IBPBII/1/415-1040/10/HK

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 26 marca 2012 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPBII/1/415-1040/10/HK

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) po ponownym rozpatrzeniu, w związku z prawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt I SA/Gl 546/11, wniosku z dnia 28 grudnia 2010 r. (data wpływu do tut. Biura - 29 grudnia 2010 r.), uzupełnionym w dniu 3 lutego 2012 r., Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w ww. wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej z Republiki Czeskiej rekompensaty za utracony zarobek - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 grudnia 2010 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanej z Republiki Czeskiej rekompensaty za utracony zarobek.

W dniu 29 marca 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną przepisów prawa podatkowego znak: IBPBII/1/415-1070/10/HK, w której uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 kwietnia 2011 r.), wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które udzielono odpowiedzi pismem z dnia 17 maja 2011 r. znak: IBPBII/1/415W-19/11/HK odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji indywidualnej.

Pismem z dnia 6 czerwca 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 9 czerwca 2011 r.) wniesiono skargę na ww. interpretację indywidualną. Pismem z dnia 8 lipca 2011 r. znak: IBPBII/1/4160-19/11/HK, IBRP/007-174/11 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów udzielił odpowiedzi na skargę przesyłając ją, wraz z aktami sprawy, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt I SA/Gl 546/11 uchylił zaskarżoną interpretację stwierdzając, że skarga zasługiwała na uwzględnienie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W lutym 2005 r. Wnioskodawca uległ wypadkowi przy pracy na terenie Republiki Czeskiej. W następstwie wypadku, ze względu na stan zdrowia, Wnioskodawca jest na stałe niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy i na podstawie orzeczenia lekarskiego w lutym 2006 r. pracodawca rozwiązał z nim stosunek pracy. W marcu 2006 r. ww. pracodawca zawarł z Wnioskodawcą (poszkodowanym)"oznajmienie/zawiadomienie" o udzieleniu odszkodowania za utratę zarobku według § 195 czeskiego Kodeksu pracy. Prawo do odszkodowania za utracony zarobek powstało w lutym 2006 r.

Wysokość odszkodowania za utracony zarobek stanowi różnica pomiędzy średnim zarobkiem brutto poszkodowanego przed powstaniem szkody a osiągniętym przez niego po przeszeregowaniu miesięcznym wynagrodzeniem, ewentualnie tzw. zarobkiem fikcyjnym wraz z ewentualną częściową rentą inwalidzką w wysokości według odpowiednich regulacji przepisów o zabezpieczeniu socjalnym. Odszkodowanie za utracony zarobek przyznawane jest co miesiąc, według faktycznie osiągniętego przez Wnioskodawcę zarobku. Jako poszkodowany, Wnioskodawca ma względem płatnika obowiązek zgłaszania wszelkich okoliczności, które mogą mieć wpływ na wysokość prawa do renty (rekompensaty), między innymi żądanie o emeryturę i jej przyznanie, zmianę zatrudnienia lub rozpoczęcie innej pracy zarobkowej, wpis/wypis do ewidencji ubiegających się o pracę. W wypadku nie dostarczenia potrzebnych dokumentów w ustalonym terminie odszkodowanie za stratę zarobku nie jest wypłacane.

Od wypłaconych świadczeń, o których mowa powyżej płatnik z siedzibą na terenie Republiki Czeskiej pobierał zaliczki na podatek dochodowy. Wnioskodawca składał również rozliczenia roczne dochodów na terenie Czech. Jednakże na jego wniosek, po okazaniu "zaświadczenia o miejscu zamieszkania lub siedzibie dla celów podatkowych", wystawionego przez polski urząd skarbowy, tamtejsza administracja skarbowa dokonała w 2009 r. i 2010 r. zwrotu całego podatku dochodowego pobranego od wypłaconych świadczeń odpowiednio w roku 2008 i 2009.

Wnioskodawca wyjaśnia, iż renta inwalidzka nie została przyznana i tym samym nigdy nie będzie wypłacana.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymywane przez Wnioskodawcę świadczenie ze źródeł położonych w Czechach, mające charakter rekompensaty za utracony zarobek (odszkodowania) jest zwolnione z podatku dochodowego na gruncie prawa polskiego i tym samym nie wykazuje się go w zeznaniu podatkowym.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie wypłacane w Czechach korzysta ze zwolnienia z opodatkowania i tym samym nie wykazuje się go w zeznaniu podatkowym.

Wnioskodawca stwierdza, że polski Kodeks pracy nie zawiera analogicznego świadczenia. W ocenie Wnioskodawcy, świadczeniem najbardziej zbliżonym, gdyż spełniającym tę samą funkcję rekompensaty za utracony zarobek na skutek spowodowania niezdolności do pracy, jest renta wypłacana na podstawie przepisów prawa cywilnego (art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego). Jednocześnie Wnioskodawca stwierdza, iż ściśle rzecz biorąc nie jest to świadczenie w dosłownym brzmieniu wypełniające normę art. 21 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest otrzymywane na podstawie przepisów prawa cywilnego. Jednakże, w opinii Wnioskodawcy, zauważyć należy, że ww. świadczenie w istocie swojej odpowiada świadczeniu rentowemu opisanemu w art. 444 § 2 Kodeksu cywilnego. Gdyby podstawa do jego wypłaty (wypadek przy pracy) powstała w Polsce, wówczas to Kodeks cywilny stanowiłby podstawę do jego wypłaty.

W indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z 29 marca 2011 r. znak: IBPBII/1/415-1070/10/HK Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów uznał stanowisko Wnioskodawcy za nieprawidłowe stwierdzając, iż otrzymywana przez Wnioskodawcę rekompensata za utracony zarobek nie mieści się w katalogu zwolnień przedmiotowych określonych w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 3, pkt 3b i pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem nie wyczerpuje ona warunków koniecznych do zastosowania zwolnienia określonego tymi przepisami.

Pismem z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura - 18 kwietnia 2011 r.), wniesiono wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, na które, po dokonaniu ponownej analizy sprawy, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach - działając w imieniu Ministra Finansów - udzielił odpowiedzi pismem z dnia 17 maja 2011 r. znak: IBPBII/1/415W-19/11/HK, odmawiając zmiany ww. indywidualnej interpretacji indywidualnej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach prawomocnym wyrokiem z dnia 13 września 2011 r. sygn. akt I SA/Gl 546/11 uchylił ww. interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 29 marca 2011 r. znak: IBPBII/1/415-1070/10/HK stwierdzając, że skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Uchylając powyższą interpretację indywidualną Sąd stwierdził, iż w rozpatrywanej sprawie doszło do naruszenia przepisów wynikających z 18 i 39 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską) (TWE). Artykuł 18 TWE, który formułuje w sposób ogólny prawo każdego obywatela Unii do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, został uszczegółowiony w art. 39 TWE w zakresie dotyczącym swobody przepływu osób (wyrok z dnia 26 października 2006 r. w sprawie C-345/05 Komisja przeciwko Portugalii).

W ocenie Sądu, należy po pierwsze zbadać, czy art. 18 TWE i 39 TWE stoją na przeszkodzie stosowaniu uregulowań krajowych, takich jak te wynikające w niniejszej sprawie ze spornych przepisów art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Postanowienia traktatu dotyczące swobodnego przepływu osób mają na celu ułatwienie obywatelom Wspólnoty wykonywania działalności zawodowej wszelkiego rodzaju na całym terytorium Wspólnoty i zabraniają stosowania przepisów, które mogłyby stawiać ich w niekorzystnym położeniu, w przypadku gdy chcieliby podjąć działalność zarobkową na terenie innego państwa członkowskiego (por. wyrok z dnia 15 września 2005 r. w sprawie C-464/02 Komisja przeciwko Danii). Przepisy zabraniające lub zniechęcające obywateli danego państwa członkowskiego do opuszczenia ich państwa pochodzenia w celu wykonywania prawa do swobodnego przemieszczania się stanowią przeszkodę w korzystaniu z tej swobody, nawet wtedy gdy znajdują one zastosowanie niezależnie od obywatelstwa zainteresowanych pracowników (por. wyroki z dnia 13 listopada 2003 r. w sprawie C-209/01 <...>, oraz powoływany powyżej wyrok w sprawie Komisja przeciwko Danii).

Z orzecznictwa Trybunału wynika, że nawet jeśli, zgodnie z ich brzmieniem, postanowienia dotyczące swobodnego przepływu pracowników mają przede wszystkim na celu zagwarantowanie przywileju krajowego traktowania w przyjmującym państwie członkowskim, to stoją one również na przeszkodzie temu, by państwo pochodzenia ograniczało swobodne podjęcie i wykonywanie zatrudnienia przez jednego ze swoich obywateli w innym państwie członkowskim (por. wyrok z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie C-385/00 <...>).

Oczywistym jest zatem, zdaniem Sądu, że podatnik, który decyduje się na zatrudnienie i wykonywanie pracy poza granicami RP, w ramach wykonywania praw przyznanych mu na mocy art. 39, i ulegnie wypadkowi w związku z jej świadczeniem nie może być poddany, na gruncie podatkowym, niekorzystnemu traktowaniu w porównaniu do osoby, która znajdzie się w analogicznej sytuacji w kraju (przy założeniu wystąpienia przesłanek, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 czy 3c ustawy podatkowej).

W związku z tym, że przedmiotowe świadczenie otrzymywane jest przez Wnioskodawcę z Czech, a posiada on miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ma zastosowanie Umowa między Rządem Polskiej a Rządem Republiki Czeskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania z dnia 24 czerwca 1993 r., Organ prawidłowo zakwalifikował przedmiotowe świadczenie jako inny dochód, o którym mowa w art. 22 ust. 1 tej umowy, bowiem świadczenie to nie zostało wymienione w artykułach poprzedzających. Konsekwencją tego jest zasada, zgodnie z którą świadczenie to podlega opodatkowaniu w Polsce. Oznacza to, że do jego opodatkowania w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego. Przy czym, dokonując stosownej kwalifikacji podatkowej otrzymanego przez Skarżącego świadczenia, należy uwzględnić również przepis art. 24 ust. 1 i art. 25 przywołanej umowy w zakresie unikania podwójnego opodatkowania i równego traktowania.

Ponadto Sąd wskazał, iż rozpoznając sprawę należy mieć na uwadze przepisy Konwencji w sprawie odszkodowania za wypadki przy pracy, przyjętej w Genewie w dniu 10 czerwca 1925 r. (Dz. U. z 1937 r. Nr 86, poz. 617).

Istota sprawy sprowadza się bowiem do:

a.

kwalifikacji świadczenia otrzymywanego przez skarżącego do przychodów podlegających opodatkowaniu w myśl ustawodawstwa polskiego, lub

b.

ustalenia, że przychód taki jest wolny od podatku dochodowego.

Na gruncie polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - w ocenie Sądu - przede wszystkim wymaga rozważenia czy otrzymywane przez Skarżącego odszkodowanie zawarte jest w katalogu zwolnień, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, szczególnie w jego pkt 3.

Jednocześnie Sąd wskazał, iż na gruncie przedmiotowej sprawy jawi się konieczność odniesienia do ustawy z dnia z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: z 2009 r. Dz. U. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.).

Sąd podkreślił, iż w analizowanej sprawie należało ocenić czy świadczenie otrzymywane przez Skarżącego i jego wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. Ze stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika bowiem, że odszkodowanie zostało przyznane Skarżącemu w związku z wypadkiem przy pracy, w wyniku którego Skarżący doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu, na podstawie art. 195 czeskiego Kodeksu pracy.

Sąd zaznaczył zatem, że dla prawidłowej oceny stanu faktycznego i prawnego sprawy ustalenia wymaga:

* po pierwsze: czy świadczenie otrzymane przez Skarżącego stanowi odpowiednik odszkodowania, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3 lub 6 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i ma charakter odszkodowania, określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego czy też nie,

* po drugie: czy treść art. 195 czeskiego Kodeksu pracy spełnia przesłanki, o jakich mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy podatkowej, i

* po trzecie: czy "zawiadomienie/oświadczenie" jest umową czy zawiadomieniem o realizacji ustawowego obowiązku, bowiem w opisanym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym ani razu nie wskazał on - wbrew twierdzeniom Organu - że źródłem wypłaty świadczenia jest zawarta umowa czy porozumienie z pracodawcą.

Zdaniem Sądu w niniejszej sprawie organ stwierdzając, iż stanowisko Skarżącego w sprawie oceny prawnej prezentowanego zdarzenia jest nieprawidłowe nie dokonał pełnej oceny tego stanowiska wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny i nie odpowiedział wyczerpująco na konkretnie sformułowane przez podatnika pytanie i wątpliwości, a zatem nie wypełnił dyspozycji art. 14c § 1 i 2 ustawy - Ordynacja podatkowa. Uzasadnienie prawne organu powinno zatem zawierać nie tylko argumentację prawną na poparcie stanowiska organu w sprawie, ale również wskazywać, przy użyciu również argumentów prawnych, dlaczego stanowisko Wnioskodawcy zostało uznane za nieprawidłowe.

Wobec powyższego Sąd zobowiązał Organ, aby uwzględniając ocenę Sądu ponownie wydał interpretację, odpowiadając szczegółowo i wyczerpująco na sformułowane we wniosku pytanie. W sprawie Organ winien jednoznacznie ustalić źródło stanowiące podstawę prawną wypłaty świadczenia otrzymanego przez Skarżącego w związku z wypadkiem jakiemu uległ wykonując pracę w Republice Czeskiej.

Zgodnie z zaleceniami Sądu, pismem z dnia 23 stycznia 2012 r. znak: IBPBII/1/415-1040/11/HK wezwano o doprecyzowanie stanu faktycznego zawartego we wniosku z dnia 28 grudnia 2010 r. W dniu 3 lutego 2012 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku, datowane na dzień 30 stycznia 2012 r.

W treści tegoż uzupełnienia Wnioskodawca doprecyzował zaistniały stan faktyczny informując, że:

* świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę stanowi odpowiednik odszkodowania, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.),

* świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę stanowi odszkodowanie w świetle prawa czeskiego i zasady jego wypłaty wynikają z przepisów rangi ustawowej (art. 195 Kodeksu pracy) oraz zapisów wykonawczych do ustawy,

* zawiadomienie/oświadczenie jest zawiadomieniem o realizacji przez pracodawcę ustawowego obowiązku oraz zawiera szczegóły dotyczące wypłaconego odszkodowania i obowiązków z tym związanych i samo w sobie nie stanowi podstawy jego wypłaty (odszkodowanie jest wypłacane na podstawie czeskiego Kodeksu pracy),

* świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę nie jest rentą, wypłaconą na podstawie Kodeksu cywilnego.

Mając na uwadze uzasadnienie ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), który stanowi, iż "ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia", Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów, rozpatrując ponownie wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 28 grudnia 2010 r. przy uwzględnieniu informacji zawartych w jego uzupełnieniu z dnia 30 stycznia 2012 r. stwierdza, iż w świetle stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym stanowisko Wnioskodawcy - jest prawidłowe.

Począwszy od dnia 1 maja 2004 r., czyli od dnia akcesji Rzeczpospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, z uwagi na zasadę interpretacji prawa wewnętrznego w sposób umożliwiający sprawne funkcjonowanie gospodarki w ramach integracji europejskiej, interpretacja prawa wewnętrznego powinna być dokonywana w zgodności z prawem europejskim (por. ETS Marleasing, C-106/89, 13 listopada 1991 r., Zb. Orz. s. 1-4135). Za źródło istnienia obowiązku dokonywania wykładni prawa krajowego w świetle celu i brzmienia norm wspólnotowych należy uznać art. 10 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską. Przepis ten stanowi, że państwa członkowskie podejmują wszelkie właściwe środki w celu realizacji zobowiązań wynikających z prawa wspólnotowego.

Zgodnie z art. 18 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską, każdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w samym Traktacie i środkach przyjętych w celu jego wykonania. Z kolei art. 39 TWE ustanawia zasadę swobody przepływu osób wewnątrz Wspólnoty. Żaden przepis prawa krajowego nie może naruszać tych fundamentalnych zasad wspólnotowego prawa pierwotnego, przy czym takie naruszenie istnieje zarówno wtedy, gdy prawo krajowe wprost ogranicza te zasady ustanawiając np. zakaz przemieszczania się, jak też wtedy, gdy prawo krajowe w sposób pośredni, faktyczny prowadzi do skutku ograniczającego te zasady, gdyż niekorzystnie różnicuje sytuację prawną obywatela w zależności od pewnych kryteriów niedopuszczalnych z punktu widzenia wymogów prawa wspólnotowego. Takim kryterium jest m.in. kryterium podejmowania pracy zarobkowej, jeśli ma ono znaczenie dla sytuacji prawnopodatkowej obywatela.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.; od dnia 31 marca 2010 r. - tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1.

posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2.

przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W myśl art. 4a ww. ustawy powołane wyżej przepisy art. 3 ust. 1 i 1a stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ustawodawca przesądził zatem, że zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego (art. 3 ust. 1 cyt. ustawy) osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Stąd też do tej kategorii osób mają zastosowanie ogólne reguły podatkowe korygowane wyłącznie treścią umów międzynarodowych w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu (art. 4a ww. ustawy). Co do zasady więc osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osiągające dochody za jej granicą charakteryzują się taką samą cechą istotną jak osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i nie osiągające dochodów pochodzących z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Z uwagi na to, że Wnioskodawca jest rezydentem polskim (ma miejsce zamieszkania w Polsce), a otrzymywane odszkodowanie z tytułu wypadku jest wypłacane z Czech, zastosowanie w niniejszej sprawie ma umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Warszawie dnia 24 czerwca 1993 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 47, poz. 189).

Ww. umowa nie zawiera przepisu odnoszącego się wprost do rekompensat, zatem w myśl tej umowy odszkodowanie należy zakwalifikować jako tzw. "inny dochód", którego zasady opodatkowania reguluje art. 22 ust. 1 powołanej umowy.

Zgodnie z tym przepisem części dochodu osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie (tekst jedn.: w Polsce), bez względu na to, skąd one pochodzą, które nie zostały wymienione w poprzednich artykułach niniejszej umowy, podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie (tylko w Polsce).

Zatem otrzymane świadczenie w postaci rekompensaty za utracony zarobek, pochodzące z Czech a wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce, podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce.

W świetle art. 24 ust. 1 umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Czeskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, w przypadku osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce podwójnego opodatkowania unikać się będzie w sposób następujący:

a.

Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód lub posiada majątek, który zgodnie z postanowieniami niniejszej umowy może być opodatkowany w Republice Czeskiej, to Polska zwolni, z uwzględnieniem postanowień punktu b) i ustępu 3, taki dochód lub majątek od opodatkowania. Polska może przy obliczaniu kwoty podatku od pozostałego dochodu lub majątku tej osoby zastosować stawkę podatkową, która byłaby zastosowana, gdyby dochód zwolniony od opodatkowania w powyższy sposób nie był tak właśnie zwolniony z opodatkowania.

b.

Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga część dochodu, który zgodnie z postanowieniami artykułów 10, 11 i 12 może być opodatkowany w Republice Czeskiej, to Polska zezwoli na potrącenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi dochodowemu zapłaconemu w Republice Czeskiej. Jednakże takie potrącenie nie może przekroczyć tej części podatku, która została obliczona przed dokonaniem potrącenia i która odpowiada tej części dochodu, która została osiągnięta w Republice Czeskiej.

Obywatele Umawiającego się Państwa nie mogą być poddani w drugim Umawiającym się Państwie ani opodatkowaniu, ani związanym z nim obowiązkom, które są inne lub bardziej uciążliwe niż opodatkowanie i związane z nim obowiązki, którym są lub mogą być poddani w tych samych okolicznościach obywatele tego drugiego Państwa. Niniejsze postanowienie stosuje się również - bez względu na postanowienia artykułu 1 - do osób, które nie mają miejsca zamieszkania lub siedziby w jednym lub obu Umawiających się Państwach (art. 25 ust. 1 ww. umowy).

W kontekście przywołanych regulacji umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania do opodatkowania ww. świadczenia w Polsce stosuje się przepisy polskiego prawa podatkowego - ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania - a wg brzmienia przepisu obowiązującego od 1 stycznia 2009 r. - odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

a.

określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,

b.

odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

c.

odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,

d.

odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,

e.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,

f.

odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1; wg brzmienia obowiązującego od 1 stycznia 2007 r. - odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,

g.

odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód; wg brzmienia obowiązującego od 21 czerwca 2008 r. - odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Zauważyć należy, iż treść przywołanej regulacji nie odwołuje się do przepisów konkretnych ustaw czy wydanych na ich podstawie przepisów wykonawczych. To oznacza, iż stosowania przywołanego zwolnienia od podatku nie można ograniczać do odszkodowań wydanych na podstawie przepisów ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń wchodzących w skład polskiego prawodawstwa.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3c tej ustawy wolne od podatku dochodowego są odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, przez poszkodowanego, który utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość.

Stosownie do treści art. 1 Konwencji w sprawie odszkodowania za wypadki przy pracy, przyjętej w Genewie w dniu 10 czerwca 1925 r. (Dz. U. z 1937 r. Nr 86, poz. 617) każdy Członek Międzynarodowej Organizacji Pracy, ratyfikujący niniejszą konwencję, zobowiązuje się do zapewnienia stosownego odszkodowania ofiarom wypadków przy pracy lub członkom ich rodziny.

Jednocześnie zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: z 2009 r. Dz. U. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.) z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:

1.

"zasiłek chorobowy" - dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;

2.

"świadczenie rehabilitacyjne" - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy;

3.

"zasiłek wyrównawczy" - dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

4.

"jednorazowe odszkodowanie" - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

5.

"jednorazowe odszkodowanie" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;

6.

"renta z tytułu niezdolności do pracy" - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;

7.

"renta szkoleniowa" - dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;

8.

"renta rodzinna" - dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej;

9.

"dodatek do renty rodzinnej" - dla sieroty zupełnej;

10.

dodatek pielęgnacyjny;

11.

pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca otrzymuje z Republiki Czeskiej rekompensatę za utracony zarobek, zgodnie z zawartym z pracodawcą tzw. "zawiadomieniem/oznajmieniem" o udzielenie odszkodowania za utracony zarobek. Przy czym zawiadomienie/oznajmienie jest zawiadomieniem o realizacji przez pracodawcę ustawowego obowiązku oraz zawiera szczegóły dotyczące wypłaconego odszkodowania i obowiązków z tym związanych i samo w sobie nie stanowi podstawy jego wypłaty (odszkodowanie jest wypłacane na podstawie czeskiego Kodeksu pracy).

Świadczenie to nie jest wypłacane na podstawie przywołanego przez Wnioskodawcę art. 444 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę nie jest rentą, wypłaconą na podstawie Kodeksu cywilnego).

Świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę stanowi odpowiednik odszkodowania, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.).

Świadczenie otrzymane przez Wnioskodawcę jest wypłacane na podstawie przepisów czeskiego Kodeksu pracy, stanowi odszkodowanie w świetle prawa czeskiego i zasady jego wypłaty wynikają z przepisów rangi ustawowej (art. 195 Kodeksu pracy) oraz zapisów wykonawczych do ustawy.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane wyżej przepisy prawa należy stwierdzić, rzeczona rekompensata nie może korzystać ze zwolnienia określonego w treści art. 21 ust. 1 pkt 3c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż treść tegoż przepisu jednoznacznie wskazuje że dotyczy on takich odszkodowań, które przyjmują postać renty i są otrzymywane na podstawie przepisów prawa cywilnego. Otrzymywana przez Wnioskodawcę rekompensata nie jest przyznana ma mocy przepisów Kodeksu cywilnego, lecz na mocy czeskiego Kodeksu pracy. Ponadto, jak Wnioskodawca wskazał w opisie stanu faktycznego, nie jest rentą wypłacaną na podstawie Kodeksu cywilnego.

W przedmiotowej sprawie analizy wymaga treść art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem z uzupełnienia wniosku wynika, że zasady ustalania tejże rekompensaty (odszkodowania) wynikały wprost z przepisów rangi ustawowej (art. 195 Kodeksu pracy) oraz zapisów wykonawczych do ustawy.

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Na podstawie art. 87 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia.

Przepis art. 3 pkt 2 ww. Ordynacji podatkowej stanowi, iż ilekroć w ustawie jest mowa o przepisach prawa podatkowego rozumie się przez to przepisy ustaw podatkowych, postanowienia ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską innych umów międzynarodowych dotyczących problematyki podatkowej, a także przepisy aktów wykonawczych wydanych na podstawie ustaw podatkowych.

Przepisy wewnętrzne prawa czeskiego nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej, zatem działający w imieniu Ministra Finansów Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach nie jest upoważniony do interpretowania tychże przepisów, a tym samym do rozstrzygnięcia, czy wysokość lub zasady ustalania ww. odszkodowania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, obowiązujących w wewnętrznym ustawodawstwie czeskim. W tej kwestii jest związany opisem stanu faktycznego zawartego we wniosku, na co także zwrócił uwagę Sąd w wyroku uchylającym przedmiotową interpretację.

Należy przy tym zauważyć, iż treść cyt. art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odwołując się do treści przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, nie wyklucza przepisów prawa wewnętrznego innych państwach (w tym przypadku Czech). Co więcej, biorąc pod uwagę postanowienia zawarte w treści cyt. art. 10, 12, 18 i 39 Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską - należy stwierdzić, iż koniecznym jest aby, przy interpretowaniu przepisów prawa krajowego nie dyskryminować osób, które świadczenia uzyskują z zagranicy.

Mając zatem na uwadze postanowienia art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz wskazanie w uzupełnieniu opisu stanu faktycznego, że przedmiotowe świadczenie stanowi odszkodowanie w świetle prawa czeskiego i zasady jego wypłaty wynikają z przepisów rangi ustawowej (art. 195 Kodeksu pracy) oraz zapisów wykonawczych do ustawy i nie jest wypłacane na podstawie ugody czy też umowy należy stwierdzić, iż odszkodowanie to korzysta ze zwolnienia na podstawie uregulowań polskiego prawa podatkowego. Tym samym nie należy wykazywać go w zeznaniu podatkowym.

Powyższe oznacza, że w przedmiotowej sprawie stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Organ jednocześnie zaznacza, iż interpretacja została wydana w oparciu o stan faktyczny przedstawiony przez Wnioskodawcę. Jeżeli jednak przedstawiony we wniosku stan faktyczny różni się od stanu faktycznego występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym Skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl