IBPBI/2/423-853/12/MS - Ustalenie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczki i innych naliczanych przez pożyczkodawcę opłaty w związku z udzieleniem pożyczki, która została przeznaczona na wypłatę dywidendy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z dnia 3 lipca 2012 r., poz. 749) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2012 r. (data wpływu do tut. Biura 11 lipca 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczki i innych naliczanych przez pożyczkodawcę opłaty w związku z udzieleniem pożyczki, która została przeznaczona na wypłatę dywidendy - jest nieprawidłowe.

W dniu 10 lipca 2012 r. wpłynął do Urzędu Skarbowego wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odsetek od pożyczki i innych naliczanych przez pożyczkodawcę opłaty w związku z udzieleniem pożyczki, która została przeznaczona na wypłatę dywidendy. Wniosek ten przy piśmie z dnia 11 lipca 2012 r. został przesłany zgodnie z właściwością do tut. Biura (data wpływu 11 lipca 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W roku 2012 zwyczajne zgromadzenie wspólników Spółki - Wnioskodawcy, zatwierdzając zysk za rok 2011 uchwaliło wypłatę dywidendy. Aby w związku z wypłatą ww. dywidendy nie stracić płynności finansowej Wnioskodawca zaciągnął w X - instytucji finansowej Grupy, pożyczkę na jej częściowe sfinansowanie. Poniesienie tak dużego wydatku ze środków Spółki zagroziłoby jej normalnemu funkcjonowaniu i prowadzeniu działalności gospodarczej, a także mogłoby spowodować, iż Spółka miałaby trudności z terminowym regulowaniem swoich zobowiązań, jak również wypłacaniem wynagrodzeń pracownikom, czy terminową zapłatą świadczeń publicznoprawnych. Zaciągnięcie ww. pożyczki było jedyną, racjonalną możliwością uniknięcia poważnych trudności finansowych związanych z wypłatą dywidendy, szczególnie w świetle prowadzonych przez Spółkę inwestycji.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może uznać za koszty uzyskania przychodów odsetki od pożyczki i inne naliczane przez X (pożyczkodawcę) opłaty w związku z udzieleniem pożyczki, która została przeznaczona na wypłatę dywidendy.

Zdaniem Wnioskodawcy, na zadane we wniosku pytanie należy odpowiedzieć twierdząco, czyli Spółka ma prawo uznać za koszty uzyskania przychodów odsetki od pożyczki i inne naliczane przez X opłaty w związku z udzieleniem pożyczki, która została przeznaczona na wypłatę dywidendy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 zd. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: "u.p.d.o.p."), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Odsetki od pożyczki i inne naliczane przez instytucje finansowe opłaty w związku z udzieleniem Spółce pożyczki, która została przeznaczona na wypłatę dywidendy spełnią w przedmiotowej sprawie przesłanki cytowanego art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. Należy bowiem zauważyć, że pożyczka ta została zaciągnięta aby wypłata dywidendy nie zachwiała płynnością finansową Spółki, a wiązała się z jednorazową wypłatą znacznej kwoty. Utrata płynności, albo przynajmniej poważne jej ograniczenie spowodowałoby brak możliwości regulowania zobowiązań Spółki, w tym pracowniczych, ograniczyłoby również możliwości produkcyjne, spowodowane kłopotami w zakupie surowców co mogłoby doprowadzić do ograniczenia liczby zamówień, a nawet wycofania się kontrahentów ze współpracy. Tak więc zaciągnięcie tej pożyczki miało w istocie na celu zabezpieczenie źródeł przychodów Spółki - Wnioskodawcy, a tym samym przesłanki z art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. zostały spełnione. Powyższe stanowisko znajduje również uznanie sądownictwa administracyjnego. Tytułem przykładu można wskazać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 kwietnia 2012 r. (sygn. akt: II FSK 249/12), w którym czytamy: "Zaciągnięcie przez spółkę kredytu na wypłatę dywidendy można traktować, jako wydatek związany z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p., gdyż osiąganie zysku jest zarówno podstawowym celem funkcjonowania spółki akcyjnej, jak i wspólników, których kapitał zaangażowany jest w funkcjonowanie spółki i osiąganie przez nią przychodów. Co więcej zaciągnięty przez spółkę kredyt na wypłatę dywidendy w takim przypadku nie tylko zabezpieczy źródło przychodów jakim jest działalność gospodarcza jak i zapobiegnie utracie płynności finansowej."

Podobnie do sprawy podszedł również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 14 grudnia 2010 r., pisząc, że: "Odsetki od kredytu zaciągniętego na wypłatę dywidendy, chroniące płynność finansową spółki, są wydatkiem ponoszonym w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodu, jakim jest działalność gospodarcza. Pogląd powyższy znajduje zastosowanie również do innych wydatków poczynionych na uzyskanie i obsługę kredytu przeznaczonego na wypłatę dywidendy." (Tak samo orzekały również Wojewódzkie Sądy Administracyjne w Krakowie (wyrok z 9 marca 2011 r., sygn. akt: I SA/Kr 2077/10), w Poznaniu (wyrok z dnia 18 listopada 2010 r., sygn. akt: I SA/Po 750/10), czy w Gdańsku (wyrok z dnia 8 grudnia 2009 r., sygn. akt: 733/09).

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Przytoczona powyżej regulacja wskazuje, iż podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 ustawy podatkowej oraz wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, czy też zachowanie albo zabezpieczenie źródła pozyskiwania przychodu. Zauważyć także należy, iż przez sformułowanie "w celu", zawarte we wskazanym przepisie art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej, należy rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy, w szczególności przychodu, a dążenie podatnika ma przymiot "celowości", jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo - skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo, np. osiągnięcie przychodu, zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów.

Przedsiębiorca zaciągając pożyczkę na bieżącą działalność albo cele inwestycyjne, może zaliczyć do kosztów podatkowych wydatki z tytułu odsetek. O kwalifikacji odsetek do kosztów uzyskania przychodów decydować będzie zgodnie z definicją kosztów, związek pożyczki z przychodem lub zabezpieczeniem źródła przychodu. W myśl art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. a oraz pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztem uzyskania przychodów nie są wydatki na spłatę pożyczek (kredytów), są nim natomiast skapitalizowane odsetki od tych pożyczek (kredytów) oraz inne odsetki pod warunkiem ich naliczenia i zapłacenia.

W ocenie tut. Organu w przypadku zaciągnięcia pożyczki w celu wypłacenia dywidendy, w zakresie wydatków na jej obsługę, ani przepis art. 16 ust. 1 pkt 11, ani ogólny przepis art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma zastosowania. Wynika to z istoty dywidendy, która jest dochodem z udziału w zyskach osoby prawnej, należnym wspólnikom spółki. Realizacja prawa do dywidendy w konkretnym roku zależna jest od tego, czy uchwała walnego zgromadzenia przeznaczy zysk do podziału. Z chwilą podjęcia takiej uchwały udziałowcowi (akcjonariuszowi) przysługuje roszczenie o wypłatę dywidendy. Na gruncie przepisów Kodeksu spółek handlowych nie ma przeszkód do podejmowania przez walne zgromadzenie uchwały o przeznaczeniu zysku na inne cele niż wypłacanie go udziałowcom (akcjonariuszom), chociaż udziałowcy (akcjonariusze) mogą wpływać na kształt uchwały w drodze głosowania lub ewentualnie mogą zaskarżyć uchwałę. Walne zgromadzenie może np. przeznaczyć zysk na sfinansowanie ważnych inwestycji spółki. Powyższe uregulowania zawarte w Kodeksie spółek handlowych nie zmieniają statusu dywidendy na gruncie prawa podatkowego. Wypłata dywidendy nie jest wydatkiem umożliwiającym powstanie źródła przychodu. Nie jest też związana z utrzymaniem bądź zabezpieczeniem źródła przychodów.

Tym samym dywidenda nie stanowi kosztu podatkowego w spółce wypłacającej. Pozyskanie środków na wypłatę dywidendy ma bezpośredni związek z czystym zyskiem, podlegającym podziałowi. Oznacza to, że dotyczy tej części osiągniętego dochodu, która pozostanie po opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. W związku z tym, również wydatki związane z pożyczką zaciągniętą na wypłatę dywidendy w postaci odsetek (prowizji i innych opłat) jako związane z kategorią wydatków nie będących kosztami uzyskania przychodów, nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle powyższych przepisów stanowisko Spółki jest nieprawidłowe.

Odnosząc się do powoływanych przez Spółkę wyroków sądów administracyjnych należy stwierdzić, że nie stanowią one powszechnej wykładni przepisów prawa podatkowego, ponieważ wydane zostały w indywidualnych sprawach i wiążą tylko strony postępowania. Tutejszy Organ nie podziela wyrażonego w nich poglądu, przy czym również orzecznictwo sądowe w przedmiotowej materii jest niejednolite. Skarżąca wskazała wyroki, które potwierdzają Jej stanowisko. Istnieją także wyroki, które potwierdzają prawidłowość stanowiska Organu podatkowego. Jako przykład można wskazać wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 marca 2011 r., sygn. akt II FSK 2004/09, zgodnie z którym wydatki na obsługę pożyczki zaciągniętej na wypłatę dywidendy nie są wydatkami służącymi osiągnięciu przychodu, ani zachowaniu czy zabezpieczeniu źródła przychodów. W wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził m.in., iż (...)"choć skorzystanie z instrumentu dłużnego przez spółkę w celu zabezpieczenia płynności finansowej w momencie wypłaty dywidendy, może być uznane za ekonomicznie uzasadnione, to trzeba mieć na względzie, że warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jest związek wydatków z przychodami spółki bądź z zabezpieczeniem źródła przychodów, a nie każdy rozchód środków. Wypłata dywidendy to, będący wyrazem woli wspólników i mogący zaistnieć w określonej sytuacji, sposób dystrybucji uzyskanego zysku, a nie wydatek poniesiony w celu jego uzyskania, bądź zabezpieczenia".

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.