu pracy), uzasadniając pozew następującymi dowodami i argumentami:

1. W dniu 31 stycznia 2012 r. Wnioskodawczyni zawarła z pozwaną (pracodawcą) umowę o pracę na czas nieokreślony. Wynagrodzenie w ostatnim okresie zatrudnienia wynosiło 1.386,00 zł brutto + premia uznaniowa.

2. W dniu 12 grudnia 2011 r. Wnioskodawczyni otrzymała pismo nazwane "zmianą warunków umowy o pracę" datowane na dzień 28 listopada 2011 r., w którym pozwana (pracodawca) przedstawiła warunki, które miały niejako wejść w życie od 1 stycznia 2012 r. Pismo to trudno było uznać, ponad wszelką wątpliwość, za jedną z określonych w przepisach form zmiany warunków zatrudnienia ponieważ nie posiadało cech typowych dla, zarówno wypowiedzenia zmieniającego, jak i porozumienia zmieniającego.

3. Pomimo wątpliwości co do charakteru pisma pozwanej (pracodawcy) z 28 listopada 2011 r., Wnioskodawczyni w swym piśmie z 15 grudnia 2011 r. odmówiła przyjęcia zaproponowanych warunków argumentując, że jest to niezgodne z art. 42 Kodeksu pracy.

4. W dniu 15 grudnia 2011 r. pozwana (pracodawca) wręczyła Wnioskodawczyni pismo, w którym w powołaniu na fakt odmowy przyjęcia "zaproponowanych" Wnioskodawczyni warunków zatrudnienia, rozwiązała z nią umowę o pracę cyt. "w trybie ustawowym". Pismo to nie zawierało niezbędnych elementów wypowiedzenia umowy o pracę (wypowiedzenia definitywnego).

Po rozpoznaniu sprawy Sąd 30 marca 2012 r. wydał wyrok, zasądzając od pozwanej (pracodawcy) na rzecz Wnioskodawczyni kwotę 4.500,00 zł brutto tytułem odszkodowania.

Odszkodowanie zostało przyznane w oparciu o art. 45 § 1 Kodeksu pracy i dotyczyło naruszenia przepisów o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony, Sąd uznał, iż podana przyczyna wypowiedzenia umowy jest nieuzasadniona, sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Wskazane odszkodowanie jest szkodą rzeczywistą.

W dniu 5 marca 2013 r. Wnioskodawczyni oddała sprawę do egzekucji komorniczej. Komornik od ściągniętej kwoty odszkodowania potrącił i odprowadził podatek. W swojej argumentacji komornik podał, iż zasądzona kwota odszkodowania jest kwotą brutto, od której należy zapłacić podatek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy właściwe było potrącenie i odprowadzenie od zasądzonej kwoty odszkodowania podatku przez komornika.

Zdaniem Wnioskodawczyni, od zasądzonej kwoty 4.500,00 zł brutto tytułem odszkodowania, na podstawie art. 47 Kodeksu pracy podatek nie należy się ponieważ odszkodowanie to wynika wprost z przepisów odrębnej ustawy, tj. Kodeksu pracy i równocześnie odszkodowanie to nie zostało wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. a-g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W treści art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy zostały określone źródła przychodów, gdzie m.in. wymienia się: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Stosownie do art. 12 ust. 1 cyt. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Jednakże na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

Należy jednak podkreślić, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy, objęte są tylko te odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Oznacza to, że zwolnienie nie obejmuje wszystkich odszkodowań, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa.

Stosownie natomiast do art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:

Oznacza to, że na mocy tego przepisu wolne od podatku są inne odszkodowania niż te, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów prawa, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej z wyjątkami wymienionymi powyżej.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że na podstawie wyroku z 30 marca 2012 r. Sąd, w oparciu o art. 45 § 1 Kodeksu pracy, zasądził na rzecz Wnioskodawczyni odszkodowanie od byłego pracodawcy, w wysokości 4.500,00 zł, za niezgodne z prawem wypowiedzenie zawartej na czas nieokreślony umowy o pracę. Odszkodowanie to dotyczyło tzw. szkody rzeczywistej. W dniu 5 marca 2013 r. Wnioskodawczyni oddała sprawę do egzekucji komorniczej. Komornik od ściągniętej kwoty odszkodowania potrącił i odprowadził podatek dochodowy od osób fizycznych.

Kwestie zasad i podstawy do wypłaty odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę reguluje ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).

W myśl art. 45 § 1 Kodeksu pracy w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu. Sąd pracy może nie uwzględnić żądania pracownika uznania wypowiedzenia za bezskuteczne lub przywrócenia do pracy, jeżeli ustali, że uwzględnienie takiego żądania jest niemożliwe lub niecelowe; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 2 ww. ustawy).

Przepisu § 2 nie stosuje się do pracowników, o których mowa w art. 39 i 177, oraz w przepisach szczególnych dotyczących ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę, chyba że uwzględnienie żądania pracownika przywrócenia do pracy jest niemożliwe z przyczyn określonych w art. 411; w takim przypadku sąd pracy orzeka o odszkodowaniu (art. 45 § 3 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 471 Kodeks pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że skoro przyznane Wnioskodawczyni na podstawie wyroku Sądu odszkodowanie jest odszkodowaniem za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę, to odszkodowanie to korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem jego wysokość oraz zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, tj. art. 45 w związku z art. 47¹ Kodeksu pracy (a jak wynika z wniosku właśnie na podstawie tychże przepisów odszkodowanie zostało wypłacone). Tym samym komornik dokonując egzekucji kwoty ww. odszkodowania na rzecz Wnioskodawczyni nie miał obowiązku pobrania i odprowadzenia od tego odszkodowania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja stosownie do art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że Minister Finansów, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną), została wydana wyłącznie dla Wnioskodawczyni.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.