IBPBI/2/423-138/14/JD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 3 lipca 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z 29 stycznia 2014 r. (wpływ do tut. Biura 31 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy:

* pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadający więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony jest samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o CIT... (pytanie oznaczone we wniosku nr 1),

* w przypadku nabycia samochodu o jakim mowa wcześniej lub korzystania z niego na podstawie umowy leasingu finansowego, kosztem uzyskania przychodów Spółki będą w całości odpisy amortyzacyjne... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

- jest prawidłowe.

W dniu 31 stycznia 2014 r. do tut. Biura wpłynął wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy:

* pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadający więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony jest samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o CIT,

* w przypadku nabycia samochodu o jakim mowa wcześniej lub korzystania z niego na podstawie umowy leasingu finansowego, kosztem uzyskania przychodów Spółki będą w całości odpisy amortyzacyjne.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka rozważa nabycie na własność pojazdu samochodowego. Zgodnie z dowodem rejestracyjnym wydanym na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym dopuszczalna ładowność samochodu jest większa niż 500 kg, przedmiotowy samochód posiada więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, jest pojazdem samochodowym przeznaczonym konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, a dopuszczalna masa całkowita samochodu jest niższa niż 3,5 tony. Spółka nabędzie pojazd na własność na podstawie umowy sprzedaży lub będzie z niego korzystała na podstawie umowy leasingu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej "ustawa o CIT"), która to umowa leasingu zawierać będzie postanowienie, że odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający (leasing finansowy). Także w przyszłości Spółka nie wyklucza nabywania pojazdów o podobnych cechach, tj. przeznaczonych konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadających więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy pojazd przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadający więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony jest samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o CIT... (pytanie oznaczone we wniosku nr 1)

Czy w przypadku nabycia ww. pojazdu (lub innego pojazdu o podobnych cechach, tj. przeznaczonego konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadającego więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony) na własność lub korzystania z pojazdu o jakim mowa we wniosku (lub innego pojazdu o podobnych cechach, tj. przeznaczonego konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadającego więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony) na podstawie umowy leasingu finansowego, kosztem uzyskania przychodu Spółki będą odpisy amortyzacyjne w całości... (pytanie oznaczone we wniosku nr 2)

Zdaniem Spółki, z dniem 1 stycznia 2014 r. weszły w życie przepisy art. 4a pkt 9a oraz art. 4c ustawy o CIT ustanawiające nową definicję legalną samochodu osobowego na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Wprowadzenie do ustawy o CIT definicji legalnej pojęcia samochodu osobowego ma ten skutek, że ilekroć na gruncie podatku dochodowego jest mowa o samochodzie osobowym, pojęcie to winno być rozumiane w sposób wyraźnie przewidziany w definicji legalnej, tj. w oderwaniu od rozumienia przyjętego w innych ustawach (lub szerzej gałęziach prawa), czy też rozumienia potocznego.

Jak wskazuje A. Bielska-Brodziak w monografii "Interpretacja tekstu prawnego na podstawie orzecznictwa podatkowego", nakaz wykorzystywania definicji legalnych, któremu można nadać brzmienie: jeżeli w tekście prawnym występują definicje legalne nie jest dopuszczalne, aby przyjąć inne znaczenie danego wyrażenia, niż przez nią wyznaczone jest najsilniejszą ze wszystkich dyrektyw interpretacyjnych. Znacznie ustalone przez ustawodawcę w definicji ma więc pierwszeństwo przed znaczeniem ustalonym na gruncie reguł języka "potocznego". Jest to bodaj jedyna reguła, która w orzecznictwie nie wzbudza kontrowersji. Zarówno w literaturze, jak i w orzecznictwie definicjom legalnym przypisuje się niezwykle ważne miejsce w porządku prawnym. Dla podkreślenia istotnej roli jaką mają spełniać powołuje się różne argumenty. Twierdzi się, że posługiwanie się przez prawodawcę terminami zdefiniowanymi stwarza relatywnie wysoki komfort pracy interpretatorowi prawa, a przy tym nie prowadzi do powstania żadnych poważnych dylematów w procesie interpretacji przepisów prawa. Przyjmuje się, że definicje legalne ustawodawca wprowadza po to, by usuwać wątpliwości co do znaczenia definiowanych wyrażeń. Formułowanie definicji legalnych ma służyć takim wartościom jak jasność (zrozumiałość) i pewność prawa.

W przedmiocie reguł interpretacji przepisów zawierających definicje wypowiada się M. Zieliński (Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki. Warszawa 2006.) twierdząc, że sformułowanego przez nią znaczenia nie przełamuje się nawet w sytuacji, gdyby treść językowa tej definicji podważała założenia o racjonalnym prawodawcy. Podobnie B. Brzeziński (Szkice z wykładni prawa podatkowego, Gdańsk 2002.): pojęcie zdefiniowane przez prawo wiąże podmiot stosujący prawo na tyle, że uniemożliwia - w procesie interpretacji prawa - odejście od rezultatów wykładni językowej. WSA w Olsztynie w wyroku z 24 lutego 2004 r. (sygn. akt III SA/Ol 391/02) potwierdza powyższe stanowiska: definicje (...) w ustawie podatkowej nie mogą być rozumiane w znaczeniu szerokim bądź wąskim. Należy przyjmować je tak, jak wynika to z ich literalnego brzmienia, bez dodatkowych wykładni, skoro w swej istocie wyznaczają one sposób rozumienia i stosowania pojęć ustawowych.

Niewątpliwie analiza znaczenia pojęcia samochodu osobowego na gruncie podatku dochodowego winna uwzględniać poczynione wyżej wstępne uwagi dotyczące problematyki definicji legalnej.

Przepis art. 4a pkt 9 ustawy o CIT definiuje samochód osobowy w następujący sposób: ilekroć w ustawie jest mowa o samochodzie osobowym - oznacza to pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

Zgodnie z cytowaną wyżej definicją legalną, samochodem osobowym jest każdy pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą chyba, że temu pojazdowi można przypisać choć jeden z zespołów cech opisanych pod lit. a - f) ustawy o CIT.

Sam termin "pojazd samochodowy" jest określeniem o szerokim znaczeniu i obejmuje zarówno terminy "samochód osobowy", "samochód ciężarowy", jak i np. "autobus".

Pojazd o jakim mowa we wniosku niewątpliwie jest pojazdem samochodowym. Nadto, jest pojazdem samochodowym konstrukcyjnie przeznaczonym do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, a dopuszczalna masa całkowita tego pojazdu jest niższa niż 3,5 tony. Spełnia zatem podstawowe kryteria uznania go za samochód osobowy na gruncie CIT. Jednakże pojazd posiada więcej niż 3 miejsca (siedzenia), a dopuszczalna ładowność przekracza 500 kg, co zostało potwierdzone przez dokument wydany na podstawie przepisów prawa o ruchu drogowym (dowód rejestracyjny). Tym samym pojazd posiada cechy opisane w przepisie art. 4a pkt 9a lit. f ustawy o CIT, czego konsekwencją jest stwierdzenie, że nie jest samochodem osobowym na gruncie ustawy o CIT.

Uznanie pojazdu o jakim mowa we wniosku za pojazd samochodowy niebędący samochodem osobowym opiera się na wyraźnym, jednoznacznym i niebudzącym wątpliwości literalnym brzmieniu definicji legalnej samochodu osobowego. Jak już wyżej szeroko wywiedziono, niedopuszczalne jest uzupełnianie literalnego brzmienia definicji legalnej o warunki lub okoliczności wyraźnie przez tę definicję nieprzewidziane. W szczególności nieuprawnione jest odwołanie się do klasyfikacji pojazdu jako samochodu osobowego dokonanej na podstawie przepisów innych ustaw podatkowych lub też przepisów innych gałęzi prawa niż prawo podatkowe. Zdaniem Spółki, pojazd o jakim mowa we wniosku nie jest samochodem osobowym na gruncie ustawy o CIT. W konsekwencji, w stosunku do niego nie znajdzie zastosowania przepis art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 16a-16m, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania, a to z uwagi na fakt, że przedmiotowe ograniczenie dotyczy wyłącznie samochodów uznawanych za osobowe na gruncie ustawy o CIT.

Wszystkie poczynione wyżej uwagi znajdują w pełni zastosowanie do innych pojazdów o podobnych do pojazdu opisanego we wniosku cechach, tj. przeznaczonych konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadających więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony.

Podsumowując, zdaniem Spółki, pojazd o jakim mowa we wniosku nie jest samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o CIT; w przypadku jego nabycia na własność lub korzystania z leasingu finansowego kosztem uzyskania przychodu Spółki będą odpisy amortyzacyjne w całości. Również inny pojazd o podobnych cechach, tj. przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą oraz ich bagażu, o dopuszczalnej ładowności większej niż 500 kg, posiadający więcej niż 3 miejsca (siedzenia) wraz z miejscem dla kierowcy, o dopuszczalnej masie całkowitej niższej niż 3,5 tony nie jest samochodem osobowym w rozumieniu ustawy o CIT; w przypadku nabycia takiego innego pojazdu na własność lub korzystania z takiego innego pojazdu na podstawie umowy leasingu finansowego kosztem uzyskania przychodu Spółki będą odpisy amortyzacyjne w całości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Wnioskodawca powołał się na art. 4a pkt 9a oraz art. 4c ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.) w brzmieniu, które obowiązywało od 1 stycznia 2014 r. do 31 marca 2014 r. Z uwagi na powyższe niniejsza interpretacja opiera się na ww. przepisach w brzmieniu wskazanym przez Wnioskodawcę.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy zatem przyjąć, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie tego źródła przychodów. Aby zatem wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy ocenić jego związek z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodu bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów - w okresie ponoszenia kosztów lub w przyszłości.

Z kolei art. 15 ust. 6 ww. ustawy stanowi, że kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

W myśl art. 16a ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania maszyny, urządzenia i środki transportu o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Amortyzacji podlegają również, z zastrzeżeniem art. 16c, niezależnie od przewidywanego okresu używania składniki majątku, wymienione w ust. 1, niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, wykorzystywane przez niego na potrzeby związane z prowadzoną działalnością na podstawie umowy określonej w art. 17a pkt 1, zawartej z właścicielem lub współwłaścicielami tych składników - jeżeli zgodnie z przepisami rozdziału 4a odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający - zwane także środkami trwałymi.

Na mocy art. 16h ust. 1 pkt 1 omawianej ustawy, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Natomiast stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w art. 16a-16m, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 20.000 euro przeliczonej na złote według kursu średniego euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia przekazania samochodu do używania.

Zawarte w tym przepisie ograniczenie odnosi się więc do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych wyłącznie od wartości początkowej samochodów osobowych.

Definicja legalna samochodu osobowego (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. do 31 marca 2014 r.) została zawarta w art. 4a pkt 9a ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem, ilekroć w ustawie jest mowa o samochodzie osobowym - oznacza to pojazd samochodowy o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, konstrukcyjnie przeznaczony do przewozu nie więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą, z wyjątkiem:

Stosownie do art. 4c ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dopuszczalna ładowność pojazdów oraz liczba miejsc (siedzeń), o których mowa w art. 4a pkt 9a lit. f, określona jest na podstawie dokumentów wydanych zgodnie z przepisami prawa o ruchu drogowym. Pojazdy, które w dokumentach, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie mają określonej dopuszczalnej ładowności lub liczby miejsc, uznaje się również za samochody osobowe.

Odnosząc przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego do ww. normy prawnej należy stwierdzić, że skoro pojazdy samochodowe, które Spółka planowała nabyć lub użytkować na podstawie umowy leasingu finansowego spełniają łącznie wszystkie przesłanki wskazane w cyt. art. 4a pkt 9a ww. ustawy, a więc:

* masa całkowita jest niższa niż 3,5 tony,

* dopuszczalna ładowność poszczególnych pojazdów jest równa lub większa niż 500 kg, oraz

* liczba miejsc w poszczególnych pojazdach łącznie wynosi 3 lub więcej osób

- to nie są one samochodami osobowymi w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a zatem do odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości początkowej tych pojazdów nie będą miały zastosowania ograniczenia o jakich mowa w powołanym wcześniej art. 16 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (bez względu na to, czy pojazd został przez Spółkę nabyty na własność, czy też użytkowany na podstawie tzw. leasingu finansowego).

Stanowisko Spółki jest zatem prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego do 31 marca 2014 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 14 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.