IBPBI/1/4511-116/15/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 29 stycznia 2015 r. (data wpływu do tut. Biura 2 lutego 2015 r.), uzupełnionym 22 kwietnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych użyczenia spółce cywilnej przez wspólnika tej spółki przysługującego mu udziału w nieruchomości - jest nieprawidłowe.

W dniu 2 lutego 2015 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie skutków podatkowych użyczenia spółce cywilnej przez wspólnika tej spółki przysługującego mu udziału w nieruchomości. Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego też pismem z 15 kwietnia 2015 r. Znak: IBPBI/1/4511-116/15/AB, Znak: IBPP1/4512-89/15/DK, Znak: IBPBII/1/4514-41/15/MCZ, Znak: IBPBII/1/4515-21/15/MCZ, wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło 22 kwietnia 2015 r.

We wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca wraz ze swoim bratem są współwłaścicielami (w częściach po 50%) nieruchomości, na której znajduje się budynek usługowy. Budynek wzniesiony był jako prywatna inwestycja rodziców nie prowadzących działalności gospodarczej. W 2011 r. Wnioskodawca otrzymał od rodziców w drodze darowizny udział (50%) we współwłasności nieruchomości. Nieruchomość stanowi własność prywatną (majątek osobisty), nigdy nie została wprowadzana do jakiejkolwiek firmy i nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej; nie podlegała też amortyzacji. W budynku znajdują się dwa lokale usługowe, które są przedmiotem umów najmu. Z tytułu wynajmu lokali Wnioskodawca uzyskuje przychód opodatkowany ryczałtem ewidencjonowanym, gdyż najem nie jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej; w zakresie podatku VAT jest opodatkowany wg stawki 23%.

Ponadto, Wnioskodawca wraz z bratem prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej (udziały po 50%). Działalność gospodarczą prowadzi wyłącznie, jako wspólnik spółki cywilnej, a głównym przedmiotem działalności jest pośrednictwo leasingowe i finansowe.

Wnioskodawca zamierza użyczyć nieodpłatnie swój udział w ww. budynku oraz nieruchomości gruntowej na której budynek ten jest posadowiony spółce cywilnej prowadzonej z bratem tak, aby spółka mogła poczynić inwestycje w przedmiotowej nieruchomości, a także, aby wynajmującym pawilon była spółka cywilna, a nie Wnioskodawca oraz brat, jako osoby fizyczne i następnie rozliczać najem na zasadach ogólnych w spółce cywilnej.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:

Czy w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ww. nieodpłatne użyczenie, będzie generować przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń dla wspólnika spółki, a zatem czy spowoduje powstanie przychodu do opodatkowania.

(pytanie wymienione we wniosku jako pierwsze)

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanej sytuacji, nie powstaje u niego, jako wspólnika spółki cywilnej przychód do opodatkowania. Zgodnie bowiem z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej, w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zatem, użyczając pawilon spółce cywilnej, powstałby przychód u wspólnika z tytułu nieodpłatnych świadczeń, niemniej jednak przychód ten byłby wolą ustawodawcy, wyrażoną w art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, zwolniony z opodatkowania. Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy nie powstanie u niego obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z podpisaniem umowy użyczenia budynku spółce cywilnej prowadzonej z bratem, ponieważ w myśl art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do grupy I zalicza się m.in. rodzeństwo. Z kolei do tego przepisu ustawy o podatku od spadków i darowizn, odwołuje się ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, normując zakres zwolnienia. Biorąc powyższe pod uwagę Wnioskodawca uważa, że w opisanej sytuacji, nie powstaje u niego przychód do opodatkowania.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje:

Umowa użyczenia jest jedną z umów nazwanych, regulujących zasady używania rzeczy. Zgodnie z art. 710 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy.

Funkcjonowanie spółek cywilnych oparte jest o przepisy art. 860-875 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, szczególności przez wniesienie wkładów. Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrębnym od wspólników, lecz wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym tych wspólników. Spółka cywilna nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają dochody osób fizycznych. Na gruncie przepisów ww. ustawy, spółka cywilna stanowi natomiast jedną z form organizacyjnych, za pośrednictwem której osoba fizyczna prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat. Przy czym, w myśl art. 5a pkt 26 ww. ustawy, przez spółkę niebędącą osobą prawną, należy rozumieć spółkę niebędącą podatnikiem podatku dochodowego.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności gospodarczej, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Co do zasady należą do nich wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 tej ustawy.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 cyt. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej jest również, wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125. Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca wraz z bratem prowadzą w formie spółki cywilnej pozarolniczą działalność gospodarczą. Ponadto, są współwłaścicielami, w równych częściach, nieruchomości (budynku użytkowego), która nigdy nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej i nie podlegała amortyzacji. W budynku znajdują się dwa lokale usługowe, które są przedmiotem umów najmu w ramach tzw. najmu prywatnego. Wnioskodawca zamierza użyczyć na potrzeby spółki cywilnej przysługujący mu udział w ww. budynku oraz nieruchomości gruntowej, na której jest on posadowiony.

Z treści przytoczonych powyżej przepisów wynika, że z tytułu bezpłatnego oddania do używania na podstawie umowy użyczenia rzeczy (np. nieruchomości lub jej części) na potrzeby spółki cywilnej, po stronie osoby użyczającej nie powstanie przychód na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby można było bowiem mówić o przychodzie podatkowym, w majątku podatnika musi zaistnieć przysporzenie. Przysporzenie to może przy tym polegać tak na zwiększeniu jego aktywów, jak i zmniejszeniu jego zobowiązań. Skoro udostępnienie ww. budynku będzie miało charakter nieodpłatny - istotą umowy użyczenia jest bowiem nieodpłatny charakter tej czynności prawnej - nie będzie po stronie użyczającego generować przychodu podatkowego. Wobec powyższego, po stronie Wnioskodawcy, jako osoby użyczającej nieruchomość, nie powstanie przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W obrocie prawnogospodarczym spółka cywilna jest osobową spółką prawa cywilnego i tym samym nie posiada zdolności prawnej. Z punktu widzenia prawa podatkowego podatnikami są poszczególni wspólnicy tej spółki, w takim zakresie, w jakim uczestniczą w zyskach wypracowanych w prowadzonej w formie tej spółki pozarolniczej działalności gospodarczej. Z tego też względu, jeżeli wspólnicy spółki cywilnej wykonują świadczenie na rzecz tej spółki, to z podatkowego punktu widzenia jest to świadczenie dla samego siebie w takim zakresie, w jakim przychody i koszty spółki osobowej stanowią jego przychody i jego koszty podatkowe. W przypadku zatem, gdy takie świadczenia są nieodpłatne, u wspólnika nie wystąpi przychód, w tym także przychód z tytułu z nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w cyt. art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że z tytułu nieodpłatnego użyczenia spółce cywilnej przysługującego Wnioskodawcy udziału we wskazanej we wniosku nieruchomości (będącej współwłasnością Wnioskodawcy i jego brata, którzy jednocześnie są jedynymi wspólnikami spółki cywilnej; udział we współwłasności nieruchomości jest tożsamy z udziałami w spółce cywilnej, tj. po 50%), po stronie Wnioskodawcy, jako wspólnika tej spółki, nie powstanie przychód podatkowy bowiem w przedmiotowej sytuacji dojdzie do użyczenia nieruchomości stanowiącej jego współwłasność, a więc dojdzie do świadczenia dla samego siebie w takim zakresie, w jakim przychody i koszty spółki osobowej stanowią jego przychody i koszty. Będzie to czynność neutralna podatkowo na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym Wnioskodawca słusznie uważa, że nieodpłatne użyczenie spółce cywilnej przysługującego mu udziału we wskazanej we wniosku nieruchomości nie będzie skutkować powstaniem po jego stronie przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże nieprawidłowość stanowiska Wnioskodawcy wynika z jego błędnego uzasadnienia. Wnioskodawca wskazał bowiem, że użyczając pawilon spółce cywilnej, powstałby przychód u wspólnika z tytułu nieodpłatnych świadczeń, niemniej jednak przychód ten, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, będzie zwolniony z opodatkowania. Jak wykazano powyżej z tytułu użyczenia części nieruchomości stanowiącej współwłasność Wnioskodawcy nie powstanie przychód podatkowy. Tym samym w przedstawionym zdarzeniu przyszłym uzasadnieniem dla braku opodatkowania czynności nieodpłatnego użyczenie spółce cywilnej udziału we wskazanej we wniosku nieruchomości nie może być wskazany we wniosku art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż czynność ta na gruncie przedmiotowej sprawy jest neutralna podatkowo i zwolnienie, o którym mowa w tym przepisie nie znajduje zastosowania w przedmiotowej sprawie.

W konsekwencji, w myśl zasady, że wadliwa argumentacja prawna Wnioskodawcy, przy prawidłowo wywiedzionym skutku prawnym, winna skutkować uznaniem stanowiska za nieprawidłowe, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że postępowanie o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego sprowadza się w istocie do oceny stanowiska przedstawionego przez Wnioskodawcę we wniosku, w kontekście opisanego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) oraz zadanego pytania. Zatem, wszystkie elementy składanego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej (zdarzenie przyszłe, zadane pytanie i stanowisko w sprawie) muszą być spójne, tj. zadane pytanie i przedstawione własne stanowisko w sprawie musi być adekwatne do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego. Z tej też przyczyny, stosownie do zadanego pytania (wyznaczającego zakres rozpatrzenia wniosku), w kontekście opisanego zdarzenia przyszłego, przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej była wyłącznie kwestia, czy w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nieodpłatne użyczenie przez Wnioskodawcę przysługującego mu udziału w nieruchomości spółce cywilnej, której jest wspólnikiem będzie generować dla niego przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.