IBPBI/2/423-448/11/SD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2011 r. (data wpływu do tut. BKIP 14 stycznia 2011 r.), uzupełnionym w dniach 14 i 19 kwietnia 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia momentu powstania przychodu:

* z tytułu otrzymanych odsetek umownych, odsetek karnych oraz odsetek od lokat środków pieniężnych - jest prawidłowe,

* z pozostałych tytułów wymienionych we wniosku - jest nieprawidłowe.

(pytanie oznaczone w uzupełnieniu do wniosku Nr 6)

W dniu 14 stycznia 2011 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych m.in. w zakresie ustalenia momentu powstania przychodu:

* z tytułu otrzymanych odsetek umownych, odsetek karnych oraz odsetek od lokat środków pieniężnych.

* z pozostałych tytułów wymienionych we wniosku.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z dnia 4 kwietnia 2011 r. Znak: IBPP3/443-65/11/PH, IBPBI/2/423-71/11/SD wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia wniosku dokonano w dniach 14 i 19 kwietnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (sformułowany ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 14 kwietnia 2011 r. - data wpływu do tut. Biura 19 kwietnia 2011 r.):

Spółka została zawiązana w dniu 29 lipca 2010 r. W dniu 16 sierpnia 2010 r. została wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego. Przedmiot działalności Spółki został sklasyfikowany w Polskiej Klasyfikacji Działalności pod numerem 64.92.Z Pozostałe formy udzielania kredytów. W ramach prowadzonej działalności Spółka świadczy usługi związane z udzielaniem przedsiębiorcom pożyczek na cele bezpośrednio związane z prowadzeniem, podejmowaniem i rozwijaniem działalności gospodarczej. W dniu 15 grudnia 2010 r. Spółka zawarła umowę z Województwem o dofinansowanie Projektu pn. "Utworzenie i dokapitalizowanie Funduszu Pożyczkowego" realizowanego w ramach Działania 1.3. Tworzenie i rozbudowa funduszy pożyczkowych i gwarancyjnych. Osi priorytetowej 1. Rozwój przedsiębiorczości Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, w ramach której Spółka otrzymała dofinansowanie do części wydatków ponoszonych na realizację zadań Funduszu Pożyczkowego związanych z udzielaniem pożyczek. Wysokość przyznanego wsparcia wynosi 51.000.000,00 zł i stanowi 85% kwoty całkowitych wydatków kwalifikowanych Projektu.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 14 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. BKIP 19 kwietnia 2011 r.) Spółka doprecyzowała przedstawiony w poz. 54 stan faktyczny, o informację, iż pozostałe 15% wartości całkowitych wydatków kwalifikowanych projektu finansowane jest wkładem własnym. Spółka jest beneficjentem udzielonej pomocy.

Otrzymane dofinansowanie w 100% pochodzi z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wypłaty przyznanego wsparcia mającego charakter pomocy zwrotnej, dokonuje Instytucja Zarządzająca - Zarząd Województwa za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego w postaci jednorazowej płatności.

Proces udzielenia pożyczki generuje następujące przychody: odsetki umowne, odsetki karne, prowizja przygotowawcza za udzielenie pożyczki, prowizja za wcześniejszą spłatę pożyczki, opłata za sporządzenie aneksu do umowy pożyczki, opłata za powiadomienie telefoniczne o powstałych zaległościach, opłata za wezwanie do zapłaty, opłata za wezwanie do wykupu weksla, opłata za rozpatrzenie wniosku o pożyczkę, opłata za sporządzenie na wniosek Pożyczkobiorcy lub Poręczyciela historii spłat pożyczki, opłata za wydanie zaświadczenia stwierdzającego wysokość zadłużenia, oraz opłata za wystawienie promesy udzielenia pożyczki.

Spółka przewiduje ponadto osiąganie przychodów z tyt. sprzedaży i darowizny gadżetów mających charakter reprezentacji, a mianowicie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, a także prezentów o małej wartości w rozumieniu art. 7 ust. 4 i 7 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 14 kwietnia 2011 r. - data wpływu do tut. Biura 19 kwietnia 2011 r.):

Czy przychody spółki z tytułu odsetek umownych, odsetek karnych, opłat za rozpatrzenie wniosku o pożyczkę, prowizji przygotowawczej za udzielenie pożyczki, prowizji za wcześniejszą spłatę pożyczki, opłat za sporządzenie aneksu do umowy pożyczki, opłat za sporządzenie na wniosek pożyczkobiorcy lub poręczyciela historii spłat pożyczki, opłat za powiadomienie telefoniczne o powstałych zaległościach, opłat za wydanie zaświadczenia stwierdzającego wysokość zadłużenia, opłat za wezwanie do zapłaty, opłat za wezwanie do wykupu weksla, opłat za wystawianie promesy udzielenia pożyczki oraz przychody z tyt. sprzedaży lub darowizny gadżetów mających charakter reprezentacji, a także odsetki otrzymane z lokat środków pieniężnych funduszu pożyczkowego, które z mocy umowy zwiększają przychody funduszu pożyczkowego stanowią przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym w momencie ich otrzymania... (pytanie oznaczone w uzupełnieniu do wniosku Nr 6)

Zdaniem Spółki (stanowisko sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku z dnia 14 kwietnia 2011 r. - data wpływu do tut. Biura 19 kwietnia 2011 r.), wymienione przychody oraz odsetki otrzymane od lokat środków pieniężnych Funduszu Pożyczkowego, które z mocy umowy zwiększają środki finansowe Funduszu Pożyczkowego stanowią przychód do opodatkowania podatkiem dochodowym w momencie ich otrzymania na podstawie art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o p.d.o.p.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, dalej "ustawa o p.d.o.p."), w swej konstrukcji nie zawiera definicji przychodów, a jedynie otwarty katalog przychodów podatkowych. Jednocześnie enumeratywnie wylicza kategorie wpływów pieniężnych, które nie stanowią przychodów podatkowych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o p.d.o.p., przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

O zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa osoby prawnej. Otrzymane świadczenie może być uznane za przychód, jeżeli ma ono charakter definitywny, ostateczny oraz pewny w tym znaczeniu, że podatnik uzyskuje swobodę dysponowania określonym świadczeniem lub środkami pieniężnymi.

Stosownie do przepisów art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p., za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.

Zasady rozpoznawania momentu uzyskania przychodów określonych w art. 12 ust. 3 ustawy o p.d.o.p., uregulowane są w art. 12 ust. 3a - 3e.

Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o p.d.o.p., za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3e, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:

Jak wynika z powołanego przepisu, przychód osiągany przez podatnika w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą co do zasady powstaje w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych zdarzeń:

* w zależności od przedmiotu tej działalności - wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi,

* wystawienia faktury,

* uregulowania należności przez nabywcę.

W myśl natomiast art. 12 ust. 3e ustawy o p.d.o.p., w przypadkach otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3 do którego stosuje się ust. 3a, 3c,3d, a więc w szczególności przychodu nie związanego ze świadczeniem usług, wydaniem towarów, częściowym świadczeniem usług oraz zbyciem praw majątkowych, za datę powstania przychodu uważa się datę otrzymania zapłaty.

Jednocześnie wskazać należy, iż w przepisach ustawy o p.d.o.p., w odniesieniu do niektórych kategorii przychodów przewidziano szczególny tryb opodatkowania. Dotyczy to w szczególności odsetek od należności i zobowiązań.

Zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o p.d.o.p., do przychodów nie zalicza się (...) otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów). Natomiast stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o p.d.o.p., do przychodów nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów).

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w ramach prowadzonej działalności Spółka świadczy usługi związane z udzielaniem przedsiębiorcom pożyczek na cele bezpośrednio związane z prowadzeniem, podejmowaniem i rozwijaniem działalności gospodarczej. W dniu 15 grudnia 2010 r. Spółka zawarła umowę z Województwem o dofinansowanie Projektu pn. "Utworzenie i dokapitalizowanie Funduszu Pożyczkowego" realizowanego w ramach Działania 1.3. Tworzenie i rozbudowa funduszy pożyczkowych i gwarancyjnych. Osi priorytetowej 1. Rozwój przedsiębiorczości Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013, w ramach której Spółka otrzymała dofinansowanie do części wydatków ponoszonych na realizację zadań Funduszu Pożyczkowego związanych z udzielaniem pożyczek.

W tak przedstawionym stanie faktycznym wątpliwości Spółki dotyczą określenia momentu powstania przychodu m.in. z tytułu odsetek umownych, odsetek karnych.

W świetle powyższych przepisów należy uznać, iż wynikające z zawartych umów pożyczek kwoty otrzymane przez Spółkę z ww. tytułów będą przychodem w dacie ich faktycznego otrzymania lub kapitalizacji. Samo naliczenie odsetek (ale bez faktycznego ich otrzymania lub kapitalizacji) nie powoduje bowiem powstania przychodu podatkowego.

Odnosząc się do momentu uzyskania przychodów z tytułu opłat za rozpatrzenie wniosku o pożyczkę, prowizji przygotowawczej za udzielenie pożyczki, prowizji za wcześniejszą spłatę pożyczki, opłat za sporządzenie aneksu do umowy pożyczki, opłat za sporządzenie na wniosek Pożyczkobiorcy lub Poręczyciela historii spłat pożyczki, opłat za powiadomienie telefoniczne o powstałych zaległościach, opłat za wydanie zaświadczenia stwierdzającego wysokość zadłużenia, opłat za wezwanie do zapłaty, opłat za wezwanie do wykupu weksla, opłat za wystawianie promesy udzielenia pożyczki oraz przychodów ze sprzedaży gadżetów mających charakter reprezentacji, stwierdzić należy, iż w odniesieniu do tych przychodów zastosowanie znajdzie cytowany powyżej przepis art. 12 ust. 3a ustawy o p.d.o.p. Przychód powstanie zatem w dacie zaistnienia najwcześniejszego z wymienionych w tym przepisuje zdarzeń, tj. wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, wystawienia faktury lub uregulowania należności przez usługobiorcę.

Ponadto należy wskazać, iż w uzupełnieniu do wniosku Spółka wskazała, iż ww. przychody uzyskiwane przez podatnika stanowią kwotę należną z tytułu świadczenia przedmiotowych usług i są niezbędne do jej świadczenia.

Natomiast darowizna gadżetów mających charakter reprezentacyjny, nie stanowi przychodu Spółki dla celów podatkowych, albowiem Spółka dokonując darowizny nie uzyskuje żadnego przysporzenia.

Reasumując, stanowisko Spółki w zakresie ustalenia momentu powstania przychodu:

* z tytułu otrzymanych odsetek umownych, odsetek karnych oraz odsetek od lokat środków pieniężnych - jest prawidłowe,

* z pozostałych tytułów wymienionych we wniosku - jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, iż w sprawach będących przedmiotem pytań oznaczonych w uzupełnieniu do wniosku numerami od 1 do 5, wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.