IBPBI/2/423-1532/09/MS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 17 sierpnia 2009 r. (data wpływu do tut. Biura 22 września 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzenia dokumentacji, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z zawartą umową cash poolingu (pytanie oznaczone we wniosku Nr 5) - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 września 2009 r. wpłynął do tut. Biura wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie obowiązku sporządzenia dokumentacji, o której mowa w art. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z zawartą umową cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka jest spółką ze szwedzkiej grupy V. Spółka zamierza zawrzeć umowę w sprawie zarządzania finansowego (tzw. umowę cash poolingu) ze szwedzką spółką A (dalej: Pool Leader) należącą do tej samej grupy kapitałowej co Spółka oraz oddzielną umowę z polskim bankiem (Bank Polski) dotyczącą prowadzenia rachunku umożliwiającego udział Spółki w systemie zarządzania płynnością finansową.

Inicjatorem opisywanej usługi cash poolingu jest niepowiązany ze spółką A i Spółką zagraniczny bank, który w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oferuje m.in. platformy techniczne do dokonywania operacji cash poolingu. W ramach organizowanej usługi cash poolingu Spółka A będzie pełniła rolę Pool Leadera. Na podstawie GMAC bank mający siedzibą w Szwecji (Bank Szwedzki) zapewnia spółce A platformę techniczną niezbędną do wykonywania operacji cash poolingu oraz świadczy inne usługi konieczne do wykonywania funkcji Pool Leadera przez spółkę A. Spółka w celu uzyskania technicznej możliwości korzystania z usług cash poolingowych oferowanych przez spółkę A będzie zobowiązana do otworzenia rachunków bankowych w Banku Szwedzkim (osobny rachunek bankowy dla każdej waluty, np. PLN, EUR, SEK), które zostaną następnie przekształcone w rachunki pomocnicze służące jedynie dla potrzeb rozliczeń w ramach cash poolingu. W tym celu Spółka będzie zobowiązana do podpisania oświadczenia o zgodzie na przekształcenie rachunków bankowych w Banku Szwedzkim w rachunki pomocnicze (oświadczenie to stanowi załącznik do GMAC). Po przekształceniu rachunków Spółki w rachunki pomocnicze Spółka nie będzie posiadała rachunków bankowych w Banku Szwedzkim oraz nie będzie jej łączył żaden stosunek prawny z Bankiem Szwedzkim (Spółka nie jest stroną GMAC).

Po przekształceniu rachunków Spółki w rachunki pomocnicze Spółka nie będzie posiadała rachunków bankowych - w Banku Szwedzkim oraz nie będzie jej łączył żaden stosunek prawny z Bankiem Szwedzkim (Spółka nie jest stroną GMAC) lub potencjalnym innym podmiotem korzystającym z usług cash poolingowych. Jedynym podmiotem, z którym Spółkę będzie łączył stosunek prawny będzie spółka A. Wszelkie operacje w ramach cash poolingu będą odbywały się z wykorzystaniem rachunków bankowych w Banku Polskim i rachunków pomocniczych.

Na podstawie wspomnianych wyżej umów nadwyżki środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych Spółki (Rachunek Polski lub łącznie Rachunki Polskie) prowadzonych przez Bank Polski będą alokowane do specjalnych rachunków pomocniczych (po uprzednim przekształceniu rachunków Spółki w Banku Szwedzkim) wyodrębnionych w ramach rachunku bankowego spółki A (dalej: Rachunek Główny) prowadzonych w Banku Szwedzkim. Rachunek pomocniczy przypisany Spółce nie ma charakteru rachunków bankowych, a służy jedynie prawidłowej ewidencji operacji Spółki po stronie wpływów i wypływów w ramach Umowy cash poolingu.

W ramach opisywanej transakcji spółka A pełni funkcję tzw. Pool Leadera, którego rachunek - Rachunek Główny służy do konsolidacji sald podmiotów, które zawarły ze spółką A umowę podobną do Umowy cash poolingu zawartej pomiędzy Spółką i spółką A oraz dokonały oświadczenia potwierdzającego przekształcenie ich rachunków w Banku Szwedzkim w rachunki pomocnicze. Należy jednak podkreślić, że wyłącznie spółka A jest stroną Umowy cash poolingu zawartej przez Spółkę i tylko ten podmiot dokonuje wypłaty odsetek na rzecz Spółki w sytuacji, gdy u Spółki występuje dodatnie saldo lub ma prawo do pobrania odsetek od kwot pozostawionych do dyspozycji Spółki - w sytuacji gdy u Spółki występuje saldo ujemne. Poziom stóp procentowych, na podstawie których kalkulowane są odsetki będą odpowiadały zakresowi funkcji i ryzyk ponoszonych przez Pool Leadera i zostaną ustalone na poziomie rynkowym w Umowie cash poolingu.

Bank Szwedzki organizujący powyższy system na podstawie stosownej umowy z Pool Leaderem jest odpowiedzialny m.in. za zapewnienie platformy technicznej do dokonywania operacji cash poolingu oraz za konsolidację sald na Rachunku Głównym.

W przypadku wystąpienia ujemnych sald na Rachunkach Polskich będą one pokrywane ze środków zgromadzonych na Rachunku Głównym (poprzez rachunki pomocnicze przypisane do Spółki). Na Rachunku Głównym (poprzez poszczególne rachunki pomocnicze przypisane poszczególnym podmiotom korzystającym z usług spółki A) będą gromadzone również środki pieniężne pochodzące od innych spółek należących do grupy V, które będą zawierać ze spółką A analogiczne do umowy cash poolingu umowy w sprawie zarządzania finansowego. Mechanizm ten ma na celu optymalizację płynności finansowej w ramach grupy V poprzez umożliwienie koncentracji środków finansowych kilku podmiotów z grupy oraz kompensowanie ich przejściowych nadwyżek finansowych z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych.

Spółka zawiera umowę wyłącznie ze spółką A oraz Bankiem Polskim (a także z Bankiem Szwedzkim w zakresie otwarcia rachunków bankowych, które następnie zostają przekształcone rachunki pomocnicze) i nie nawiązuje relacji z innymi podmiotami z grupy, które mogą zawrzeć stosowne umowy cash poolingowe ze spółką A.

Spółka A jest spółką prawa szwedzkiego, która w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się zarządzaniem finansami grupy V, np. usługami cash poolingu, udzielaniem pożyczek potrzebującym ich spółkom z grupy itp., a także operacjami związanymi z zarządzaniem ryzykiem (w tym walutowym) oraz nettingiem. Jednocześnie nie jest podmiotem uprawnionym do prowadzenia rachunków bankowych ani nie prowadzi takich rachunków dla Spółki.

Spółka A uzyskuje z tytułu wykonywanych czynności wynagrodzenie w postaci stałej kwoty uiszczanej na rzecz spółki A oraz różnicę pomiędzy wartością odsetek uzyskanych przez spółkę A w związku z kwotami przekazanymi spółce A przez Spółkę w przypadku wystąpienia salda dodatniego w ramach cash poolingu, a kwotą odsetek wypłaconych przez spółkę A na rzecz Spółki w związku z przekazanymi przez nią kwotami. W przypadku wystąpienia salda ujemnego spółka A uzyskuje wynagrodzenie w postaci odsetek należnych od Spółki z tytułu kwot przekazanych przez spółkę A w związku z wystąpieniem salda ujemnego.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy do odsetek przekazywanych/otrzymywanych przez Spółkę w ramach umowy cash poolingu stosuje się art. 11 ustawy o CIT i czy w związku z tym Spółka jest zobligowana do przygotowania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o CIT... (pytanie oznaczone we wniosku Nr 5)

Zdaniem Spółki do wynagrodzenia Pool Leadera uzyskiwanego od Spółki lub odsetek uzyskiwanych przez Spółkę od Pool Leadera nie ma zastosowania art. 11 ustawy o CIT. Spółka nie jest również zobligowana do przygotowania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o CIT.

Należy podkreślić, iż usługa cash poolingu jest produktem finansowym tworzonym przez banki dla korporacji celem efektywnego zarządzania płynnością finansowa całej grupy kapitałowej. Innymi słowy zawarcie umowy zapewniającej platformę techniczną umożliwiając Pool Leaderowi świadczenie usług zarządzania płynnością finansową na rzecz podmiotów z grupy, jak również jej obsługa w postaci choćby konsolidacji sald należy do banku. Banki są również odpowiedzialne za prowadzenie rachunków bankowych zarówno Spółki w Polsce jak i Pool Leadera w Szwecji. Tym samym bank oferujący usługę cash poolingu może mieć wpływ na poziom wynagrodzenia Pool Leadera jak również poziom odsetek uzyskiwanych przez Spółkę w przypadku dodatniego salda lub przekazywanych przez Spółkę w przypadku zaistnienia salda ujemnego, określonych na podstawie Umowy cash poolingu.

W stanie faktycznym przedstawionym przez Spółkę Bank Szwedzki i Bank Polski nie są podmiotami powiązanym ani ze Spółką, ani z Pool Leaderem. Tym samym istotne elementy świadczenia usługi cash poolingu takie jak zasady udostępnienia platformy umożliwiającej realizację uprawnień Pool Leadera przez Spółkę są określane pomiędzy grupą kapitałową, a Bankiem Szwedzkim - podmiotem niepowiązanym. Wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę na rzecz Pool Leadera lub odsetki uzyskiwane w ramach uczestnictwa w cash poolingu nie stanowią obrotu z transakcji z podmiotami powiązanymi, a Spółka nie jest zobowiązana do przygotowania dokumentacji cen transferowych w tym zakresie.

Stanowisko takie potwierdzono w szeregu interpretacji indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 23 lipca 2008 r., nr IPPB3-423-575/08-O2/MK; por. również interpretacja Dyrektora Iżby Skarbowej w Poznaniu z 13 sierpnia 2008 r. ILPB3/423-290/08-4/HS oraz interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 12 czerwca 2008 r., nr IBPB3/423-489/O8/AM (KAN-2962/08).

W świetle powyższego, w opinii Spółki, art. 11 ustawy o CIT nie ma zastosowania do świadczeń wynikających z umowy cash poolingu, a Spółka nie będzie zobligowana do przygotowania dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ustawy o CIT.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Zgodnie z art. 9a ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), podatnicy dokonujący transakcji z podmiotami powiązanymi z tymi podatnikami - w rozumienia art. 11 ust. 1 i 4 ww. ustawy - są obowiązani do sporządzania dokumentacji podatkowej takich transakcji uwzględniającej aspekty wymienione w punktach 1-6 tego ustępu.

Z kolei, zgodnie z art. 11 ust. 1 i 4 ww. ustawy, podmiot gospodarczy jest powiązany z innym podmiotem, jeżeli:

* podatnik podatku dochodowego mający siedzibę (zarząd) lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwany dalej "podmiotem krajowym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwem położonym zagranicą lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego przedsiębiorstwa, albo

* osoba fizyczna lub prawna mająca miejsce zamieszkania albo siedzibę (zarząd) za granicą, zwana dalej "podmiotem zagranicznym", bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale tego podmiotu krajowego (nie mniejszy niż 5%), albo

* te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów, bądź też,

* podmiot krajowy bierze udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu innym podmiotem krajowym lub w jego kontroli albo posiada udział w kapitale innego podmiotu krajowego, albo te same osoby prawne lub fizyczne równocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotami krajowymi lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale tych podmiotów.

Z powyższego wyraźnie wynika, iż aby mógł powstać wymóg sporządzania wspomnianej dokumentacji podatkowej, konieczne jest jednoczesne ziszczenie się dwóch warunków:

* musimy mieć do czynienia z transakcją oraz

* taka transakcja musi mieć miejsce pomiędzy podmiotami powiązanymi.

Pojęcie "transakcja" nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa podatkowego ani cywilnego. Zatem można uznać, iż nie posiada ono definicji legalnej. W takim przypadku należy posłużyć się znaczeniem słownikowym, w myśl którego (według internetowego Słownika Języka Polskiego) transakcja to "operacja handlowa dotycząca kupna lub sprzedaży towarów lub usług" lub "umowa handlowa na kupno lub sprzedaż towarów lub usług; też zawarcie takiej umowy".

W omawianym tu zdarzeniu przyszłym, w odniesieniu do pozostałych spółek z grupy, które zawarły ze Spółką A umowy w sprawie zarządzania finansowego, w przypadku gdy występują pomiędzy tymi spółkami, a Wnioskodawcą powiązania w rozumieniu art. 11 ust. 1 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, trudno w ich wzajemnych relacjach w ramach struktury cash poolingu doszukać się jakiegokolwiek przypadku kupna lub sprzedaży towarów bądź usług (czyli przypadków przeprowadzania transakcji pomiędzy nimi). Wypłata odsetek pomiędzy uczestnikami umowy cash poolingu nie jest zatem dokonywana w ramach transakcji pomiędzy tymi uczestnikami. Skoro bowiem uczestnicy cash pooling nie świadczą w ramach tej umowy usług, zatem nie można mówić o transakcji pomiędzy uczestnikami tej umowy. W tym przypadku brak transakcji oznacza nieziszczenie się pierwszego z dwóch ww. warunków, od których spełnienia zależy obowiązek sporządzania dokumentacji podatkowej. Dlatego też Spółka, w zakresie odsetek przekazywanych/otrzymywanych przez Spółkę z tytułu uczestnictwa w opisanej wyżej strukturze cash poolingu nie będzie (jako jeden z jej uczestników) obowiązana sporządzać dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Natomiast z pewnością mianem transakcji określić będzie można usługę cash poolingu świadczoną przez Spółkę A na podstawie umowy zawartej z wnioskodawcą, za którą należne jest Spółce A wynagrodzenie. Ponieważ, jak wynika ze zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, Spółka A jest powiązana w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ze Spółką (czyli z drugą stroną transakcji), zostanie spełniony drugi z dwóch wspomnianych wyżej warunków, od którego zaistnienia zależy obowiązek sporządzenia dokumentacji podatkowej, o której mowa w art. 9a ust. 1 ww. ustawy, z tytułu wynagrodzenia za świadczoną na rzecz wnioskodawcy usługi cash poolingu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego, w zakresie pytania oznaczonego numerem 5, uznaje się za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie informuje się, iż wydając niniejszą interpretację nie wzięto pod uwagę powołanych przez Wnioskodawcę pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego, potwierdzających, jego zdaniem, prezentowane przez niego stanowisko. Interpretacje te nie stanowią bowiem źródła prawa i zostały wydane w indywidualnych sprawach innych podatników.

Nadmienia się, iż w sprawie będącej przedmiotem pytań oznaczonych we wniosku Nr 1, 2, 3, 4 i 6 wydano odrębne interpretacje indywidualne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.