IBPBI/1/423-33/11/ESZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu do tut. Biura 26 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym w dniu 15 czerwca 2011 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z organizowaniem spotkań służbowych z kontrahentami w lokalach gastronomicznych - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 kwietnia 2011 r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z organizowaniem spotkań służbowych z kontrahentami w lokalach gastronomicznych.

Wniosek powyższy nie spełniał wymogów formalnych, dlatego pismem z dnia 7 czerwca 2011 r. Znak: IBPBI/1/423-33/11/SK wezwano do jego uzupełnienia, co też nastąpiło w dniu 15 czerwca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Jedyne biuro Wnioskodawcy (Spółki akcyjnej) mieści się w K. Prezes Zarządu Spółki mieszka na stałe w W. i nie posiada tam swojego biura. Z racji pełnionej funkcji Prezes często spotyka się z kontrahentami, prowadząc rozmowy i negocjacje związane z działalnością Spółki, w miejscu swojego zamieszkania. Z konieczności (brak własnego biura) spotkania odbywają się w lokalach gastronomicznych, a faktury za konsumpcję w czasie tych spotkań wystawiane są na Spółkę. Wydatki ponoszone na te spotkania nie są jednak kosztami uzyskania przychodów Spółki. Spółka zaznacza również, że koszty tych spotkań nie są bardzo wysokie i z całą pewnością nie można ich określić jako "wystawne".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Spółka może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki związane ze służbowymi spotkaniami, odbywającymi się w lokalach gastronomicznych.

Zdaniem Spółki, wydatki ponoszone w związku ze służbowymi spotkaniami odbywającymi się poza K. gdzie mieści się jedyne biuro Spółki, powinny być zaliczane do kosztów podatkowych Spółki.

Na poparcie swojego stanowiska Spółka powołała wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 listopada 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 966/10.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje:

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zatem kosztem uzyskania przychodów nie są wszystkie wydatki, ale tylko takie, które nie są wymienione w art. 16 i których poniesienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem przychodu, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Jednakże ciężar wskazania owego związku spoczywa na podmiocie, który wywodzi z tego określone skutki prawne.

Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Z oceny tego związku winno wynikać, iż poniesiony wydatek obiektywnie może się przyczynić do osiągnięcia przychodów z danego źródła.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu spełniać łącznie następujące warunki:

* pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

* nie znajdować się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych,

* być właściwie udokumentowany.

W myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje terminu "reprezentacja", dlatego też należy posłużyć się w tym zakresie wykładnią językową. Przez reprezentację rozumie się "okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną" - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. Stanisława Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN; Warszawa 2007). Przenosząc tę definicję na grunt ustawy podatkowej, należy uznać, że reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika, ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. Wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu, co z kolei stanowi zachętę do podejmowania rozmów, czy współpracy. Wydatki te jednocześnie, w sposób pośredni promują firmę. Pojęcie reprezentacji dotyczy więc kontaktów podatnika w stosunkach z innymi podmiotami.

Odnosząc powyższe do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, iż rozstrzygnięcie, czy wydatki, o których mowa w przedstawionym stanie faktycznym, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów zależy od tego, czy dotyczą one reprezentacji, t.j. czy wydatki związane ze spotkaniami służbowymi z kontrahentami ukierunkowane są na reprezentowanie firmy oraz budowanie jej prestiżu (wizerunku). Złożony wniosek dotyczy m.in. oceny charakteru wydatków na poczęstunek podawany podczas spotkań z kontrahentami (w tym potencjalnymi), które odbywają się poza firmą, tj. w lokalach gastronomicznych.

Wydatki związane ze spotkaniami służbowymi z kontrahentami w lokalach gastronomicznych nie zostały ujęte w katalogu zawartym w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów. Nie stanowi to jednak wystarczającej przesłanki do zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodów. Na gruncie przedmiotowej sprawy istotnym bowiem było ustalenie czy działania Wnioskodawcy nie spełniają innych przesłanek ujętych w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

W komentarzu pt. Podatek dochodowy od osób prawnych pod red. J. Marciniuka (Warszawa 2008, Wydawnictwo C.H. Beck), autorzy wskazali na przykładowe wydatki na reprezentację, do których zaliczono m.in. "koszty poczęstunku gości podmiotu gospodarczego, uczestników konferencji, przyjęć i posiedzeń, koszty poczęstunków z okazji świąt branżowych, państwowych, wręczania nagród i odznaczeń; koszty imprez artystycznych organizowanych z okazji uroczystości, zakupy kwiatów do dekoracji pomieszczeń oraz przeznaczonych do wręczania określonym osobom; kosztów uczestnictwa na zewnątrz firmy w przyjęciach, spotkaniach, posiedzeniach, konferencjach, zjazdach i innych imprezach organizowanych okazjonalnie lub na okoliczność świąt, rocznic i celowych przedsięwzięć reprezentacyjnych, również w imprezach towarzyszących, w tym także koszty wyjazdów zagranicznych związanych z reprezentowaniem firmy w tych imprezach (...)".

Typowymi przejawami reprezentacji są wydatki, w tym zwłaszcza na usługi gastronomiczne, związane z wystawnym podejmowaniem kontrahentów, koszty prezentów wręczanych obecnym lub potencjalnym partnerom handlowym itd. Chodzi więc o takie działania, u podłoża których leży ułatwienie nawiązywania i podtrzymanie kontaktów handlowych, także poprzez budowanie osobistych relacji i których zasadniczym celem jest kształtowanie wizerunku przedsiębiorcy, jako zasobnego, godnego zaufania partnera biznesowego.

Odnosząc zatem powyższe do przedstawionych we wniosku okoliczności należy stwierdzić, iż wydatki, obejmujące koszty usługi gastronomicznej w czasie spotkań z kontrahentami, odbywających się w lokalach gastronomicznych w ocenie organu podatkowego, mają charakter typowo reprezentacyjny i jako takie nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów, w związku z ustawowym ich wyłączeniem na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy. Pomimo tego, że w czasie tych spotkań, prowadzone są rozmowy oraz negocjacje, to wątpliwości budzi miejsce takiego spotkania, t.j. poza siedzibą firmy. Spotkania biznesowe mogą być bowiem organizowane w każdym innym miejscu, zwłaszcza w siedzibach podmiotów gospodarczych. Zaproszenie kontrahenta do restauracji czy lokalu gastronomicznego bezsprzecznie świadczy o zamiarze kreowania lepszego postrzegania firmy na zewnątrz w porównaniu z podmiotami gospodarczymi, które organizują takie spotkanie w siedzibie swojej firmy. Działania takie mają na celu ułatwienie nawiązywania i podtrzymanie kontaktów handlowych, także poprzez budowanie osobistych relacji, których zasadniczym celem jest kształtowanie wizerunku przedsiębiorcy, jako zasobnego, godnego zaufania partnera biznesowego. Jest bowiem oczywiste, że sposób podejmowania klientów, warunki w jakich się odbywa spotkanie z kontrahentem ma przełożenie na sposób w jaki jest postrzegana firma organizująca spotkanie. Zatem ich charakter bezsprzecznie świadczy o kreowaniu pozytywnego wizerunku firmy, czyli kształtowaniu lepszego postrzegania jej na zewnątrz.

Trudno wykazać zatem inny niż reprezentacja cel poniesienia tych wydatków. W kontekście zdefiniowanego wyżej pojęcia "reprezentacja" oraz z analizy przytoczonego art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy, jednoznacznie wynika, iż ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki na zorganizowanie spotkań biznesowych poza siedzibą firmy są wydatkami na reprezentację i jako takie nie mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów. W opinii tut. Organu charakteru ww. wydatków nie może również modyfikować fakt, iż biuro Spółki mieści się jedynie w K. podczas, gdy prezes zarządu Wnioskodawcy ma miejsce zamieszkania w W., gdzie przeprowadza rozmowy z kontrahentami. Spółka podejmując bowiem określone działania, faktycznie niejednokrotnie korzystne z punktu widzenia biznesowego, musi się liczyć z ich konsekwencjami na gruncie prawa podatkowego.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, iż wskazana we wniosku okoliczność, że tego typu działania nie mają charakteru "wystawnego", nie odbiera wyżej wymienionym czynnościom cech reprezentacji. Nie chodzi bowiem o jednostkowy koszt poniesiony w związku organizacją spotkań z kontrahentami w lokalach gastronomicznych, ale o cel, jaki zostanie dzięki takim spotkaniom osiągnięty przez Wnioskodawcę np. stworzenie oczekiwanego wizerunku firmy, ułatwienie zawarcia umowy bądź kontraktu, stworzenie miłej atmosfery podczas spotkań z kontrahentami, w której klient będzie czuł, że jest traktowany z szacunkiem, właściwie "ugoszczony". Wydatki te w sposób pośredni promują firmę.

Reasumując w przedstawionym stanie faktycznym wydatki związane ze spotkaniami służbowymi z kontrahentami (w tym potencjalnymi) organizowanymi poza siedzibą firmy, tj. w lokalach gastronomicznych są wydatkami na reprezentację i wobec tego nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wobec powyższego stanowisko Spółki należy uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanego we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyroku WSA Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, nie podziela prezentowanego w nim stanowiska, tym bardziej, iż orzecznictwo sądów administracyjnych, jest w zakresie będącym przedmiotem złożonego wniosku niejednolite.

Spośród wyroków potwierdzających stanowisko organu w przedmiotowej sprawie wymienić należy przykładowo wyroki:

* WSA w Gliwicach z dnia 13 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Gl 909/10,

* WSA w Warszawie z dnia 27 listopada 2009 r. sygn. akt. III SA/Wa 925/09,

* WSA we Wrocławiu z dnia 13 maja 2010 r. sygn. akt I SA/Wr 334/10,

* WSA we Lublinie z dnia 23 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Lu 151/10,

* WSA w Szczecinie z dnia 21 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Sz 127/10,

* WSA w Kielcach z dnia 15 kwietnia 2010 r. sygn. akt I SA/Ke 202/10.

Zauważyć również należy, iż postępowanie w sprawie dot. wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. W jego wyniku, organ udzielając interpretacji, przedstawia swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do sytuacji indywidualnej wskazanej przez Wnioskodawcę. Nie można zatem utożsamiać "trybu interpretacji" z postępowaniem podatkowym, a w konsekwencji i żądać, aby wydając interpretację organ, odnosił się do każdego powołanego we wniosku wyroku sądowego, czy też prowadził szeroko rozumianą polemikę z każdym poglądem Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.