IBPBI/2/423-400/14/BG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 28 marca 2014 r. (data wpływu do tut. BKIP 3 kwietnia 2014 r.), uzupełnionym 8 lipca 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu sprzedaży działki Wspólnoty Gruntowej (pytanie oznaczone w uzupełnieniu wniosku jako nr 1) - jest prawidłowe.

W dniu 3 kwietnia 2014 r. wpłynął do tut. BKIP wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania dochodów z tytułu sprzedaży działki Wspólnoty Gruntowej. Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 20 czerwca 2014 r. Znak IBPBI/2/423-400/14/BG, IBPP1/443-347/14/AW wezwano do ich uzupełnienia. Uzupełnienia dokonano 8 lipca 2014 r.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka utworzona została na podstawie decyzji Wydziału Rolnictwa i Leśnictwa Prezydium Powiatowej Rady Narodowej z dnia 20 kwietnia 1967 r., tj. stosownie do art. 25 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. z 1963 r. Nr 28, poz. 169 z późn. zm.), a to w celu sprawowania zarządu nad wspólnotą i do właściwego zagospodarowania gruntów wchodzących w skład tej wspólnoty (dalej: "Spółka").

Powołana wyżej ustawa reguluje zasady funkcjonowania wspólnot gruntowych, formę prawną, podział dochodów. Ustawa ta nie nadaje Wspólnocie gruntowej formy prawnej stowarzyszenia, lecz nakazuje do celów zarządczych gruntami wspólnoty, powołanie spółki, nie wskazując żadnej ze spółek z kodeksu spółek handlowych, jako formy organizacyjno-prawnej. Spółka działa wiec na podstawie i w ramach ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.

W dniu 30 stycznia 2014 r. doszło do sprzedaży na rzecz Skarbu Państwa (Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad) działki o łącznym obszarze 1,4851 ha za kwotę 2.164.682 zł. Cena sprzedaży została zapłacona na konto Spółki. Statut Spółki jest literalnym odzwierciedleniem statutu, który jako wzorzec zawarty jest w akcie wykonawczym do ustawy regulujących funkcjonowanie wspólnot gruntowych, tj. w zarządzeniu z dnia 29 kwietnia 1964 r. Ministra Rolnictwa oraz Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego (M. P. z 1964 r. Nr 33, poz. 145), a który został zatwierdzony przez organ nadzoru w osobie Prezydenta Miasta; tym samym jego legalność nie może budzić najmniejszych wątpliwości - podobnie, jak osoby reprezentujące wnioskodawcę, które również właśnie brały udział w postępowaniu przed UM. W konsekwencji zakres działania poszczególnych organów zawarty jest w statucie Spółki (statucie wzorcowym z zarządzenia). Wnioskodawca nie nabywa żadnych nieruchomości - dysponuje jedynie tymi, które istnieją jeszcze od lat 60-ych ubiegłego stulecia. Wykorzystywanie i zarządzanie jest zgodne z ustawą o wspólnotach gruntowych, tj. np. koszenie łąk, usuwanie urwanych gałęzi czy połamanych drzew. Wnioskodawca nie był nigdy podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 14 ustawy o zagospodarowaniu, spółkę tworzy się w celu sprawowania zarządu nad wspólnotą; w konsekwencji w rzeczonym akcie notarialnym stroną jest Spółka. Nie zmienia to jednakże faktu, że Spółka jedynie pełni rolę zarządczą.

Nieruchomość będąca przedmiotem wniosku została wniesiona do wspólnoty w latach 60-ych ubiegłego stulecia, gdyż był to jedyny okres, kiedy nieruchomości wchodziły do Wspólnoty. Zatem, nie sposób mówić o nabyciu tej nieruchomości (w ścisłym tego słowa znaczeniu), gdyż przeciwstawia się temu istota posiadania nieruchomości przez Wspólnotę, która wynika z treści art. 8 ustawy o zagospodarowaniu. Z uwagi na fakt, że w latach 60-ych ubiegłego stulecia nie było jeszcze w ogóle podatku VAT, to siłą rzeczy nie sposób nawet mówić, że była/nie była to czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. Co za tym, nie było to udokumentowane fakturą. Toteż, nie było obniżenia kwoty podatku należnego nad naliczonym. W dniu "nabycia" przeznaczenie gruntu było przeznaczeniem rolnym. Na czas "nabycia" w odniesieniu do nieruchomości, nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy. Cel ("nabycia" i wykorzystywania) tej nieruchomości, wynikał tylko i wyłącznie z ustawy o zagospodarowaniu; zatem nie miał żadnego związku z zakresem budowlanym. W ewidencji środków trwałych nieruchomość ta nigdy nie była ujęta. Nieruchomość ta nie była przez Wnioskodawcę wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioskodawca wykorzystywał nieruchomość na cele wynikające z ustawy o zagospodarowaniu, tj. na pastwisko. Wnioskodawca nie jest rolnikiem ryczałtowym, sprzedaży produktów rolnych nie dokonywał jako podatnik VAT. Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie sprzedaży zwierząt hodowlanych, ale nieruchomość była wykorzystywana na cele w zakresie pastwiska dla wypasu krów członków wspólnoty. Nieruchomość nie stanowiła użytku leśnego.

Zgodnie z § 18 statutu, fundusze spółki powstają z własnych środków spółki, a w szczególności:

Rachunkowość Spółki prowadzona jest zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości oraz rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz. 1539 z późn. zm.).

W stosunku do nieruchomości, Wnioskodawca nie podejmował działań jak:

* wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego terenu,

* o zmianę przeznaczenia terenu, o decyzję o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej lub jakiegokolwiek innego działania.

Wnioskodawca nie dokonywał jakiegokolwiek uatrakcyjnienia nieruchomości poprzez np. uzbrojenie terenu, wydzielenie lub budowę drogi, ogrodzenie, wyposażenie w kanalizację sanitarną, urządzenia i sieci wodociągowe, energetyczne. W dniu dostawy przeznaczenie - zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego - było jako użytek zielony.

W stosunku do przedmiotowej nieruchomości, nie była wydana decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu; należy mieć na względzie, że - a co jest odzwierciedlone w samym akcie notarialnym sprzedaży - że sprzedawana nieruchomość zgodnie z decyzją Wojewody o ustaleniu lokalizacji drogi krajowej przeznaczona jest na realizację inwestycji pod nazwą..., a zatem (jak czytamy w akcie notarialnym) niniejszą umowę zawarto na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 7 lit. c ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jedn.:z 2007 r. Nr 19, poz. 115 z późn. zm.) oraz art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 721 z późn. zm.) oraz w zw. z art. 2 ustawy z dnia 10 maja 2007 r. "o zmianie ustawy o szczególnych..."

Zatem, należy skonstatować, że w przedmiotowym rozumieniu, grunt nie był zabudowany. "Nabyta" nieruchomość, nie była zabudowana i Wnioskodawca jej nie zabudowywał. Nieruchomość nie była przedmiotem najmu, dzierżawy lub umowy o podobnym charakterze. Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ulepszenie nieruchomości w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym. Uzyskane środki będą przeznaczone na cele związane z zadaniami Spółki, co będzie miało swój wyraz w uchwale Ogólnego Zebrania Członkowskiego. Wnioskodawca posiada jeszcze nieruchomość do sprzedaży, która również jest już wykorzystana na potrzeby autostrady; decyzję w sprawie sprzedaży będzie podejmował Wojewoda; działka ta wchodzi w skład autostrady. Co ważne jest to ostatnia z działek Wspólnoty, która będzie podlegać sprzedaży na przedmiotowe cele; a innych działek, Wspólnota, nie zamierza sprzedawać. Wcześniej, tj. 2 grudnia 2005 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży nieruchomości, tj. działki; z tego tytułu nie był odprowadzony podatek VAT.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy od otrzymanej ceny sprzedaży należy odprowadzić podatek dochodowy od osób prawnych.

(pytanie oznaczone w uzupełnieniu do wniosku jako nr 1)

Zdaniem Wnioskodawcy, ww. czynność sprzedaży nie podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych, gdyż to nie sama Spółka a członkowie Wspólnoty Gruntowej, są podatnikami podatku dochodowego od osób fizycznych. Należy mieć na względzie, że zgodnie z art. 6 ust. 1 cytowanej ustawy, uprawnione do pobierania pożytków są osoby fizyczne lub prawne posiadające gospodarstwa rolne, które w ciągu ostatniego roku przed dniem wejścia w życie ustawy faktycznie korzystały z tej wspólnoty. Ponadto, Spółka wskazuje, że w polskim prawie cywilnym, wspólnota gruntowa to nieruchomość, która stanowi przedmiot współwłasności o charakterystycznych właściwościach. Wyraz tego istotnego aspektu (pewnej szczególnej cechy współwłasności) o którym mowa, to legitymacja do korzystania ze wspólnego gruntu.

Natomiast Spółki (również Wnioskodawca), powstały w wyniku decyzji administracyjnych, aby zarządzać tymi niepodzielnymi nieruchomościami. Toteż, wspólnoty gruntowe, nie mogą być dzielone pomiędzy uprawnionych do udziału w tych wspólnotach (art. 5 przytoczonej ustawy). Zaś właściwe zagospodarowanie gruntów, które wchodzą w skład takiej wspólnoty oraz zarząd nieruchomościami wspólnoty, sprawuje utworzona w tym celu spółka.

W tym miejscu zauważyć należy, że Spółka w momencie jej powołania, nie staje się właścicielem gruntu wspólnoty, lecz pełni tylko i wyłącznie funkcje zarządcze. Grunty te stanowią w dalszym ciągu przedmiot własności osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej. W konsekwencji, w ocenie Spółki, dochód ze sprzedaży gruntów, które są wyłączną własnością wspólnoty, nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych; jako dochód Spółki. Co więcej, obowiązek złożenia deklaracji podatkowej i uiszczenia podatku ciąży na każdej osobie uprawnionej do udziału we wspólnocie gruntowej. W tym miejscu sygnalizuje się jedynie, że nawiązanie do tego wątku, będzie miało miejsce w dalszej części wniosku.

Potwierdzeniem zasadności stanowiska, że w analizowanej sytuacji, nie ma przesłanek ku opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych, jest fakt, że Spółka ma za zadanie wyłącznie zarządzać majątkiem wspólnoty, nie uzyskuje zaś z tego tytułu żadnych dochodów. Przychody, które uzyskuje Spółka jako zarządca majątku - po ich pomniejszeniu o koszty zarządu Spółki, stanowią dochód, który jest wyłączną własnością jej członków. Tym samym na Spółce, nie będzie ciążył obowiązek składania do Urzędu Skarbowego zeznania podatkowego CIT- 8 i innych deklaracji właściwych dla osoby prawnej. Jak to już bowiem wskazano, Spółka zbywając grunty wchodzące w skład wspólnoty gruntowej, nie działa na własny rachunek, ale na rachunek swoich członków (członków Wspólnoty), występując jako ich reprezentant z mocy ustawy; nie zbywa gruntów własnych, ale właśnie grunty, których właścicielami są członkowie Wspólnoty - jako te osoby które, z kolei są uprawnione do udziału we wspólnocie, stosownie do treści art. 6 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu.

Na potwierdzenie własnego stanowiska Spółka powołała interpretacje indywidualne Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 marca 2011 r., Znak: IPPB5/423-40/11- 4/AM oraz z 20 maja 2010 r., Znak: IPPB2/415-110/10-4/MK.

Reasumując, należy stwierdzić, że podane podstawy prawne we wniosku są podstawą do zastosowania zwolnienia w podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Wspólnoty gruntowe to podmioty o swoistym statusie prawnym opartym na uregulowaniach zawartych w ustawie z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. Nr 28, poz. 169 z późn. zm.). Z definicji zawartej w tej ustawie wynika, że wspólnotami gruntowymi podlegającymi zagospodarowaniu w trybie i na zasadach określonych w tej ustawie są nieruchomości rolne, leśne oraz obszary wodne - o określonych przymiotach. Uprawnionymi do udziału we wspólnocie są osoby fizyczne lub prawne posiadające gospodarstwa rolne, jeżeli w ciągu ostatniego roku przed dniem wejścia w życie ustawy faktycznie korzystały z tej wspólnoty (art. 6 ust. 1 ww. ustawy). Udziały poszczególnych uprawnionych we wspólnocie określa się w ułamkowych częściach w sposób wymieniony w art. 9 tej ustawy. Zgodnie z art. 14 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, osoby uprawnione do udziału we wspólnocie gruntowej powinny utworzyć spółkę do sprawowania zarządu nad wspólnotą i do właściwego zagospodarowania gruntów wchodzących w skład wspólnoty. Natomiast z art. 15 ust. 1 ww. ustawy wynika, że spółka jest osobą prawną i działa na podstawie statutu. Zbycie, zamiana, jak również przeznaczenie na cele publiczne lub społeczne wspólnot gruntowych lub ich części oraz zaciąganie pożyczek pieniężnych przez spółkę może nastąpić tylko za zgodą właściwego wójta, burmistrza, prezydenta miasta (art. 26 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851, dalej "u.p.d.o.p."), ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych i spółek kapitałowych w organizacji. Przepisy ustawy mają również zastosowanie do jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek niemających osobowości prawnej, z zastrzeżeniem ust. 1 i 3.

Stosownie do art. 1 ust. 3 przepisy ustawy mają również zastosowanie do:

Stosownie do art. 3 ust. 1 u.p.d.o.p., podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

Wspólnota Gruntowa nie jest osobą prawną, a stanowi zespół nieruchomości, nad którymi zarząd sprawuje Spółka, utworzona specjalnie w tym celu przez osoby uprawnione do udziału, dlatego też Wspólnota nie będzie podlegała obowiązkowi podatkowemu wynikającemu z przepisów u.p.d.o.p. Osobą prawną w rozumieniu u.p.d.o.p. jest spółka dla zagospodarowania wspólnoty gruntowej.

Jednakże analiza przepisów ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych wyraźnie wskazuje, że nie można przyjąć analogii prawnej pomiędzy spółką utworzoną do sprawowania zarządu nad gruntami wspólnoty a spółką prawa handlowego. Spółka dla zagospodarowania wspólnoty gruntowej, aczkolwiek posiada osobowość prawną, nie jest właścicielem gruntów lub odrębnym od współużytkowników przedsiębiorcą.

Zauważyć należy, że Spółka w momencie jej powołania nie staje się właścicielem gruntu wspólnoty, lecz pełni tylko funkcje zarządcze. Grunty te stanowią w dalszym ciągu przedmiot własności osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej. Oznacza to, że przychód z odpłatnego zbycia gruntów nie będzie podlegał opodatkowaniu na podstawie u.p.d.o.p.

Wspólnota Gruntowa, aczkolwiek zbliża się do współwłasności, stanowi jednak współwłasność o szczególnych cechach, niepodlegającą podziałowi, rządzącą się odrębnymi zasadami. Istotą współwłasności jest uprawnienie do udziału we wspólnocie gruntowej w postaci korzystania z objętych nią gruntów zgodnie z ich przeznaczeniem, które przysługuje osobom fizycznym lub prawnym posiadającym gospodarstwa rolne.

Spółka dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej ma za zadanie wyłącznie zarządzać majątkiem wspólnoty, nie uzyskuje z tego tytułu żadnych dochodów. Przychody, które uzyskuje jako zarządca majątku Wspólnoty, po ich pomniejszeniu o koszty zarządu Spółki, stanowią dochód, będący dochodem osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej.

Reasumując, z uwagi na fakt, że Spółka nie jest właścicielem gruntu Wspólnoty lecz pełni tylko funkcje zarządcze, jako administrator aktywów, które nie są jej własnością, dochód uzyskany z odpłatnego zbycia działki nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych jako dochód Spółki dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej. W konsekwencji Wnioskodawca nie będzie miał z tego tytułu obowiązku składania do Urzędu Skarbowego zeznania podatkowego CIT-8 oraz innych deklaracji. Obowiązek złożenia deklaracji podatkowej i uiszczenia podatku ciąży na każdej osobie fizycznej uprawnionej do udziału we Wspólnocie Gruntowej.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że wskazana we wniosku czynność sprzedaży nie podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Nadmienia się, iż w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług wydano odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-512 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.